Αλλαγή στη νοοτροπία επιλογής των επαγγελμάτων του πρωτογενή τομέα της οικονομίας, διαπιστώνουν στους νέους αγρότες, οι εκπαιδευτές του Κέντρου Επαγγελματικής Κατάρτισης της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου.
Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει τον τρόπο σκέψης των νέων που επιλέγουν το επάγγελμα του αγρότη ή του κτηνοτρόφου και όσοι ακολουθούν τη συγκεκριμένη κατεύθυνση, σε μεγάλο βαθμό, φαίνεται να διαφοροποιούνται από τη λογική των επιδοτήσεων.
Σύμφωνα με τον διευθυντή του Κ.Ε.ΚΑ.Π.Ε.Ρ. κ. Χαράλαμπο Πίτερη, από τα φετινά εκπαιδευτικά προγράμματα για νέους αγρότες, που ολοκληρώθηκαν πρόσφατα, προέκυψαν χρήσιμα συμπεράσματα για το πως οι νέοι αντιμετωπίζουν πλέον τα επαγγέλματα του πρωτογενή οικονομικού τομέα.
Κυρίως έγινε αντιληπτό, ότι αρκετά είναι τα παιδιά που συνειδητοποιημένα θέλουν να μπουν στην φυτική ή ζωική παραγωγή, στοχεύοντας στη χρήση σύγχρονων μεθόδων αλλά και με έντονο το ενδιαφέρον τους για εναλλακτικές καλλιέργειες.
Η θετική αυτή εξέλιξη δεν σημαίνει ότι δεν συνεχίζεται να υπάρχει σε μεγάλο βαθμό η νοοτροπία της επιδοτούμενης κτηνοτροφίας ή αγροτικής παραγωγής.
Όταν ολόκληρες γενιές έχουν μεγαλώσει μέσα σε ένα συγκεκριμένο σύστημα, το οποίο στηρίζονταν κυρίως στις ευρωπαϊκές οικονομικές ενισχύσεις και όχι στην ποιοτική παραγωγική και ανταγωνιστική διαδικασία, είναι όντως δύσκολο να εξαλειφτούν αμέσως συγκεκριμένες λογικές και νοοτροπίες.
Είναι όμως «ευανάγνωστη» η διαφοροποίηση που υπάρχει και το πραγματικό ενδιαφέρον για αλλαγή.
Τον τελευταίο χρόνο και μετά από πενταετή διακοπή των προγραμμάτων νέων αγροτών, πραγματοποιήθηκαν στο Ρέθυμνο συνολικά δεκαπέντε εκπαιδεύσεις, τις οποίες παρακολούθησαν 338 άτομα.
Από αυτές έντεκα αφορούσαν προγράμματα ζωικής παραγωγής και τέσσερα φυτικής.
Οι νέοι αυτοί είχαν κάνει αίτηση ένταξης από το 2009 και στην πλειοψηφία τους ήταν παιδιά οικογενειών που ήθελαν να συνεχίσουν την οικογενειακή ενασχόλησή τους με τους συγκεκριμένους τομείς.
Ο μεγαλύτερος αριθμός των παιδιών αυτών, προέρχεται από την περιοχή του Ψηλορείτη.
Με αφορμή την υλοποίηση των φετινών εκπαιδευτικών προγραμμάτων Νέων Αγροτών, ο διευθυντής του Κ.Ε.ΚΑ.Π.Ε.Ρ. κ. Χαράλαμπος Πίτερης, μιλώντας στην εφημερίδα μας δήλωσε, ότι «Συνεχίζει να υπάρχει πιο έντονο ενδιαφέρον από τους νέους, των οποίων η οικογένεια έχει μια αγροτική ή κτηνοτροφική υποδομή. Όμως διαπιστώσαμε φέτος, ότι οι περισσότεροι είναι συνειδητοποιημένοι ως προς την επιλογή τους».
Ο ίδιος συνέχισε λέγοντας, ότι «Για πρώτη φορά υπήρχε ενδιαφέρον για τον τομέα της μεταποίησης αλλά και για τις εναλλακτικές μορφές καλλιεργειών όπως τα αρωματικά βότανα. Νομίζω διαπιστώσαμε για πρώτη φορά ουσιαστικό ενδιαφέρον ανάπτυξης του πρωτογενή τομέα της οικονομίας και όχι προσκόλληση στις επιδοτήσεις».
Τα προγράμματα κατάρτισης
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το πρόγραμμα κατάρτισης των νέων αγροτών, όπως αυτό εφαρμόστηκε στα φετινά προγράμματα.
Τα παιδιά ενημερώθηκαν για τη νέα αγροτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τους στρατηγικούς στόχους της χώρας ως προς τον πρωτογενή τομέα. Επίσης ενημερώθηκαν για τις δυνατότητες των ελληνικών προϊόντων και τις προοπτικές που υπάρχουν, τα ολοκληρωμένα προγράμματα Ανάπτυξης Αγροτικού Χώρου και τις προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης της υπαίθρου.
Ενημερώθηκαν επίσης για τις λεγόμενες «Ομάδες παραγωγών», το ρόλο τους στις νέες συνθήκες της αγοράς, τη στροφή στην διεπαγγελματική οργάνωση και τα μοντέλα οργάνωσης αγροτών.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στις νέες σύγχρονες μεθόδους αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής, την μεταποίηση των προϊόντων, το εμπορικό μάρκετινγκ και γενικότερα την παραγωγή και διάθεση ποιοτικών, ανταγωνιστικών προϊόντων.
Είναι πολλές και σημαντικές οι εκπαιδευτικές ανάγκες νέων αγροτών
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το αποτέλεσμα της έρευνας που πραγματοποίησε ο διευθυντής του Κ.Ε.ΚΑ.Π.Ε.Ρ. κ. Χαράλαμπος Πίτερης, στο πλαίσιο της επιστημονικής διατριβής του με αντικείμενο τις εκπαιδευτικές ανάγκες των νέων αγροτών και νέων κτηνοτρόφων στην περιοχή του Γεωπάρκου του Ψηλορείτη, που είναι και η περιοχή, από την οποία προέρχεται ο μεγαλύτερος αριθμός νέων ανθρώπων, που επιθυμούν την ενασχόλησή τους με τον πρωτογενή τομέα.
Κύριος στόχος της έρευνας ήταν να συμβάλει στην αναμόρφωση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, με βάση τις πραγματικές εκπαιδευτικές ανάγκες των νέων αγροτών-κτηνοτρόφων και προσανατολισμένα στη δημιουργία ενός σύγχρονου επαγγελματικού προφίλ.
Από τη μελέτη των εφαρμοζόμενων συστημάτων της αγροτικής εκπαίδευσης σε ευρωπαϊκές και μη χώρες, παρουσιάστηκε η αναγκαιότητα ότι η αγροτική εκπαίδευση πρέπει να ενσωματωθεί στα εκπαιδευτικά προγράμματα όλων των βαθμίδων, διότι συμβάλλει στην ολιστική ανάπτυξη του ατόμου.
Η έρευνα έδειξε ότι, διαφοροποιούνται οι εκπαιδευτικές ανάγκες τόσο ως προς το βαθμό έντασης όσο και ως προς την ιεράρχηση. Επομένως απαιτείται οργάνωση των προγραμμάτων εκπαίδευσης των νέων αγροτών, βάσει του εκπαιδευτικού τους επιπέδου. Η οργάνωση αυτή θα συμβάλλει στη διαμόρφωση των θεματικών πεδίων και η παρουσίασή τους σε περισσότερο ομοιογενείς ομάδες.
Το 89,2% των συμμετεχόντων στην έρευνα υποστήριξε, ότι θα ήθελε να ερωτηθεί για τα θέματα που θα παρουσιαστούν πριν το πρόγραμμα κατάρτισης των νέων αγροτών-κτηνοτρόφων. Επομένως, πρέπει κατά το σχεδιασμό των προγραμμάτων, να λαμβάνεται η άποψη των νέων αγροτών για τα θέματα που πρόκειται να παρουσιαστούν και ιδιαίτερα να λαμβάνει χώρα μια εξατομικευμένη προσέγγιση – προαξιολόγηση των συμμετεχόντων.
Η έρευνα έδειξε ότι η ενότητα «Διαχείριση κρίσεων σε επίπεδο εκμετάλλευσης και πρωτογενούς τομέα γενικότερα» αντιμετωπίζεται ως υψηλής προτεραιότητας. Αποδεικνύεται ότι η θεματολογία πρέπει να διακρίνεται από ευελιξία, ακολουθώντας τη δυναμική της αγοράς και τις αρχές οργάνωσης εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Τα εκπαιδευτικά προγράμματα πρέπει να είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες των νέων αγροτών της κάθε περιφέρειας τόσο ως προς τη θεματολογία όσο και ως προς τις κοινωνικές ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής. Οι γνώσεις και οι δεξιότητες που θα αναπτύσσουν να είναι συνδεδεμένες με το παραγωγικό περιβάλλον της κάθε περιοχής. Επομένως, απαιτείται αποκέντρωση της οργάνωσης των προγραμμάτων σε κάθε περιφέρεια της χώρας.
Τέλος, η έρευνα παρουσίασε τις δεξιότητες τις οποίες απαιτούνται από ένα σύγχρονο αγρότη-κτηνοτρόφο και κατέδειξε, ότι η οργάνωση των προγραμμάτων πρέπει να εστιάζεται πέραν των τεχνικών δεξιοτήτων και σε κοινωνικές δεξιότητες που προάγουν την εξωστρέφεια του νέου αγρότη.