Με κάθε επισημότητα τιμήθηκε την Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2020 η 196η Επέτειος από το ολοκαύτωμα του Σπηλαίου Μελιδονίου.
Στο ιστορικό σπήλαιο του Μυλοποτάμου συνέρευσε πλήθος κόσμου από νωρίς το πρωί, οπότε στο παρακείμενο παρεκκλήσιο του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου τελέστηκε Θεία Λειτουργία.
Ακολούθως εντός του Σπηλαίου και παρά του οστεοφυλακίου των 370 θυμάτων της θηριωδίας του 1824, τελέστηκε Επιμνημόσυνη Δέηση προεξάρχοντος του Σεβ. Μητροπολίτου Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγενίου και κληρικών της περιοχής.
Καλωσόρισμα απεύθυνε ο δήμαρχος Μυλοποτάμου κ. Δημήτρης Κόκκινος, ο πρόεδρος της Κοινότητας Μελιδονίου κ. Φώτης Σωπασουδάκης και η πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Μελιδονίου κ. Ιωάννα Κυρμιζάκη. Τον Πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο διευθυντής του Δημοτικού Σχολείου Μπαλίου κ. Μάρκος Μαρκάκης.
Την Περιφέρεια Κρήτης εκπροσώπησε ο αντιπεριφερειάρχης κ. Μανώλης Χνάρης, ενώ παρευρέθηκε ο δήμαρχος Ανωγείων κ. Σωκράτης Κεφαλογιάννης, εκπρόσωποι των στρατιωτικών Αρχών και των Σωμάτων Ασφαλείας, δημοτικοί και περιφερειακοί σύμβουλοι, εκπρόσωποι κοινοτήτων, συλλόγων και φορέων καθώς και αντιπροσωπεία από την Κοινότητα Μιλάτου, όπου επίσης έχουν καταγραφεί αντίστοιχα μαρτυρικά γεγονότα στο ομώνυμο σπήλαιο.
Παράλληλα διεξήχθη και ο καθιερωμένος Μελιδόνιος Δρόμος με την συμμετοχή αθλητών του Συλλόγου Δρομέων Υγείας Ρεθύμνου και της ομάδας μοτοσικλετιστών Ρεθύμνου, στους οποίους απονεμήθηκαν αναμνηστικά έπαθλα και μετάλλια.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με γεύμα που παρέθεσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μελιδονίου.
Την εκδήλωση οργάνωσαν ο Δήμος Μυλοποτάμου, η Κοινότητα Μελιδονίου, η Ενορία Μελιδονίου, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μελιδονίου και ο Α.Ο. «Τάλως Μελιδονίου».
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μελιδονίου τίμησε μετά θάνατον τον παλαιό πρόεδρο του, αείμνηστο Ιωσήφ Δαφνομήλη.
Στον χαιρετισμό του, ο δήμαρχος Μυλοποτάμου Δημήτρης Κόκκινος, ανέφερε:
«Με ιδιαίτερη συγκίνηση σας υποδεχόμαστε και φέτος στην καρδιά των βουνών του Τάλω.
Σας καλωσορίζουμε στην ετήσια εκδήλωση μνήμης και τιμής για τα θύματα του ολοκαυτώματος στο σπήλαιο του Μελιδονίου.
Έχουν περάσει 196 χρόνια από τότε που η ιστορία κατέγραψε ένα από τα πιο στυγερά εγκλήματα των Τούρκων στο νησί μας.
Μια θηριωδία με θύματα 370 γυναικόπαιδα και ηλικιωμένους.
Πληθυσμό άμαχο, που άφησε την τελευταία του πνοή γιατί είχε αγωνιστεί για την ελευθερία και την ανεξαρτησία.
Σε αυτό το σπήλαιο καταγράφηκε ακόμα μία μεγάλη θυσία του λαού μας για την υπεράσπιση των πανάρχαιων ιδανικών του έθνους μας.
Στα τοιχώματά του, μαζί με τις επιγραφές των αρχαίων προσκυνητών, αποτυπώθηκαν οι στιγμές του τρόμου και της αγωνίας του θανάτου.
Αλλά και η περηφάνια ενός λαού, που ξέρει, ακόμα και όταν πέφτει, να αφήνει ηχηρά μηνύματα στις επόμενες γενιές.
Και αυτά τα μηνύματα ερχόμαστε εμείς σήμερα να ακούσουμε και να μεταδώσουμε.
Για να φτάσουν ατόφια στους νεότερους.
Και από εμάς να μεταλαμπαδευτούν στις γενιές που έπονται.
Για να μην ξεχαστεί ποτέ, ότι η ελευθερία, η δημοκρατία, η αυτοδιάθεση και η ανεξαρτησία, απαιτούν συνεχείς αγώνες, θυσίες και ηρωισμό.
Αφήνουμε, λοιπόν, με συγκίνηση τα στεφάνια της δάφνης στο μνήμα τους και για μία ακόμα φορά συνοδεύουμε την τιμή μαζί με την υπόσχεση, πως δεν θα ξεχάσουμε ποτέ».