Σειρά έργων πολιτισμού που θα αναβαθμίσουν τα ιστορικά μνημεία του τόπου, θα «φωτίσουν» πτυχές της ιστορίας και θα γίνουν επισκέψιμα προς το κοινό δίδοντας παράλληλα τη δυνατότητα τουριστικής ανάπτυξης της ενδοχώρας σχεδιάζει να εντάξει στο ΕΣΠΑ η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου.
Ήδη υπάρχουν έτοιμες και εγκεκριμένες μελέτες για το έργο ανάδειξης και προστασίας του Υστερομινωικού Νεκροταφείου των Αρμένων του δήμου Ρεθύμνου, την ανάδειξη μινωικού κέντρου στο Μοναστηράκι Αμαρίου, την ανάδειξη της μινωικής εγκατάστασης στο Αποδούλου, την αποκατάσταση της Μονής Ασωμάτων Αμαρίου αλλά και ένα δίκτυο βυζαντινών μνημείων που θα διεκδικήσουν χρηματοδότηση από το νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα.
Χθες μάλιστα στο Ηράκλειο βρέθηκε η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Μαρία Βλαζάκη, η οποία είχε συνάντηση με τους προϊσταμένους των τοπικών εφορειών και έγινε μια ενημέρωση για το ευρωπαϊκό πρόγραμμα, τους άξονες του και τις διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθηθούν για τις εντάξεις έργων πολιτισμού.
Ωστόσο μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει γνωστό το ποσό που θα διατεθεί συνολικά για έργα πολιτισμού στην Κρήτη.
Η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου Αναστασία Τζιγκουνάκη μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ανέφερε πως η εξασφάλιση των ευρωπαϊκών κονδυλίων για έργα πολιτισμού αποτελεί ένα μεγάλο στοίχημα σε τοπικό επίπεδο προκειμένου να δρομολογηθούν οι αναγκαίες παρεμβάσεις που θα αναδείξουν τα ιστορικά μνημεία του τόπου μας.
Όπως ανέφερε χθες κατατέθηκαν οι σχετικές προτάσεις στην κ. Βλαζάκη και μεταξύ άλλων η κ. Τζιγκουνάκη τόνισε: «Έγινε μια ενημέρωση από τη γενική γραμματέα του υπουργείου Πολιτισμού την κ. Βλαζάκη σε συνάντηση που είχαμε στο Ηράκλειο όπου συζητήσαμε τις διαδικασίες για την ένταξη έργων. Δεν γνωρίζουμε ποιο θα είναι το ποσό για την Κρήτη, πάντως μέχρι στιγμής έχουν ανοίξει δυο άξονες που αφορούν στην ολοκλήρωση μουσείων που αφορά τους υπόλοιπους τρεις νομούς. Το θέμα με την ανέγερση νέου αρχαιολογικού μουσείου στο Ρέθυμνο βρίσκεται ακόμα στο υπουργείο Περιβάλλοντος για έγκριση του ρυμοτομικού σχεδίου και δεν έχει ακόμα φτάσει ο φάκελος στο ΣΤΕ. Εμείς έχουμε ήδη έτοιμο τον φάκελο για το νεκροταφείο των Αρμένων, τις μελέτες για το Μοναστηράκι και το Αποδούλου που έχουν σταλεί στο ΚΑΣ, ενώ οι άλλες μελέτες για τους βυζαντινούς ναούς είναι επίσης έτοιμες και περιμένουμε τη χρηματοδότηση τους. Σίγουρα η αναβάθμιση των Αρμένων είναι πολύ σημαντική και αν το νεκροταφείο αυτό συνδεθεί και με τα άλλα μνημεία που βρίσκονται στο νότιο τμήμα τότε θα αυξηθεί η επισκεψιμότητα και θα δώσει την ευκαιρία να «ζωντανέψει» η ενδοχώρα μέσα από ένα δίκτυο πολιτιστικών διαδρομών από το Ρέθυμνο μέχρι και τη Φαιστό».
Τα έργα που διεκδικουν χρηματοδοτηση απο το νέο ΕΣΠΑ
Αναλυτικά οι προτάσεις έργων της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου που διεκδικούν χρηματοδότηση από το νέο ΕΣΠΑ είναι οι παρακάτω:
• Ανάδειξη Υστερομινωικού Νεκροταφείου Αρμένων με εκτιμώμενο προϋπολογισμό 1.200.000,00 ευρώ. Είναι χώρος μεγάλης επισκεψιμότητας, για τον οποίο έχει θεσπιστεί ενιαίο εισιτήριο με το Αρχαιολογικό Μουσείο Ρεθύμνου και τον αρχαιολογικό χώρο του Μοναστηρακίου. Υπάρχει εγκεκριμένη μελέτη ανάδειξης η οποία περιλαμβάνει την κατασκευή στεγάστρων για τους δύο μεγάλους τάφους, συντήρηση των βράχων των τάφων, νέα περίφραξη του χώρου, βελτιωτικές παρεμβάσεις για τους χώρους στάθμευσης των οχημάτων και των λεωφορείων που μεταφέρουν τους επισκέπτες, ράμπα για ΑμεΑ, κατασκευή, τροποποίηση αλλά και βελτίωση διαδρομών εντός του νεκροταφείου. Σε ότι αφορά την ενημέρωση των επισκεπτών για τον χώρο και τα μνημεία στα οποία ξεναγούνται και είναι ελλιπής, η μελέτη προβλέπει την τοποθέτηση σήμανσης κατά μήκος των διαδρομών με ενημερωτικές πινακίδες. Επιπλέον, προβλέπεται η αναβάθμιση του υφιστάμενου κτηρίου αλλά και η κατασκευή ενός νέου, μικρότερου, που θα εξυπηρετεί κυρίως ανάγκες ανασκαφής και αποθήκευσης υλικού. Σε ότι αφορά το υφιστάμενο κτήριο, η μελέτη περιλαμβάνει παρεμβάσεις στη μεγάλη αίθουσα όπου προβλέπεται η τοποθέτηση μακέτας αλλά και οπτικού ενημερωτικού υλικού για τους επισκέπτες. Στόχος είναι η προστασία και η αναβάθμιση των χώρων, ώστε να πληροί σύγχρονες προδιαγραφές, να συντηρηθεί και να αναβαθμιστεί λειτουργικά.
• Ανάδειξη Μινωικού Κέντρου Μοναστηρακίου με προϋπολογισμό 800.000 ευρώ. Οργανωμένος αρχαιολογικός χώρος, για τον οποίο έχει θεσπιστεί ενιαίο εισιτήριο με το Αρχαιολογικό Μουσείο Ρεθύμνου και τον Αρχαιολογικό Χώρο των Αρμένων. Στις εργασίες ανάδειξης του χώρου περιλαμβάνεται η βελτίωση φυλακίου, η βελτίωση-επέκταση στεγάστρου και περίφραξης, χάραξη και σήμανση διαδρομής επίσκεψης και στάσεις, δημιουργία σταθμού ενημέρωσης και πληροφοριακού υλικού, πυρασφάλεια.
• Ανάδειξη μινωικής εγκατάστασης Αποδούλου με προϋπολογισμό 700.000 ευρώ. Στις εργασίες ανάδειξης του επισκέψιμου αρχαιολογικού χώρου περιλαμβάνονται η κατασκευή φυλακίου, η βελτίωση-επέκταση στεγάστρου και περίφραξης, χάραξη και σήμανση διαδρομής επίσκεψης και στάσεων, δημιουργία σταθμού ενημέρωσης και πληροφοριακού υλικού, πυρασφάλεια.
• Αποκατάσταση Ι. Μονής Ταξιαρχών Ασωμάτων Δήμου Αμαρίου με προϋπολογισμό 700.000 ευρώ. Το μοναστήρι βρίσκεται στο κέντρο του Αμαρίου, σε μια περιοχή στην οποία υπάρχει πλήθος επισκέψιμων μνημείων διαφόρων εποχών, κάποια από τα οποία έχουν αποκατασταθεί στο πλαίσιο παλαιότερων προγραμματικών περιόδων.
• Δίκτυο βυζαντινών μνημείων νομού Ρεθύμνης με προϋπολογισμό 650.000,00€. Περιλαμβάνει τρία έργα και συγκεκριμένα την αποκατάσταση και συντήρηση τοιχογραφιών του ναού του Αγίου Ιωάννη και Σωτήρα Χριστού στην Αρχαία Ελεύθερνα, του ναού της Παναγίας και του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στα Λιβάδια Μυλοποτάμου και του ναού της Ζωοδόχου Πηγής στον Πρίνο Δ. Ρεθύμνου.
Στο ΥΠΕΚΑ ο φάκελος για το νέο αρχαιολογικό μουσείο
Στα συρτάρια του ΥΠΕΚΑ βρίσκεται η έγκριση του τοπικού ρυμοτομικού σχεδίου του οικοπέδου της Σοχώρας, που σήμερα στεγάζεται το ΚΤΕΛ και σχεδιάζεται η ανέγερση του νέου αρχαιολογικού μουσείου Ρεθύμνου.
Μόλις ο φάκελος εγκριθεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος -όπως προβλέπουν οι σχετικές διαδικασίες- θα πρέπει να αποσταλεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας για να μπορέσει να ξεκινήσει ο διεθνής διαγωνισμός για την αρχιτεκτονική μελέτη του έργου με χρήματα που έχει δεσμεύσει η Περιφέρεια Κρήτης, προϋπολογισμού 150.000 ευρώ.
Η κατασκευή του νέου αρχαιολογικού μουσείου άλλωστε αποτελεί μεγάλο στοίχημα για την Εφορία Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου, καθώς η έκθεση στον Άγιο Φραγκίσκο είναι προσωρινή, παρουσιάζοντας μόνο ένα μικρό δείγμα της πολιτισμικής εξέλιξης στον χώρο και τον χρόνο. Μόνο η δημιουργία του νέου Αρχαιολογικού Μουσείου Ρεθύμνου, όπως έχει επανειλημμένως τονίσει η κ. Τσιγκουνάκη, «θα μπορέσει να προβάλει στην πραγματική του διάσταση τον σημαντικό αρχαιολογικό πλούτο της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου, να λειτουργήσει σαν ερευνητικό κέντρο και να συνδέσει ουσιαστικά το παρελθόν με το μέλλον του τόπου».