Αισιόδοξος ότι παρά τις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις το έργο του πρώτου Μουσείου Αρχαιολογικού Χώρου της Κρήτης, το Μουσείο της Αρχαίας Ελεύθερνας, θα μπορέσει να ολοκληρωθεί στον προβλεπόμενο από τον ΕΣΠΑ χρόνο, εμφανίζεται ο καθηγητής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και επιβλέπων του έργου Νίκος Σταμπολίδης.
Το κτιριακό κομμάτι έχει ολοκληρωθεί και υπάρχει ηλεκτροδότηση και υδροδότηση, ενώ εκκρεμούν ελάχιστες παρεμβάσεις και βελτιώσεις που πρέπει όμως και αυτές να υλοποιηθούν με ταχείς ρυθμούς για να προχωρήσει η φάση της προσωρινής παραλαβής, να γίνουν οι όποιες τροποποιήσεις και βελτιώσεις υποδειχτούν από το Πανεπιστήμιο και στη συνέχεια να γίνει η οριστική παραλαβή του κτιρίου. Παράλληλα γίνονται κάποιες εργασίες για τη περίφραξη του χώρου, ο οποίος φυλάσσεται αυτή την ώρα από προσωπικό του Πανεπιστημίου με τη μέριμνα του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Τεράστιες όμως είναι οι καθυστερήσεις σε ότι αφορά τους διαγωνισμούς για την προμήθεια του εξοπλισμού και των παρεμβάσεων που αφορούν στον περιβάλλοντα χώρο. Διαδικασίες που δεν έχουν να κάνουν ούτε με τις υπηρεσίες του Πανεπιστημίου ούτε με τον εργολάβο, αλλά άπτονται του θεσμικού και νομικού πλαισίου που διέπει τους συγκεκριμένους διαγωνισμούς. Είναι χαρακτηριστικό ότι απ’ το Νοέμβριο του 2013 δεν έχει γίνει εφικτή η επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού για την προμήθεια του εξοπλισμού, μιας και ακόμα δεν έχει υπογραφεί η ματαίωση του προηγούμενου.
Τα χρονοδιαγράμματα αλλά κυρίως οι ιδιαίτερες, απαιτητικές και χρονοβόρες διαδικασίες για την εξασφάλιση των εγκρίσεων από όλες τις επιτροπές που προβλέπει ο νομός έχουν δημιουργήσει έναν «γολγοθά», που καθημερινά εξελίσσεται σε μεγάλο βραχνά για το ίδιο το έργο. «Οι βιτρίνες του Μουσείου είναι έτοιμες κι έχουν ήδη παραδοθεί. Το κτίριο είναι σχεδόν έτοιμο όμως υπάρχουν παρατηρήσεις, υπάρχουν μερεμέτια που πρέπει να γίνουν. Δηλαδή, το κτίριο, όσο κι αν είναι τελειωμένο δεν υπάρχει περίπτωση να προχωρήσει η διαδικασία του εάν δεν υπάρξει η προσωρινή του παραλαβή και μετά η οριστική του παραλαβή. Είναι πολλή γραφειοκρατία. Εκκρεμεί λοιπόν η προσωρινή παραλαβή του κτιρίου, η ολοκλήρωση του περιβάλλοντα χώρου και όλοι οι διαγωνισμοί που αφορούν στον εξοπλισμό του Μουσείου. Αυτά είναι πάνω από τις δυνάμεις μας, είναι θέματα νόμων, γραφειοκρατίας και είναι όλα αυτά τα οποία απεύχεται κανείς, που σε τελική ανάλυση δεν μπορεί να τ’ αποφύγει, ελπίζουμε όμως ότι πολύ σύντομα θα προχωρήσουν» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σταμπολίδης.
Ωστόσο, ο επιστημονικός υπεύθυνος του έργου εκτιμά ότι η επίπονη προσπάθεια που καταβάλλεται από όλη την ομάδα του Πανεπιστημίου και της τεχνικής του υπηρεσίας του Π.Κ., αλλά και όλων όσων εμπλέκονται στο έργο θα αποδώσει σύντομα καρπούς και ο ίδιος θα δει το όνειρό του να εκπληρώνεται και το νέο Μουσείο με τα πολύτιμα αρχαιολογικά ευρήματα, που έχουν φέρει στο φως ανασκαφές τριάντα και πλέον ετών, θα είναι στη διάθεση όλων των Κρητικών, αλλά και των επισκεπτών ανά τον κόσμο, που θα μπορούν σε ένα σύγχρονο Μουσείο-στολίδι της Κρήτης να θαυμάσουν τα μοναδικά ευρήματα που θα ξεδιπλώνουν το πολιτισμό της Κρήτης.
«Εγώ προσπαθώ, να είναι έτοιμο μέχρι τον Σεπτέμβριο. Εμείς τρέχουμε και θα συνεχίσουμε να τρέχουμε και μπορώ να το πω αυτό και για τις υπηρεσίες του Πανεπιστημίου και για το Πρυτανικό Συμβούλιο, για το γραφείο προμηθειών και για την τεχνική υπηρεσία. Όλοι προσπαθούμε αλλά δεν μπορούμε να μπούμε και πάνω από τους νόμους. Εγώ, όπως πάντα, διατηρώ την αισιοδοξία μου και πιστεύω ότι όλα θα πάνε καλά παρά τις δυσκολίες και τα γραφειοκρατικά και νομικά κλπ. Το αισιόδοξο σενάριο θα είναι αν είναι έτοιμο φέτος τον Σεπτέμβρη-Οκτώβρη. Πιστεύω ότι όλες οι προδιαγραφές κλπ. θα έχουν γίνει ούτως ώστε λήγοντας το ΕΣΠΑ τον Νοέμβριο να έχουν γίνει οι διαγωνισμοί και να έχουν πληρωθεί» τόνισε μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο Νίκος Σταμπολίδης, επικεφαλής των ανασκαφών στη νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας και διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα.
Το πρώτο Μουσείο Αρχαιολογικού Χώρου της Κρήτης
Το Μουσείο ξεκίνησε να κατασκευάζεται τον Αύγουστο του 2012 και υλοποιείται με προσοχή με τις πλέον σύγχρονες προδιαγραφές.
Το Μουσείο της Αρχαίας Ελεύθερνας είναι το πρώτο Μουσείο Αρχαιολογικού Χώρου στην Κρήτη και βρίσκεται στο όριό του, ανάμεσα στις σημερινές Κοινότητες της Ελεύθερνας και της Αρχαίας Ελεύθερνας (Πρινέ). Σ’ αυτό το κτίριο πρόκειται να αναδειχθούν οι αρχαιότητες που έχουν προκύψει από τις αρχαιολογικές έρευνες -και συνεχίζουν άλλωστε διαρκώς να έρχονται στο φως- δεδομένου ότι η ανασκαφή της νεκρόπολης της Ελεύθερνας έχει παρουσιασθεί σε διεθνή συνέδρια και συμπόσια, ενώ έχει χαρακτηρισθεί ως μία από τις δέκα καλύτερες παγκοσμίως, σύμφωνα με το Αμερικανικό Ινστιτούτο Αρχαιολογίας στις αρχές του 2010.
Ένα Μουσείο το οποίο αναμένεται να αποτελέσει μια σημαντική κυψέλη πολιτισμού για ολόκληρη την Κρήτη, καθώς οι ανασκαφές στην Αρχαία Ελεύθερνα έχουν φέρει στο φως ευρήματα διαφόρων χρονολογικών φάσεων, από τη νεολιθική εποχή ως τα υστερορωμαϊκά χρόνια, όπως οικίες και πλακόστρωτους δρόμους, ιερά, ένα τεράστιο λατομείο ασβεστολιθικού πετρώματος, δεκάδες επιγραφές, πολλά και σε καλή κατάσταση γλυπτά, μεταλλικά αντικείμενα και σκεύη, γυάλινα αγγεία.
Το κτίριο περιλαμβάνει ένα πολυχώρο αποθηκών και προβολής των εκθεμάτων με συνολικό εμβαδό 1.630 τ.μ., εκ των οποίων τα 900 τ.μ. περίπου θα είναι ο ένας όροφος με το αίθριο και τα 730 τ.μ. το υπόγειο-αποθήκες. Το Μουσείο έχει χωροθετηθεί στο νότιο δυτικό άκρο του αρχαιολογικού χώρου, ώστε ο επισκέπτης να μπορεί να βλέπει τα μνημεία και τις ανασκαφές ανεμπόδιστα, αλλά και τον Ψηλορείτη. Σύμφωνα με τη μελέτη θα είναι απολύτως ενσωματωμένο στο περιβάλλον και θα μοιάζει σαν να αναδύεται από τη γη, περιβαλλόμενο από βράχια και τοπική χλωρίδα.
Επίσης, στο Μουσείο θα υπάρχει αίθουσα προβολών και στην είσοδο θα τοποθετηθούν οθόνες αφής, προκειμένου ο επισκέπτης να μπορεί γρήγορα και εύκολα να έχει πληροφορίες για τα εκθέματα.
