Στο επόμενο τρίμηνο αναμένεται να ανοίξουν οι πρώτες προσκλήσεις για τα επιλέξιμα έργα, που θα χρηματοδοτηθούν από το νέο ΕΣΠΑ. Ο χρόνος πλέον κυλά αντίστροφα για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς -Αντιπεριφέρεια, Δήμους, Ερευνητικά Ιδρύματα και Εκκλησία- οι οποίοι καλούνται να επισπεύσουν τις διαδικασίες, να ετοιμάσουν μελέτες υπό την καθοδήγηση της Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής της Περιφέρειας για να μπορέσουν να διεκδικήσουν ευρωπαϊκά κονδύλια.
Στα 434 εκ. ευρώ ανέρχεται το ποσό που αναλογεί στην Κρήτη από το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο. Ένα πρόγραμμα που χαρακτηρίζεται απαιτητικό, με αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις, διαφορετικό από τα προηγούμενα πακέτα, καθώς δίνει έμφαση στην καινοτομία, την έξυπνη εξειδίκευση, την ανταγωνιστικότητα, την επιχειρηματικότητα, την φτώχεια και τον αποκλεισμό. Χωρίς να αποκλείει έργα υποδομής, έχει περιορισμένα κονδύλια για έργα αναπλάσεων και οδοποιίας, για τα οποία οι φορείς καλούνται να αναπτύξουν μέσω των μελετών τους στρατηγικές ολοκληρωμένων παρεμβάσεων, που να συνδυάζουν την αναβάθμιση με την επιχειρηματικότητα και τις κοινωνικές δράσεις.
Στο πλαίσιο αυτό και προκειμένου να υπάρχει σωστή και αναλυτική ενημέρωση για τους άξονες, τις επιλέξιμες δράσεις και τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να γίνουν οι μελέτες, χθες στο Ρέθυμνο πραγματοποιήθηκε ευρεία σύσκεψη υπό τον περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη και την προϊσταμένη της Διαχειριστικής Αρχής, όπου έγινε εκτενής ενημέρωση και ανάλυση του προγράμματος διαμορφώνοντας ένα συγκεκριμένο πλάνο, πάνω στο οποίο οι φορείς θα μπορούν να ολοκληρώσουν τον σχεδιασμό τους.
Το στοίχημα για την Περιφέρεια Κρήτης για τη νέα προγραμματική περίοδο είναι να μπορέσει να απορροφήσει το σύνολο του ποσού, που σε συνδυασμό με τα χρήματα από τομεακά προγράμματα των υπουργείων ανέρχονται στο 1,5 δισ. ευρώ.
Στις πρώτες προτεραιότητες για τον Νομό βρίσκεται η χρηματοδότηση της μονάδας ΧΥΤΥ στο Αμάρι, η εκτροπή του Φράγματος του Πλατύ Ποταμού και η αξιοποίηση της Σχολής Ασωμάτων, ενώ σε όλους τους δήμους υπάρχει ένα ολοκληρωμένο πλάνο αναπτυξιακών έργων, το οποίο σχεδιάζεται με στόχο την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.
Αναλυτικότερα :
Απαιτούνται εξειδικευμένες μελέτες για εξασφάλιση κονδυλίων από το νέο ΕΣΠΑ
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΔΗΜΩΝ ΚΑΙ ΦΟΡΕΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΕΝ ΟΨΕΙ ΣΕΣ
• Ετοιμότητα και σκληρή δουλειά για την προετοιμασία των απαραίτητων φακέλων ζήτησε ο περιφερειάρχης Κρήτης
• Αναλυτική παρουσίαση των αξόνων του ευρωπαϊκού προγράμματος από την προϊσταμένη της Διαχειριστικής Αρχής
Με κύριο στόχο την εξασφάλιση του συνόλου του ποσού από το νέο ΕΣΠΑ, που ανέρχεται σε 434 εκ. ευρώ, αλλά και διεκδίκηση όσο το δυνατόν περισσότερων κονδυλίων από τα τομεακά προγράμματα των υπουργείων η Περιφέρεια Κρήτης βρίσκεται σε εγρήγορση ενημερώνοντας δήμους και επιστημονικούς φορείς για το ευρωπαϊκό πρόγραμμα, που αποτελεί μονόδρομο πλέον για την υλοποίηση μεγάλων αναπτυξιακών έργων, έργων περιβάλλοντος αλλά και κοινωνικών δράσεων και δράσεων επιχειρηματικής ανάπτυξης.
Στο πλαίσιο αυτό χθες, πραγματοποιήθηκε ευρεία σύσκεψη στο Ρέθυμνο παρουσία των δημάρχων, επιστημονικών φορέων και της εκκλησίας, όπου ο περιφερειάρχης Κρήτης αλλά και εκπρόσωποι της Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής έκαναν μια αναλυτική ενημέρωση για τους άξονες του νέου προγράμματος και τις επιλέξιμες δράσεις.
Η προϊσταμένη της Διαχειριστικής Αρχής με κάθε λεπτομέρεια παρουσίασε το νέο πρόγραμμα, το οποίο είναι πολύ διαφορετικό από τα προηγούμενα και θέτει αυστηρότερους όρους και προϋποθέσεις για τα υπό ένταξη έργα και δράσεις. Ειδικότερα, όπως τονίστηκε δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στον τομέα της ανταγωνιστικότητας, της έξυπνης εξειδίκευσης, της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας. Υπάρχει ειδικός άξονας για έργα περιβάλλοντος και κλιματικής αλλαγής, για την εκπαίδευση, την απασχόληση, την φτώχεια και την τεχνική βοήθεια.
Τόσο ο περιφερειάρχης όσο και η προϊσταμένη της Διαχειριστικής Αρχής απάντησαν σε ερωτήματα και απορίες των φορέων, ενώ ξεκαθάρισαν πως δεν είναι δυνατόν να μεταφερθούν χρήματα από τον έναν άξονα στον άλλο, ενώ επέστησαν την προσοχή των φορέων και των δήμων σε ότι αφορά την εκπόνηση των μελετών τόσο σε ότι έχει να κάνει με την στρατηγική τους όσο και με την εκτιμώμενη απόδοση των υπό υλοποίηση έργων.
Αντιπεριφέρεια, δήμοι και φορείς έχουν ήδη ξεκινήσει τις προετοιμασίες των φακέλων με τα έργα που προσδοκούν να εντάξουν στο πρόγραμμα, ωστόσο η καθοδήγησή τους από τη Διαχειριστική Αρχή ήταν διαφωτιστική, αφού κατά κοινή ομολογία το νέο πρόγραμμα είναι απαιτητικό. Ωστόσο μέσα από τη στενή και καθημερινή συνεργασία η Διαχειριστική Αρχή διαβεβαίωσε ότι θα δίδει σαφείς κατευθύνσεις σε όλους, ώστε να μπορέσουν να ετοιμάσουν πλήρεις και ολοκληρωμένους φακέλους, που θα μπορούν να εξασφαλίσουν ευρωπαϊκά κονδύλια.
Ειδικότερα, ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, ανέφερε: «Έχουμε ξεκινήσει μία ενημέρωση σε όλους τους φορείς της Κρήτης ανά Περιφερειακή Ενότητα για το νέο ΕΣΠΑ, το ΣΕΣ όπως είναι η ονομασία, για να δούμε πότε θα ξεκινήσει η νέα προγραμματική περίοδος, πώς θα προετοιμαστούν οι φορείς για να υποβάλουν τις προτάσεις τους και πώς θα είμαστε πανέτοιμοι για να προωθήσουμε και να εντάξουμε τα πρώτα έργα. Γιατί είναι ένα δύσκολο πρόγραμμα το νέο ΕΣΠΑ, βάζει διαφορετικές προϋποθέσεις. Εμείς όμως με την ενημέρωση, με την πολύ καλή δουλειά που έχει γίνει από τη Διαχειριστική Αρχή και τις υπηρεσίες μας πάνω στην ετοιμότητα και της υποβολής της πρότασης αλλά και ένα πρόγραμμα το οποίο έχει πάρει πάρα πολλά συγχαρητήρια από την Ευρωπαϊκή Ένωση, εκτιμούμε πάντα με τη συνεργασία να καταλάβουν οι φορείς πώς πρέπει να υποβάλουν τις προτάσεις, πώς τα έργα θα είναι ώριμα για να μπορούμε να έχουμε και την απαιτούμενη ανάπτυξη αλλά και την απασχόληση σε συνδυασμό με σειρά άλλων έργων που μπορούν να χρηματοδοτηθούν από τομεακά προγράμματα των υπουργείων. Τα χρήματα για την Κρήτη από το ΣΕΣ είναι τα 434.000.000 ευρώ. Ο στόχος ο δικός μας είναι: παράλληλα με τα έργα τα οποία είναι να ενταχθούν στο περιφερειακό πρόγραμμα, παράλληλα με τα έργα τα οποία είναι να χρηματοδοτηθούν από τα προγράμματα των υπουργείων η Κρήτη να ξεπεράσει το 1 δισ. -στόχος μας είναι 1,5 δισεκατομμύριο να διεκδικούμε από τα νέα προγράμματα».
Σύμφωνα με τον περιφερειάρχη Κρήτης οι δήμοι και οι φορείς πρέπει να είναι καλά ενημερωμένοι και να προχωρήσουν με γοργούς ρυθμούς την εκπόνηση μελετών, καθώς όπως είπε αναμένεται στο επόμενο τρίμηνο να ανοίξουν οι πρώτες προσκλήσεις του χρηματοδοτικού εργαλείου:
«Η εκτίμησή μας είναι ότι, μέσα στο επόμενο τρίμηνο θα έχουν ανοίξει τα προγράμματα για να μπορούν να υποβάλουν προτάσεις και οι φορείς πρέπει να προετοιμάζονται. Ήδη με όλους συζητούμε, γιατί πάντα πρέπει να υπάρχει ενημέρωση κι αυτό που κάνουμε εμείς -είναι και μία επιλογή δική μας μαζί με τις υπηρεσίες μας- να ενημερώνουμε όλους τους φορείς, ώστε να είναι προετοιμασμένοι, γιατί είναι ένα στοίχημα μεγάλο, τα αναπτυξιακά οφέλη από τη νέα προγραμματική περίοδο που πρέπει να το εκμεταλλευτούμε όσο το δυνατόν καλύτερα για να υπάρξει ανάπτυξη και απασχόληση».
Από την πλευρά της η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου Μαίρη Λιονή ανέφερε: «Οι βασικοί άξονες στο νέο ΣΕΣ είναι επτά, έχουν να κάνουν καταρχάς με την επιχειρηματικότητα, έχουν να κάνουν με την καινοτομία, με έργα περιβάλλοντος, με κοινωνικές δράσεις, με τη φτώχια και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Υπάρχουν και έργα προσπελασιμότητας, δεν υπάρχουν όμως πάρα πολλά χρήματα για την οδοποιία και κυρίως για δημοτική οδοποιία και πρέπει να γίνει μία ενδελεχής συζήτηση για να δούμε σε ποιο πλαίσιο θα μπορούν οι δήμοι να εντάξουν και δημοτικούς δρόμους που τους θεωρούν απαραίτητους για την περιοχή τους. Εμείς είμαστε πανέτοιμοι, και ως Αντιπεριφέρεια. Στην αυστηρή αρμοδιότητά μας έχουμε το επαρχιακό δίκτυο. Έχουμε επικαιροποιήσει μελέτες για έργα πάνω από 100.000.000 ευρώ. Μακάρι να μπορέσουμε να εντάξουμε όλα αυτά τα έργα για τα οποία έχουμε έτοιμες μελέτες. Έχουμε όμως και σε συνεργασία και με τους δήμους προσανατολισμό και για μεγάλα αναπτυξιακά έργα, όπως είναι για παράδειγμα: η αξιοποίηση της σχολής Ασωμάτων για την οποία έχουμε τελειώσει τη μελέτη και προσβλέπουμε και σε ένα μέρος χρηματοδότησης από το ΠΕΠ Κρήτης κι ένα μέρος ενδεχομένως από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Είναι μεγάλο αναπτυξιακό έργο για την περιοχή και βεβαίως προσδοκούμε τα μεγάλα έργα όχι μόνο μέσα από το ΠΕΠ αλλά και από τομεακά και από άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα, όπως είναι ο ΧΥΤΥ στο Αμάρι (πολύ μεγάλο έργο για την περιοχή) και βεβαίως ένα έργο το οποίο το «κυνηγάει» η Κρήτη, είναι το φράγμα στον Πλατύ Ποταμό, σε σχέση με τη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού».
Έμφαση στο έργο του Πλατύ Ποταμού, του ΧΥΤΥ και της Σχολής Ασωμάτων
Το νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα, αποτελεί τη μοναδική βέβαιη πηγή χρηματοδότησης, την οποία καλείται να αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο η Π.Ε. Ρεθύμνου, για να αναδειχτούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του Νομού, συνδέοντας τον πρωτογενή με τον τριτογενή τομέα, μέσα από το αγροτοδιατροφικό σύμπλεγμα, να προχωρήσει σε δράσεις έξυπνης εξειδίκευσης συνεργαζόμενη με τα ερευνητικά ιδρύματα, προωθώντας την έρευνα και την απασχόληση.
Η Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου, έχοντας ωριμάσει αρκετές μελέτες, είναι ήδη έτοιμη να εντάξει νέα έργα στο ΣΕΣ, θέτοντας μάλιστα σε πρώτη προτεραιότητα το έργο αποκατάστασης της μονάδας ΧΥΤΥ στο Αμάρι, το Φράγμα του Πλατύ Ποταμού, την αξιοποίηση της Σχολής Ασωμάτων, και το νότιο οδικό άξονα Κρήτης. Ο Σταύρος Αρναουτάκης σε δηλώσεις του έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο μεγάλο έργο του Πλατύ Ποταμού Αμαρίου και στο έργο κατασκευής της μονάδας ΧΥΤΥ στο Αμάρι, το οποίο όπως επανέλαβε έχει δρομολογηθεί για να χρηματοδοτηθεί μέσα στο επόμενο δίμηνο. «Πριν από 15 μέρες μας κάλεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην Αθήνα και παρουσιάσαμε ως καλή πρακτική τη διαχείριση των απορριμμάτων της Κρήτης, το σχεδιασμό δηλαδή που έχουμε κάνει. Είμαστε πανέτοιμοι. Το έργο του ΧΥΤΥ στο Αμάρι μπορεί να ενταχθεί στο επόμενο δίμηνο, χρηματοδοτείται από το ΕΠΠΕΡΑΑ του υπουργείου Περιβάλλοντος. Είμαστε η μόνη Περιφέρεια στη χώρα που πληρούμε τα κριτήρια αυτά και μάλιστα πήραμε τα συγχαρητήρια από τους αρμόδιους φορείς και της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής», ενώ ερωτώμενος σχετικά με τη διαχείριση του χώρου υγειονομικής ταφής υπολειμμάτων ξεκαθάρισε πως «Τα έργα πρέπει να γίνουν. Από εκεί και πέρα το θέμα είναι τι ορίζει η νομοθεσία. Εάν η νομοθεσία ορίζει ότι πρέπει να είναι διαχειριστής ο Δήμος, να το κάνει. Εμάς ενδιαφέρει να ξεκινήσουμε τα έργα και μετά οι φορείς της Κρήτης θα αποφασίσουν και σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία πώς πρέπει να είναι η διαχείριση των απορριμμάτων».
Αναβάθμιση του Β.Ο.Α.Κ. με δάνειο από την ΕΚΤ
Στο περιθώριο της χθεσινής συνεδρίασης ο περιφερειάρχης Κρήτης επανέλαβε τη θέση της Περιφέρειας για την κατασκευή του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης, χωρίς διόδια, με χρηματοδότηση από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους και δανειοδότηση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Όπως είπε το επόμενο δίμηνο το θέμα θα τεθεί εκ νέου στον υπουργό Οικονομίας, Γ. Σταθάκη. Χαρακτηριστικά ο κ. Αρναουτάκης τόνισε: «Θα γίνει ο βόρειος οδικός άξονας με συγχρηματοδότηση χωρίς διόδια. Την καταθέσαμε την πρότασή μας και στον κύριο Σταθάκη και είναι θετικός στο να το συζητήσει με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Θα έρθει το επόμενο δίμηνο στην Κρήτη για να το ξανασυζητήσουμε. Αυτή είναι η μόνη υλοποιήσιμη και εφικτή λύση για το πώς μπορεί να γίνει ο βόρειος οδικός άξονας χωρίς διόδια. Είναι μία θέση της Περιφέρειας την οποία την υποστηρίζουμε εδώ και τέσσερα χρόνια και δικαιώνεται αυτή η βούληση της Περιφέρειάς μας ότι μπορεί να γίνει, γιατί υπάρχουν τέτοια έργα στην Ευρώπη (16 έργα) που έχουν γίνει με τη μέθοδο που έχουμε προτείνει και εκτιμώ ότι και με τη βοήθεια και του κ. Σταθάκη που έχει δεχτεί θετικά, μπορούμε να το διεκδικήσουμε και να γίνει αυτό το μεγάλο αναπτυξιακό έργο του νησιού μας».
