Στα όριά του βρίσκεται ο εμπορικός κόσμος του Ρεθύμνου μετά από ένα χρόνο λειτουργίας του λιανεμπορίου με την μέθοδο του «ακορντεόν». Αν και τον τελευταίο μήνα τα εμπορικά καταστήματα του Ρεθύμνου είναι ανοιχτά εξυπηρετώντας του πολίτες μόνο με ραντεβού με την μέθοδο του click in shop και click away και παρά το γεγονός ότι είναι σε εξέλιξη εκπτωτική περίοδος, η κατάσταση χαρακτηρίζεται από τους ίδιους ως δραματική. Όπως υποστηρίζουν η κίνηση είναι ελάχιστη, οι χαμηλές τιμές στο πλαισιο των εκπτώσεων δεν αποτελούν πλέον δέλεαρ για τους καταναλωτές, οι οποίοι είναι αφενός φοβισμένοι και αφετέρου και κατά κύριο λόγο προβληματισμένοι για την πορεία της πανδημίας, αλλά και την οικονομική τους κατάσταση, γεγονός που τους καθιστά επιφυλακτικούς σε αγορές.
Το αποτέλεσμα είναι οι τζίροι των εμπορικών καταστημάτων να μένουν καθηλωμένοι και να καταγράφουν τεράστια πτώση και τους ίδιους τους επιχειρηματίες να βρίσκονται σε οικονομικό αδιέξοδο αδυνατώντας να ανταποκριθούν στα λειτουργικά τους έξοδα αλλά και στις οικονομικές υποχρεώσεις και τα χρέη που «τρέχουν».
Πλέον οι έμποροι αγωνιούν για την ίδια τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στα «Ρ.Ν.» ο πρόεδρος του εμπορικού συλλόγου Ρεθύμνου Γιώργος Πολιουδάκης «δεν ξέρουμε καν πόσοι συνάδελφοι θα μπορέσουν να επαναλειτουργήσουν τα καταστήματά τους όταν επιστρέψουμε με το καλό στην κανονικότητά μας. Την περίοδο αυτή αρκετά καταστήματα έχουν κατεβασμένα ρολά. Δεν ξέρουμε πόσοι επαγγελματίες θα ανοίξουν εν όψει του καλοκαιριού. Το σίγουρο είναι ότι καθημερινά ακούμε συναδέλφους να αγωνιούν και να προβληματίζονται με την κατάσταση που επικρατεί, μιας και η υγειονομική κρίση έχει εξελιχτεί σε μεγάλη οικονομική κρίση» τόνισε και πρόσθεσε: «Η αγορά είναι υποτονική και δεν προβλέπεται να αλλάξει το κλίμα. Αν δεν επανέλθουμε στην κανονικότητα ,δεν ανοίξει τουρισμός και εστίαση δεν θα αλλάξει τίποτα. Ο κόσμος δεν εχει κανένα αγοραστικό ενδιαφέρον, δεν έχει ούτε χρήματα για να διαθέσει στα ψώνια. Υπάρχει επιφύλαξη εξαιτίας της αβεβαιότητας που επικρατεί. Όσο καθυστέρει να ανοίξει η αγορά τόσο αυξάνει ο κίνδυνος των λουκέτων στις τοπικές επιχειρήσεις. Πολλοί συνάδελφοι δεν ξέρουν αν θα μπορέσουν να επαναλειτουργήσουν. Επικρατεί μεγάλη απαισιοδοξία»
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι ο τζίρος φέτος έχει πέσει 3,25 δισ. σε σχέση με πέρυσι, ενώ ο τζίρος των εκπτώσεων που ολοκληρώνονται στις 31 του μήνα θα είναι 30% μειωμένος σε σχέση με τον αντίστοιχο πέρυσι.
Με βάση τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), οι απώλειες στο λιανικό εμπόριο το 2020 ήταν περίπου 4,5 δισ. ευρώ, ενώ το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους ο τζίρος θα είναι πολύ χαμηλότερος από αυτόν του 2020, δεδομένου ότι τα εμπορικά καταστήματα παρέμειναν ανοιχτά στην ουσία μόνο για 11 ημέρες, χάνοντας σχεδόν όλο τον τζίρο των χειμερινών εκπτώσεων. Υπενθυμίζεται ότι το πρώτο τρίμηνο του 2020 ο τζίρος του λιανεμπορίου ήταν 11,18 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του εμπορικού κόσμου, οι απώλειες για το λιανεμπόριο τον τελευταίο αυτό χρόνο υπολογίζονται σε πάνω από 10 δισ. ευρώ.
Αυτό δε που φοβούνται όλοι είναι το πόσοι θα καταφέρουν να ξαναλειτουργήσουν, καθώς, μετά το πέρας των αναστολών πληρωμών που έχει δώσει η κυβέρνηση, οι εμπορικές επιχειρήσεις θα βρεθούν αντιμέτωπες με συσσωρευμένες υποχρεώσεις προς Δημόσιο, τράπεζες αλλά και προμηθευτές. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες της αγοράς, μόνο οι μεταχρονολογημένες επιταγές -μεγάλο μέρος των οποίων πιθανώς θα μετεξελιχθεί σε ακάλυπτες- υπολογίζεται ότι ξεπερνούν κατά πολύ τα 15 δισ. ευρώ, αποτελώντας στην ουσία μια ωρολογιακή βόμβα για την ελληνική οικονομία. Όλα τα παραπάνω συνηγορούν στην εκτίμηση ότι, ειδικά από το φθινόπωρο κι έπειτα, θα βρεθούμε μπροστά σε κύμα μαζικών «λουκέτων», που θα οδηγήσει στην ανεργία δεκάδες χιλιάδες εργαζομένους και αυτοαπασχολούμενους.
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, οι μισθωτοί και οι ημερομίσθιοι στο λιανικό εμπόριο ανέρχονται σε περίπου 295.000, η πλειονότητα των οποίων σήμερα βρίσκεται σε καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας, η οποία για μεγάλο μέρος αυτών είναι επισφαλής, καθώς πολλοί εργοδότες, ακόμη και αν δεν διακόψουν οριστικά τη λειτουργία των επιχειρήσεών τους, θα οδηγηθούν σε απολύσεις εργαζομένων αδυνατώντας να καλύψουν το μισθολογικό κόστος.
Ο περιορισμός των απωλειών τόσο στα δημόσια έσοδα όσο και στα έσοδα των επιχειρήσεων κάνει την κυβέρνηση να επιθυμεί διακαώς την επαναλειτουργία του λιανεμπορίου μέσα στον μήνα Μάρτιο. Ακόμη και για ψυχολογικούς λόγους, επισημαίνουν χαρακτηριστικά παράγοντες με γνώση των συζητήσεων που γίνονται σε κυβερνητικό επίπεδο, επιθυμία είναι να ανοίξει το λιανεμπόριο στις 29 Μαρτίου, δηλαδή πριν από την έλευση του Απριλίου. Σύμφωνα με αρμόδιους παράγοντες, το σενάριο που παραμένει στο τραπέζι είναι αυτό της επαναλειτουργίας των φυσικών καταστημάτων -και όχι τα υβριδικά μοντέλα του click away και του click in shop- με τους ακόλουθους περιορισμούς: α) όριο στον αριθμό των ατόμων που επιτρέπεται να βρίσκονται ταυτόχρονα εντός του καταστήματος (με βάση τον κανόνα ένα άτομο ανά 25 τ.μ.), β) χρήση διαφορετικού κωδικού (αποστολή sms στο 13032) για τις αγορές από εμπορικά καταστήματα πλην τροφίμων, γ) όριο μιας μετακίνησης ημερησίως για τις αγορές αυτές και δ) διάρκεια αγορών έως τρεις ώρες.
Παράλληλα, σύμφωνα με στοιχεία του προέδρου της ΓΣΕΒΕΕ Γιώργου Καββαθά, οι μισές επιχειρήσεις έχουν ταμειακά διαθέσιμα για όχι παραπάνω από 1 μήνα, ενώ 1 στις 4 επιχειρήσεις έχει μηδενική ρευστότητα. Με βάση τα παραπάνω, σχεδόν 6 στις 10 πολύ μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις εκφράζουν τον φόβο ότι θα κλείσουν το επόμενο διάστημα, ενώ 4 στις 10 ανησυχούν ότι δεν θα μπορέσουν να επιβιώσουν το επόμενο εξάμηνο.
