Η τουριστική ανάπτυξη και η ενεργειακή απόδοση είναι δυο έννοιες συνδεδεμένες τα τελευταία χρόνια. Τα φιλικά προς το περιβάλλον ξενοδοχεία αυξάνονται όλο και περισσότερο, ικανοποιώντας τους τουρίστες με οικολογική συνείδηση που αναζητούν «πράσινες» αποδράσεις. Η περιβαλλοντική αναβάθμιση των ξενοδοχειακών μονάδων δεν αποτελεί πλέον μονάχα υποχρέωση, με βάση τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και καθήκον, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι χρόνο με το χρόνο μεγαλώνει σημαντικά ο αριθμός των καταναλωτών-επισκεπτών που επιλέγουν για τις διακοπές τους μονάδες σύγχρονες, με περιβαλλοντικό σχεδιασμό και προσανατολισμό προς την εξοικονόμηση ενέργειας.
Καταναλωτική «απαίτηση» στην οποία, όπως επισημάνθηκε στην πολύ ενδιαφέρουσα συνάντηση με θέμα «Ξενοδοχεία Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης», που πραγματοποιήθηκε χθες στο Ρέθυμνο, οι φορείς του τουριστικού και ξενοδοχειακού κλάδου, οφείλουν να ανταποκριθούν εφόσον θέλουν η παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας στη φιλοξενία να συνδυάζεται με βαθιά περιβαλλοντική ευαισθησία.
Η ημερίδα διοργανώθηκε από το τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης, με τη συνεργασία του Δήμου Ρεθύμνου και τη συμμετοχή εκπροσώπων από επτά ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και στελέχη του Παγκοσμίου Οργανισμού Τουρισμού.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσιάστηκαν θέματα που αφορούν: την πολιτική και τους στόχους της Ε.Ε. για Κτίρια Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης, τα πλεονεκτήματα και τις λύσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας στον ξενοδοχειακό τομέα, καθώς και για την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία «Ξενοδοχεία Σχεδόν Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης» (Νearly Energy Zero Hotels – NEZEH), με δεδομένο ότι η οδηγία της Ε.Ε. προς τα κράτη-μέλη αναφέρει ότι μετά το 2019 όλα τα νέα δημόσια κτίρια και μετά το 2021 όλα τα νέα ιδιωτικά κτίρια θα πρέπει να είναι μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης.
«Κατανοούμε απόλυτα ότι οι ξενοδόχοι δεν γνωρίζουν και δεν είναι ανάγκη να γνωρίζουν όλες τις λύσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας, οπότε προσπαθούμε να δώσουμε στους ιδιοκτήτες ξενοδοχείων να καταλάβουν ποιές είναι οι ευκαιρίες και οι δυνατότητες που έχουν εφαρμόζοντας νέες τεχνικές.
Μπορούν να κερδίσουν χρήματα μέσω της εξοικονόμησης κόστους, μπορούν να αυξήσουν τις θέσεις εργασίας στις μονάδες τους, αλλά το πιο σημαντικό είναι να προωθήσουν το προϊόν τους. Οι καταναλωτές αναζητούν πάρα πολύ πλέον ένα ξενοδοχείο φιλικό προς το περιβάλλον. Αυτή η λύση είναι μονόδρομος πια. Οι ξενοδόχοι θα πρέπει να ανταποκριθούν σε αυτό το «καινούριο» που ζητούν οι επισκέπτες» ανέφερε στα «Ρ.Ν.» η εκπρόσωπος του Παγκοσμίου Οργανισμού Τουρισμού Ηνωμένων Εθνών, κα Zoritsa Urosevic, η οποία τόνισε επίσης την ανάγκη να εκσυγχρονιστούν τα ξενοδοχεία στην Ευρώπη, καθώς τα περισσότερα είναι παλαιά κτίσματα και αποτελούν μικρομεσαίες οικογενειακές επιχειρήσεις.
Αναλυτικά
Η εξοικονόμηση ενέργειας πρωταρχικός στόχος για τα ξενοδοχεία
• «Οι καταναλωτές αναζητούν ξενοδοχεία φιλικά προς το περιβάλλον» δήλωσε στα «Ρ.Ν.» η εκπρόσωπος του Παγκοσμίου Οργανισμού Τουρισμού
Στην εποχή της εξοικονόμησης ενέργειας, με στόχο την σχεδόν μηδενική κατανάλωση και τη δημιουργία κτιρίων φιλικών προς το περιβάλλον, εισέρχονται οι ξενοδοχειακές μονάδες σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η οδηγία της Ε.Ε. προς τα κράτη-μέλη αναφέρει ότι μετά το 2019 όλα τα νέα δημόσια κτίρια και μετά το 2021 όλα τα νέα ιδιωτικά κτίρια θα πρέπει να είναι μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης, έχει ξεκινήσει η συζήτηση γύρω από τις δυνατότητες και τις προοπτικές υιοθέτησης πράσινων ενεργειακών τεχνολογιών, στον ξενοδοχειακό-τουριστικό κλάδο.
Στο πλαίσιο αυτό, το Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης, με την αιγίδα του Δήμου Ρεθύμνου, διοργάνωσε ευρωπαϊκή συνάντηση στο Ρέθυμνο με θέμα: «Ξενοδοχεία Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης».
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσιάστηκαν θέματα που αφορούν:
– Την πολιτική και τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Κτίρια Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης.
– Εξοικονόμηση ενέργειας στον ξενοδοχειακό τομέα – Πλεονεκτήματα, λύσεις και ανταγωνιστικότητα.
– Ξενοδοχεία μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης – Καλές πρακτικές και παραδείγματα.
– Την Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία «Ξενοδοχεία σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης» (Νearly Energy Zero Hotels-NEZEH).
Η εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στο «Σπίτι του Πολιτισμού», με τη συμμετοχή ιδιοκτητών, διευθυντών ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, καθώς και εκπροσώπων φορέων του ξενοδοχειακού/τουριστικού κλάδου, διοργανώθηκε στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας NEZEH, η οποία συντονίζεται πανευρωπαϊκά από το Εργαστήριο Ανανεώσιμων και Βιώσιμων Ενεργειακών Συστημάτων του Πολυτεχνείου Κρήτης, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο κ. Θεοχάρης Τσούτσος, αναπληρωτής καθηγητής και διευθυντής του Εργαστηρίου Ανανεώσιμων και Βιώσιμων Ενεργειακών Συστημάτων, του τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος, του Πολυτεχνείου Κρήτης, σε δηλώσεις του στην εφημερίδα μας ανέφερε:
«Στον κλάδο των ξενοδοχείων, ενώ υπάρχουν αξιόλογες προσπάθειες που γίνονται, οι έξυπνες τεχνολογίες δεν έχουν μπει ακόμα σε ευρεία εφαρμογή. Ωστόσο, έρχονται οι ευρωπαϊκές οδηγίες και πρώτα απ’ όλα η οδηγία 20-20-20, η οποία μας αναγκάζει όλους να κινηθούμε σε 20% μείωση της κατανάλωσης, αλλά έρχεται και η πρόσφατη οδηγία για την ενεργειακή αποδοτικότητα, που αναγκάζει τα κράτη-μέλη να τηρήσουν κάποιες αρχές. Η βασική αρχή αναφέρει ότι όλα τα κτίρια, τα δημόσια μετά το 2019 και τα ιδιωτικά μετά το 2021, θα πρέπει να είναι σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης.
Έχουμε παραδείγματα από όλο τον κόσμο λιγοστά, τα οποία έχουν πετύχει τον στόχο της μηδενικής κατανάλωσης, καθώς την ενέργεια που χρειάζεται για να λειτουργήσουν την παράγουν τα ίδια τα ξενοδοχεία».
Για τις προοπτικές εφαρμογής της οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση στην Κρήτη, ο κ. Τσούτσος επεσήμανε: «Στην Κρήτη μπορούν να επιτευχθούν σημαντικά αποτελέσματα. Πρώτον θα μειωθούν οι λειτουργικές δαπάνες, διότι μέσω των προγραμμάτων θα δοθούν επιδοτήσεις στους ξενοδόχους, που θα είναι έτοιμοι με τις μελέτες που θα κάνουν. Επιπλέον στο νησί μας αυτές οι τεχνολογίες μπορούν να βρουν εφαρμογή και να επιφέρουν θεαματικά αποτελέσματα.
Το πρόγραμμα που ξεκίνησε και συντονίζεται από το εργαστήριό μας, θα προσφέρει εκπαίδευση σε προσωπικό ξενοδοχείων, θα μπορέσουν μονάδες που θα επιλεγούν να εξασφαλίσουν μέχρι και χρηματοδότηση. Σκοπός μας είναι να μπορέσουμε σε τρία χρόνια από τώρα να έχουμε επιτυχημένα παραδείγματα σε εφαρμογή».
Για τα πλεονεκτήματα της εξοικονόμησης ενέργειας στον ξενοδοχειακό τομέα, μίλησε στα «Ρ.Ν.» η κα Zoritsa Urosevic, εκπρόσωπος του Παγκοσμίου Οργανισμού Τουρισμού Ηνωμένων Εθνών: «Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού των Ηνωμένων Εθνών στοχεύει στο να παρέχει διάφορες υπηρεσίες στον κλάδο του τουρισμού. Σ’ αυτό το έργο ο στόχος είναι η Ευρώπη, η οποία έχει πάνω από το 50% των κλινών στον κόσμο, ωστόσο οι μονάδες είναι αρκετά παλιές και τα περισσότερα ευρωπαϊκά ξενοδοχεία είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Το πρότζεκτ που ξεκινάει τώρα έχει στηθεί πάνω σε ένα σχέδιο που δούλεψε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού, το οποίο ονομάζεται «Ενεργειακές Λύσεις στα Ξενοδοχεία». Κατανοούμε απόλυτα ότι οι ξενοδόχοι δεν γνωρίζουν και δεν είναι ανάγκη να γνωρίζουν όλες τις λύσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας, οπότε προσπαθούμε να δώσουμε στους ιδιοκτήτες ξενοδοχείων να καταλάβουν ποιές είναι οι ευκαιρίες και οι δυνατότητες που έχουν εφαρμόζοντας νέες τεχνικές. Μπορούν να κερδίσουν χρήματα μέσω της εξοικονόμησης κόστους, μπορούν να αυξήσουν θέσεις εργασίας, αλλά το πιο σημαντικό είναι να προωθήσουν το προϊόν τους. Οι καταναλωτές αναζητούν πάρα πολύ πλέον ένα ξενοδοχείο φιλικό προς το περιβάλλον. Αυτή η λύση είναι μονόδρομος πια. Οι ξενοδόχοι θα πρέπει να ανταποκριθούν σε αυτό το «καινούριο» που ζητούν οι επισκέπτες». Εκ μέρους του Παγκοσμίου Οργανισμού Τουρισμού παρών ήταν επίσης ο κ. Ισίδωρος Πασσάς.
Ο δήμαρχος Ρεθύμνου, Γιώργος Μαρινάκης, στον σύντομο χαιρετισμό του, μεταξύ άλλων, ανέφερε τα εξής: «Είναι χαρά και τιμή μας που είστε στην πόλη μας και μάλιστα για έναν λόγο που μας απασχολεί έντονα αυτό τον καιρό. Την προηγούμενη εβδομάδα η πόλη μας βραβεύτηκε με το Ενεργειακό Βραβείο ακριβώς, διότι έχει προσανατολίσει τη σκέψη και τη δράση της στην εξοικονόμηση ενέργειας. Επιπλέον, ο Δήμος μας έχει υπογράψει το «Σύμφωνο των Δημάρχων» και, μάλιστα, είναι από τους πρώτους που απέστειλε επιχειρησιακό σχέδιο για την υλοποίηση αυτού του συμφώνου.
Το να είναι κανείς «έξυπνος» στην ενέργεια σήμερα είναι πλέον υποχρέωση, ιδιαίτερα από τη στιγμή που μέχρι το 2020 όλα τα κτίρια θα πρέπει να είναι μηδενικής ενέργειας. Προπάντων είναι μια ηθική υποχρέωση απέναντι στη γη και στον πλανήτη μας. Έτσι πρέπει να το βλέπουμε και ευχαριστώ θερμά τους επιστήμονες που εργάζονται γι’ αυτό τον σκοπό. Με πολύ χαρά θα ξαναδούμε τους εξαιρετικούς επιστήμονες από όλη την Ευρώπη στην πόλη μας και θα είμαι ακόμα πιο ευτυχής αν στα ξενοδοχεία εφαρμοστούν πειραματικά αυτές οι έξυπνες λύσεις».
Η αντιδήμαρχος Πολιτισμού-Τουρισμού, Πέπη Μπιρλιράκη-Μαμαλάκη, επεσήμανε ότι η λύση της μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης αποτελεί μονόδρομο: «Φιλοξενούμε συνάντηση επιστημόνων και φορέων από επτά χώρες της Ευρώπης, στο πλαίσιο ενός προγράμματος για την ενέργεια. Της ενέργειας που αφορά τον τουρισμό και τις ξενοδοχειακές μονάδες ως επί το πλείστον. Μέχρι το 2020 είναι ένας μονόδρομος που μας πλησιάζει όλο και περισσότερο. Είναι μια πορεία κατά την οποία θα πρέπει όλοι μας και ιδιαίτερα τα νέα κτίσματα να υπόκεινται σε συγκεκριμένη νομοθεσία. Η ενέργεια θα πρέπει να είναι χαμηλού κόστους για τους ανθρώπους και φιλική προς το περιβάλλον».
Τέλος, ο πρόεδρος του Συλλόγου Ξενοδόχων Ρεθύμνου, Μανώλης Τσακαλάκης, μεταξύ άλλων, τόνισε: «Η ευρωπαϊκή νομοθεσία προβλέπει ότι από το 2020 όλα τα νέα κτίρια θα πρέπει είναι μηδενικής ενεργειακής, μέτρο το οποίο μας βρίσκει απόλυτα σύμφωνους, καθώς το περιβάλλον και η σωστή διαχείρισή του είναι στενά συνδεδεμένο με την ανάπτυξη του τουρισμού».
H Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία «ΝΕΖΕΗ – Νearly Zero Energy Hotels» («Ξενοδοχεία Μηδενικής Ενεργειακής Κατανάλωσης») στοχεύει να υποστηρίξει τις επιχειρήσεις του ξενοδοχειακού τομέα, ώστε να ανταποκριθούν στις προκλήσεις για ανταγωνιστικότητα, μείωση της ενεργειακής κατανάλωσής τους και υιοθέτηση πράσινων ενεργειακών τεχνολογιών.
Η ανάγκη αυτή γίνεται επιτακτικότερη, καθώς η ευρωπαϊκή νομοθεσία προβλέπει ότι από το 2020 όλα τα νέα κτίρια θα πρέπει να είναι μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης, ενώ παράλληλα τα Κράτη-Μέλη υποχρεούνται να εφαρμόσουν μέτρα για την ανακαίνιση του υπάρχοντος κτιριακού αποθέματος προς κτίρια μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης.
Πιο συγκεκριμένα, το έργο θα εστιάσει:
– Στην ενημέρωση των ιδιοκτητών μικρομεσαίων ξενοδοχειακών επιχειρήσεων για τις δυνατότητες και τη βιωσιμότητα έργων με στόχο την επίτευξη μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης της επιχείρησής τους.
– Στην ανάδειξη βέλτιστων πρακτικών και κατάλληλων προϊόντων για μεγιστοποίηση της ενεργειακής αποδοτικότητας των κτιρίων.
– Στην ανάπτυξη ευέλικτων διαδικτυακών εργαλείων και εκπαιδευτικού υλικού για τους ιδιοκτήτες ξενοδοχείων αλλά και του προσωπικού τους.
– Στην υποστήριξη για τον εντοπισμό κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων και στην παροχή εργαλείων marketing.
– Στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στα κτίρια που θα συμμετέχουν στις δράσεις του έργου, μέσω πιλοτικών δράσεων.
Για τις πιλοτικές δράσεις, προβλέπεται η παροχή τεχνικής βοήθειας σε επιχειρήσεις που επιθυμούν να προχωρήσουν σε έργα ανακατασκευής με στόχο την επίτευξη μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης και η προώθησή τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο ως πρότυπες εφαρμογές.
Η δράση συντονίζεται πανευρωπαϊκά από το Εργαστήριο Ανανεώσιμων και Βιώσιμων Ενεργειακών Συστημάτων του Πολυτεχνείου Κρήτης και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του προγράμματος Ευφυής Ενέργεια για την Ευρώπη.
Στη δράση συμμετέχουν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού (World Tourism Organization, UNWTO), το δίκτυο ΝΕCSTour (Περιφέρειες της Ευρώπης για ένα αειφόρο και ανταγωνιστικό τουρισμό), ευρωπαϊκές ενώσεις τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας, ερευνητικά κέντρα, ενεργειακά ινστιτούτα και δημόσιες αρχές από επτά χώρες (Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία, Σουηδία, Ρουμανία, Κροατία, Βέλγιο). Κατά την υποβολή της η πρόταση υποστηρίχτηκε από πλήθος οργανισμών και επιχειρήσεων του ξενοδοχειακού κλάδου από όλη την Ευρώπη (στην Ελλάδα συμπεριλαμβάνονται ο ΣΕΤΕ και Σύλλογοι Ξενοδόχων της Κρήτης).