Ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια των ίδιων των γονέων σχετικά με την σωστή σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους -που σε αρκετές περιπτώσεις ακόμα παραμένει ταμπού για την κοινωνία μας- αποτελεί το εκπαιδευτικό εγχειρίδιο «Παίζω με τον Φρίξο και μαθαίνω για το σώμα μου και τις διαπροσωπικές σχέσεις», το οποίο παρουσιάστηκε μεταξύ άλλων σε ειδική εκδήλωση που έγινε την περασμένη Παρασκευή, στην αίθουσα του Κέντρου Νέων στην πόλη μας.
Η συγγραφική ομάδα του εν λόγω εκπαιδευτικού εγχειριδίου -που αποτελείται από επιστήμονες που έχουν εντρυφήσει στο θέμα- παρουσίασε στους γονείς τους τρόπους με τους οποίους θα πρέπει να βρίσκονται δίπλα στα παιδιά τους, μαθαίνοντάς τους ουσιαστικά πράγματα για το τι επιτρέπεται και τι όχι, για το πώς θα πρέπει να αντιμετωπίζουν κάθε περίπτωση που τα φέρνει σε άβολη θέση σε σχέση με το σώμα τους και γενικότερα πως θα κερδίσουν την εμπιστοσύνη των παιδιών τους, ώστε να υπάρχει ένας ουσιαστικός δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ γονέων και παιδιών.
Με άλλα λόγια, η εκδήλωση είχε ενημερωτικό χαρακτήρα και απευθυνόταν σε γονείς που τα παιδιά τους φοιτούν στο νηπιαγωγείο και στις πρώτες τάξεις του δημοτικού σχολείου. Επίσης, κατά την διάρκεια της εκδήλωσης έγινε παρουσίαση -όπως προαναφέραμε- από τη συγγραφική ομάδα και του εκπαιδευτικού εγχειριδίου, που αποτελεί ένα βιβλίο εγκεκριμένο από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής του υπουργείου Παιδείας και το οποίο μάλιστα είναι βραβευμένο με Αριστείο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Σεξουαλικής Υγείας WAS2019.
Εισηγήτριες στην εκδήλωση ήταν η σχολική σύμβουλος, Μαργαρίτα Γερούκη, η Έλενα Βιταλάκη, από το Πανεπιστήμιο Κρήτης, η εκπαιδευτικός, εμψυχώτρια, Αθηνά Τριαματάκη, εκπαιδευτικός και η εκπαιδευτικός και μέλος του Δ.Σ. της Σχολικής Επιτροπής της Π.Ε.Δ.Ρ., Δέσποινα Μαυράκη.
Σημειώνεται ότι η εκδήλωση της περασμένης Παρασκευής -την οποία παρακολούθησαν δεκάδες γονείς- διοργανώθηκε από το τμήμα Παιδείας του Δήμου Ρεθύμνου, σε συνεργασία με την Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Νομού, δια της υπεύθυνης Σχολικών Δραστηριοτήτων, τον Ιατρικό Σύλλογο Ρεθύμνου, τον Σύλλογο Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Νομού, καθώς και την Ένωση Γονέων Μαθητών του Δήμου Ρεθύμνου. Μάλιστα το «παρών» στην εκδήλωση -περά από τους δεκάδες γονείς των μικρών μαθητών της πόλης μας- έδωσαν μεταξύ άλλων ο δήμαρχος, Γιώργος Μαρινάκης και η αντιδήμαρχος Παιδείας, Άννα Ελευθεριάδου – Γκίκα.
Μαργαρίτα Γερούκη: «Το πιο σημαντικό είναι να μη νιώθει κανένα παιδί μόνο του…»
Μετά την επιστημονική κατάρτιση των εκπαιδευτικών -που έγινε το προηγούμενο διάστημα- την σκυτάλη για το θέμα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης των παιδιών πρέπει να πάρουν και οι ίδιοι, οι οποίοι θα πρέπει πρωτίστως να γνωρίζουν καλά ζητήματα πρόληψης και προαγωγής της σεξουαλικής υγείας των παιδιών τους.
Αυτή ήταν η πρώτη επισήμανση που έκανε στην διάρκεια της εκδήλωσης η πρώην σχολική σύμβουλος και εκπαιδευτικός στην συγγραφική ομάδα του προγράμματος «Φρίξος», Μαργαρίτα Γερούκη.
Μεταξύ άλλων η κα Γερούκη αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο οι γονείς θα μπορούν να συζητήσουν στο σπίτι τους με τα παιδιά τους το θέμα αυτό, όπως επίσης και στο τι θα πρέπει να γνωρίζουν, πως θα πρέπει να βοηθήσουν τα παιδιά τους ώστε να καταλάβουν το σώμα τους, τις διαπροσωπικές σχέσεις και το κυριότερο πώς να μπορούν μόνα τους να προστατεύονται από τις κακοτοπιές που συναντούν στο δρόμο τους, όπως είναι για παράδειγμα, η σεξουαλική κακοποίηση.
Χαρακτηριστικά στο σημείο αυτό σημείωσε τα εξής: «Όλα αυτά μπορούν να τα κάνουν οι γονείς έχοντας ως βασικό όπλο τους την γνώση. Με την γνώση που θα μεταφέρουν στα παιδιά τους, μπορούν να προστατευτούν. Θα πρέπει δηλαδή, να ξέρουν τους βασικούς κανόνες. Θα πρέπει να γνωρίζουν τα γεννητικά τους όργανα, τη σωστή ονομασία τους, διότι ξέρουν διάφορες ονομασίες από αστείες μέχρι προσβλητικές, το ρόλο των γεννητικών οργάνων, γιατί είναι σημαντικά τόσο ευαίσθητα. Ποιοι κανόνες ισχύουν σε σχέση με αυτά, κατά πόσο ακουμπάμε, βλέπουμε ή αγγίζουμε. Και φυσικά θα πρέπει να μάθουν στα παιδιά τους πως οτιδήποτε τα κάνει να αισθάνονται άσχημα όσο αφορά το σώμα τους, υπάρχουν άνθρωποι εμπιστοσύνης δίπλα τους με τους οποίους μπορούν να μοιραστούν αυτό που τα βασανίζει. Πάντως, το πιο σημαντικό είναι να μη νιώθει κανένα παιδί μόνο του και να μην κουβαλάει ένα μεγάλο «σταυρό».
Αθηνά Τριαματάκη: «Η σεξουαλική αγωγή θα πρέπει να γίνει υποχρεωτική στα σχολεία»
Στην ανάγκη το πρόγραμμα της σεξουαλικής αγωγής να γίνει υποχρεωτικό στα σχολεία της χώρας, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων η εκπαιδευτικός και εμψυχώτρια του θεατρικού παιχνιδιού, Αθηνά Τριαματάκη.
Η κα Τριαματάκη υποστήριξε ότι το εν λόγω πρόγραμμα μπορεί να παίρνει κάθε χρόνο την έγκριση του υπουργείου Παιδείας, αλλά θα πρέπει να γίνει υποχρεωτικό και όχι να είναι στην προαίρεση κάθε εκπαιδευτικού για την υλοποίησή του.
«Μέχρι στιγμής οι εκπαιδευτικοί ανταποκρίνονται σε μεγάλο βαθμό και έτσι το πρόγραμμα υλοποιείται σε πολλά σχολεία. Αυτές τις ημέρες που έγινε η επιμόρφωσής τους η ανταπόκριση ήταν μαζική και είχαν ενδιαφέρον. Το θέμα όμως αγγίζει οποιονδήποτε εκπαιδευτικό και οποιονδήποτε γονέα. Τα περιστατικά είναι πολλά και τα παραδείγματα ακόμα περισσότερα, με αποτέλεσμα να ευαισθητοποιούνται όλο και περισσότεροι τα τελευταία χρόνια», παρατήρησε μεταξύ άλλων η Αθηνά Τριαματάκη.
Σημειώνεται ότι το εν λόγω πρόγραμμα υλοποιείται για τέταρτη συνεχή χρονιά, δεδομένου ότι δημιουργήθηκε το 2015 και μέχρι σήμερα έχουν επιμορφωθεί και ενημερωθεί αρκετοί εκπαιδευτικοί σε πανελλήνιο επίπεδο.
Δέσποινα Μαυράκη: «Από το Ρέθυμνο στέλνουμε ένα ηχηρό μήνυμα…»
«Ξεκίνησε κάτι πολύ δυναμικό από το Ρέθυμνο, σε συνεργασία με όλους τους αρμόδιους συντονιστές της Κρήτης και για πρώτη φορά έγινε υποχρεωτική η επιμόρφωση εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, πρώτης και δευτέρας, αν και θα έπρεπε να αφορά όλους τους εκπαιδευτικούς».
Αυτό υπογράμμισε μεταξύ άλλων μιλώντας στους δημοσιογράφους, η δασκάλα και μέλος της σχολικής επιτροπής πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης του Δήμου Ρεθύμνου, Δέσποινα Μαυράκη, αναφερόμενη στο πρόγραμμα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης των παιδιών. Μάλιστα η κα Μαυράκη σημείωσε χαρακτηριστικά ότι από το Ρέθυμνο μπορεί να σταλεί ένα ηχηρό μήνυμα ότι αυτό μπορεί να επεκταθεί σε όλη την Ελλάδα.
Αναφερόμενη ωστόσο σε αυτή καθαυτή την εκδήλωση τόνισε τα εξής: «Καλέσαμε τους γονείς των παιδιών που θα παρακολουθήσουν το πρόγραμμα για να μιλήσουμε για την σεξουαλική αγωγή και πόσο σημαντική είναι αυτή να υλοποιηθεί μέσα στην τάξη από τον εκπαιδευτικό, ο οποίος είναι και επιστήμονας, έχει και την παιδαγωγική κατάρτιση και γνωρίζει καλά αφού έχει παρακολουθήσει το πρόγραμμα από εμάς. Άλλωστε, ο στόχος και το όραμά μας είναι η σεξουαλική αγωγή να γίνει υποχρεωτική για όλα τα παιδιά και για όλα τα σχολεία σε πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση».
Έλενα Βιταλάκη: «Πολλοί γονείς πετούν το μπαλάκι στους εκπαιδευτικούς…»
Ιδιαίτερη μνεία στα αποτελέσματα της προκαταρκτικής, όπως την χαρακτήρισε, έρευνα που διενήργησε στο Πανεπιστήμιο Κρήτης στους γονείς -τα παιδιά των οποίων έχουν παρακολουθήσει το εν λόγω πρόγραμμα- έκανε στην διάρκεια της εκδήλωσης εκ μέρους του τμήματος Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης η Έλενα Βιταλάκη.
Η κα Βιταλάκη ανέφερε μεταξύ άλλων ότι αυτό που προκύπτει είναι πως στην πλειοψηφία τους οι γονείς είναι ένθερμοι στο θέμα της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία και μάλιστα φέρεται να υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να γίνεται και ως μάθημα.
«Σίγουρα και οι ίδιοι –είπε χαρακτηριστικά- έχουν κάποιους ενδοιασμούς σε ό,τι αφορά στην σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους στο σπίτι, δηλαδή, δεν γνωρίζουν τον τρόπο. Οι περισσότεροι το θέλουν, αλλά και αυτοί που ισχυρίζονται ότι ξέρουν τον τρόπο, ουσιαστικά βλέπουμε ότι πετάνε το μπαλάκι στους εκπαιδευτικούς. Και τελικά βρισκόμαστε εμείς οι εκπαιδευτικοί, να σηκώνουμε στην πλάτη μας ένα πολύ σοβαρό ρόλο. Μην ξεχνάμε ότι καλό είναι οι γονείς να αναλαμβάνουν τον πρώτο ρόλο στην οικογένεια. Άλλωστε, η στάση τους είναι πολύ σημαντική στη σεξουαλική αγωγή και έπεται στο σχολείο. Όμως όταν οι γονείς δεν είναι σίγουροι, τότε, καλό είναι να επιμορφώνονται και να ψάχνουν τρόπους να μιλούν σωστά στα παιδιά τους και να επικοινωνούν. Όχι να κρύβουν και να γυρνούν την πλάτη…».
Σύμφωνα με την ίδια, από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει πως όταν γίνονται σχολικά προγράμματα σεξουαλικής αγωγής, δημιουργούνται μεγαλύτερες γέφυρες επικοινωνίας με το σπίτι. Και τούτο διότι πολλοί γονείς νιώθουν ανακούφιση, καθώς γνωρίζουν ότι έχουν μια καλή ευκαιρία να συζητήσουν τέτοιου είδους θέματα με τα παιδιά τους.
«Επειδή στο τέλος κάθε ενότητας στέλνουμε ένα μικρό σημείωμα στους γονείς που αναφέρει τι κάναμε και αν θέλουν αυτοί να το συνεχίσουν ή να το επεκτείνουν, προκύπτει ότι αυτό τους ανακουφίζει και τους βοηθάει. Πολλές φορές οι γονείς ενώ θέλουν να κάνουν πράγματα, νιώθουν ανασφάλεια ότι δεν ξέρουν και έτσι όταν το σχολείο ανοίγει το δρόμο, πολλοί πατούν γερά σ’ αυτόν το δρόμο και κάνουν κουβέντα με τα παιδιά τους, βάζοντας και το δικό τους στίγμα», συμπλήρωσε χαρακτηριστικά η Έλενα Βιταλάκη.
Άννα Ελευθεριάδου – Γκίκα: «Οι γονείς είμαστε τρομερά αμήχανοι να διαχειριστούμε την σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των παιδιών μας…»
Μιλώντας πρωτίστως ως γονέας, έπειτα ως επιστήμονας και στο τέλος με την ιδιότητά της ως αντιδήμαρχος Παιδείας, η Άννα Ελευθεριάδου – Γκίκα, παραδέχτηκε ότι τελικά όλοι οι γονείς είναι τρομερά αμήχανοι να διαχειριστούν το θέμα της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης των παιδιών τους.
Εξηγώντας μάλιστα τους λόγους, υποστήριξε ότι «πρώτον κανείς δεν το δίδαξε και σε μας και δεύτερον διότι και σαν ενήλικες, δεν έχουμε κάποια δυνατότητα επιμόρφωσης πάνω σε αυτό το θέμα».
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα -όπως είπε- οι γονείς να το αντιμετωπίζουν εν μέρει ενοχικά και αμήχανα και στην ουσία είτε να αυτοσχεδιάζουν, είτε κάποιοι από τους γονείς να κάνουν ότι απλά δεν υπάρχει. «Αυτό έχει ως συνέπεια, τα παιδιά μας να γεμίζουν το κεφάλι τους παραπληροφόρηση, εικόνες από το διαδίκτυο, μη ρεαλιστικές, στρεβλές και παθολογικές και γενικά ότι τους πουν οι φίλους τους. Και τελικά δεν ετοιμάζουμε έφηβους που μπορούν να διαχειριστούν το σώμα τους με αυτάρκεια, όπως επίσης δεν ετοιμάζουμε και ενήλικες που θα κάνουν ώριμες σχέσεις και θα βάλουν το σεξ μαζί με την αγάπη στη ζωή τους», ανέφερε χαρακτηριστικά η κα Ελευθεριάδου.
Επιπλέον, αναφερόμενη στο εν λόγω εκπαιδευτικό εγχειρίδιο, τόνισε ότι αυτό ήταν κάτι παραπάνω από αναγκαίο, το οποίο, όπως σημείωσε, θα έπρεπε να έχει γίνει «χθες». «Είμαστε περήφανοι που τα κορίτσια είναι από το Ρέθυμνο. Ο κ. Γεωργαλής, ο προκάτοχος μου, ήταν αυτός που αγκάλιασε την προσπάθεια αυτή από την πρώτη στιγμή και τα εύσημα είναι δικά του διότι είδε μακριά και εκτίμησε και την καινοτομία και το μεράκι τους. Εγώ θα κάνω ότι μπορώ να τις στηρίξω να το εξελίξουν και κυρίως να το διαδώσουν. Άλλωστε, το εν λόγω πρόγραμμα έχει πάρει παγκόσμιο βραβείο και αυτό είναι μια προίκα για το Ρέθυμνο», κατέληξε μεταξύ άλλων η αντιδήμαρχος Παιδείας.