Τον Σεπτέμβριο του 2013 το Τριμελές Εφετείο Χανίων έκρινε (;) ότι είχα ευθύνη για την υπεξαίρεση εκ μέρους του ταμία του Δήμου 963.00 ευρώ και μου επέβαλε εξοντωτική ποινή, την εξής:
1. Κάθειρξη 13 ετών για «φόνο» που δεν είχα κάνει.
2. Εγγύηση 50.000 ευρώ (αν ήθελα να μην οδηγηθώ αμέσως στη φυλακή), το σύνολο των οποίων ευτυχώς προσφέρθηκαν και μου δάνεισαν φίλοι μου, επειδή εγώ δεν είχα.
3. Απαγόρευση εξόδου από τη χώρα, που μου στέρησε την ευτυχία να δραπετεύσω στην παγερή Ευρώπη και να ψάχνω στους σκουπιδοντενεκέδες για τα επιούσια αποφάγια.
4. Στέρηση των πολιτικών μου δικαιωμάτων για πέντε χρόνια, μέχρι να γεράσω καλά, ποινή που ήταν η πιο ακατάληπτη από όλες και έφτυσα τρεις φορές στον κόρφο μου, για να ξορκίσω τις κακές σκέψεις.
Τότε (26-9-2013) έγραψα στον τοπικό Τύπο με τίτλο «Η Αντιστροφή της Λογικής» για την εις βάρος μου αδικία, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Η κακοδικία που αντιμετωπίζω δίδει στον κάθε κακόπιστο ή απλώς απερίσκεπτο άνθρωπο το πρόσχημα να μου προσάψει ανύπαρκτη ενοχή ή υποψία ενοχής, η οποία επιδρά πάνω μου ψυχολογικά όπως μια πιστολιά στο στήθος.
Διαχειρίστηκα το δημοτικό χρήμα με θρησκευτική ευλάβεια, όπως απέδειξαν εξονυχιστικοί έλεγχοι τόσο από Οικονομικούς Επιθεωρητές, που όρισε ο υπουργός Οικονομικών για το διάστημα από το 1990 μέχρι το 2003, όσο και από ορκωτούς λογιστές που όρισε ο εισαγγελέας για το διάστημα από 2003 μέχρι το 2006.
Όλοι οι έλεγχοι της διαχείρισης του Δήμου, φύλλο προς φύλλο, απέδειξαν ότι είμαι απόλυτα καθαρός και κανείς δεν μπορεί να πει το αντίθετο. Όχι μόνο δεν μολύνθηκα από το δημοτικό χρήμα, αλλά αύξησα κατά πολύ και τα έσοδα και την περιουσία του Δήμου.
Γι’ αυτό και οι περιπέτειές μου αυτές μου προκαλούν ανείπωτη απογοήτευση και πικρία. Οι δικαστικές αρχές που με καταδίκασαν άδικα διέπραξαν μισή – μέχρι στιγμής – δολοφονία «εκ προθέσεως ή εξ αμελείας» κατά τη νομική ορολογία. Ίδωμεν».
Αυτό που είδαμε ήταν η ομόφωνη αθώωσή μου από το Πενταμελές Εφετείο Χανίων προχθές. Πρέπει να πω ότι στην απολογία μου αντιμετώπισα μετωπικά το Κατηγορητήριο και κατέρριψα εκ βάθρων όλους ανεξαιρέτως τους ισχυρισμούς του, ήσαν έντεκα συνολικά, ενώ οι συνήγοροί μου (Παντελής Φουρφουλάκης και Μανώλης Μαρκογιαννάκης, τους οποίους ευχαριστώ δημόσια) ανέπτυξαν θαυμάσια τη νομική άποψη. Οι δικαστές απέδωσαν Δικαιοσύνη και με απάλλαξαν.
Κλείνοντας το θέμα με το σημερινό Σημείωμα, πιστεύω ότι θα είναι χρήσιμο να αποσαφηνίσω ορισμένα σημεία του, που έχω αντιληφθεί ότι δημιουργούν απορίες στην Κοινή Γνώμη, όπως τα εξής:
Η υπεξαίρεση δημοτικού χρήματος εκ μέρους του ταμία του Δήμου Ρεθύμνης δεν είναι μεμονωμένο περιστατικό. Από την εφαρμογή του Διπλογραφικού Συστήματος στην Οικονομική Υπηρεσία των ΟΤΑ (2002 – 2003) έχουν φτάσει στη δημοσιότητα περισσότερες από 35 περιπτώσεις, απ’ όσο ξέρω, σε όλη την Επικράτεια. Πόσες ακόμη βεβαιωμένες περιπτώσεις υπεξαίρεσής μου είναι άγνωστες και πόσες άραγε δεν έχουν καν αποκαλυφθεί; Άλλες τόσες; Τριπλάσιες; Άγνωστο. Και μόνο οι 35 δίδουν την εντύπωση εκτεταμένης λεηλασίας του δημοτικού χρήματος εκ μέρους των ταμιών.
Αλλά τι προκάλεσε αυτή την επιδρομή των ταμιακών ακρίδων στο δημοτικό χρήμα; Υπήρξαν (δεν γνωρίζω αν υπάρχουν ακόμη) δύο παράγοντες που τις ενεθάρρυναν:
1. Το απηρχαιωμένο θεσμικό πλαίσιο. Η συγκρότηση και η λειτουργία του Δημοτικού Ταμείου βασίζεται κατά κύριο λόγο στο ΒΔ17-5 του 1959, που δεν προβλέπει τη χρήση Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, γιατί τότε δεν ήσαν σε κοινή χρήση, ούτε φυσικά έλεγχο του σημερινού Ηλεκτρονικού Αρχείου του Δήμου από την Οικονομική Υπηρεσία. Το 1959 όλες οι εγγραφές γινόταν με το χέρι, γι’ αυτό και προβλέπει έλεγχο του γραπτού αρχείου, ενώ σήμερα όλες γίνονται ηλεκτρονικά.
2. Το Διπλογραφικό Σύστημα, το οποίο επιδότησε το υπουργείο Εσωτερικών πιστοποιώντας και πέντε εταιρείες για να προμηθεύσουν το αντίστοιχο Λογισμικό στους Δήμους της χώρας, προβλέπει δύο κωδικούς: Ένα για τους υπαλλήλους της Οικονομικής Υπηρεσίας, που τους επιτρέπει να «μπαίνουν» στο σύστημα, να εγγράφουν ή να φωτοτυπούν Παραστατικά Στοιχεία, αλλά όχι και να αφαιρούν ή να αλλοιώνουν τα εγγεγραμμένα, και ένα δεύτερο, που τον κατέχει μόνο η Εταιρεία που έφτιαξε το Λογισμικό και που επιτρέπει την αφαίρεση ή την τροποποίηση των δεδομένων του Λογισμικού. Ο δεύτερος αυτός κωδικός παρέχει στον ταμία, εφ’ όσον τον κατέχει, τη δυνατότητα να παραποιεί τα πραγματικά δεδομένα και να δημιουργεί πλαστή εικόνα των Οικονομικών του Δήμου χωρίς η Οικονομική Υπηρεσία να μπορεί να τον ελέγξει.
Στον συνδυασμό των ανωτέρω δύο παραγόντων, νομίζω ότι βασίστηκε η σωρεία των υπεξαιρέσεων δημοτικού χρήματος εκ μέρους των ταμιών: Αποκτούσαν κατά παράβαση της σχετικής Σύμβασης «Κρίμασιν οις οίδε Κύριος» τον απόρρητο κωδικό, έβαζαν χέρι στα λεφτά και κατόπιν αλλοίωναν το Λογισμικό του Δήμου, ώστε να συγκαλύπτει την υπεξαίρεση.
Ήταν ολέθριο σφάλμα του υπουργείου Εσωτερικών να εμπιστευτεί το δημοτικό χρήμα ολόκληρης της χώρας στα χέρια πέντε ιδιωτών, των ιδιοκτητών των πιστοποιημένων εταιρειών, και στους ταμίες των Δήμων χωρίς δυνατότητα ελέγχου από τις Οικονομικές Υπηρεσίες, βγάζοντας έτσι έξω τον δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο. Το σύστημα αυτό εξελίχθηκε σε γιγαντιαία παγίδευση των Δημοτικών Ταμείων της χώρας, αφού οι ταμίες θα μπορούσαν να υπεξαιρούν ένα σημαντικό ποσόν σε κάθε οικονομικό έτος.
Αυτό έγινε και στον Δήμο Ρεθύμνης, όπου το υπεξαιρεθέν ποσόν ήταν περίπου το 1/15 των ετήσιων εσόδων του, αλλά η καταδολίευση του Ηλεκτρονικού Λογισμικού εκ μέρους του ταμία προσέκρουσε στην όσφρηση των Ορκωτών Λογιστών, που είχα καλέσει για άλλο λόγο, και στην οξυδέρκεια της προϊσταμένης της Οικονομικής Υπηρεσίας και της διευθύντριας των Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών και η υπεξαίρεση εικοτολογήθηκε κατ’ αρχήν ως πιθανή.
Αμέσως έδωσα εντολή στους Ορκωτούς Λογιστές να προχωρήσουν σε πλήρη Διαχειριστικό Έλεγχο και ταυτόχρονα συγκρότησα Εσωτερική Ελεγκτική Επιτροπή, με πρόεδρο τη Διευθύντρια για παράλληλο Διαχειριστικό Έλεγχο, ο οποίος ολοκληρώθηκε πριν από τον άλλο και απόδειξε ότι ο ισχυρισμός του Ταμία περί «λογιστικού λάθους» ήταν ανακριβής. Επειδή όμως έληγε η θητεία μου στις 31-12-2006, συγκέντρωσα τα υπάρχοντα στοιχεία και τα έστειλα στον Εισαγγελέα με Μηνυτήρια Αναφορά μου.
Από το σημείο αυτό άρχισε η σκανδαλώδης περιπέτεια και προσωπική τραγωδία μου: Από μηνυτής βρέθηκα κατηγορούμενος, χωρίς το παραμικρό ενοχοποιητικό στοιχείο, εντελώς αυθαίρετα και ατεκμηρίωτα.
Ατυχώς για μένα η προδικαστική διαδικασία απέτυχε απολύτως στην αποστολή της, να διαλευκάνει την υπόθεση και να παράσχει στο δικαστήριο πλήρη, απακριβωμένα και έγκυρα στοιχεία, για να κρίνει σωστά. Κατά τη διεξαγωγή της διέλαθαν και δεν αξιολογήθηκαν ουσιώδη δεδομένα, ειδικότερα η έρευνα εξετράπη από την κύρια κατεύθυνσή της, που όφειλε να είναι το Ηλεκτρονικό Λογισμικό του Δήμου, επειδή στο πεδίο αυτό διεξάχθηκε η απάτη, και περιορίστηκε αποκλειστικά στα Πρωτογενή Παραστατικά Στοιχεία, στο γραπτό αρχείο, στο οποίο είχε γίνει μια πλαστογραφία. Η εκτροπή αυτή κολόβωσε καίρια τη διαδικασία και δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την παραπλάνηση του Δικαστηρίου και την επακολουθήσασα καταδίκη μου, η οποία μόνο ως απίστευτη δικαστική αστοχία μπορεί να εννοηθεί, αφού καταδικάστηκε αθώος και διέφυγαν συνένοχοι, την ύπαρξη των οποίων αναγνώρισε το δικαστήριο.
Από νομική άποψη έπρεπε να είχα κληθεί ως μάρτυρας κατηγορίας κατά του ταμία, όπως έγινε σε όσες παρόμοιες περιπτώσεις ξέρω, κατά τις οποίες δεν ασκήθηκε ποινική δίωξη κατά του Δημάρχου, αλλά μόνο κατά του υπεξαιρετή ταμία. Από τις δεκάδες περιπτώσεις που έγιναν γνωστές, ασκήθηκε δίωξη σε δύο Δημάρχους για την υπεξαίρεση των ταμιών, Ηρακλείου και Νεάπολης Κρήτης, αλλά και οι δύο απαλλάχθηκαν ομόφωνα πρωτοδίκως. Θα μου είναι πολύ οδυνηρό να σχολιάσω τις παραλείψεις και τα σφάλματα της προδικαστικής διαδικασίας και της πρώτης δίκης και αρκούμαι στο γεγονός της τελικής δικαίωσής μου.
Τελειώνοντας το Σημείωμα αυτό, αισθάνομαι την ανάγκη να εξομολογηθώ μια ακόμη πτυχή του θέματος: Η υπεξαίρεση 963.000 ευρώ από τον ταμία του Δήμου και η αναίτια άσκηση ποινικής δίωξης εναντίον μου, ήρθε αμέσως μετά την άθλια επιβουλή του (+) Χριστοδουλάκη και με εξουθένωσε ψυχολογικά και οι αντοχές μου έπεσαν σε οριακό επίπεδο. Σ’ αυτή την παρατεταμένη ψυχολογική κατάπτωση διάβασα στις εφημερίδες ότι στον Δήμο Ιωαννιτών ο ταμίας έκαμε πανομοιότυπη με την εδώ υπεξαίρεση, με παραποίηση του Ηλεκτρονικού Λογισμικού, ψευδείς ισχυρισμούς περί λογιστικού λάθους, παρέλκυση του χρόνου, τα ίδια ακριβώς. Το τραγικό είναι ότι ο Αντιδήμαρχος επί των Οικονομικών (+) Νίκος Μάντης, πικραμένος και αηδιασμένος από τις ανεύθυνες φήμες και τα κουτσομπολιά, έχασε την επιθυμία του για ζωή και αυτοκτόνησε.
Στην πραγματικότητα δεν αυτοκτόνησε, τον σκότωσε η «πιστοποιημένη» εταιρεία που έφτιαξε το Λογισμικό του Δήμου Ιωαννιτών, γιατί μόνο αυτή είχε τον απόρρητο κωδικό που χρησιμοποίησε ο ταμίας, σε συνεργασία με τον ταμία του Δήμου. Η διερεύνηση της υπόθεσης έδειξε ότι ο άτυχος Αντιδήμαρχος Ν. Μάντης ήταν αθώος, θύμα της σαπρότητας του συστήματος και των ανθρώπων και αυτοκτόνησε από ευαισθησία και ευθιξία.
Η είδηση αυτή με συγκλόνισε σε μια περίοδο που πίστευα, ότι είχα νικηθεί από τη σήψη και την ατιμία και αμφέβαλλα αν άξιζε να ζήσω περισσότερο. Είχα φτάσει πολύ κοντά στην παραίτηση από το δικαίωμα στη ζωή.
Αυτό που με κράτησε ζωντανό και αξιόμαχο ήταν η συναισθηματική στήριξη που μου παρείχαν αφειδώς η οικογένειά μου και οι συμπολίτες μου, γραπτά και προφορικά. Από τις πλούσιες εκδηλώσεις αγάπης και εμπιστοσύνης που συναντούσα σε κάθε βήμα, αντλούσα δύναμη και ψυχικό σθένος και μπόρεσα να επιβιώσω και να αντιμετωπίσω νικηφόρα τα λάθη και τις θανάσιμες επιβουλές, που είχαν χαλκευτεί εναντίον μου. Αισθάνομαι απέραντη ευγνωμοσύνη, προς όλους που στάθηκαν στο πλευρό μου στην κρίσιμη εκείνη περίοδο, αποδείχνοντας ότι η παράδοση ήθους και αίσθησης δικαίου, παρά τους αντίξοους καιρούς, παραμένει ολοζώντανη στο Ρέθυμνο.
Εύχομαι Υγεία και Ευτυχία σε όλους!
*Ο Δημήτρης Ζ. Αρχοντάκης είναι τ. δήμαρχος Ρεθύμνης