Σε λιγότερο από ένα μήνα και πάντως μέχρι τις 15 Απριλίου, το υπουργείο Παιδείας θα ανακοινώσει τον αριθμό των εισακτέων φοιτητών στα ΑΕΙ της χώρας, για το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022. Μέχρι στιγμής η ακριβής ημερομηνία και ο τρόπος διεξαγωγής των πανελλαδικών εξετάσεων δεν έχουν γνωστοποιηθεί, ωστόσο το βέβαιον είναι πως το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας δημιουργεί ένα καινούργιο τοπίο για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση των υποψηφίων των πανελλαδικών εξετάσεων. Κι αυτό διότι επέρχεται ο λεγόμενος «κόφτης», καθώς καθιερώνεται από φέτος Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) στα Πανεπιστήμια, ενώ από του χρόνου περιορίζονται και οι επιλογές σχολών από πλευράς των υποψηφίων. Αυτό πιθανότατα θα έχει ως συνέπεια την μείωση του αριθμού των εισακτέων στα ΑΕΙ και πάντως την ελαχιστοποίηση των πιθανοτήτων των υποψηφίων να εισαχθούν σε Πανεπιστημιακή σχολή με λιγότερα από δέκα χιλιάδες μόρια.
Εν αναμονή της ανακοίνωσης του αριθμού των εισακτέων φοιτητών για το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022, τα Πανεπιστήμια έχουν ήδη διατυπώσει και αποστείλει την γνώμη τους στο υπουργείο για τον αριθμό των εισακτέων που προτείνουν ανά Τμήμα/Σχολή τους, όπως τους ζητήθηκε. Μια διαδικασία που ακολουθείται κάθε χρόνο αν και παρατηρώντας κανείς προηγούμενα ακαδημαϊκά έτη, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το Πανεπιστήμιο Κρήτης, η διατύπωση γνώμης σχετικά με τον αριθμό των εισακτέων απέχει αρκετά με τον τελικό αριθμό που ορίζει το υπουργείο που πολλές φορές είναι και διπλάσιος αυτών που κάθε τμήμα κρίνει ως ιδανικό για την εύρυθμη λειτουργία και ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων σπουδών.
Το κάθε Πανεπιστημιακό τμήμα προτείνει συγκεκριμένο αριθμό εισακτέων που έχει δυνατότητα να εκπαιδεύσει κάθε χρόνο, λαμβάνοντας υπόψη συγκεκριμένα κριτήρια και αυτά μεταξύ άλλων είναι: ο αριθμός καθηγητών και τα ωράρια που μπορούν να διδάσκουν, οι υποχρεώσεις τους σε προπτυχιακά ή μεταπτυχιακά, οι αίθουσες διδασκαλίας, η υλικοτεχνική υποδομή, η επάρκεια ή ανεπάρκεια υποδομών δηλαδή. Κομβικής σημασίας πάντως θεωρείται το κριτήριο της αναλογίας διδασκόντων-διδασκομένων. Όταν αυτή η αναλογία δεν είναι αρμονική και όπως γίνεται αντιληπτό εξαρτάται από τον αριθμό των καθηγητών, το τμήμα επιβαρύνεται και σε κάποιο βαθμό υποβαθμίζεται η ποιότητα σπουδών.
Την Πέμπτη, στην συνεδρίασή της η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου Κρήτης έλαβε απόφαση σχετικά με τον αριθμό των εισακτέων φοιτητών για το ακαδημαϊκό έτος 2021-2022 ανά τμήμα/σχολή. Σύμφωνα με την γνώμη λοιπόν που απεστάλη στο υπουργείο Παιδείας, ο προτεινόμενος αριθμός εισαγομένων στα ακαδημαϊκά τμήματα του Πανεπιστημίου μας, ανέρχεται σε 2.010 φοιτητές. Τα στοιχεία ανά τμήμα, όπως απεστάλησαν στο υπουργείο αποτυπώνονται στον παρακάτω πίνακα:
Ακαδημαϊκό Τμήμα/Σχολή Προτεινόμενος Αριθμός Εισακτέων
Ιατρική Σχολή 60
Τμήμα Μαθηματικών & Εφαρμοσμένων Μαθηματικών 100-Κατεύθυνση Μαθηματικών
90-Κατεύθυνση Εφαρμοσμένων Μαθηματικών
Τμήμα Φυσικής 90
Τμήμα Επιστήμης Υπολογιστών 130
Τμήμα Βιολογίας 80
Τμήμα Χημείας 70
Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Υλικών 60
Τμήμα Φιλολογίας 120
Τμήμα Ιστορίας – Αρχαιολογίας 130
Τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών 100
Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης 150
Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης 120
Τμήμα Κοινωνιολογίας 180
Τμήμα Οικονομικών Επιστημών 230
Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης 200
Τμήμα Ψυχολογίας 100
Αναζητώντας στο αρχείο μας προηγούμενα ακαδημαϊκά έτη τον αριθμό εισακτέων που είχε προτείνει το Πανεπιστήμιο συνολικά και τον τελικό αριθμό εισαχθέντων φοιτητών, βλέπουμε ότι:
Το ακαδημαϊκό έτος 2016-2017 ο προτεινόμενος αριθμός ήταν 1.770 φοιτητές και ο τελικός αριθμός εγγραφέντων ήταν 3.054.
Το ακαδημαϊκό έτος 2020-2021 ο προτεινόμενος αριθμός εισακτέων από το Πανεπιστήμιο Κρήτης ήταν 1.780, ενώ ο ορισμός του αριθμού εισακτέων από το υπουργείο Παιδείας ήταν 3.136.
Μέχρι σήμερα δηλαδή τα Πανεπιστήμια απλώς γνωμοδοτούσαν για τον αριθμό φοιτητών που μπορούσε να δεχτεί κάθε τμήμα τους αλλά ήταν μόνο τυπική διαδικασία, αφού το υπουργείο Παιδείας σχεδόν ποτέ δεν ελάμβανε υπόψη τις προτάσεις των ΑΕΙ. Τα οποία καμία αντίρρηση δεν θα είχαν εάν ο αυξανόμενος αριθμός φοιτητών συνοδευόταν αντίστοιχα με αύξηση του αριθμού διδασκόντων, παροχή περισσότερων υλικοτεχνικών και άλλων υποδομών κλπ.
Κάθε ακαδημαϊκό τμήμα θα ορίσει μια δική του βάση εισαγωγής
Στο εξής, φαίνεται πως η γνώμη των ακαδημαϊκών τμημάτων θα έχει καθοριστικό ρόλο σε ό,τι αφορά τον αριθμό των εισακτέων, διότι τα ίδια, με το νέο νομοσχέδιο, θα έχουν το δικαίωμα να ορίσουν την ειδική βάση εισαγωγής. Κάθε τμήμα θα ορίσει ένα συντελεστή επί του Μέσου Όρου των μέσων επιδόσεων όλων των υποψηφίων στο σύνολο των μαθημάτων (Μ1, Μ2, Μ3, Μ4) του επιστημονικού του πεδίου. Αυτό δεν θα γίνεται βέβαια αυθαίρετα, καθώς έχει τεθεί μια απόκλιση από το Μέσο Όρο των μέσων βαθμολογικών επιδόσεων των υποψηφίων του Επιστημονικού Πεδίου, που είναι από 80% έως 120% επί του Μέσου όρου.
«Πλέον, με το νέο νόμο η διαφορά είναι ότι κάθε τμήμα έχει μεγαλύτερη εξουσία γιατί θα ορίζει την ειδική βάση εισαγωγής, η οποία θεσπίζεται με το μέσο όρο του επιστημονικού πεδίου από το οποίο εισάγονται οι φοιτητές τους μέσω των πανελλαδικών εξετάσεων. Μέχρι τώρα τα τμήματα γνωμοδοτούσαν επειδή το προέβλεπε ο νόμος και ουδείς στην πράξη ελάμβανε υπόψη την γνωμοδότησή τους. Τα τμήματα θα έχουν τώρα μεγαλύτερα περιθώρια να επηρεάσουν τον αριθμό των φοιτητών που θα εισαχθούν, καθένα ανάλογα με το πρόγραμμα των σπουδών του, τη φυσιογνωμία του, το αντικείμενο που θεραπεύει, την εργαστηριοτικότητά του, τον αριθμό διδασκόντων, την υλικοτεχνική υποδομή» μας λέει ο αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης, Κώστας Σπανουδάκης.
Τι σημαίνει πρακτικά η καθιέρωση Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής; «Σημαίνει ότι υποψήφιοι που γράφουν κάτω από 10 μέσο όρο, δεν θα μπορούν να εισαχθούν στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση» μας λέει ο αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης Κώστας Σπανουδάκης προσθέτοντας ότι «η τάση είναι ο περιορισμός των εισακτέων στα Πανεπιστήμια».
Συνεπάγεται άρα ότι επέρχεται και σε τμήματα του Πανεπιστημίου Κρήτης συρρίκνωση του αριθμού των φοιτητών; Σύμφωνα με τον κύριο Σπανουδάκη: «Αυτό θα σημαίνει διαφορετικά πράγματα για διαφορετικά πανεπιστήμια. Τα τμήματα του Πανεπιστημίου Κρήτης δεν φαίνεται αυτή τη στιγμή να διατρέχουν σημαντικό κίνδυνο πλην ίσως ενός συγκεκριμένου τμήματος, που δεν έχει την έδρα του στο Ρέθυμνο. Υπολογίζουμε ότι θα συρρικνωθούν κάπως τέσσερα τμήματα του Πανεπιστημίου εν συνόλω, όμως αυτό δεν απειλεί την ύπαρξή τους, δεν απειλεί τη φυσιογνωμία των τμημάτων. Με τα δεδομένα που έχουμε σήμερα υπόψη μας, δεν κινδυνεύει κανενός τμήματος του Ρεθύμνου η ύπαρξη. Τώρα ότι ο αριθμός των φοιτητών που εισάγονται θα μειωθεί, αυτό είναι πολύ πιθανό».
Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που έκανε και δημοσίευσε ο ΣΥΡΙΖΑ, η εφαρμογή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής αναμένεται να οδηγήσει σε μείωση του αριθμού των εισακτέων τουλάχιστον κατά 23% σε σχέση με το 2020.