Ή αν προτιμάτε, «Η αναξιοπιστία ενός «αδιάβλητου» συστήματος». Έχει γίνει κανόνας να εγκωμιάζουμε εν χορώ το σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσω πανελλαδικών εξετάσεων ως «αδιάβλητο». Επειδή μας διασφαλίζει από το ενδεχόμενο να «τρυπώσει» το παιδί του γείτονα από το παράθυρο.
Και δεν μας ενοχλεί που μπαίνουν από την κύρια είσοδο υποψήφιοι με βαθμό 2 και 3 ή που εισάγονται πανηγυρικά όσοι παπαγαλίζουν υποκριτικά τα ίδια ψέματα π.χ. για τη δήθεν παιδευτική λειτουργία της δημόσιας εκπαίδευσης (βλ. το τελευταίο θέμα της έκθεσης).
Ούτε μας ενοχλεί αυτό που συνιστά την απόλυτη στρέβλωση: ότι το επίπεδο των εισακτέων καθορίζει η μεταβαλλόμενη απόδοση των υποψηφίων στις πανελλαδικές (που μπορεί να ξεκινάει από το 11) και όχι οι απαιτήσεις του Τμήματος (που μπορεί να ξεκινούν από το 16) ή αντίστροφα.
Το σύστημα θα συνεχίσει να είναι αναξιόπιστο και θα τελεί υπό τον απόλυτο έλεγχο των φροντιστών, εφόσον η εισαγωγή θα γίνεται κεντρικά και όχι απευθείας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, όπως σε άλλες χώρες. Τα Τμήματα έχουν συμφέρον να επιλέγουν τους καλύτερους υποψηφίους και με τα κατάλληλα κίνητρα θα ανταγωνίζονται. Και μπορούν να επιλέγουν τους καλύτερους, με κριτήρια που δεν θα «αλέθει» η μηχανή του φροντιστηρίου, με εξατομικευμένο έλεγχο και άλλους τρόπους.
Κριτήρια που θα διασφαλίζουν την ποιότητα και την αξιοκρατία, προς όφελος και των υποψηφίων και των Τμημάτων και θα απαλλάξουν τις οικογένειες από υπέρογκα και κυρίως περιττά έξοδα.
Αρκεί το μείζον αγαθό να υπερισχύσει της καχυποψίας μας για ένα σύστημα που δεν θα υπόκειται στον αείποτε αναξιόπιστο και ισοπεδωτικό κεντρικό έλεγχο. Θα μπορέσουμε έτσι στη συνέχεια, σε συνδυασμό με την ανάθεση της επιμόρφωσης-αξιολόγησης των εκπαιδευτικών στα ΑΕΙ, να προχωρήσουμε σε ουσιαστική αναμόρφωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
* Ο Μιχαήλ Πασχάλης είναι ομότιμος καθηγητής κλασικής φιλολογίας στο πανεπιστήμιο Κρήτης