Βαρύς ο φόρος αίματος κατά τις πολεμικές επιχειρήσεις και κυρίως κατά τη Γερμανική Κατοχή.
Σε πολεμικά γεγονότα και κυρίως από εκτελέσεις, έχασαν τη ζωή τους στην Ελλάδα την περίοδο 1941-1945 εκατόν ένας από τη δράση Γερμανών και Ιταλών και τριαντατρείς από τη δράση Βουλγάρων.
Από διάφορες πηγές συγκέντρωσα όσους θυσιάστηκαν από την Εκκλησία της Κρήτης, χωρίς να είμαι σίγουρος ότι δεν υπήρξαν και κάποιοι άλλοι που δεν εντόπισα.
Τους αναφέρω:
–Κωνσταντίνος Αγγελάκης, ιερέας τη Μητρόπολης Πέτρας. Εκτελέστηκε από τους Γερμανούς την Πρωτομαγιά του 1943.
-Οι μοναχοί της Μονής Γωνιάς Κισσάμου Παρθένιος Αναγνωστάκης, Γεράσιμος Βρομισιμάκης, Σεραφείμ Μαρινάκης, Γερβάσιος Ντουσάκης και Καλλίνικος Σιδεράκης, εκτελέστηκαν την 1η Σεπτεμβρίου του 1941.
–Ανδρέας Βαρδιάμπασης, εφημέριος του χωριού Λιβάδια Μυλοποτάμου. Συνελήφθη και εκτελέστηκε μαζί με άλλους συγχωριανούς του τον Σεπτέμβριο του 1943.
–Συμεών Δρεττουλάκης, μοναχός της Μονής Ασωμάτων Αμαρίου. Εκτελέστηκε μαζί με άλλους πατριώτες τον Αύγουστο του 1944.
–Φώτιος Θεοδοσάκης, αρχιμανδρίτης στον ναό του Αγίου Μηνά στο Ηράκλειο. Συνελήφθη και εκτελέστηκε από τους Γερμανούς τον Ιούνιο του 1941.
–Δαμιανός Καλλέργης, μοναχός της Μονής Αρσανίου της Μητρόπολης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου. Συνελήφθη, βασανίστηκε και εκτελέστηκε τον Ιούνιο του 1943.
–Εμμανουήλ Καλλέργης, ιερέας στο χωριό Λούτρα. Πήρε μέρος στη Μάχη της Κρήτης, συνελήφθη και εκτελέστηκε μαζί με άλλους 10 ενορίτες του τον Ιούλιο του 1941.
–Εμμανουήλ Κουκουράκης, ιερέας της κοινότητας Πρασέ της Μητρόπολης Κυδωνίας και Αποκορώνου. Οι Γερμανοί τον εκτέλεσαν μαζί με άλλους 26 κατοίκους του χωριού Αλικιανός, τον Ιούλιο του 1941.
–Σπυρίδων Κουντουράκης, εφημέριος του χωριού Έλους της Μητρόπολης Κισάμου.
Σκοτώθηκε σε μάχη κατά των Γερμανών.
–Αντώνιος Λουδάκης, ιερέας στο χωριό Καμάρα Κισσάμου. Συνελήφθη βασανίστηκε και εκτελέστηκε τον Μάιο του 1941.
–Κωνσταντίνος Μαρκάκης, ιερέας στη Μητρόπολη Ρεθύμνης. Πέθανε τον Μάιο του 1941 από τα βασανιστήρια σα οποία τον υπέβαλαν οι Γερμανοί.
–Καλλίνικος Παπαθανασάκης, Γενάδιος Συλλιγνάκης και Ευμένιος Σταματάκης, μοναχοί της Μονής Τοπλού. Εκτελέστηκαν τον Αύγουστο του 1944.
–Λεωνίδας Πνευματικάκης, ιερέας του χωριού Κρεββατάς Βιάννου. Εκτελέστηκε στις 14 Σεπτεμβρίου του 1943 μαζί με άλλους 22 ενορίτες του.
–Γρηγόριος Προγούλης, ιερέας του χωριού Πλατανιά της Μητρόπολης Κυδωνίας. Πήρε μέρος στη Μάχη της Κρήτης ως επικεφαλής ομάδας. Συνελήφθη από τους Γερμανούς και εκτελέστηκε μπροστά στους γονείς και τα αδέλφια του τον Μάιο του 1941.
–Μιχαήλ Σηφάκης, εφημέριος της Αγίας Βαρβάρας Ηρακλείου. Εκτελέστηκε τον Ιούνιο του 1943.
–Γεώργιος Σηφάκης, ιερέας και δάσκαλος στο Μονοφάτσι Ηρακλείου. Συνελήφθη μαζί με τον γιο του και άλλους 51 ενορίτες. Εκτελέστηκαν, με την κατηγορία ότι συνεργάζονταν με αντάρτες, τον Ιούνιο του 1941.
–Κύριλλος Συναδάκης, ιερέας στη Μονή του Αγίου Αντωνίου Άρβης. Εκτελέστηκε τον Σεπτέμβριο του 1943.
–Αλέξανδρος Τοράκης. Πέθανε τον Μάρτιο του 1944 από τα βασανιστήρια.
–Δωρόθεος Τσαγκαράκης, μοναχός της Μονής Βιδιανής Λασιθίου. Συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση. Είχε στην κατοχή του ραδιόφωνο και μετέδιδε καθημερινά δελτίο ειδήσεων. Συνελήφθη και εκτελέστηκε στην Αγυιά τον Οκτώβριο του 1943.