Μέρος 2ο
Μετά την ολοκλήρωση του β’ κύκλου των αυτοδιοικητικών εκλογών, με τη γεωγραφική αποτύπωση της συντριπτικής ήττας του ΣΥΡΙΖΑ, προκαλεί θυμηδία η μεν παραδοχή από επιτελείς του κόμματος, λαθών που συνετέλεσαν στο εκλογικό αυτό αποτέλεσμα χωρίς όμως να μπορούν να προσδιορίσουν στην ουσία, έστω ένα. Κάτι ο λαός που δεν κατάλαβε, κάτι η χαλαρότητα της ψήφου, απεδείχθη ότι η αυτοκριτική σε αυτό το κόμμα, το αυτοαποκαλούμενο και ως ριζοσπαστικό αριστερό, προσκρούει στην εμπεδωμένη οίηση της ηγεσίας του, ότι οι επιλογές της είναι αλάθητες και δεν επιδέχονται κομματικό ή κοινωνικό έλεγχο. Εξάλλου οποιοδήποτε εγχείρημα απόδοσης ευθυνών θα φωτογράφιζε μοιραία τον Αλέξη Τσίπρα, αφού έχει ενσωματώσει πλέον στον εαυτό του, όλα τα κομματικά όργανα, μη υπάρχοντος πλέον του ΣΥΡΙΖΑ, ως πολιτικού φορέα, με όργανα που συνδιαμορφώνουν πλειοψηφικά την ιδεολογία και πολιτική του. Μια ιδιότυπη πολιτική μονοπρόσωπη εταιρεία περιορισμένης ευθύνης είναι ο μεταλλαγμένος πλέον κομματικός ιστός της πάλαι ποτέ ανανεωτικής αριστεράς. Για τον λόγο αυτό και άφωνα τα παλιά κομματικά στελέχη της Κουμουνδούρου, ανέχονται υπουργοποιήσεις αδέσποτων πολιτικών β’ διαλογής που προσέφεραν κάποτε τις υπηρεσίες τους, στα καταγγελλόμενα ως καθεστωτικά και διεφθαρμένα κόμματα της μεταπολίτευσης. Γι’ αυτό παραληρεί η κ. Μεγαλοοικονόμου, προληπτικά συλλαμβάνει πολίτες η κ. Παπακώστα, βγάζει σέλφις σε κάθε ταξίδι του, (υπηρεσιακό βέβαια) ο Τέρενς Κουίκ ή συνεντευξιάζεται σε life style εκπομπές η Κουντουρά.
Ενώ τύποις δεν έχει υποστείλει τη σημαία του ανένδοτου κατά του ΠΑ.ΣΟΚ. και της Ν.Δ. και της ιδεολογικής του αντιπαράθεσης με τη φιλελευθεριάζουσα σοσιαλδημοκρατία, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει άλλο χώρο στο Μαξίμου, για να βολέψει τόσο κόσμο που προσηλύτισε από εκείνους τους πολιτικούς χώρους, με όπλο τον γοητευτικό (για τους επισκέπτες του) λαϊκίστικο του λόγο που όταν δεν διαστρέφει, αλλοιώνει σε σημείο τέτοιο που η σίγουρη αποκωδικοποίησή του είναι ακριβώς η απόδοση του αντιθέτου από το κατ’ αρχήν εξαγόμενο νόημα. Δεν ξέρω πότε πληροφορήθηκαν τα κομματικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, ότι εφεξής θα κάθεται στα έδρανα των σοσιαλιστών, παρέα με τους Γερμανούς Σοσιαλδημοκράτες που συγκυβερνούν αρμονικά επί 15 τουλάχιστον έτη με τη Χριστιανοδημοκρατία της Μέρκελ, αλλά φοβάμαι ότι γι’ αυτά η απόφαση του υπέρτατου αρχηγού είναι μονόδρομος. Η με αυτόν και για όπου αράξει το πλοίο, μετά το λιμάνι των ΑΝΕΛ, η πίσω στο 4% του ξεχασμένου ηθικού πλεονεκτήματος, που ενεχυρίασαν από καιρό στου Ριχάρδου …
Γνωρίζοντας ότι η επερχόμενη εκλογική του ήττα είναι αναπόφευκτη, ο πρωθυπουργός δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει από fake news, έως και μετωπική επίθεση κατά του προσωπικού του αντιπάλου, με τα μέσα της εργαλειοθήκης κάθε μορφής λάσπης που του κατέλειπε η κυβερνητική του συγκατοίκηση με τον Καμένο. Γνωρίζει ότι αν δεν αμφισβητηθεί η οικονομική ανάκαμψη που υπόσχεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η εξ’ αυτής βελτίωση των συνθηκών ζωής των πολιτών, το παιχνίδι είναι χαμένο. Όπως και αν δεν δαιμονοποιηθεί ο φερόμενος ως νέος πρωθυπουργός της χώρας. Εμπιστευόμενος την επικοινωνιακή του υπεροχή έναντι του αντιπάλου του θα αναπαράξει κατά του αρχηγού της ΝΔ παντί τρόπω, την καλά επεξεργασμένη από τα εργαστήρια του πρώην συνεταίρου του, εικόνα ενός νεοφιλελεύθερου πολιτικού αρχηγού, δέσμιου της ακροδεξιάς που θα καταργήσει πρακτικά τον δημόσιο τομέα, χάριν των ιδιωτικών συμφερόντων. Θα παίξει με το φόβο της ανασφάλειας των εργαζομένων. Θα κρύψει την ανεπάρκεια της οικονομικής του πολιτικής, με την υπόσχεση παγίωσης επιδομάτων και θα αναλωθεί σε μία εκλογική διαχείριση των αποθεμάτων του Κράτους, που θα επιβαρύνουν επικίνδυνα τη δημοσιονομική αντοχή της χώρας. Έχοντας ήδη αναβάλει μνημονιακές του δεσμεύσεις για το 2020, είναι ικανός να τις αναγγείλει ως δήθεν αναγκαίο επακόλουθο της επιστροφής της ΝΔ στην εξουσία. Δεν είναι συμπτωματική η εμμονή του ΣΥΡΙΖΑ στη διενέργεια DEBATE, μεταξύ μόνο των δυο πολιτικών αρχηγών του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ. Γελιέται όποιος πιστεύει αφελώς ότι ο πρωθυπουργός κόπτεται για την αντιπαράθεση των κυβερνητικών προγραμμάτων των δυο κομμάτων ή για τον απολογισμό του έργου του. Γνωρίζει ότι δυστυχώς για τον ίδιο, η υπεροχή του Κυριάκου Μητσοτάκη σε θέματα που ανάγονται στην οικονομία είναι συντριπτική. Τα κτυπήματα κάτω από τη μέση τον ενδιαφέρουν. Αυτά που θα προκαλέσουν το ενδιαφέρον του τηλεοπτικού κοινού. Τα ερωτήματα που υποβάλλονται χωρίς ο αποδέκτης τους να έχει τον χρόνο να απαντήσει. Και να αντιλέξει. Η σκανδαλολογία που τον έθρεψε, ως εξουσία, είναι η μόνη του τύχη. Αφού δικαστικά καταρρέει η συνωμοσία της ποινικοποίησης της πολιτικής των αντιπάλων του, ας διασωθεί τουλάχιστον, σε τηλεοπτικό χρόνο, κάτι από τη δυσοσμία που συντήρησε ως φορμόλη το κυβερνητικό πτώμα της σιαμαίας συνύπαρξης του με την ακροδεξιά.
Σε καθαρά βέβαια πολιτικό-ιδεολογικό πεδίο η προεκλογική στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ θα κινηθεί και σε βάρος του ΚΙΝΑΛ. Έχοντας ήδη ενδυθεί με τα χρώματα των Σοσιαλιστών, στο ευρωπαϊκό τουλάχιστον περιβάλλον και εκτιμώντας ότι ο μεσαίος κοινωνικός χώρος, που είναι προνομιακός για την Σοσιαλδημοκρατία, είναι ο κατ’ εξοχήν κρίσιμος για την εκλογική του επιβίωση, θα επιχειρήσει, αν όχι την απορρόφηση, τουλάχιστον τη συρρίκνωση του χώρου αναφοράς του ΚΙΝΑΛ. Βέβαια, ο παροπλισμός του Βαγγέλη Βενιζέλου αποτελεί κατ’ αρχήν ένα μη αναμενόμενο εμπόδιο, αλλά επενδύοντας επικοινωνιακά στο σενάριο της μετεκλογικής συνεργασίας ΚΙΝΑΛ με ΝΔ, ελπίζει να εγκλωβίσει όσους πολίτες, κυρίως προερχόμενους από το ΠΑΣΟΚ, αποφασίσουν να επαναπατρισθούν.
Με μία καλά μελετημένη κίνηση φιλίας προς το ΚΙΝΑΛ τόσο τοξική, όσο του δηλητηρίου που επιφυλάσσει το φίδι στο θήραμά του, το ΣΥΡΙΖΑ θα ανιχνεύσει τις προϋποθέσεις του. Δεν περιμένει βέβαια ανταπόδοση. Ακριβώς το αντίθετο. Προσδοκά στην οξύτητα της άρνησης για να το καταγγείλει ως συνοδοιπόρο της Δεξιάς.
Ο Τσίπρας από τώρα εργάζεται για την πολιτική γεωγραφία που θα χαρτογραφηθεί σε περίπτωση επαναληπτικών εκλογών, εφόσον η Ν.Δ. αδυνατεί να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Στην περίπτωση αυτή, κανένα κόμμα πλην του ΚΙΝΑΛ δεν προσφέρεται δυνητικά ως εκλογικός της εταίρος. Αν επομένως από την ασκούμενη από τώρα πίεση στον χώρο αυτό, οδηγηθεί η χώρα σε νέες εκλογές, με το σύστημα της απλής αναλογικής, τότε τα πολιτικά δεδομένα ανατρέπονται και ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως εκπροσωπείται, ξαναμπαίνει δυναμικά στην εκδοχή της εξουσίας.
Η πολιτική αντιπαλότητα του ΣΥΡΙΖΑ – ΝΔ. Και τούτο γιατί ο Αλέξης Τσίπρας, ως ο χαράσσων τη πολιτική του, οφείλει να γνωρίζει ότι το ΚΙΝΑΛ συνεχίζει να διαθέτει έναντι του κόμματος που ηγείται, ένα μοναδικό πλεονέκτημα που του εγγυάται προς το παρόν την εκλογική του επιβίωση, εξηγούμαι: Τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και οι ΑΝΕΛ ανεδείχθησαν εκλογικά από την αντίδραση στην εφαρμογή των μνημονίων.
Συσσωρεύοντας τη δυναμική της καθολικής αγανάκτησης, απορρόφησαν κοινωνικές ομάδες που είτε αισθάνθηκαν ότι απειλούνται, είτε πράγματι δοκιμάστηκαν. Έτσι, επιγραμματικά, δικαιολογείται η εκλογική δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ, σε 35% από 4% ή το διψήφιο εκλογικό ποσοστό των ΑΝΕΛ στις πρώτες εκλογές του 2012. Μεταμνημονιακά οι μεν ΑΝΕΛ εξαϋλώθηκαν, ο δε ΣΥΡΙΖΑ συντηρείται οριακά λόγω της κατοχής της εξουσίας. Αν όμως το εκλογικό αποτέλεσμα της επικείμενης αναμέτρησης τον φέρει στην αντιπολίτευση και απολέσει την εξουσία, τότε η προοπτική ανάπτυξης φυγόκεντρων δυνάμεων, προς κάθε κατεύθυνση, αλλά και κυρίως προς το ΚΙΝΑΛ, είναι πιθανό να τον τοποθετήσει ως ουραγό στον χώρο της κεντροαριστεράς. Αυτό το ενδεχόμενο, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο κατά τους εκλογείς του κυρίαρχος χαρακτήρας του δεν ήταν αυτός της αριστεράς προέλευσης, αλλά ο αντιμνημονιακός, δεν του είχε μέχρι σήμερα επιτρέψει να έχει την ανάλογη κοινωνική παρουσία και διεισδυτικότητα στις τοπικές κοινωνίες της χώρας. Έτσι εξηγείται η εγγενής του αδυναμία να έχει επαρκή ή σοβαρή έστω εκπροσώπηση σε κάθε τοπική κοινωνική συγκρότηση. Από τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010, έως αυτές του 2014 και 2019, σε κανένα δήμο της χώρας δεν υπήρχε κοινωνικά αποτυπωμένη και καταγεγραμμένη συγκρότηση αυτού του χώρου. Σε αντίθεση, το ΚΙΝΑΛ παρόλο που απώλεσε το συντριπτικό μέρος της εκλογικής του δύναμης, ωστόσο, διατηρεί ζωντανές τις κοινωνικές αναφορές του, όπως αναδεικνύονται αυτές από τις επιδόσεις του σε όλες τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Με αυτή την επισήμανση, εύκολα αντιλαμβάνεται κάποιος ότι τυχούσα αυτοδυναμία της ΝΔ, συνεπάγεται αυτοδίκαια τη συνύπαρξη στα έδρανα της αντιπολίτευσης των άλλων δυο κομμάτων, όπου και θα αποσαφηνισθεί ποιός εξ’ αυτών των πολιτικών χώρων θα κυριαρχήσει σ’ ένα πολιτικό φάσμα που θα εξαπλώνεται από τα αριστερά της ΝΔ, έως την κομουνιστική αριστερά. Υπό αυτές τις συνθήκες θα σας συμβούλευα να μην στοιχηματίσετε υπέρ αυτού του ΣΥΡΙΖΑ όπως εκτίθεται από τις πράξεις και τον λόγο του.
* Ο Θωμάς Λεχωβίτης είναι δικηγόρος Ρεθύμνου