Ένα χρέος ζωής εκπληρώθηκε το πρωί της Κυριακής στον αύλειο χώρο του Ιερού Ναού Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης από τους ευεργετηθέντες ενός μεγαλόπνοου έργου που ευεργέτησε τον τόπο.
Μια αναμνηστική πλάκα που τοποθετήθηκε στον αύλειο χώρο του Ιερού Ναού Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης αφιερωμένη στον παπα-Γιάννη Πίτερη πρωτεργάτη της Παιδικής Στέγης «Άγιος Νικόλαος».
Οι νεότεροι δεν μπορούν ούτε να διανοηθούν πόσο σημαντική ήταν η Στέγη αυτή για τα παιδιά ενός τόπου που στέναζε κάτω από συνθήκες απερίγραπτης φτώχειας απόρροια πολέμων, κατοχής, στέρησης και παντελούς εγκατάλειψης από την πολιτεία. Χωρίς αυτό η πόλη δεν θα είχε σήμερα δυναμικό της τόσους αξιόλογους ανθρώπους που κάποτε φιλοξενήθηκαν στη στέγη αυτή.
Ο φωτισμένος εκείνος ιερέας επωμίσθηκε ένα τιτάνιο έργο πλαισιωμένος από άξιους συνεργάτες και κατάφερε να οφείλουν σήμερα στο έργο αυτό την κοινωνική τους άνοδο και την επιστημονική τους καριέρα απειράριθμοι συμπολίτες που διαπρέπουν καθένας στον τομέα του.
Η Παιδική Στέγη «Άγιος Νικόλαος» ιδρύθηκε το 1962 χωρίς οικονομικούς πόρους και μόνο με φιλανθρωπίες και χορηγίες προσέφερε φιλοξενία, στοργή και προστασία, μέσα σε χριστιανικό περιβάλλον, σε χιλιάδες παιδιά της επαρχίας που φοιτούσαν στα Γυμνάσια της πόλης του Ρεθύμνου.
Τα παιδιά της Παιδικής Στέγης, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης, αφιέρωσαν το Μνημείο της Παιδικής Στέγης στη μνήμη των αοιδίμων π. Ιωάννου Πίτερη και των συνεργατών του.
Η Επιτροπή Ανεγέρσεως του Μνημείου, που είχε τη σχετική πρωτοβουλία και έφερε εις πέρας το εγχείρημα αυτό, αποτελείται από τους: Γεώργιο Ματθαιακάκη, Επαμεινώνδα Κόκκινο, Κωνσταντίνο Καλλέργη, Ειρήνη Κουρνιανού-Τζανουδάκη, Ιωάννα Ταταράκη-Σταυρακάκη και Γεωργία Γεωργουλάκη-Καραβάνου.
Η τελετή των αποκαλυπτηρίων πραγματοποιήθηκε με την οργανωτική φροντίδα της Ιεράς Μητρόπολης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου και της Επιτροπής Ανεγέρσεως του Μνημείου του Ιερέως Ιωάννου Πίτερη, ιδρυτού της Παιδικής Στέγης «Άγιος Νικόλαος», την π. Κυριακή.
Είχε προηγηθεί την προηγουμένη το απόγευμα Όρθρος και Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, ιερουργούντος του Σεβ. Μητροπολίτου Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγένιου και Ιερό Μνημόσυνο αοιδίμων π. Ιωάννου Πίτερη και των συνεργατών του στην Παιδική Στέγη.
Η τελετή αποκαλυπτηρίων στο χώρο του μνημείου ξεκίνησε στις 10:30 π.μ. Εξαίρετοι ομιλητές αναφέρθηκαν στον φωτισμένο εκείνο ιερέα και στο πολύπλευρο έργο του. Συγκεκριμένα μετά το εμπνευσμένο καλωσόρισμα από τον συντονιστή της εκδήλωσης πρωτ. Νικόλαο Νικηφόρο Γενικό Αρχιερατικό Επίτροπο της Ιεράς Μητροπόλεως Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου και τους χαιρετισμούς των επισήμων η κ. Ιωάννα Ταταράκη-Σταυρακάκη αναφέρθηκε στην ίδρυση και λειτουργία της Παιδικής Στέγης τονίζοντας μεταξύ άλλων και τα εξής:
«Το καλοκαίρι του 1962 ο αείμνηστος πατήρ Ιωάννης Πίτερης, ο φωτισμένος αυτός Ιερέας, συνέλαβε ένα τολμηρό και δύσκολο σχέδιο που το ανακοίνωσε στον χριστιανικό κύκλο της ενορίας του Αγίου Νικολάου. Είπε λοιπόν ο πατήρ Ιωάννης: «Είναι καιρός να ξεκινήσομε να κάνουμε πράξη, αυτά που διδαχτήκαμε αυτά τα χρόνια. Πρέπει να βοηθήσομε τα παιδιά που δοκιμάζονται σκληρά από τη φτώχεια, μένοντας σε υπόγεια και υποσιτιζόμενα. Αναζητούν το Θεό και έχομε χρέος να τους Τον δώσουμε, όχι μόνο σαν διδασκαλία, αλλά σαν βίωμα. Πρέπει να τους δώσουμε πρότυπα που να μιμηθούν και να ακολουθήσουν. Έχουν ανάγκη από αγάπη, θυσία και αφοσίωση. Εγώ δοκίμασα σαν μαθητής τη φτώχεια και ξέρω».
Τα λόγια αυτά του Ιερέα, άναψαν τη φλόγα σ’ όσους παρακολούθησαν την ομιλία του. Στρατεύτηκαν όλοι, κι ας ήταν λίγοι, στην ιδέα της δημιουργίας μιας Παιδικής Στέγης με το όνομα του Αγίου Νικολάου. Είπαν «εις το όνομα του Θεού» και ξεκίνησαν. Πρώτη τους κίνησης ήταν να επισκεφτούν τον τότε Μητροπολίτη Αθανάσιο και να ζητήσουν τη βοήθειά του, την οποία με μεγάλη προθυμία τους έδωσε.
Στις 10 Ιουνίου του 1962 έγινε η πρώτη συνάντηση των ιδρυτικών μελών και στις 15 Ιουνίου συνέταξαν το καταστατικό και το κατέθεσαν στο Πρωτοδικείο για έγκριση. Το σωματείο αναγνωρίστηκε και έγινε η πρώτη συνέλευση των 300 εγγεγραμμένων μελών.
Σκοπός της Παιδικής Στέγης ήταν η προστασία των απόρων και ορφανών παιδιών της υπαίθρου, τα οποία είχαν πνευματική και ηθική ικανότητα για να μορφωθούν. Η Στέγη παρακολουθούσε την ανελλιπή φοίτηση των παιδιών στα Γυμνάσια και τις Τεχνικές Σχολές. Έτσι οι μαθητές της Στέγης ξεπερνώντας τα οικονομικά εμπόδια θα κατάφερναν να προχωρήσουν στις σπουδές τους και να πετύχουν στη ζωή τους.
Το Σεπτέμβριο του 1962 ξεκίνησε η Στέγη αρρένων στον Κουμπέ με 17 μαθητές, οι οποίοι μέχρι τον Δεκέμβριο είχαν γίνει 50. Τον Απρίλιο του 1963 δημιουργήθηκε η Στέγη θηλέων με 21 κορίτσια. Κάθε οικότροφος έδινε μια συμβολική συνδρομή 50-100 δραχμές το μήνα αν είχε τη δυνατότητα.
Η κοινωνία αγάπησε και στήριξε αυτή την προσπάθεια. Ο πατήρ Ιωάννης ξεκίνησε με λαχτάρα να βοηθήσει τα παιδιά και ο Θεός έθεσε υπό την προστασία του τη Στέγη. Η παρουσία Του έγινε πολλές φορές αισθητή στην πορεία της.
Με ενέργειες του Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας η Αμερικανική οργάνωση CARE συμπεριέλαβε τη Στέγη στα προγράμματά της. Αυτή η βοήθεια έδωσε θάρρος και ο αριθμός των οικοτρόφων αγοριών και κοριτσιών αυξήθηκε στους 300. Αργότερα με ενέργειες της κ. Βιργινίας Τσουδερού ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός έστειλε στη Στέγη 100 κλινοσκεπάσματα και διάφορα είδη εστίασης και φαρμάκων.
Στη Στέγη λειτουργούσε και βιβλιοθήκη στην οποία έγιναν δωρεές βιβλίων από τους: Βιργινία Τσουδερού, Ιωάννη Τσουδερό, Διοικητή Σχολής Χωροφυλακής και Υπουργείου Παιδείας, με ενέργειες του Ανδρέα Τσουδερού και άλλων.
Όταν το 1964 η κ. Βιργινία Τσουδερού επισκέφτηκε τη Στέγη συγκινήθηκε πολύ από την προσπάθεια που γινόταν. Θέλοντας να καλυτερεύσουν οι συνθήκες διαβίωσης των παιδιών απευθύνθηκε σε Κρητικούς και μη των Αθηνών και κατάφερε να αναλάβουν αρκετοί να πληρώνουν τα τροφεία όσων παιδιών δεν είχαν αυτή τη δυνατότητα.
Το 1965 ο πατήρ Ιωάννης Πίτερης και ο κ. Γ. Γύπαρης πήγαν στην Αθήνα και ζήτησαν κρατική επιχορήγηση. Έγινε σύσκεψη στα γραφεία της ΧΕΝ και η παιδική Στέγη ζήτησε συνεργασία μαζί της λόγω πείρας και γοήτρου.
Το φθινόπωρο του 1965 η τότε Πρόεδρος της ΧΕΝ κ. Σώνδερς, η κ. Παπαθεοφύλλου και η κ. Βιργινία Τσουδερού ήρθαν στο Ρέθυμνο. Αρχές του 1966 αποφασίστηκε η αγορά του οικοπέδου στον Τίμιο Σταυρό. Για την αγορά πήραν δάνειο από το Γ. Βογιατζάκη, του οποίου ένα μέρος πλήρωσαν και το υπόλοιπο τους το χάρισε.
Το Γενικό Επιτελείο Στρατού ανέλαβε τις χωματουργικές εργασίες. Η ΧΕΝ πήρε ένα μεγάλο δάνειο από τον ΕΟΤ, ενώ υπήρξαν αρκετές δωρεές από τους Γεώργιο Βογιατζάκη, Μποδοσάκη, από τα κρατικά λαχεία, ίδρυμα Κουταβά, Σύλλογο Ρεθυμνίων το ΑΡΚΑΔΙ και άλλους κι έτσι προχωρούσαν οι εργασίες.
Ο κ. Βογιατζάκης μάλιστα χρηματοδότησε τη βιβλιοθήκη της Στέγης με την παράκληση η αίθουσά της να ονομαστεί «αίθουσα Παναγιώτου και Αμαλίας Βογιατζάκη» στη μνήμη των γονέων του.
Το 1967 συστήνεται μια εταιρεία εκτέλεσης και αποπεράτωσης του κτιρίου με την επωνυμία «Αστική Εταιρεία Ανεγέρσεως Κέντρου Νεότητος Αγίου Νικολάου ΧΕΝ Ελλάδος» με έδρα το Ρέθυμνο. Συμμετέχουν σ’ αυτή ο πατήρ Ιωάννης Πίτερης ως Πρόεδρος, Συγγελάκης Στυλιανός Αντιπρόεδρος και Μαρία Λιονή Ταμίας. Από τη ΧΕΝ συμμετέχουν Γρηγοριάδου Ειρήνη Γραμματέας, Τσιριμονάκης Εμμανουήλ και Σταγάκης Γεώργιος, ενώ προσέλαβαν ως μηχανικό τον Ανυφαντάκη Εμμανουήλ.
Δεν θα αναφέρω άλλα στοιχεία για να μη σας κουράσω. Όσα σας ανέφερα προέρχονται από το καταστατικό ίδρυσης που είχε γράψει τότε η αείμνηστη Μαρία Λιονή και από προσωπικές αναμνήσεις».
Ακολούθησαν με την αντίστοιχη θεματική:
– Η Ειρήνη Κουρνιανού-Τζανουδάκη: «Αναμνήσεις από την Παιδική Στέγη Θηλέων».
– Ο Επαμεινώνδας Κόκκινος: «Αναμνήσεις από την Παιδική Στέγη Αρρένων».
– Ο Ανδρέας Ταξάκης: «Τι διδαχθήκαμε και ποιά η ουσιαστική προσφορά στη ζωή της Παιδικής Στέγης (Οικοτροφείου) του αείμνηστου παπα-Γιάννη Πίτερη κατά τα γυμνασιακά μας χρόνια».
– Ο εκλεκτός λόγιος Νικόλαος Μαρκαντώνης: «Πατρός Ιωάννη Πίτερη. Στιγμές ποιμαντικής διακονίας και φιλίας» και
– ο Κωνσταντίνος Καλλέργης.
Μελίρρυτος όπως πάντα ο Σεβασμιότατος κ.κ. Ευγένιος αναφέρθηκε στη σημασία της εκδήλωσης και στην προσφορά του μακαριστού ιερέως, που υπήρξε και εμβληματική μορφή των Κρητικών Γραμμάτων Ακολούθησαν τα αποκαλυπτήρια, εκκλησιαστικοί ύμνοι από τη χορωδία του Ιερού Ναού.
Εκ μέρους της οικογένειας Πίτερη, στην ευχαριστήρια ομιλία του ο Χαράλαμπος Νικόλαος Πίτερης, ανέφερε:
«Πώς να μην φορτισθούμε συναισθηματικά και πώς να μην αισθανθούμε υπερήφανοι για άλλη μια φορά όταν ακούμε τόσα ωραία πράγματα για τον πατέρα μας!
Έναν καθημερινά συνοδοιπόρο της ζωής μας!
Σήμερα μέσα από τις μαρτυρίες των εξαίρετων ομιλητών, οι περισσότεροι των οποίων ήταν μέλη της παιδικής στέγης, μας μετέφεραν νοερά το κλίμα της εποχής εκείνης και προσεγγίσαμε το μέγεθος αυτής της πολυδιάστατης κοινωνικής και πνευματικής προσφοράς.
Προσφορά η οποία δεν ήταν μόνο η στέγαση, δεν ήταν μόνο η παροχή φαγητού ήταν η πνευματική φιλοξενία και ανατροφή σε μια κυψέλη αγάπης. Μια κυψέλη αγάπης που λειτούργησε υποδειγματικά, στην οποία ο καθένας είχε το ρόλο του τον οποίο υποστήριξε με πάθος ψυχής.
Αναφέρω υποδειγματικά διότι έχομε ανάγκη σήμερα όσο ποτέ άλλοτε την ανάδειξη παραδειγμάτων που να καλλιεργούν την σκέψη μας κριτικά. Οφείλουμε να γνωρίζουμε και να αναγνωρίζουμε ότι φτάσαμε στο σήμερα διότι κάποιοι άνθρωποι σ’ ένα κρίσιμο σημείο της διαδρομή μας πρόσφεραν ένα χέρι βοήθειας και συνέβαλλαν να ανακαλύψουμε τις πραγματικές δυνατότητες μας, ανιδιοτελώς, ανοίγοντας μας νέους δρόμους και ευκαιρίες.
Αυτό σημαίνει το μνημείο αυτό, να μας θυμίζει πως ένα όραμα προσφοράς γίνεται πράξη μέσα από την έμπνευση, την πίστη, τη συνεργατικότητα και τη συλλογικότητα δίδοντας την ευκαιρία σε χιλιάδες παιδιά να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους.
Σεβασμιότατε!
Η σημερινή ημέρα δεν είναι ημέρα τιμής μόνο για τον πατέρας μας είναι πρωτίστως ημέρα τιμής για την τοπική εκκλησία και την εκκλησία της Κρήτης, διότι ο πατέρας μας ότι εμπνεύστηκε και έπραξε το έπραξε πάνω απ’ όλα ως ιερέας και ως μέλος της εκκλησίας του Ρεθύμνου, υπηρετώντας με αφοσίωση και πάθος αυτό το οποίο συνειδητά επέλεξε!
Όχι μόνο!
Η σημερινή ημέρα αποτελεί συνάμα τιμή για την τοπική κοινωνία του Ρεθύμνου, η οποία από την πρώτη στιγμή στήριξε και αγκάλιασε το τολμηρό αυτό εγχείρημα, διότι χωρίς την πολύτιμη και καθοριστική συνδρομή της τίποτε απ’ όλα αυτά δεν θα είχε γίνει! Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν προγράμματα στήριξης εκτός από μεμονωμένες περιπτώσεις. Το εγχείρημα αυτό δεν στηρίχτηκε μόνο από αυτούς που είχαν την οικονομική δυνατότητα αλλά κυρίως από αυτούς που δεν είχαν, από απλούς καθημερινούς ανθρώπους του μόχθου!
Αυτή είναι η πραγματική διάσταση της παιδικής στέγης ότι αναγνωρίστηκε από την τοπική κοινωνία, την ευαισθητοποίησε και έδωσε την ευκαιρία στους κατοίκους του Ρεθύμνου, και όχι μόνο, να προσφέρουν!
Να γίνουν ακόμα καλύτεροι άνθρωποι!
Σε μια σχέση προσφοράς, αυτός που κερδίζει περισσότερα δεν είναι μόνο ο λαμβάνων δηλ. αυτός παίρνει, είναι κυρίως αυτός που δίνει!
Έδωσαν την ευκαιρία στους κατοίκους αυτής της μικρής πόλης να γίνουν καλοί Σαμαρείτες διότι πείστηκαν ότι η προσπάθεια αυτή θα οδηγήσει την κοινωνία μας να κάνει ένα βήμα παραπέρα.
Αυτό αποδεικνύουν τα παιδιά που φιλοξενήθηκαν σ’ αυτή την κυψέλη αγάπης!
Φτάνοντας στο σήμερα, τα παιδιά της παιδικής στέγης, άνδρες και γυναίκες να είναι καταξιωμένοι επιστήμονες, επιτυχημένοι οικογενειάρχες αλλά πάνω απ’ όλα πνευματικά κοσμήματα της κοινωνία μας!
Σε μια εποχή όπου οι θεσμοί δοκιμάζονται, οι σχέσεις διαμορφώνονται, τα πλαίσια λειτουργίας της κοινωνίας μας βρίσκονται αντιμέτωπα με νέες προκλήσεις, έχομε ανάγκη να αναδεικνύουμε τα φωτεινά παραδείγματα του παρελθόντος, δημιουργώντας φάρους ζωής για μας και τα παιδιά μας!
Στο τελείωμα αυτής της πολύ όμορφης εκδήλωσης, θα θέλαμε ως οικογένεια (παιδιά, εγγόνια και δισέγγονα) να εκφράσουμε ένα μεγάλο και ειλικρινές ευχαριστώ σ’ αυτούς που είχαν την έμπνευση για την ανέγερση αυτού του μνημείου και κυρίως σ’ αυτούς που την ολοκλήρωσαν, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης στον πατέρα μας και τους συνεργάτες του, όπως αναφέρει και η επιγραφή στη βάση του μνημείου».
Παράλληλα, στην αίθουσα του Ιερού Ναού των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης λειτούργησε έκθεση φωτογραφιών και ενθυμίων από την Παιδική Στέγη.
