Με μια παρουσίαση των φυτών και βοτάνων που ευδοκιμούν στο χωριό του, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Παντάνασσας μας εύχεται για το 2016.
Το ιστορικό χωριό ανήκει στον Δήμο Αμαρίου. Το πρωτομινωικό όνομα ήταν Αντάνασσος, σύμφωνα με τον Γενεράλη και τον Gerola. Mε αυτό το όνομα το αναφέρει και ο Pasley.
Πιθανώς, διαβάζουμε στη σχετική αναφορά της Ομοσπονδίας Σωματείων επαρχίας Αμαρίου, το όνομα του χωριού να άλλαξε, όταν κτίστηκε η ομώνυμη Παναγία η Παντάνασσα τον 12ο Αιώνα μ.Χ., η οποία καταστράφηκε και στη θέση της κτίστηκε πρόσφατα μετά το 1920-1970 η σημερινή Εκκλησία.
Η Παντάνασσα, βρίσκεται 27 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Ρεθύμνου, κτισμένο στους πρόποδες του Μερωνιανού αοριού, δυτικά του Οροπεδίου Βένι σε υψόμετρο περίπου 400 μέτρων.
Οι κάτοικοί του ασχολούνται με την κτηνοτροφία, την παραγωγή λαδιού και κηπευτικών και έχει πολύ φυσικό πράσινο.
Έχει πολλά νερά τρεχούμενα και υπόγεια, τα οποία δημιουργούν καθιζήσεις στο έδαφος και ρωγμές στα σπίτια, με αποτέλεσμα να έχει ξεκινήσει η διαδικασία της δεύτερης μεταφοράς του χωριού σε άλλο μέρος.
Μέσα στο χωριό υπάρχει η Κοίμηση της Θεοτόκου, η εκκλησία του Άη Γιάννη του Θεολόγου, διμάρτυρη εκκλησία με την Αγία Τριάδα, η οποία σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση και έχει μεγάλη αρχαιολογική αξία.
Η Εκκλησία αυτή έχει μία επιγραφή στο επάνω μέρος της πρόσοψης που γράφει με βυζαντινά γράμματα: 25 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1645 ΠΑΠΑ ΜΑΝΩΛΗΣ ΒΛΑΣΤΟΣ ΚΤΗΤΟΡΑΣ.
Επειδή όπως φαίνεται γραμμένο, η εκκλησία κτίστηκε επί Ενετών (ένα χρόνο προτού καταληφθεί από τους Τούρκους), οι πόρτες έχουν σχήμα Γοτθικού ρυθμού, έντονο σημάδι της Ενετικής κατοχής.
Στην αριστερή πόρτα μέσα στην εκκλησία υπάρχει ένας τάφος, ο οποίος είναι εντοιχισμένος στον αριστερό τοίχο με ένα θόλο.
Σύμφωνα με το βιβλίο του Ιταλού Αρχαιολόγου GEROLA, ο τάφος είχε επάνω χαραγμένο -έτος 1549, ένα Β κεφαλαίο, ένα θυρεό και ένα Ι. Χ. ΝΙΚΑ (σήμερα αυτά δεν υπάρχουν πάνω στον τάφο). Έχει όμως πολλά ωραία σκαλίσματα.
Πιθανόν να ήταν τάφος κάποιου Βυζαντινού απόγονου της οικογένειας των Βλαστών, οι οποίοι ήταν από τις οικογένειες που είχαν στείλει οι Βυζαντινοί στην Κρήτη. Κανείς όμως από τους ντόπιους κατοίκους δεν ξέρει τίποτα περί τάφου και μάλιστα για πολλά χρόνια, χρησιμοποιείται δε μέχρι και σήμερα σαν οστεοφυλάκιο. Το όνομα ΒΛΑΣΤΟΣ έχει εκλείψει προ πολλού από την Παντάνασσα.
Σε μια απογραφή επί Καστροφύλακα επί Ενετών, το χωριό είχε 61 άνδρες, 142 γυναίκες, 63 παιδιά και 7 γέροντες.
Οι Ενετοί κατέγραψαν έτσι τον πληθυσμό, γιατί επέβαλαν κεφαλικό φόρο.
Σύστημα των Ενετών ήταν να εξοντώνουν τους άνδρες για να μην υπάρχουν εστίες επαναστάσεων.
Σε μια άλλη απογραφή το 1790 το χωριό είχε 47 χριστιανικές οικογένειες και τρεις τούρκικες. Οι Τούρκοι είχαν οικογενειακό φόρο. (Στοιχεία από το βιβλίο του Ιταλού Τσερόλλα).
Σε μία άλλη απογραφή το 1834 η Παντάνασσα είχε οκτώ χριστιανικές οικογένειες και πέντε τούρκικες. (Βιβλίο του Άγγλου περιηγητή Πάσλευ). Ο Άγγλος Πάσλευ τα στοιχεία περί Παντανάσσης τα πήρε από την Αιγυπτιακή απογραφή, γιατί τότε η Κρήτη ανήκε στην Αίγυπτο. Βλέπουμε και εδώ σε διάστημα 44 ετών και άλλη εξόντωση του πληθυσμού του χωριού.
Στο καλαίσθητο ημερολόγιο βλέπουμε να παρελαύνουν με χρήσιμα στοιχεία για τις ιδιότητές τους ο Δυόσμος, το Δενδρολίβανο (Αρισμαρί), ο Βασιλικός, το Θρούμπι, η Ρίγανη, το Γαϊδουράγκαθο, το Θυμάρι, ο Δίκταμος, η Φασκομηλιά, το Σπαθόχορτο, το Φλισκούνι (Άγρια Μέντα) και η Μαντζουράνα, με καλλιτεχνική φωτογράφιση που ανεβάζει την αισθητική του ημερολογίου.
Ένας χρήσιμος οδηγός της χλωρίδας του χωριού που κάνει το ημερολόγιο περιζήτητο και δικαιολογεί τον έπαινο στον δραστήριο σύλλογο που με τόσο πρωτότυπη θεματική προβάλει το χωριό του.
