H συμβολή του Ρεθύμνου στην εποποιία του 40 ήταν το θέμα εκδήλωσης που οργάνωσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Κρύας Βρύσης «Οι 35 Εθνομάρτυρες» σε συνεργασία με την «Πολιτιστική Αναγέννηση» στο πλαίσιο του επίσημου εορτασμού της εθνικής επετείου από την Περιφερειακή Ενότητα.
Ο κόσμος που είχε κατακλύσει το Σπίτι του Πολιτισμού εντυπωσιάστηκε από την οργάνωση και τη δομή της εκδήλωσης. Κατά γενική ομολογία η παρουσία του Συλλόγου Κρύας Βρύσης στην προχθεσινή εκδήλωση θύμισε τη χρυσή εποχή που ξεκινούσε χειμαρρώδες το πολιτιστικό κίνημα από την Περιφέρεια στην πόλη. Παρουσιάστηκε μια εξαιρετικά προσεγμένη εκδήλωση με ποιότητα λόγου και μουσικής, σε εναλλαγές που κρατούσαν αδιάπτωτο το ενδιαφέρον του κοινού και το σπουδαιότερο στηριζόμενη αποκλειστικά σε εθελοντική βάση.
Αυτός ήταν και ο στόχος των διοργανωτών από την αρχή που έκαναν την πρόταση αυτή στην Περιφερειακή Ενότητα. Να δώσουν ένα δείγμα συνεργασίας φορέων για την πολιτιστική αναβάθμισης και κυρίως να προτείνουν κάτι διαφορετικό, ώστε να μην περιορίζονται οι επετειακές εκδηλώσεις σε μια κατάθεση στεφάνων.
Τιμητικές παρουσίες ήταν ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ.κ. Ευγένιος, ο περιφερειακός σύμβουλος κ. Γιάννης Παρασύρης και ο αντιδήμαρχος Ρεθύμνου κ. Γεωργαλής.
Παρέστησαν επίσης πρόεδροι πολιτιστικών συλλόγων και εκλεκτοί εκπρόσωποι της πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής του τόπου.
Οδοιπορικό Μνήμης
Εντυπωσίασε ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Κρύας Βρύσης κ. Αντώνης Μανουσάκης που παρά το νεαρό της ηλικίας του κράτησε την εκδήλωση σε υψηλό επίπεδο.
Καλωσόρισε τον κόσμο σ’ ένα οδοιπορικό μνήμης, όπως είπε χαρακτηριστικά, που μας οδηγεί σε μια από τις λαμπρότερες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας. Και πρόσθεσε:
«Το ΟΧΙ, η λέξη σύμβολο που κληροδότησαν οι στιγμές αυτές στους αιώνες, εκφράζει απόλυτα την εθνική μας συνείδηση και γίνεται μετερίζι αγώνα για την εθνική κυριαρχία και την υπεράσπιση των ιδεωδών της φυλής μας.
Η συνδιοργάνωση από φορείς, με την στοργική πάντα υποστήριξη της Αντιπεριφέρειας, αποτελεί και μια νέα πρόταση για την αναβάθμιση του πολιτιστικού μας γίγνεσθαι.
Σε χαλεπούς καιρούς που ζούμε η συνένωση προσπαθειών, από τους πολιτιστικούς συλλόγους, δίνει πνοή στον πολιτισμό που είναι το πρώτο θύμα της οικονομικής κρίσης.
Κι όταν κινδυνεύει ο πολιτισμός τότε απειλείται σοβαρά το μέλλον των αξιών που μας προβάλλουν σαν έθνος.
Αξίζει να τον διαφυλάξουμε με την εθελοντική μας προσφορά δίνοντας μια προτεραιότητα και στις επετειακές εκδηλώσεις που δεν μπορούν να περιορίζονται σε μια κατάθεση στεφάνου.
Η Πολιτιστική Αναγέννηση και ο φορέας μου, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Κρύας Βρύσης «Οι 35 Εθνομάρτυρες» ένωσαν τις προσπάθειές τους για να παρουσιάσουν μέσα από λόγο και μουσική τη συμμετοχή του Ρεθύμνου στην εποποιία του 40.
Λόγος και μουσική
Ακολούθησε ένα βίντεο που μετέφερε το κοινό στο κλίμα της ηρωικής εποχής και στη συνέχεια ο ανώτερος αξιωματικός ΕΛ.ΑΣ. κ. Βασίλης Αποστολάκης με την ευφράδεια και άνεση λόγου που τον διακρίνει ανέπτυξε τις παραμέτρους της συμμετοχής του Ρεθύμνου στην εποποιία του 40.
Ο κ. Αποστολάκης βασίστηκε σε στοιχεία από τον τοπικό τύπο της εποχής και ανάφερε στιγμιότυπα και γεγονότα δίνοντας μια πλήρη εικόνα της ηρωικής εποχής και των Ρεθεμνιωτών που έγραψαν ιστορία.
Αναφέρθηκε στη συμβολή της Εκκλησίας, της Πολιτείας και των τοπικών φορέων με κάθε μορφή για τη στήριξη των μάχιμων στρατιωτών και των συγγενών που έμειναν πίσω.
Και με αφορμή το ημερολόγιο του Κώστα Αντωνάκη παρουσίασε τη δράση των Ρεθεμνιωτών στο Μέτωπο, όπου και διακρίθηκαν με πράξεις ανδρείας.
Μορφές που έγραψαν ιστορία
Στη συνέχεια ο Αντώνης Μανουσάκης και ο Μάρκος Πελαντάκης αναφέρθηκαν σε μεγάλες μορφές του τιτάνιου εκείνου αγώνα με καταγωγή από το Ρέθυμνο.
Έγινε αναφορά στους Μαρδοχαίο Φριζή, στον Κώστα Αντωνάκη, στον Κωστή Μιχελιδάκη, στον Αριστείδη Παναγιωτάκη, στον Ζαχαρία Αρχοντάκη, στον Κωστή Παπαδάκη, στον Παντελή Σαββάκη, στο Νίκο Δρανδάκη, στο Νίκο Περακάκη στον Απόστολο Χανδράκη, στον Νίκο Κατσιράκη από τα Σκουλούφια, στον Νίκο Περάκη από το Αηδονοχώρι, αλλά έζησε στα Σκουλούφια, στον υπολοχαγό Γιάννη Κουτσουράκη, στον Μανόλη Λίτινα και γενικά στη δράση της 5ης Μεραρχίας. Όπως τονίστηκε καταλήγοντας:
«…ο Στρατηγός Δημήτριος Μαχάς, Επιτελάρχης του Β’ Σώματος Στρατού, στον πόλεμο του ’40, αναφέρει σε μια ενδιαφέρουσα και εμπεριστατωμένη διάλεξή του στην αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός, την 29 Απριλίου 1961, για την 5η Μεραρχία μεταξύ των άλλων τα εξής: «… Η Μεραρχία με έδρα τα Χανιά συμπεριελάμβανε το 14 Σύνταγμα Πεζικού Χανίων, το 43 Σύνταγμα Πεζικού Ηρακλείου, το 44 Σύνταγμα Πεζικού Ρεθύμνου, το 5ο Σύνταγμα Πυροβολικού και την 5η Ομάδα Αναγνωρίσεως. Με την έναρξη των επιθέσεων της 5ης Μεραρχίας κατά του εχθρού, η ορμή των Κρητών υπήρξε τόσο μεγάλη ώστε, όπως προέκυπτε από καταθέσεις αιχμαλώτων, προκαλεί φόβο και τρόμο εις τους Ιταλούς…».
Η προβολή του ντοκιμαντέρ
Αμέσως μετά ο πρόεδρος τοπικού Κρύας Βρύσης κ. Γιάννης Μανουσάκης πήρε το λόγο για να προλογίσει το ντοκιμαντέρ λέγοντας τα εξής:
«Με την κατάρρευση του μετώπου αρχίζει ένας άλλος αγώνας που περνά με χρυσά γράμματα στην τοπική ιστορία. Είναι η αντίσταση του λαού μας.
Κάθε ηρωική πράξη πληρώνεται με βαρύ φόρο αίματος.
Εκτελέσεις, βασανιστήρια, ισοπέδωση χωριών είναι μερικά από τα αντίποινα.
Το χωριό μου η Κρύα Βρύση ανήκει στη χορεία των μαρτυρικών περιοχών που πλήρωσαν το βαρύ αυτό τίμημα.
Στο ντοκιμαντέρ που ακολουθεί συγχωριανοί μου αφηγούνται την τραγική τους περιπέτεια, που τους έφερε στο δρόμο της προσφυγιάς αφήνοντας πίσω στα ερείπια του χωριού και 35 Εθνομάρτυρες.
Το ντοκιμαντέρ αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί οι περισσότεροι από τους ανθρώπους που βλέπουμε δεν υπάρχουν πια ανάμεσά μας.
Ευτυχώς το πολύτιμο αυτό υλικό διαφυλάχτηκε και στη διάθεση του συλλόγου μας μπορεί να αξιοποιηθεί για χάρη της ιστορικής έρευνας και της ευρύτερης γνώσης γύρω από τις θυσίες του λαού μας για την απόκτηση του αγαθού της ελευθερίας».
Ακολούθησε η προβολή του ντοκιμαντέρ «Ελεγεία Ηρώων – Κρύα Βρύση» της Εύας Λαδιά που άφησε άριστες εντυπώσεις.
Τιμητική για τον κ. Πραματευτάκη
Με το κλείσιμο της βραδιάς ο Σύλλογος Κρύας Βρύσης τίμησε τον κ. Μπάμπη Πραματευτάκη για την ανάδειξη της τοπικής ιστορίας μέσα από τα συμφωνικά του έργα.
Όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Αντώνης Μανουσάκης:
«…Η μουσική που μας προκαλεί τόσο δυνατά συναισθήματα γράφτηκε από έναν εκλεκτό συμπολίτη και κορυφαίο πολιτιστικό παράγοντα του τόπου μας.
Ο κ. Μπάμπης Πραματευτάκης που θέλουμε να τιμήσουμε για τη προσφορά του είναι ο καλλιτέχνης που με τα συμφωνικά του έργα έχει αναδείξει τις πιο σημαντικές στιγμές της τοπικής ιστορίας.
Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, Μάχη της Κρήτης, Ολοκαυτώματα, Αρκάδι έχουν τονιστεί μελωδικά και αποτελούν κορυφαία μουσικά έργα που θα έπρεπε να ακούγονται πιο συχνά και σε αίθουσες πέρα από τα όρια του νησιού.
Έχουμε σαν τόπος ένα πλεονέκτημα όπως αυτό που δεν έχουμε αξιοποιήσει όπως θα έπρεπε. Καιρός να το πράξουμε γιατί έτσι αναδεικνύουμε περισσότερο την πολιτιστική μας ταυτότητα που μας κάνει να νοιώθουμε περήφανους αλλά μένει απαράδεκτα κλεισμένη εντός των τειχών».
«Έκανα απλά το χρέος μου…»
Με έντονη συγκίνηση απάντησε ο κ. Μπάμπης Πραματευτάκης μετά την απονομή της τιμητικής πλακέτας, τονίζοντας ότι σαν πολίτης έκανε απλά το χρέος του, γιατί όλοι έχουμε υποχρέωση να προσφέρουμε στον τόπο μας από το δικό του τομέα δραστηριοτήτων καθένας.
Και εξέφρασε το βαθύ εντυπωσιασμό του για την τόσο ενεργή παρουσία του Συλλόγου Κρύας Βρύσης και των νέων ανθρώπων του που έρχεται να ταράξει τα λιμνάζοντα νερά στο πολιτιστικό μας γίγνεσθαι με τόσο αξιοπρόσεκτες πρωτοβουλίες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι εντυπωσίασε στη διάρκεια της εκδήλωσης η 12χρονη Εύα Μ. Πολιτάκη, μαθήτρια της Α’ τάξης Γυμνασίου και μέλος του Μουσικού Καρπού που απέδωσε με μοναδικό τρόπο τρία επίκαιρα τραγούδια με τη συνεργασία στα φωνητικά της ταλαντούχας επίσης μαθήτριας Μαριλένας Καλησπεράκη.
Τα τραγούδια παρουσιάστηκαν διανθισμένα με εικόνες σε βίντεο που επιμελήθηκε η Εύα Λαδιά.
