Με αφορμή τις ουσιαστικότατες συζητήσεις που έγιναν το περασμένο τριήμερο στην Κρήτη στα πάνελ που διοργάνωσε το Ευρωπαϊκό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα μαζί με του ακτιβιστές του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού κόμματος σε Πέραμα και Ηράκλειο, και με αιτία το θέμα που έχει ανακύψει τις τελευταίες ημέρες στην κεντρική πολιτική σκηνή, σχετικά με τον τρόπο εκλογής των ευρωβουλευτών στις επερχόμενες ευρωεκλογές, νοιώθω την ανάγκη να τοποθετήσω κάποια πράγματα στη θέση που τους αρμόζει, και όχι εκεί που κάποιοι θέλουν να τα βάλουν.
Αν κάτι επισημάνθηκε περισσότερο από κάτι άλλο στα πάνελ ήταν η αδυναμία παρέμβασης του Ευρωκοινοβουλίου σε μεγαλύτερο βαθμό στις αποφάσεις της και στις αποφάσεις των διορισμένων Επιτρόπων, σε μια Ε.Ε. δυσκίνητη, αργή και φοβική στις αλλαγές που απαιτούνται, προκειμένου το όραμα της Ενωμένης Ευρώπης να μην σβήσει αλλά να ισχυροποιηθεί. Μια Ευρώπη ενωμένη όχι μόνο σε οικονομικό επίπεδο, όπως γίνεται τώρα, αλλά και σε πολιτικό.
Σε αυτή τη διαδικασία ισχυροποίησης των εκπροσώπων κάθε λαού, δεν μπορεί να μη λαμβάνει χώρα η συζήτηση επιλογής των κοινοβουλευτικών εκπροσώπων κάθε λαού. Μια συζήτηση που στη χώρα μας, για λάθος λόγους, δεν είχε ανοίξει τόσα χρόνια, μια συζήτηση που σε άλλες χώρες έχει γίνει παλαιότερα, και έχει οδηγήσει σε ενίσχυση της σημασίας των ευρωβουλευτών, καθώς σε αρκετές χώρες, εκλέγονται είτε εξολοκλήρου από τις κοινωνίες με ολική σταυροδοσία, είτε εν μέρει. Είμαστε από τις λίγες χώρες, όπου συνολικά οι θέσεις είναι δοτές, και εξαρτώνται ακόμα, από τις επιλογές του ενός. Λαθεμένα.
Λαθεμένα, όμως αυτό δεν αποκλείει τη δυνατότητα παρέμβασης προκειμένου να διορθωθεί το λάθος αυτό. Και η πρόσφατη πρόταση της κυβερνητικής συμμαχίας για εκλογή των ευρωβουλευτών απευθείας από την κοινωνία, νομίζω ότι έρχεται να διορθώσει αυτό το επί μακρόν λάθος. Μπορεί κάποιοι να βλέπουν πολιτικά παιχνίδια πίσω από αυτό, όμως πάνω και πέρα από όλα, το αποτέλεσμα είναι ένα. Οι πολίτες αποφασίζουν απευθείας για τους εκλεγμένους αντιπροσώπους τους. Και αυτό δεν μπορεί να μην είναι ισχυροποίηση και εκδημοκρατισμός.
Οι φωνές που ακούγονται ενάντια σε αυτή τη πρόταση, καλούνται να απαντήσουν σε μια σειρά ερωτήματα.
Πως εκλέγουν κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους για το Ελληνικό Κοινοβούλιο με αυτή ακριβώς τη διαδικασία, αλλά αρνούνται τον ίδιο τρόπο εκλογής και για το Ευρωκοινοβούλιο;
Πως μιλάνε για απευθείας εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τη κοινωνία για λόγους ισχυροποίησης της θέσης του, αλλά αρνούνται τη θέση της κοινωνίας για τις τόσο σημαντικές θέσεις των ευρωβουλευτών;
Πώς κατέρχονται υποψήφιοι με σήμα και όραμα τις σαρωτικές αλλαγές στην Ευρώπη, όταν σε εθνικό επίπεδο υπερασπίζονται το «παπικό» αλάθητο του αρχηγού;
Πως ζητούν δημοψηφίσματα για το καθετί αλλά αρνούνται το σημαντικότερο δημοψήφισμα, την απευθείας έκφραση της βούλησης της κοινωνίας;
Εν κατακλείδι, οι συνολικές αλλαγές που χρειάζεται η κοινωνία μας, περνούν και από τον εκδημοκρατισμό της. Και ως έτσι και μόνο πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η πρόταση της κυβερνητικής πλειοψηφίας. Η ενδυνάμωση της κοινωνικής συμμετοχής πρέπει να είναι συνεχές ζητούμενο. Οι πολίτες πρέπει να έχουν ενεργότερο ρόλο στις αποφάσεις.
Και ως τροφή για σκέψη. Μήπως ήρθε η ώρα να πάμε ένα βήμα παρακάτω; Τα μέλη των κομμάτων, να επιλέγουν την στελέχωση του ψηφοδελτίου; Μήπως αυτό δεν είναι περισσότερη δημοκρατία; Από πότε η έκφραση της βούλησης είναι κατακριτέα; Μήπως ακόμα, σε δεύτερο επίπεδο θα έπρεπε να δούμε την καλύτερη περιφερειακή εκπροσώπηση σε εθνικό επίπεδο; Μήπως θα έπρεπε οι περιφέρειες να έχουν μεγαλύτερη έκφραση στον ευρωπαϊκό σχεδιασμό;
* Ο Γιάννης Λίτινας είναι γραμματέας Ν.Ε. ΠΑΣΟΚ Ρεθύμνου
