Πολλά έχουν ειπωθεί και γραφεί, στο πέρασμα των χρόνων, για το πόσο σημαντικός στη δημόσια και την ιδιωτική ζωή των ανθρώπων είναι ο αυτοέλεγχος. Όλοι παραδέχονται πόσο μας ωφελεί καθημερινά η δυνατότητα όχι να περιορίζουμε, μα να ελέγχουμε τα λόγια και τις σκέψεις μας, αλλά κυρίως τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις μας σε όσα λένε ή κάνουν οι άλλοι…
Ο αυτοέλεγχος, λοιπόν, μας χρησιμεύει πολλαπλά. Ως συνοδός της αυτογνωσίας (: της γνώσης όσων συναπαρτίζουν τον ψυχικό μας κόσμο και το πνευματικό μας «οπλοστάσιο») και ως φανέρωμα ψυχικής ωριμότητας βοηθά να προλάβουμε τυχόν λάθη και να διδαχτούμε από πράξεις ή παραλείψεις μας εντοπίζοντας τα αρνητικά και τα θετικά τους.
Ας ιδούμε, ξανά και πιο προσεκτικά, κάποια διαχρονικά παραδείγματα υπέρ του αυτοελέγχου στην ανθρώπινη ζωή.
Όποιος, πείσμονας, αλαζόνας και ισχυρογνώμονας, ξεκινά καβγάδες με τους συνανθρώπους του θέλοντας να τους επιβληθεί μοιάζει με ορμητικό χείμαρρο, ο οποίος στο πέρασμά του καταστρέφει τα πάντα. Για τον λόγο αυτό, πριχού αναφανεί μέσα μας θυμός ή αλαζονεία πρόξενος καβγάδων, ας φροντίζουμε να τα καταπνίγουμε και να τα τιθασεύουμε με τον αυτοέλεγχο.
Ο κομπορρήμονας εγωιστής εξάλλου θέλει ο κόσμος όλος να περιστρέφεται γύρω του και εναντιώνεται σε καθετί κοινωφελές. Αυτό, όσο κι αν δεν θέλει να το παραδεχτεί, τον αποξενώνει και τον απομονώνει από τη γύρωθέ του κοινωνία. Εάν, όμως, αντιληφθεί έγκαιρα ότι πρέπει να πάψει να κοιτά μονάχα τον εαυτό του αλλά να νοιάζεται κι αυτός ολόψυχα κι ανιδιοτελώς για τον κοινωνικό του περίγυρο, θα έρθει στιγμή στη ζωή που θα νιώσει πως η συμπαράσταση που θα μπορούσαν απλόχερα να του παράσχουν οι συνάνθρωποί του σε καθημερινές του δυσκολίες, θα είναι πολύτιμο εφόδιο στον αγώνα του.
Η τεμπελιά δεν ωφελεί κανέναν, όλοι το ξέρουμε και μπορούμε, συνειδητοποιώντας με τον αυτοέλεγχο τις βλαβερές της συνέπειες, να τη «βγάλουμε» από τη ζωή μας. Και τον ίδιο τον τεμπέλη βλάπτει αφενός γιατί έτσι δεν εξευρίσκει τα αναγκαία προς το ζην άπραγος, ενώ ταυτόχρονα η αεργία και η νωθρότητα του σώματός του αποχαυνώνουν την ψυχή και «σκουριάζουν» το πνεύμα του και την υπόλοιπη κοινωνία, αφετέρου εφόσον ένα «γρανάζι» της παραμένει ανενεργό «παράσιτο» σε βάρος των υπολοίπων και αργά ή γρήγορα θα παρασύρει κι άλλα στην αδράνεια και την απραξία.
Τα λόγια των σωφρόνων, όπως είναι, από τη δημιουργία των πρώτων ανθρωπίνων κοινωνιών, παγκοίνως γνωστό, είναι χρήσιμα στους ανθρώπους και οι συμβουλές τους μας βοηθάνε να προκόψουμε ως σύνολο και ως μεμονωμένα άτομα υλικά και πνευματικά. Στον αντίποδα, η συναναστροφή με τους ασύνετους οδηγεί την κοινωνία στη διάλυση και κάθε άνθρωπο στο κακό, αφού δεν τον αφήνει να σταθμίζει με αυτοέλεγχο από τα πριν τα επακόλουθα όλων όσα σκέφτεται να πει ή να πράξει, τον σπρώχνει συν τοις άλλοις έρμαιο να γίνεται και άβουλο υποχείριο εκείνων που θέλουν να εκμεταλλεύονται προς ίδιον συμφέρον τους υπέρ του κοινωνικού συνόλου ψυχοπνευματικούς και σωματικούς του κόπους…
Αλήθεια, εσείς για όλα τούτα τί πιστεύετε;