Το Τμήμα Εμπορίου σε ανακοίνωσή του αναφέρει: «Η Υπηρεσία μας κατά την διάρκεια των ελέγχων που διενεργεί, ενημερώνει τις επιχειρήσεις για όλα τα παρακάτω. Επομένως η επίκληση άγνοιας από τους ελεγχόμενους δεν μπορεί πλέον να αποτελεί δικαιολογία, ενώ για τις επιχειρήσεις στις οποίες επιβλήθηκαν χρηματικά πρόστιμα στο παρελθόν, τα πρόστιμα διπλασιάζονται εφόσον διαπιστωθούν οι ίδιες παραβάσεις.
Εφιστούμε την προσοχή στην εφαρμογή των διατάξεων, τις οποίες οι επιχειρήσεις έχουν υποχρέωση να εφαρμόζουν προκειμένου οι καταναλωτές να έχουν τις απαιτούμενες πληροφορίες πριν αποφασίσουν οποιαδήποτε αγορά.
Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, εκτός από ποινική δίωξη, θα επιβληθούν πρόστιμα τα οποία κυμαίνονται από 500 ευρώ (μη ύπαρξη πινακίδας τιμής σε ένα είδος) έως 5000 ευρώ (μη αναγραφή προέλευσης ή ποιότητας ή αναγραφή αναληθούς προέλευσης).
Εάν οποιοσδήποτε καταναλωτής έχει αμφιβολίες ή διαπιστώσει οποιαδήποτε παράβαση σχετική με τα παραπάνω, μπορεί να επικοινωνήσει είτε με την υπηρεσία μας (τηλέφωνα 28313 40763 και 28313 40709) είτε με την Γενική Γραμματεία Καταναλωτή τηλ. 1520.
Εφόσον θέλει να κάνει καταγγελία μπορεί είτε να καταθέσει σχετική αίτηση στην υπηρεσία μας είτε να συμπληρώσει σχετική αίτηση στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή. Στην περίπτωση αυτή, προκειμένου να διερευνηθεί η σχετική υπόθεση θα πρέπει να διατηρεί και να προσκομίζει τα σχετικά αποδεικτικά, τα οποία στηρίζουν την καταγγελία του (π.χ. αποδείξεις ή τιμολόγια, συσκευασίες τροφίμων, διαφημιστικούς τιμοκαταλόγους κλπ.)».
Παράλληλα, το Τμήμα Εμπορίου της Διεύθυνσης Ανάπτυξης Ρεθύμνου υπενθυμίζει στους καταναλωτές ότι κατά την περίοδο των αγορών τους, θα πρέπει να έχουν υπόψη τους τα παρακάτω:
– Εντός του καταστήματος λιανικής πώλησης, πρέπει να υπάρχουν αναρτημένες πινακίδες με τιμές 1) ανά συνήθη μονάδα μέτρησης (γραμμάριο, κιλό, λίτρο, μέτρο, τετρ. μέτρο, κυβ. μέτρο) για τα χύμα προϊόντα 2) ανά τεμάχιο για τα συσκευασμένα εδώδιμα προϊόντα (κλειστές συσκευασίες) 3) ανά τεμάχιο/σετ (βιομηχανικά μη-εδώδιμα προϊόντα). Εάν η συσκευασία του προϊόντος περιέχει ποσότητα διαφορετική από τη συνήθη μονάδα μέτρησης, στην σχετική πινακίδα εκτός από την τιμή του προϊόντος πρέπει να αναφέρεται με αναγωγή και η τιμή ανά συνήθη μονάδα μέτρησης (εξαιρούνται περίπτερα και καταστήματα μικρότερα από 50 τ.μ.).
– Η τιμή πώλησης πρέπει να υπάρχει επίσης σε κάθε επιμέρους συσκευασία των προϊόντων είτε μηχανικά (π.χ. με σφραγίδα) είτε με την επικόλληση σταθερής ετικέτας
– Τα καταστήματα άνω των 300 τ.μ. αντί επικολλημένης τιμής ανά τεμάχιο προϊόντος, μπορούν να διαθέτουν σύστημα με το οποίο ο καταναλωτής ελέγχει ο ίδιος τις τιμές των προϊόντων πριν φθάσει στο ταμείο (Price Checker).
– Εντός του καταστήματος λιανικής πώλησης, πλησίον του ταμείου συναλλαγής και σε εμφανές σημείο θα πρέπει να υπάρχει αναρτημένη πινακίδα (ευδιάκριτα κεφαλαία γράμματα στην ελληνική και αγγλική γλώσσα) με την ένδειξη «Ο καταναλωτής δεν έχει υποχρέωση να πληρώσει εάν δεν λάβει το νόμιμο παραστατικό στοιχείο (απόδειξη-τιμολόγιοο)» «Consumer is νοτ obliged to pay if the notice of payment has νοτ been received (receipt-invoice)».
– Εάν το κατάστημα παρέχει υπηρεσία, υποχρεούται να έχει αναρτημένο τιμοκατάλογο παρεχομένων υπηρεσιών.
– Αντίστοιχα, τα καταστήματα εστίασης και αναψυχής (εστιατόρια, ταβέρνες, ψητοπωλεία και λοιπά παρόμοια) υποχρεούνται να τηρούν τιμοκατάλογο των προσφερομένων ειδών.
– Και στις δύο προηγούμενες περιπτώσεις η ένδειξη «Ο καταναλωτής δεν έχει υποχρέωση να πληρώσει εάν δεν λάβει το νόμιμο παραστατικό στοιχείο (απόδειξη-τιμολόγιοο)» «Consumer is νοτ obliged to pay if the notice of payment has νοτ been received (receipt- invoice)» αναφέρεται στον τιμοκατάλογο με κεφαλαία γράμματα, γραμματοσειράς ίδιου μεγέθους με τις προσφερόμενες υπηρεσίες ή είδη.
– Στην περίπτωση καταστημάτων εστίασης και αναψυχής, ο τιμοκατάλογος υπάρχει τουλάχιστον στο 50% των τραπεζοκαθισμάτων και αναφέρει «Υποχρεωτικά» το είδος του ελαίου που χρησιμοποιείται σε ωμή μορφή και τον χαρακτηρισμό «προτηγανισμένο», «κατεψυγμένο» ή «προμαγειρευμένο» για τα προσφερόμενα είδη (λαχανικά, κρέας, αλιεύματα) είτε μεμονωμένα είτε κατά ομάδες φαγητών.
– Απαγορεύεται η κατοχή από τα καταστήματα ειδών διαφορετικής ποιότητας από την αναγραφόμενη στους τιμοκαταλόγους ιδιαίτερα εάν το αναγραφόμενο είδος είναι Π.Ο.Π. π.χ. η Φέτα.
– Σε περίπτωση προωθητικών ενεργειών (πώληση ενός προϊόντος π.χ. i) με άλλο ως «Δώρο», ii) με εκπτωτικά κουπόνια, iii) σε μειωμένη τιμή βάσει προγράμματος επιβράβευσης πιστότητας (loyalty card) κλπ.), το οικονομικό όφελος του καταναλωτή από την προωθητική ενέργεια πρέπει να είναι εμφανές, και να απεικονίζεται σε κάθε πινακίδα λιανικής πώλησης, μορφή εμπορικής πρακτικής και διαφήμισης.
– Τόσο η κανονική τιμή του προϊόντος όσο και η τιμή με την προωθητική ενέργεια, απεικονίζονται με ισομεγέθη, ευδιάκριτα και ευανάγνωστα γράμματα, με έμφαση στην τιμή πώλησης του προωθούμενου προϊόντος που θα τονίζεται με γραμματοσειρά έντονης γραφής.
– Απαγορεύεται η καταστροφή προωθητικών συσκευασιών και η πώληση των προϊόντων ως μεμονωμένα τεμάχια.
– Στους χώρους λιανικής πώλησης των νωπών οπωρολαχανικών (συμπεριλαμβανομένων των Λαϊκών Αγορών, υπαίθριων πωλητών – στάσιμων ή πλανοδίων-, δημοτικών ή κοινοτικών αγορών κλπ.), αναγράφονται υποχρεωτικά σε πινακίδα 1) το είδος (ονομασία) 2) η προέλευση (κατονομασία νομού ή χώρας εισαγωγής) 3) η τιμή ανά κιλό (και τιμή ανά συσκευασία εάν αυτή περιέχει ποσότητα διαφορετική του κιλού) των οπωρολαχανικών.
– Για τα ακτινίδια, μαρούλια, αντίδια, ροδάκινα, νεκταρίνια, φράουλες, γλυκές πιπεριές, ντομάτες αναγράφεται επιπλέον υποχρεωτικά η ποιοτική κατηγορία.
– Για τα μήλα, εσπεριδοειδή, αχλάδια, επιτραπέζια σταφύλια αναγράφεται υποχρεωτικά (εκτός όλων των παραπάνω) και η ποικιλία.
– Για τις πατάτες αναγράφεται το είδος (ονομασία), η προέλευση, η ποικιλία και η τιμή ανά κιλό (και τιμή ανά συσκευασία εάν αυτή περιέχει ποσότητα διαφορετική του κιλού).
– Σε όλα τα προαναφερόμενα οπωρολαχανικά αναγράφεται υποχρεωτικά ο αριθμός παρτίδας παραγωγής ή εισαγωγής.
– Τα παραπάνω στοιχεία αναγράφονται επίσης στα σχετικά παραστατικά τα οποία συνοδεύουν τα προϊόντα ακόμα και στις περιπτώσεις εσωτερικής διακίνησης.
– Στο νωπό κρέας, υπάρχει υποχρέωση αναγραφής 1) είδος κρέατος, 2) τεμάχιο κρέατος (μέρος του ζώου) 3) «Νωπό» ή «Κατεψυγμένο» 4) «Με Οστά» ή «Χωρίς Οστά» 5) χώρα προέλευσης (Ελληνικό ή Ευρ. Ένωσης ή Τρίτης Χωράς) 5) τιμή ανά κιλό.
– Εφόσον τα ζώα σφάζονται σε ελληνικά σφαγεία, το νωπό κρέας έχει υποχρεωτικά ορθογώνια παραλληλόγραμμη σφραγίδα με χρώμα i) κυανό για νωπά κρέατα από ζώα Χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή ii) καστανό για νωπά κρέατα από ζώα Τρίτων Χωρών. Η παραπάνω σφραγίδα αναγράφει επίσης την χώρα προέλευσης.
– Εάν τα ζώα εισάγονται ως νωπό κρέας από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αυτό έχει υποχρεωτικά ωοειδή σφραγίδα με χρώμα κυανό ή ερυθρό ή μείγμα των δύο. Η παραπάνω σφραγίδα αναγράφει επίσης την χώρα προέλευσης.
– Εάν τα ζώα εισάγονται ως νωπό κρέας από Τρίτες Χώρες, αυτό έχει υποχρεωτικά σφραγίδα με χρώμα καστανό και το σχήμα σφραγίδας που χρησιμοποιείται από κάθε Τρίτη Χώρα. Η παραπάνω σφραγίδα αναγράφει επίσης τη χώρα προέλευσης.
– Απαγορεύεται στους λιανοπωλητές να διατηρούν και να εκθέτουν για πώληση κιμά κομμένο εκ των προτέρων.
Ο κιμάς κόβεται από κομμάτι, το οποίο διαλέγει ο πελάτης και η κοπή γίνεται πάντα μπροστά του.
– Όλα τα πωλούμενα προϊόντα θα πρέπει να συνοδεύονται από τα νόμιμα παραστατικά στοιχεία τα οποία προβλέπονται από την φορολογική νομοθεσία.
– Η ημερομηνία λήξης ενός τροφίμου αναγράφεται είτε 1) με τη φράση «ανάλωση κατά προτίμηση πριν από …» ακολουθούμενη από την ακριβή ημερομηνία είτε 2) «ανάλωση κατά προτίμηση πριν από το τέλος …» ακολουθούμενη από το μήνα και έτος είτε 2) «ανάλωση κατά προτίμηση πριν από το τέλος …» ακολουθούμενη από το έτος.
– Επιτρέπεται η διάθεση τροφίμων περασμένης διατηρησιμότητας εφόσον πωλούνται σαφώς διαχωρισμένα από τα υπόλοιπα και υπάρχει η πινακίδα «Τρόφιμα Περασμένης Διατηρησιμότητας». Η διάθεσή τους δεν μπορεί να υπερβαίνει την μία εβδομάδα στην περίπτωση 1, τον ένα μήνα στην περίπτωση 2, τους τρείς μήνες στην περίπτωση 3.
– Την αποκλειστική ευθύνη για την καλή κατάσταση των παραπάνω προϊόντων φέρει ο πωλητής.
– Τα τρόφιμα τα οποία αναγράφουν την ημερομηνία διατηρησιμότητας με την ένδειξη «Ανάλωση πριν από…» (π.χ. γιαούρτι, επιδόρπια γάλακτος, ζύμη αρτοποιίας, σαλάτες διαφόρων ειδών, ταραμοσαλάτες, μελιτζανοσαλάτες, τζατζίκι και ορισμένα είδη άρτου και αρτοσκευάσματα), θεωρούνται μετά την αναγραφόμενη ημερομηνία ως Ακατάλληλα για Ανθρώπινη Κατανάλωση.
– Ιδιαίτερη σημασία θα πρέπει να δοθεί στην επισήμανση των τροφίμων τα οποία είτε συσκευάζονται από παραγωγούς και συσκευαστήρια (π.χ. αρτοσκευάσματα σε σακούλες, γλυκίσματα σε συσκευασία ταψιού, μέλι σε βάζα) είτε ανασυσκευάζονται από λιανοπωλητές προκειμένου να διατεθούν σε μικρότερες ποσότητες. Τα παραπάνω τρόφιμα θεωρούνται πλέον συσκευασμένα και ισχύουν τόσο οι σχετικές Αγορανομικές Διατάξεις όσο και ο Κώδικας Τροφίμων και Ποτών όσον αφορά την επισήμανση τους (ετικέτα με αναγραφή είδους προϊόντος, προέλευσης, καθαρού βάρους, στοιχείων παραγωγού, ημερομηνία παραγωγής ή/και λήξης, οδηγίες συντήρησης κ.λ.π. βάσει των ειδικών διατάξεων που ισχύουν για το κάθε είδος τροφίμου).