Παρά το πλήγμα που έχει δεχθεί το τελευταίο διάστημα η οικονομική και εμπορική δραστηριότητα εξαιτίας του έλεγχου στις κινήσεις κεφαλαίων και του γενικότερου αρνητικού οικονομικού κλίματος, σε «ακτίδα» αισιοδοξίας μετατρέπεται και φέτος η τουριστική κίνηση για αρκετά καταστήματα της πόλης. Αν και τα πολλά προβλήματα που παρουσιάστηκαν το προηγούμενο διάστημα με τη χαμηλή ροή των κρατήσεων και τις μειωμένες αφίξεις, κάθε άλλο από αμελητέα μπορούν να χαρακτηριστούν, η κατάσταση δείχνει να ομαλοποιείται, δίνοντας διέξοδο στην οικονομική ασφυξία των τοπικών επιχειρήσεων, ο τζίρος των οποίων βασίζεται κατά κύριο λόγο στα έσοδα από τον τουρισμό. Αντιθέτως, δυσάρεστη παρουσιάζεται η εικόνα των εμπορικών καταστημάτων με πολλά από αυτά να έχουν βάλει ή να απειλούνται με λουκέτο, αδυνατώντας να αντεπεξέλθουν στα λειτουργικά τους έξοδα. Η κατάσταση αυτή δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο, δεδομένου ότι είδη ένδυσης και υπόδησης δεν βρίσκονται πια στις προτεραιότητες των Ελλήνων καταναλωτών, που χρησιμοποιούν τα χρήματα τους για την κάλυψη βασικών τους αναγκών.
Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνουν και τα στοιχεία του Εμπορικού Επιμελητηρίου Ρεθύμνου, σύμφωνα με τα οποία το διάστημα μεταξύ 31-5-2015 και 31-7-2015, οι νέες επιχειρήσεις που εγγράφηκαν στα μητρώα του, φτάνουν τις σαράντα. Στην απόλυτη πλειοψηφία τους αποτελούν τουριστικές επιχειρήσεις, είτε του τριτογενή τομέα, είτε διάφορων τουριστικών καταστημάτων με τοπικά προϊόντα και αναμνηστικά είδη από τον νομό και την Κρήτη. Στο ίδιο διάστημα είκοσι εμπορικές επιχειρήσεις, καταστήματα ένδυσης και υπόδησης, διέκοψαν τη λειτουργία τους.
Μιλώντας στα «Ρ.Ν», ο διευθυντής του Εμπορικού Επιμελητηρίου Ρεθύμνου, Βαγγέλης Κουμεντάκης, επεσήμανε πως το τελευταίο δίμηνο πολλοί είναι οι Ρεθεμνιώτες επιχειρηματίες που έχουν στραφεί στον τουρισμό, διαβλέποντας πως είναι η μοναδική λύση που μπορεί να διασφαλίσει ρευστότητα στις επιχειρήσεις τους, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στα συσσωρευμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εμπορικές επιχειρήσεις της πόλης και που ίσως οδηγήσουν σε περισσότερα λουκέτα στο αμέσως επόμενο διάστημα. «Το τελευταίο δίμηνο έχουν ιδρυθεί σαράντα νέες επιχειρήσεις στο Ρέθυμνο. Δεδομένου ότι η Κρήτη δεν έχει πρώτες ύλες και δεν μπορεί να βασιστεί σε αυτές για να αναπτύξει δραστηριότητα, όλες οι νέες επιχειρήσεις έχουν να κάνουν με τον τουρισμό και με τίποτα άλλο. Το ίδιο διάστημα, από τέλη Μαΐου μέχρι τέλη Ιουλίου, έχουν κλείσει είκοσι εμπορικές επιχειρήσεις. Το κλείσιμο των επιχειρήσεων, που είναι πια συχνό φαινόμενο, εστιάζεται στα χρόνια οικονομικά προβλήματα. Τώρα το καλοκαίρι δεν κλείνει κάποιος επιχειρηματίας γιατί παροδικά δεν έχει δουλειά, μιας και ευελπιστεί πως ο τουρισμός θα του φέρει κόσμο στα καταστήματα. Οι τουριστικοί μήνες, που είναι η ακμή της οικονομικής κίνησης, δεν προσφέρονται για κλείσιμο επιχειρήσεων, μόνο προσδοκίες μπορούν να προσφέρουν. Οι επιχειρήσεις κλείνουν γιατί λόγω της κατάστασης δεν είναι βιώσιμές. Έκλεισαν εμπορικές επιχειρήσεις που δεν πήγαιναν καλά και απευθύνονταν κυρίως στους ντόπιους καταναλωτές που δεν έχουν πια λεφτά να ξοδέψουν, κυρίως πρόκειται για καταστήματα ένδυσης και υπόδησης. Όλοι όσοι έχουν μεν προβλήματα, αλλά αντέχουν ακόμα, θα κλείσουν, αν στο τέλος της τουριστικής περιόδου δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν πια και δεν θα μπορούν να πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους, λόγω περιορισμού στα έσοδα τους.»
Τη μετακίνηση του εμπορικού κόσμου στις τουριστικές από τις εμπορικές επιχειρήσεις επισημαίνει στις δηλώσεις του και ο πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου Ρεθύμνου, Γιώργος Γιακουμάκης. Ο κ. Γιακουμάκης τόνισε μιλώντας στα «Ρ.Ν.»: «βλέπουμε ότι οι τελευταίες τραπεζικές εξελίξεις αλλά και τα γενικότερα προβλήματα της οικονομίας της χώρας δείχνουν τον δρόμο προς κάποιες αλλαγές στο είδος των επιχειρήσεων που υπάρχουν αυτή τη στιγμή, αλλά και σε αυτές που θα λειτουργήσουν στο μέλλον. Παρατηρούμε το τελευταίο διάστημα μια στροφή της επιχειρηματικής δραστηριότητας προς τον τουριστικό τομέα, καθώς τα εμπορικά καταστήματα αντιμετωπίζουν πια πολλά προβλήματα. Ο τουρισμός, όμως, είναι πάντα κλασική αξία και κάτι στο οποίο θα συνεχίσουν να επενδύουν οι Έλληνες επιχειρηματίες, αν σκεφτούμε πως δεν έχει τόσο μεγάλο ρίσκο όσο μια εμπορική επιχείρηση που θα απευθύνεται περισσότερο στους Έλληνες με τα τόσα οικονομικά προβλήματα».
Ικανοποιημένοι από την κίνηση των τουριστικών καταστημάτων δηλώνουν οι επιχειρηματίες
Ως τη μοναδική διέξοδο για έσοδα που μπορούν να στηρίξουν τη λειτουργία ενός καταστήματος, χαρακτήρισαν την τουριστική κίνηση οι επιχειρηματίες που εμπορεύονται παραδοσιακά και τουριστικά είδη. Οι περισσότεροι υπογραμμίζουν πως τα προβλήματα που υπάρχουν στον κλάδο τους είναι μεν πολλά, παρόλα αυτά, οποιαδήποτε εμπορική δραστηριότητα απευθύνεται σε Έλληνες δεν επιδέχεται θετικών προβλέψεων, καθώς τόσο οι Ρεθεμνιώτες όσο και οι ελάχιστοι επισκέπτες από τα υπόλοιπα μέρη της χώρας, είναι ιδιαιτέρως φειδωλοί και προσεκτικοί στα έξοδά τους.
Σαν «το μοναδικό αποκούμπι» για την οικονομική δραστηριότητα της πόλης, χαρακτήρισε τον τουρισμό η κυρία Χαροκοπάκη Στέλλα, ιδιοκτήτρια τουριστικού καταστήματος. Σχολιάζοντας την κατάσταση, όπως έχει διαμορφωθεί το τελευταίο διάστημα, τόνισε πως για τα τουριστικά καταστήματα τα έσοδα κυμαίνονται σε ικανοποιητικά επίπεδα, κινούμενα ανεξάρτητα από την πτωτική πορεία της υπόλοιπης αγοράς. Πιο συγκεκριμένα ανέφερε στην εφημερίδα: «ο τουρισμός είναι το μοναδικό αποκούμπι για την οικονομία της πόλης. Φέτος ειδικά που έχουν σταματήσει και οι Έλληνες να ψωνίζουνε, νομίζω ότι το μόνο που μας έχει μείνει είναι ο τουρισμός και σε αυτόν βασιζόμαστε. Αν εξαιρέσουμε τους Ρώσους που δεν ήρθαν φέτος, αλλά και αυτοί που ήρθαν δεν ψωνίζουν ιδιαίτερα πράγματα, θεωρώ πως γενικά πάμε καλά. Βέβαια το καλά το ορίζω σε σχέση με τα περυσινά δεδομένα, οπότε με όλες αυτές τις καταστάσεις που έχουν συμβεί, εγώ προσωπικά είμαι ικανοποιημένη που βαδίζουμε στα περυσινά δεδομένα και δεν είμαστε σε πτωτική πορεία. Πρέπει να συνυπολογίσουμε πως φέτος ο εσωτερικός τουρισμός είναι άφαντος, αντιθέτως όμως έχουν έρθει πολλοί ομογενείς από Αυστραλία, Αμερική που θέλουν να βοηθήσουν τα μαγαζιά και να ενισχύσουν την οικονομία και γενικά ψωνίζουν αρκετά. Υπήρχε ασφαλώς το προηγούμενο διάστημα ο φόβος των ακυρώσεων και των μειώσεων στον τουρισμό και αυτό μας έκανε πολύ επιφυλακτικούς, αλλά με δεδομένη την κατάσταση, το ότι τουλάχιστον καταφέραμε να μην έχουμε μειωμένους τζίρους είναι μια επιτυχία».
Στο ίδιο μήκος κύματος και τα όσα ανέφερε στα «Ρ.Ν» η κυρία Κορνυλάκη Άννα, χρόνια ιδιοκτήτρια εμπορικού καταστήματος, μόλις πέρυσι αποφάσισε να ασχοληθεί με τον τουριστικό τομέα και δεν το μετάνιωσε. «Το μόνο που έχει μείνει στα μαγαζιά είναι ο τουρισμός. Οι Έλληνες δεν έχουν τη δυνατότητα πλέον, έτσι όπως είναι οι καταστάσεις, να ξοδέψουν. Πρέπει βέβαια να είμαστε προσεκτικοί και με τους τουρίστες, γιατί ούτε και αυτοί είναι καλά οικονομικά. Είμαι πολλά χρόνια έμπορος και για χρόνια είχα εμπορικό κατάστημα ενώ, μόλις τον προηγούμενο χρόνο, άνοιξα τουριστικό μαγαζί. Φέτος είμαι σχετικά ικανοποιημένη από την κίνηση, αν και κατά περιόδους υπάρχει μια πτώση. Σε γενικές γραμμές η εικόνα, όμως δεν είναι αρνητική και νομίζω ότι ο τουρισμός, παρά τα όσα λέγονται και τα προβλήματά του, κρατάει ακόμα καλά και αποφέρει ικανοποιητικά κέρδη» επεσήμανε.
Τον διαχωρισμό των τουριστικών καταστημάτων από τη γενικότερη δυστοκία στην αγορά, έκανε μέσα από τις δηλώσεις της και η κυρία Λίτσα, που διατηρεί τουριστικό κατάστημα στην παλιά πόλη. Αν και δεν παρέλειψε να τονίσει πως οι δυσκολίες και στον δικό της τομέα δραστηριότητας είναι ιδιαίτερα αυξημένες, δήλωσε πως τα τουριστικά καταστήματα είναι τα μοναδικά που μπορούν ακόμα και επιβιώνουν στην αγορά. Η ίδια δήλωσε: «Τα τουριστικά καταστήματα είναι πιστεύω τα μοναδικά που με μεγάλη δυσκολία επιβιώνουν στην αγορά. Δουλεύουμε βέβαια έξι μήνες τον χρόνο και με αυτά τα έσοδα πρέπει να βγάλουμε όλη τη χρονιά, όμως οι τουρίστες έρχονται στα μαγαζιά, κάποιες φορές αγοράζουν, κάποιες παζαρεύουν, αλλά γενικά κάτι κινείται στην αγορά. Είναι λίγοι βέβαια αυτοί που πραγματικά μπορούν να διαθέσουν χρήματα, αλλά ακόμα και έτσι τα τουριστικά προς το παρόν μπορούν να σταθούν. Ο Ιούλιος ήταν ένας καλός μήνας και άρχισε να ομαλοποιείται η κατάσταση, υπάρχει μια ανάκαμψη και ευελπιστούμε πως θα συνεχίσει να είναι έτσι γιατί η οικονομία του Ρεθύμνου βασίζεται στον τουρισμό».
Σχετικά ευχαριστημένη δηλώνει για την κίνηση στο τουριστικό της κατάστημα και η Αλίκη Σπανουδάκη, η οποία δηλώνει πως αν και η κατάσταση είναι ικανοποιητική, τα εμπορεύματα που αγοράζουν οι επισκέπτες της πόλης είναι χαμηλής κατά κύριο λόγο αξίας, ωστόσο τα έσοδα κυμαίνονται σε καλά επίπεδα. «Παρότι η κίνηση είναι πολύ χαμηλότερη από πέρυσι, υπάρχει μια σχετική κινητικότητα. Ο κόσμος μπαίνει, κοιτάζει και ψωνίζει αρκετά, αλλά όχι στον ρυθμό που ψώνιζε πέρυσι. Έχω παρατηρήσει ότι κυρίως Γερμανοί και Γάλλοι ψωνίζουν περισσότερο και λιγότερο οι Ρώσοι, όπως είχαμε συνηθίσει μέχρι τώρα. Παίρνουν σουβενίρ και μικροπράματα, δεν αγοράζουν ακριβά πράγματα αλλά ακόμα και έτσι κάτι κινείται. Έχουμε έρθει ένα μήνα πίσω μετά το σοκ στην οικονομία και το κύμα ακυρώσεων, αλλά πια είμαστε σχετικά ικανοποιημένοι» δήλωσε.