Αν όλα πάνε καλά, το 2ο εξάμηνο του 2021 η Ευρώπη θα επιστρέφει σιγά σιγά στην ανάπτυξη. Αυτό με την προϋπόθεση ότι τα μέχρι τότε επιδημιολογικά και γενικότερα επιστημονικά δεδομένα από το μέτωπο της πανδημίας, θα έχουν επιτρέψει την επιστροφή στην κανονικότητα. Αν υποθέσουμε λοιπόν ότι το δεύτερο εξάμηνο του 2021 θα έχουμε αφήσει πίσω μας το υγειονομικό κομμάτι των εξελίξεων, ξεκινάει το πολιτικό.
Η κυβέρνηση και πιο συγκεκριμένα ο πρωθυπουργός, υπό νέα και εντελώς διαφορετικά δεδομένα σε σχέση με δυο χρόνια πριν, έχει μπροστά του δύο επιλογές: Να εξαντλήσει την τετραετία ή να ζητήσει ανανέωση της λαϊκής εντολής προκηρύσσοντας εκλογές. Τα επιχειρήματα των υπέρμαχων για τη διενέργεια πρόωρων εκλογών αμέσως μετά το τέλος της πανδημίας είναι τρία:
Το πρώτο είναι ένα καθαρά εσωκομματικό. Αυτή τη στιγμή ο Κυριάκος Μητσοτάκης παίζει χωρίς αντίπαλο. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης βρίσκεται σε περιδίνηση, ακροβατεί μεταξύ Σουνίου και Κυψέλης, ενώ η μόνη εναλλακτική πρόταση που έχει είναι να πλειοδοτεί σε ήδη ληφθέντα μέτρα και πολιτικές. Όσοι από το κυβερνών κόμμα προτείνουν τις πρόωρες (διπλές) κάλπες, θεωρούν ότι είναι η κατάλληλη ευκαιρία για μια σχετικά εύκολη ανανέωση της κυβερνητικής θητείας, χωρίς να διακινδυνεύσει η αυτοδυναμία.
Τα δεύτερο προτάσσει μια νέα συμφωνία με την κοινωνία, κάτω από τις νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί. Το επιχείρημα είναι ότι εφόσον η κυβέρνηση δεν μπόρεσε να υλοποιήσει το προεκλογικό της πρόγραμμα, εξαιτίας της πανδημίας, χρειάζεται να υποβάλει στην λαϊκή ετυμηγορία ένα νέο πρόγραμμα προσαρμοσμένο στα καινούργια δεδομένα. Οι υποστηρικτές αυτής της άποψης προτείνουν να μετουσιαστεί το σχέδιο Πισσαρίδη σε ενα κυβερνητικό πρόγραμμα που θα εξασφαλίσει την στήριξη της κοινωνίας με ορίζοντα τετραετίας.
Το τρίτο επιχείρημα σχετίζεται με την απενεργοποίηση μιας μεγάλης νάρκης που άφησε πίσω της η προηγούμενη κυβέρνηση, εκείνη της απλής αναλογικής. Όποτε και να γίνουν οι εκλογές, οι διπλές κάλπες είναι πλέον δεδομένες, όμως με την σημερινή δυναμική του κυβερνώντος κόμματος θεωρείται ότι είναι η κατάλληλη στιγμή για να απεμπλακεί η χώρα από τον σκόπελο της απλής αναλογικής.
Τα αντεπιχειρήματα για την διενέργεια πρόωρων εκλογών, εφόσον ξεμπερδέψουμε με την πανδημία το 2021, είναι εξίσου ισχυρά. Απαντώντας στο πρώτο επιχείρημα περί ευκαιρίας λόγω κομματικών συσχετισμών, επισημαίνεται ο κίνδυνος η διενέργεια πρόωρων εκλογών να εκληφθεί ως κίνηση τακτικισμού από τον πρωθυπουργό. Αυτό από μόνο του θα ζημιώσει το κυβερνών κόμμα και μπορεί να μην ανατρέψει, αλλά σίγουρα θα αλλάξει τη σημερινή υπεροχή του. Από την άλλη, αν μετά τη λήξη της πανδημίας η κυβέρνηση δείξει συνέπεια λόγων και έργων, θεωρείται ότι δεν έχει να φοβηθεί τίποτα, από τις λίγο πιο μακρινές κάλπες του 2023, ώστε να ανανεώσει τη θητεία της.
Άλλο επιχείρημα για να την μη διενέργεια πρόωρων εκλογών είναι ότι πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος του απροόπτου. Στην χειρότερη περίοδο για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ο εξ ανατολών γείτονας που διαρκώς παρακολουθεί στενά τα εσωτερικά μας, μπορεί να αδράξει την ευκαιρία της «αναμπουμπούλας» που θα προκαλέσουν οι διπλές εκλογές και να προκαλέσει μια κρίση με απρόβλεπτες συνέπειες.
Τέλος, όσοι απεύχονται τις πρόωρες κάλπες, θέλουν να αποφευχθεί η πόλωση σε μια περίοδο που η κυβέρνηση, απολαμβάνοντας ακόμη την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας της κοινωνίας, πρέπει να τρέξει. Με ταχύτητα, αποφασιστικότητα και σε όλους τους τομείς. Θεωρείται ότι οι μήνες που θα μεσολαβήσουν μέχρι να σχηματιστεί κυβέρνηση μετά από διπλές εκλογές θα στερήσουν από τη χώρα, για μια ακόμη φορά, την ευκαιρία να καβαλήσει το ευρωπαϊκό τρένο που θα φορτσάρει. Οι μνήμες του πως, εξαιτίας των πρόωρων εκλογών του 2015, η Ελλάδα έχασε ένα αντίστοιχο τρένο είναι ακόμη νωπές.
Στη χώρα αυτή σπάνια οι κυβερνήσεις εξαντλούν την θητεία τους. Αυτό δεν επιδεικνύει ούτε σοβαρότητα αλλά ούτε και σταθερότητα για ένα πολιτικό σύστημα. Πάνω από πρόσωπα, κόμματα και στρατηγικές, βρίσκονται οι θεσμοί. Και το σύνταγμα προβλέπει ότι η θητεία της βουλής, με μια κυβέρνηση που απολαμβάνει της εμπιστοσύνης της, είναι τετραετής. Εξάλλου στις δημοσκοπήσεις, οι κουρασμένοι από την πανδημία πολίτες, απαντούν στην πλειοψηφία τους ότι δεν επιθυμούν πρόωρες κάλπες. Ας μην βγούμε από το ταλαιπωρημένο 2020 για να μπούμε σε ένα πολωμένο εκλογικό 2021.