Την Τρίτη 10-6-2014 γιορτάσαμε στο Κ.Η.Φ.Η. του Δήμου Μυλοποτάμου τη Μάχη της Κρήτης.
Οι ηλικιωμένοι μαζί με τα παιδιά της ΣΤ’ του 1ου Δημοτικού Σχολείου Περάματος.
Οι ηλικιωμένοι διηγήθηκαν στα παιδιά… Παιδιά στην ηλικία σας όταν ακούαμε τους μεγάλους να λένε έντρομοι «ήρθαν οι Γερμανοί», «πέφτουν λέει από τον ουρανό» «γέμισε ο ουρανός αλεξίπτωτα», «πάμε να κρυφτούμε», «πόλεμος», «αγγαρείες», «αιχμαλωσία», «εκτελέσεις», δεν ξέραμε τι σημαίνουν μια- μια οι λέξεις αυτές. Όμως όλες μαζί, μας έκαναν να νιώθουμε τον τρόμο και την απόγνωση των μεγάλων! γονιών, παππούδων, θείων, χωριανών… κι αυτό μας τρόμαζε. Μας δημιουργούσε μεγάλη ανασφάλεια…
Διηγείται ο κ. Γιώργος Τσιμπισκάκης 20 χρονών τότε: «Έπρεπε να κρυφτούμε.. για να μη μας σκοτώσουν! Θερίζαμε στον Αχλαδέ και βλέπαμε που πετούσαν τα αεροπλάνα πολύ κοντά στα σπίτια, μ’ ένα θόρυβο που μας έσκιζε τα σωθικά μας, κι όσα δεν αμολούσαν αλεξιπτωτιστές είχαν πολυβόλα και κακάριζαν (πυροβολούσαν) για να τρομοκρατούν τους ανθρώπους…
Ύστερα έγινε η κατοχή, φόβος πολύς… ανέχεια… Οι Γερμανοί ερχότανε στα σπίτια μας, άνοιγαν την πόρτα και έπαιρναν ό,τι τους άρεσε π.χ. κότες, κατσίκες, κουβέρτες, σεντόνια, πετσέτες. Ένα σακί καρπό.. μια πλεξούδα κρεμμύδια… ό,τι τους άρεσε και το έπαιρναν χωρίς να ρωτήσουν.. και δεν τολμούσε κανείς ν’ αντισταθεί γιατί τον περίμενε… πυροβολισμός εν ψυχρώ… αυτό το καθεστώς επικρατούσε όσο καιρό ήταν εδώ οι Γερμανοί.
Όταν τους άρεσε ένα σπίτι απαιτούσανε να το αδειάσουν οι ιδιοκτήτες και επιτάσσανε το σπίτι. Φτιάχνανε διάφορα έργα π.χ. οχυρά στο Πάνορμο. Αυτά όλα τα φτιάχνανε βάζοντάς μας αγγαρεία (δουλεύαμε υποχρεωτικά)».
Ο κ. Κώστας Μονιάκης λέει: «Φύγαμε από το σπίτι μας και πήγαμε και κρυφτήκαμε σε σπηλιές. Καίγανε σπίτια για αντίποινα (όπου βρίσκανε οτιδήποτε που τους φαίνονταν ύποπτο για αντίσταση). Εμείς φοβόμασταν και μόνο όταν μας ειδοποιούσαν πως φύγανε από το χωριό τότε γυρνάγαμε πίσω… Σκοτώσανε έναν θείο μου τον Ανδρέα Μονιάκη, αδελφό του πατέρα μου που πήγαινε να γεμίσει την λαῒνα νερό γιατί τους ενόχλησε (Γερμανός)».
Ο κ. Νίκος Αναγνωστάκης 8 ετών τότε από Καλανδαρέ: «Βρέθηκα στον Λατζιμά οπού θερίζαμε όταν έπεσαν οι Γερμανοί…». Τέτοιο τρόμο πήρε που δε θα ξεχάσει ότι έφυγαν τρέχοντας κι έκοψαν τα σχοινιά από τις κατσίκες για να μη μπερδέψουν κάπου, καθώς βιάζονταν να φύγουν να γλιτώσουν…
Η κυρία Ελένη Καλλέργη 15 χρονών: «Ήμουν μοναχοπαίδι κι η μάνα μου φοβόταν κι όταν ακούαμε τα αεροπλάνα να πετούνε στα σπίτια μας μ’ έκρυβε μέσα σ’ ένα πιθάρι κι εγώ φοβόμουνα πάρα πολύ…».
Παπαδάκη Σοφία από τα Αγγελιανά. Ήταν τότε 10 χρονών: «Καθαρίζαμε παπούλες στο σπίτι μας, είχαμε μονομεριάσει όλη η γειτονιά, μιλούσαμε, καλαμπουρίζαμε… ώσπου ήρθε ο πατέρας μου και μας λέει: «πέφτουνε αλεξιπτωτιστές στον Λατζιμά και χαλά ο κόσμος». Φύγαμε, πήγαμε να κρυφτούμε να μη μας βρούνε οι Γερμανοί.. Πήγαμε σε μια σπηλιά μεγάλη, μαζεύτηκε όλο το χωριό… Όμως ήτανε πολύ δύσκολα και φύγαμε, πήγαμε προς το Χουμέρι σε ένα εκκλησάκι στην Αγία Παρασκευή, καθίσαμε εκεί και μάθαμε πως κάψανε σπίτια στο Πέραμα, πως σπάσανε μαγαζιά. Πείνα, φόβος, ταπείνωση, δυστυχία, νιώθαμε και δεν ξέραμε γιατί συνέβαιναν όλα αυτά.. Ήμασταν παιδιά.
Ήρθανε στα Αγγελιανά, κάνανε συσσίτιο και τρώγανε οι Γερμανοί. Παίρνανε τα παιδιά και τους βοηθούσανε (καθαρίζανε πατάτες κ.τ.λ.). Αυτά λοιπόν όπως βοηθούσανε όποτε βρίσκανε ευκαιρία πετούσανε στο σόχωρο μέσα στα χόρτα πατάτες, κονσέρβες, κουραμάνες κ.τ.λ. κι όταν καταλαγιάζανε οι Γερμανοί, πήγαιναν και τα παίρνανε και τάιζαν πεινασμένα στόματα. Σκοτώσανε τον θείο μου (αδελφό της μάνας μου) Νίκο Μονιάκη, τον Γιάννη Μονιάκη ξάδελφο του πατέρα μου και πολλούς άλλους χωριανούς μου».
Μονιάκης Γιώργης από το Σκορδίλο: Έζησε κι αυτός τον τρόμο του πολέμου κι ήταν 8 χρονών παιδάκι… κρύφτηκαν στις σπηλιές κοντά στο χωριό του και δεν κατάλαβε ποτέ γιατί σκότωσαν τον θείο του τον Ανδρέα οι Γερμανοί!
Μετά από τις διηγήσεις των ηλικιωμένων ακολούθησε πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση με απορίες των παιδιών και απαντήσεις από τους ηλικιωμένους. Στη συνέχεια ο μαθητής Μανώλης Κόκκινος έπαιξε στο μαντολίνο την «Ξαστεριά», που όλοι μαζί το τραγουδήσαμε!
«Τα παιδιά νομίζω παρακολούθησαν το καλύτερο μάθημα ιστορίας», μας είπε ο κ. Βουμβουλάκης Γιάννης διευθυντής του 1ου Δημοτικού Σχολείου Περάματος, ο οποίος μαζί με την κυρία Λουκία Φώσκολου, δασκάλα της ΣΤ τάξης, συνόδευσαν τα παιδιά στο χώρο του Κ.Η.Φ.Η. και τους ευχαριστούμε πολύ για τη συνεργασία αυτή.
Επειδή μια εικόνα-χίλιες λέξεις, προσέξτε με πόση προσοχή παρακολουθούν τα παιδιά τις διηγήσεις των ηλικιωμένων.
Η υπεύθυνη της Δομής Κ.Η.ΦΗ. Μυλοποτάμου
