Το καμπανάκι του κινδύνου για τις καταστροφικές επιπτώσεις που θα έχει για το νησί οποιοδήποτε ενδεχόμενο καθυστέρησης εφαρμογής και υλοποίησης του περιφερειακού σχεδιασμού για τα απορρίμματα κρούει η Περιφέρεια Κρήτης, η οποία επισημαίνει την επιτακτική ανάγκη άμεσης δημοπράτησης των δυο μεγάλων έργων των ΧΥΤΑ σε Αμάρι και Χερσόνησο που συμπεριλαμβάνονται σε αυτόν. Οι φάκελοι και των δύο έργων βρίσκονται εδώ και μήνες στο αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος, το οποίο επεξεργάζεται τα τεύχη δημοπράτησής τους προκειμένου άμεσα να γίνει ο διαγωνισμός. Για το μεν έργο του Αμαρίου αυτό εκτιμάται ότι θα προκηρυχθεί τον Απρίλιο, ενώ για το έργο του ΧΥΤΑ Χερσονήσου λίγο αργότερα.
Οι φορείς της Κρήτης σε πρόσφατη συνάντηση που είχαν στο αρμόδιο υπουργείο Εσωτερικών, παρουσία του υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης Παναγιώτη Κουρουμπλή, του υφυπουργού κ. Γιάννη Μπαλάφα, του γ.γ. Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του υπουργείου Εσωτερικών Ευάγγελου Καπετάνιου και της γ.γ. του ΥΠΕΝ, κας Μπαριτάκη με θέμα την παρουσίαση του περιφερειακού σχεδιασμού της Κρήτης για τη διαχείριση των απορριμμάτων υποστήριξαν για πολλοστή φορά πως τα δυο έργα θα πρέπει να προχωρήσουν το ταχύτερο δυνατόν σημειώνοντας τις επιπτώσεις που θα έχει οποιοδήποτε ενδεχόμενο καθυστέρησής τους για το νησί, αφού οι υπάρχοντες χώροι υγειονομικής ταφής απορριμμάτων είναι ήδη κορεσμένοι.
Ωστόσο, εκτός από τα έργα υποδομής για τη διαχείριση των απορριμμάτων ο περιφερειακός σχεδιασμός περιλαμβάνει και τα τοπικά σχέδια διαχείρισης απορριμμάτων, τα οποία καλούνται να υλοποιήσουν οι δήμοι και τα οποία δίνουν έμφαση στην προδιαλογή, στην πηγή του οργανικού υπολείμματος και στη χωροθέτηση των πράσινων σημείων όπως προβλέπει ο νέος εθνικός σχεδιασμός. Ο περιφερειάρχης και οι δήμαρχοι στην διάρκεια της σχετικής σύσκεψης δεν διαφώνησαν με την αναγκαιότητα των σχεδίων, τόνισαν ωστόσο με έμφαση ότι σε αυτή τη φάση και με δεδομένο ότι υπάρχουν ώριμα έργα σε αναμονή, αυτά πρέπει να προχωρήσουν ανεξάρτητα από την ύπαρξη των σχεδίων ανά δήμο.
Στη διάρκεια της ίδιας σύσκεψης ανακοινώθηκε από τον γραμματέα συντονισμού διαχείρισης στερεών αποβλήτων κ. Καπετάνιο, η παράταση της συγχώνευσης των ΦΟΔΣΑ στον περιφερειακό για πέντε μήνες. Ο ΦΟΔΣΑ αποτελείται από όλους τους δήμους του νησιού και θα είναι το όργανο εκείνο που θα έχει στην αποκλειστική του αρμοδιότητα την υλοποίηση του περιφερειακού σχεδιασμού των απορριμμάτων.
Ο αρμόδιος αντιπεριφερειάρχης Κρήτης για θέματα περιβάλλοντος Νίκος Καλογερής μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ανέφερε χαρακτηριστικά πως η όποια κωλυσιεργία μπορει να στοιχίσει στο νησί απώλειες 108 εκ. ευρώ για τα απορρίμματα: «Εμείς θεωρούμε ότι έχουμε ένα ολοκληρωμένο Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων, ο οποίος και πρέπει να ολοκληρωθεί. Οι δυο φάκελοι των έργων τόσο του Ρεθύμνου στο ΧΥΤΑ Αμαρίου όσο και στο Ηράκλειο στο ΧΥΤΑ Χερσονήσου είναι πανέτοιμα για δημοπράτηση. Από κει και πέρα αλλαγές και τροποποιήσεις μπορούν να γίνουν στον σχεδιασμό σε περιορισμένη όμως κλίμακα. Δεν είπαμε εμείς το αντίθετο. Η Περιφέρεια χρειάζεται την στήριξη όλων, κυρίως των δημάρχων προκειμένου να μπορεί να προχωρήσει τον περιφερειακό σχεδιασμό, γιατί αν δεν προχωρήσει αυτή την ώρα ο ΠΕΣΔΑ θα ‘χουμε θέμα. Δεν θα γίνουν έργα διαχείρισης απορριμμάτων στην Κρήτη. Για μας είναι μονόδρομος, τα δυο αυτά έργα πρέπει να προχωρήσουν. Ο περιφερειακός σχεδιασμός μας είναι εγκεκριμένος, σύμφωνα με την κοινοτική οδηγία πληροί την αιρεσιμότητα της οδηγίας της Ε.Ε., προκειμένου να καταβάλλει χρήματα, έχει πάρει συγχαρητήρια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Επιτροπή Περιβάλλοντος και έχουμε και χαρτί από το υπουργείο Περιβάλλοντος που λέει ότι ο σχεδιασμός μας είναι σύμφωνος και με τον εθνικό σχεδιασμό. Το μόνο βέβαιο είναι ότι κάθε καθυστέρηση, κάθε αναβολή, κάθε τροποποίηση σημαίνει ότι η Κρήτη θα αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα με τα απορρίμματα τα επόμενα χρόνια».
Αίσθηση όμως προκάλεσε και η πρόσφατη τοποθέτηση του περιφερειάρχη Κρήτης στη διάρκεια της τελευταίας συνεδρίασης του Περιφερειακού Συμβουλίου μετά και τη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο αφήνοντας αιχμές για συμφέροντα σε βάρος του νησιού. Ειδικότερα ανέφερε: «Ήμασταν η πρώτη περιφέρεια που ετοίμασε τον σχεδιασμό και το ένα υπουργείο μας έδωσε έγγραφο που βεβαιώνει ότι είναι συμβατός με τον εθνικό σχεδιασμό. Κι έρχεται τώρα το άλλο υπουργείο και δεν το αναγνωρίζει; Εάν υπάρχουν προσωπικές ατζέντες στην Αθήνα ή το Ηράκλειο να μας το πουν» είπε ο Στ. Αρναουτάκης. Παράλληλα, τόνισε ότι εάν καθυστερήσει ο σχεδιασμός θα χαθούν πάνω από 100 εκατομμύρια ευρώ «τα οποία είμαστε έτοιμοι να απορροφήσουμε» σημείωσε.
Η Μαρία Λιονή, αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου, μιλώντας στα «Ρ.Ν.» τόνισε: «Στην ενημέρωση που μας έκανε ο περιφερειάρχης στο περιφερειακό συμβούλιο, ενώ ο σχεδιασμός μας είναι έτοιμος και είχε υπογραφεί από την προηγούμενη κυβέρνηση και η πίστωση των 108 εκ. ευρώ για τα απορρίμματα, τώρα άφησε να εννοηθεί ότι κάποιοι παράγοντες ζητούν επικαιροποίηση για να πάει πίσω ο σχεδιασμός για να ολοκληρώσει το σχεδιασμό της και η υπόλοιπη χώρα. Αυτό είναι καταστροφικό, γιατί χάνεται πολύτιμος χρόνος. Εμείς επιμένουμε στην απόφασή μας, είμαστε πάρα πολύ μπροστά και δεν υπάρχει κανένας λόγος καθυστέρησης. Δεν είναι δυνατόν ένας σχεδιασμός που έχει «κουμπώσει» απόλυτα με τον εθνικό, που έχει πάρει εύσημα και έχει αναγνωριστεί από την Ε.Ε. να καθυστερεί χωρίς λόγο. Όλα κρίνονται από το υπουργείο για την δημοπράτηση των έργων. Από την άλλη πρέπει και οι δήμοι να επισπεύσουν τις διαδικασίες για την υλοποίηση των τοπικών σχεδίων διαχείρισης απορριμμάτων. Όμως δεν σημαίνει ότι επειδή δεν είναι έτοιμοι οι δήμοι δεν μπορεί να προχωρήσει η δημοπράτηση των έργων».