Ήταν πρωτόγνωρα τα συναισθήματα που προκάλεσε στους μουσικόφιλους του Ρεθύμνου η συναυλία που πραγματοποιήθηκε το βράδυ του Σαββάτου στην αίθουσα «Παντελής Πρεβελάκης».
Οπωσδήποτε ο τίτλος «Ρέκβιεμ για 964 ψυχές» προδιέθετε για το πνεύμα του μουσικού αυτού γεγονότος. Ήταν όμως ένα ευχάριστο ξάφνιασμα το αποτέλεσμα που δημιούργησε η Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα και η Χορωδία της ΕΡΤ, υπό τη διεύθυνση του Ανδρέα Τσελίκα με σολίστ τη σοπράνο Μυρσίνη Μαργαρίτη.
Κι όταν μετά τα έργα των Γεωργίου Λαμπίρη, Παύλου Καρρέρ, Νίκου Σκαλκώτα, Γεωργίου Καζάσογλου και Πέτρου Πετρίδη ήρθε η στιγμή του «Ρέκβιεμ» σύνθεση του Γιώργου Κουμεντάκη, η συναισθηματική φόρτιση του κοινού είχε κορυφωθεί.
Ήταν σαν να ακουμπούσαν οι ψυχές των μαρτύρων στο θείο άκουσμα, στέλνοντας το δικό τους μήνυμα 150 χρόνια μετά.
Ο αγώνας μπορεί να αλλάζει αφορμή και τεχνική ανά τους αιώνες, όμως ένα είναι το κίνητρο πάντα. Η διαμαρτυρία ενάντια στη βία και την καταπίεση, κόντρα στην εξαθλίωση αξιών και ιδεών, και απέναντι σε κάθε κίνηση και πρωτοβουλία που απειλεί τη ζωή των απλών ανθρώπων.
Ο μεγάλος μας δημιουργός Γιώργος Κουμεντάκης, είχε ήδη αναφέρει στον πρόλογό του τον υψηλό σκοπό των έγκλειστων του Αρκαδίου, που ήταν η ελευθερία και μόνο. Μήνυμα ζωής, αποκωδικοποίηση των άγραφων νόμων της κρητικής ψυχής, έκρηξη ηφαιστείου οργής μετά από καταπίεση και δουλεία αιώνων.
Στον χαιρετισμό τους είχαν εκφράσει την ευγνωμοσύνη τους για τη μεγάλη αυτή πνευματική προσφορά του Γιώργου Κουμεντάκη, συνέχεια των όσων προσφέρει με ανιδιοτέλεια πάντα στην πόλη του, όλες οι τοπικές αρχές.
Ο κόσμος που παρακολουθούσε με κατάνυξη και στις δύο αίθουσες, γιατί στο μεταξύ είχε ανοίξει και το Σπίτι του Πολιτισμού όπου σε videowall παρακολουθούσαν τη συναυλία όσοι δεν είχαν καταφέρει να βρουν θέση στην αίθουσα «Παντελής Πρεβελάκης», κόντευε να ξεχάσει την ταλαιπωρία που δημιουργήθηκε από την κοσμοσυρροή.
Μήνυμα άμεσης ανάγκης για μια αίθουσα ανάλογη για τόσο σημαντικά καλλιτεχνικά γεγονότα.
Το πρόγραμμα
Το πρόγραμμα άνοιξε με το εμβατήριο άσμα του Γεωργίου Λαμπίρη (1833-1889) «Το Αρκάδι» σε ποίηση Παναγιώτη Βεργωτή, για ανδρική χορωδία και ορχήστρα.
Ακολούθησε ο «Γέρο Δήμος»(1859) μεταγραφή για κουαρτέτο εγχόρδων από το Νίκο Σκαλκώτα κι έπειτα από τη σειρά «36 ελληνικοί χοροί» του ίδιου μεγάλου μουσουργού η ορχήστρα ερμήνευσε το «Νησιώτικο» βασισμένο στο ριζίτικο «Μια Μυλοποταμίτισσα». Την ενορχήστρωση και στα τρία έργα υπέγραφε ο Γιάννης Σαμπροβαλάκης.
Μια εκδοχή για ορχήστρα εγχόρδων ήταν το «Ηρωικό ελεγείο» από το Λυρικό τρίπτυχο για το Αρκάδι (1966) του Γεωργίου Καζάσογλου(1908-1984).
Σειρά είχε το χορικό και παραλλαγές αρ.2 (Χριστός Ανέστη)1941-1943 του Πέτρου Πετρίδη (1892-1977).
Ακολούθησαν δυο ακόμα έργα του Νίκου Σκαλκώτα κι έπειτα απλώθηκε η μαγεία της μουσικής Κουμεντάκη που άγγιξε τις ψυχές των ακροατών.
Εξαιρετική η σοπράνο Μυρσίνη Μαργαρίτη δημιουργούσε διάλογο ψυχών με τις ανδρικές φωνές, μετουσιώνοντας το μουσικό γεγονός σε μυσταγωγία.
Η μουσική διδασκαλία της χορωδίας της ΕΡΤ έγινε από τον Δημήτρη Κτιστάκη.
Μεγάλο της έμπνευσης δώρημα
Είναι γεγονός ότι το πρόγραμμα τιμής των 150 χρόνων από το ολοκαύτωμα της Ιεράς Μονής Αρκαδίου, εμπλουτίστηκε με πολλές σημαντικές εκδηλώσεις.
Κορωνίδα, ας μας επιτραπεί να πούμε ότι ήταν η συναυλία αυτή που έφερε στην πόλη μας ο Γιώργος Κουμεντάκης, επιστρέφοντας το Ρέθυμνο σε μεγάλες καλλιτεχνικές στιγμές για τις οποίες δεν μπορεί να εκφράσει ο απλός ακροατής, παρά ένα μεγάλο «ευχαριστώ» για της ψυχής την ανάταση από της έμπνευσης την πιο ευλογημένη ώρα.
