Ο Ορχάν Παμούκ είναι διάσημος Τούρκος λογοτέχνης, βραβευμένος με το βραβείο Νόμπελ λογοτεχνίας το 2006. Κόντρα στο ρεύμα της «ισλαμικής υπερηφάνειας» που φουσκώνει αυτές τις ημέρες στη χώρα του με την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, ο κ. Παμούκ δήλωσε δημόσια την αντίθεση και την αγανάκτησή του στην απόφαση του προέδρου Ερντογάν.
Η Αγιά Σοφιά στην Κωνσταντινούπολη, ο ιερός ναός απαράμιλλου κάλους και αρχιτεκτονικής τελειότητας, υπήρξε για αιώνες το σύμβολο της βυζαντινής αυτοκρατορίας και παραμένει σύμβολο του χριστιανισμού. Η μετατροπή του από τον Κεμάλ Ατατούρκ σε μουσείο το 1934, ήταν κίνηση συμβολισμού. Συμβόλιζε το όραμα που ο Κεμάλ είχε για το μέλλον της χώρας του ως κοσμικό, σύγχρονο κράτος που συνομιλεί με τη Δύση. Η επαναφορά της χρήσης σε ισλαμικό τζαμί και το προσβλητικό, κακόγουστο σόου της 24ης Ιουλίου με την προσευχή της Παρασκευής, όπου χιλιάδες πιστοί μουσουλμάνοι, με πρωτοστάτη τον πρόεδρο Ερντογάν, γονάτισαν και δοξολόγησαν τον Αλλάχ και τον προφήτη Μωάμεθ κάτω από τα κρυμμένα χριστιανικά ψηφιδωτά, έκανε το γύρω του κόσμου και έστειλε το νέο συμβολισμό. Η Τουρκία του Ερντογάν είναι ένα θεοκρατικό κράτος που συνομιλεί με τα ισλαμικά κράτη της Ανατολής επιδιώκοντας ηγετικό ρόλο ανάμεσά τους, με επεκτατικές βλέψεις όσο αφορά τους γείτονές της.
Όσο συμβολική όμως και να είναι η λειτουργία της Αγίας Σοφίας ως μουσουλμανικό τέμενος, τόσο αποπροσανατολιστική, επίσης, μπορεί να γίνει. Η χριστιανική δύση ολόκληρη, πόσο μάλλον η χώρα μας, εξέλαβε την κίνηση Ερντογάν ως προσβλητική απέναντι στην θρησκευτική μας πίστη. Σίγουρα είναι, αλλά δεν πρέπει να επικεντρώσουμε την ερμηνεία της απόφασης αυτής ως σύγκρουση δύο θρησκευτικών ρευμάτων. Δεν πρόκειται για μία μάχη ανάμεσα στον Χριστιανισμό και το Ισλάμ. Δεν είναι η σύγκρουση ανάμεσα στο Κοράνι και τον Ακάθιστο Ύμνο και τίνος η φωνή τα διαβάζει ή τα ψέλνει δυνατότερα. Πρόκειται στην ουσία για τη διαπάλη ανάμεσα στον κοσμικό ή το θεοκρατικό χαρακτήρα της πολιτικής διακυβέρνησης μιας χώρας.
Ο κ. Παμούκ είδε τον πολιτικό κίνδυνο και δήλωσε την αντίθεσή του λέγοντας: Είμαι κι εγώ όμως μέλος του τουρκικού λαού, και τόσο εγώ όσο και εκατομμύρια άλλοι στεκόμαστε ενάντια σε αυτό γιατί είμαστε υπέρ του κοσμικού κράτους. Όταν η θρησκεία, οποιαδήποτε θρησκεία, γίνεται εργαλείο στη διαμόρφωση και άσκηση πολιτικής, θα πρέπει να φοβούμαστε, γιατί δυστυχώς στο όνομα του Θεού έχουν διαπραχθεί τα μεγαλύτερα εγκλήματα, είτε πρόκειται, ενδεικτικά, για την πυρπόληση της βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας από τους πρώτους χριστιανούς, είτε για τις σφαγές των Αζτέκων και των Μάγιας από τους καθολικούς Ισπανούς «κονκουισταδόρες», είτε για τις σύγχρονες τρομοκρατικές επιθέσεις και ωμότητες των οπαδών του ISIS.
Η επικράτηση της ειρήνης και της δημοκρατίας καθώς και η διαμόρφωση της πολιτικής με βάση το σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα θα πρέπει να είναι το ζητούμενο για κάθε κράτος που θέλει να ευημερεί. Αφού δεν γίνεται να έχουμε τον ίδιο Θεό όλες και όλοι ας τον αφήσουμε λοιπόν έξω από τα πολιτικά παιχνίδια.
Η φωνή του κ. Παμούκ θα πρέπει να ενώσει τις φωνές όλων των ανθρώπων σε αυτόν τον κόσμο που, όπως ο ίδιος, είναι υπέρ του κοσμικού κράτους, μόνη της δε φτάνει…
Ο Θεός και o Donald Trump
Του ΦΟΙΒΟΥ ΙΩΣΗΦ O υποψήφιος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών είναι έξυπνος και εχέφρων, Δεν ξέρω αν είναι το ίδιο και...