Της ΧΡΥΣΑΣ ΔΑΜΙΑΝΑΚΗ*
Ως Κρητικιά συγχαίρω με τους συμπατριώτες μου για την εκλογή του Μητροπολίτη Ρεθύμνου και Αυλοποτάμου κ. κ. Ευγενίου εις Αρχιεπίσκοπο Κρήτης. Έχω τη τιμή και την ευλογία να τον γνωρίζω από την περίοδο που διατελούσε πρωτοσύγκελος της Ιεράς Μητρόπολης Πέτρας και Χερρονήσου. Εκτίμησα εξαρχής την ακεραιότητα του ήθους του, την πνευματική του κατάρτιση, αλλά και το ιδιαίτερο χάρισμα του να πλησιάζει ελεύθερα και ανενδοίαστα τον συνάνθρωπο για να συνομιλήσει μαζί του, αφήνοντας να διαφανεί η αγάπη του για την καλλιέργεια του λόγου, και γενικά τα γράμματα. Αργότερα, όταν έγινε Μητροπολίτης, τον συνάντησα στην Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος (Κουμπέ), το τόσο ευλογημένο αυτό ρεθεμνιώτικο καθίδρυμα, που με φιλοξένησε αρκετές φορές όταν δίδασκα στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπ. Κρήτης. Εκεί διαπίστωσα ότι η συστολή και η έμφυτη ταπεινότητα που διέκριναν τον νεαρό Αρχιμανδρίτη Ευγένιο, είχαν εξελιχθεί σε ενσυνείδητη τάση να μην επιδεικνύει ούτε να επιβάλει το κύρος του Ιεράρχη, αλλά να συνδιαλέγεται, όπως πάντα, με κάθε είδους ανθρώπων, δείχνοντας απλότητα και καλοσύνη. Η ίδια η ποίμνη του στο Ρέθυμνο έχει εξάλλου εξυμνήσει τα χαρίσματα που κοσμούν τον χαρακτήρα του, ιδιαίτερα εκείνα της διακρίσεως και της συγχωρητικότητας, διαπιστώνοντας την τάση του να αποφεύγει να ταπεινώνει, ή να εξουθενώνει, ακόμα και τον κληρικό εκείνο που δεν τιμά την ιεροσύνη. Μετάγγιζε έτσι σιωπηλά, ο Πατέρας Ευγένιος, την πεποίθησή του ότι η αποστολή του Αρχιερέα δεν συντάσσεται με την δεσποτική εξουσία, αλλά με τη φιλανθρωπία και την ευσπλαχνία του ζωοδότη Χριστού. Είθε το παράδειγμα του να καθοδηγεί!
Όσοι τον γνωρίζουν προσωπικά είναι βέβαιοι ότι η εκλογή του δεν έγινε χωρίς την φώτιση του παναγίου Πνεύματος. Ακόμα και οι χρονικές συγκυρίες δείχνουν να το βεβαιώνουν. Το σεπτό Οικουμενικό Πατριαρχείο αποφάνθηκε, επιλέγοντάς τον ως Αρχιεπίσκοπο Κρήτης στις 11/1, στα προεόρτια δηλαδή της μεγάλης τιμής που η Κρήτη, μάλιστα το Ηράκλειο, απέδιδε και αποδίδει (13/1) στο παλλάδιο της Κρήτης, τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Μεσοπαντητίσσης, την οποία ανέκαθεν τιμούσε και ευλαβείτο ο νέος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης. Τα ιστορικά γεγονότα γύρω από τη θεομητορική αυτή εικόνα υπήρξαν το αντικείμενο της πρώτης συζήτησης μας το 2004 στην έδρα της Μητροπόλεως Πέτρας και Χερρονήσου. Του είχα αναφέρει τότε την βαθιά συγκίνησή μου όταν την πρωτοαντίκρισα στη κεντρική αγία τράπεζα της Santa Maria della Salute στη Βενετία (φωτογ.).
Συνάμα η εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου συνέπεσε με την απόφαση της Αγίας και Ιεράς Συνόδου να εισαγάγει στο Αγιολόγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας δύο μαρτυρικούς Οικουμενικούς Πατριάρχες, τον Κρήτα Κύριλλο Λούκαρη και τον Θρακιώτη Κύριλλο Στ’ (όπως διαβάζουμε σε ανακοινωθέν της Αρχιγραμματείας της Συνόδου). Επομένως την ημέρα εκείνη καθορίστηκε ο εορτασμός της μνήμης ενός γενναίου και μαρτυρικού Κρήτα Πατριάρχη, την ευλογία του οποίου επικαλούμαστε για τον νέο Αρχιεπίσκοπο. Τέλος την 11η Ιανουαρίου η αγία Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη σεπτή μνήμη ενός από τους τρείς μεγάλους κοινοβιάρχες αββάδες των Αγίων Τόπων, του οσίου Θεοδοσίου του Κοινοβιάρχου (5ος αιώνας), που υπήρξε όχι μόνο θερμότατος συνήγορος του αληθινού και υψηλού μοναχικού βίου, αλλά και υπέρμαχος της παιδείας, και της καλλιέργειας των γραμμάτων, ιδιότητες που διακρίνουν και τον Πατέρα Ευγένιο. Η μεγαλώνυμη Μονή του Αγίου Θεοδοσίου αναδείχθηκε μέγα κοινόβιο, και γνώρισε μεγάλη ακμή με πλήθος μοναχών. Περιέπεσε όμως σε μαρασμό κατά τους νεότερους χρόνους, για να αναζωογονηθεί και να ανακτήσει την παλαιά φήμη του χάρη σε ένα Κρητικό αγιοταφίτη μοναχό, τον Λεόντιο από το Καστέλι (Πεδιάδος) Ηρακλείου, που διατέλεσε Ηγούμενος της μονής από το 1900 ως το 1950. Εκείνος την ανακαίνισε, θέτοντας τα θεμέλια της σημερινής ευημερίας της.
Επικαλούμαστε λοιπόν τους μαρτυρικούς και θαρραλέους Ιεράρχες της Κρήτης, που λάμπρυναν με το έργο τους, ή το μαρτύριο τους, την έδρα του Αγίου Τίτου, καθώς και όλους τους Κρήτες αγίους, να πρεσβεύσουν στον Αρχιποιμένα Χριστό όπως ενισχύσει με ηγεμονικό πνεύμα (καθώς αιτείται ο Δαβίδ) τον νέο Αρχιεπίσκοπο, ώστε να ποιμάνει την Εκκλησία της Κρήτης με μακροθυμία αλλά και δικαιοσύνη, ανακαινίζοντάς την. Οι θερμές προσευχές μας θα τον συνοδεύουν πάντα, και η υπέρμαχος Στρατηγός, η Θεοτόκος η Μεσοπαντήτισσα, ας τον καθοδηγεί στο έργο του.
* Η Χρύσα Δαμιανάκη είναι καθηγ. Ιστορίας της Ευρωπαϊκής Τέχνης Πανεπ. του Σαλέντο (Ιταλίας) chrysa.damianaki@unisalento
