Αμείωτο το ενδιαφέρον επισκεπτών και επιστημόνων για το μουσείο της Αρχαίας Ελεύθερνας

  Με ανανέωση εκθεμάτων και καινοτόμα στοιχεία με στόχο την αποκάλυψη
του συνεχιζόμενου ανασκαφικού έργου στον αρχαιολογικό χώρο, το μουσείο
της Αρχαίας Ελεύθερνας που την επόμενη Τρίτη συμπληρώνει τρία χρόνια
λειτουργίας εξακολουθεί να αποτελεί πόλο έλξης χιλιάδων επισκεπτών ανά
τον κόσμο.Ένας χώρος πολιτισμού με πολύτιμους αρχαιολογικούς θησαυρούς
που στεγάζονται σε ένα μοντέρνο κτήριο 1.700 τετραγωνικών μέτρων, που
από μακριά φαίνεται σα να «αναδύεται» από τη γη. Οι θησαυροί από τη νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας και την πόλη της Aρχαίας Ελεύθερναςεκτίθενται
μέσα στις προσεγμένες αίθουσες του μουσείου με τις εξαιρετικές βιτρίνες
προσφέροντας στον επισκέπτη μια μοναδική εμπειρία, αλλά και την
ευκαιρία να κατανοήσει την αυγή του ελληνικού πολιτισμού και τον Όμηρο,
δίδοντας παράλληλα την ευκαιρία να θαυμάσει από κοντά το πλήθος των
ευρημάτων της μακροχρόνιας αρχαιολογικής ανασκαφής, όπως αυτή
περιγράφεται από τα εκθέματα που έφεραν στο φως οι ανασκαφές 35 και
πλέον ετών, οι οποίες συνεχίζονται μέχρι και σήμερα από τον καθηγητή
αρχαιολογίας του πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκο Σταμπολίδη  και τους συνεργάτες του.

H
ιστορική διαδρομή της Ελεύθερνας ξεδιπλώνεται σε τρεις συνεχόμενες
αίθουσες, που φιλοξενούν όλη την ιστορία της πόλης από το 3000 π.Χ. έως
το 1300 μ.Χ., τεσσερισήμισι χιλιετίες με αντικείμενα καθημερινής ζωής
και έργα τέχνης από την προϊστορία, τα γεωμετρικά, αρχαϊκά, κλασικά,
ελληνιστικά, ρωμαϊκά και πρωτοβυζαντινά και βυζαντινά χρόνια.Με την
πρόσληψη των «θερινών» φυλάκων πλέον ο αρχαιολογικός χώρος είναι
επισκέψιμος και μπορούν να τον δουν από κοντά άνθρωποι από όλο τον
κόσμο. Το μουσείο και ο αρχαιολογικός χώρος έχουν δέσει εξαιρετικά με το
απαράμιλλο φυσικό κάλλος της περιοχής, τα οποία επιμελείται διαρκώς ο
διευθυντής του μουσείου που έχει αφιερώσει τη ζωή του στην περιοχή της
Ελεύθερνας. Οι ανασκαφές συνεχίζονται και στην ανατολική πλευρά με
σπουδαία ευρήματα, τα οποία πολύ σύντομα, όπως λέει ο καθηγητής, θα
έρθουν να προστεθούν στο «ταξίδι» των επισκεπτών στην αυγή του ελληνικού
πολιτισμού και τον Όμηρο, αφού θα αναδείξουν την ελληνιστική και τη
ρωμαϊκή πόλη που βρίσκεται ανατολικά της Αρχαίας Ελεύθερνας.Ο
αρχαιολόγος και διευθυντής του μουσείου Νίκος Σταμπολίδης, ακούραστος
και αφοσιωμένος στον στόχο του εδώ και 35 χρόνια συνεχίζει με μοναδικό
σκοπό να επικοινωνήσει και να γνωστοποιήσει στο ευρύ κοινό τα
αρχαιολογικά μυστικά του χώρου της Αρχαίας Ελεύθερνας.Ο ίδιος επιθυμεί
διαρκώς τη βελτίωση και την πρόοδο όχι μόνο σε ό,τι αφορά το
αρχαιολογικό κομμάτι, αφού ήδη η περιοχή έχει καταστεί μια κυψέλη
πολιτισμού, που μαγνητίζει επισκέπτες προσελκύοντας εκτός από τουριστικό
και το επιστημονικό ενδιαφέρον.Ο Νίκος Σταμπολίδης ωστόσο επιμένει στην
ευρύτερη ανάπτυξη της περιοχής και την τόνωση της τοπικής οικονομίας.
Το όραμα, όπως λέει, είναι η Ελεύθερνα να αποτελέσει ένα «τόπο
προορισμού», κάτι που όπως επαναλαμβάνει απαιτεί συνεργασίες και
συνέργειες όλων των εμπλεκόμενων φορέων: ξενοδόχων, τουριστικών
πρακτόρων, ξεναγών, δήμου, περιφέρειας, επιχειρηματιών. Όλοι μαζί, όπως
είπε, καλούνται να αντιληφθούν τη σπουδαιότητα και τη μοναδικότητα του
χώρου και μέσα από μια στοχευμένη στρατηγική να τον αναδείξουν και να
τον καταστήσουν τόπο προορισμού για κάθε επισκέπτη της Κρήτης

Τρία χρόνια λειτουργίας συμπληρώνει την επόμενη Τρίτη 18 Ιουνίου, το μουσείο της Αρχαίας Ελεύθερνας, το πρώτο μουσείο αρχαιολογικού χώρου της Κρήτης.

Ένας χώρος πολιτισμού με πολύτιμους αρχαιολογικούς θησαυρούς να εκτίθενται μέσα στις προσεγμένες αίθουσες του μουσείου με τις εξαιρετικές βιτρίνες προσφέροντας στον επισκέπτη μια μοναδική εμπειρία, αλλά και την ευκαιρία να κατανοήσει την ζωή μέσα από τον Όμηρο, όπως αυτή περιγράφεται από τα εκθέματα που έφεραν στο φως οι ανασκαφές 35 και πλέον ετών -οι οποίες συνεχίζονται μέχρι και σήμερα- από τον καθηγητή Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκο Σταμπολίδη και τους συνεργάτες του.

Μία κυψέλη πολιτισμού που έχει εξελιχθεί σε σημαντικό πόλο έλξης χιλιάδων επισκεπτών ανά τον κόσμο που επισκέπτονται το χωριό του Αρκαδίου για να θαυμάσουν από κοντά τα αρχαιολογικά ευρήματα.

Ευρήματα που φιλοξενούνται σε ένα σύγχρονο μουσείο τελευταίων προδιαγραφών διαρκώς βελτιούμενο με πληθώρα εκπαιδευτικών προγραμμάτων, που στόχο έχουν τη διάχυση της αρχαιολογικής γνώσης στους μαθητές. Το μουσείο και ο αρχαιολογικός χώρος έχουν δέσει εξαιρετικά με το απαράμιλλο φυσικό κάλλος της περιοχής, τα οποία επιμελείται διαρκώς ο διευθυντής του μουσείου που έχει αφιερώσει τη ζωή του στην περιοχή της Ελεύθερνας.

Οι ανασκαφές συνεχίζονται και στην ανατολική πλευρά με σπουδαία ευρήματα, τα οποία πολύ σύντομα, όπως λέει ο καθηγητής, θα έρθουν να προστεθούν στο «ταξίδι» των επισκεπτών στην αυγή του ελληνικού πολιτισμού και τον Όμηρο, αφού θα αναδείξουν την ελληνιστική και τη ρωμαϊκή πόλη που βρίσκεται ανατολικά της Αρχαίας Ελεύθερνας.

Ο αρχαιολόγος και διευθυντής του μουσείου Νίκος Σταμπολίδης, ακούραστος, πιστός «στρατιώτης» αφοσιωμένος στον στόχο του εδώ και 35 χρόνια συνεχίζει με μοναδικό σκοπό να επικοινωνήσει και να γνωστοποιήσει στο ευρύ κοινό τα αρχαιολογικά μυστικά του χώρου της Αρχαίας Ελεύθερνας.

Ο ίδιος επιθυμεί διαρκώς τη βελτίωση και την πρόοδο όχι μόνο σε ό,τι αφορά το αρχαιολογικό κομμάτι, αφού ήδη η περιοχή έχει καταστεί μια κυψέλη πολιτισμού που μαγνητίζει επισκέπτες από κάθε γωνία του κόσμου προσελκύοντας εκτός από τουριστικό και το επιστημονικό ενδιαφέρον.

Ο Νίκος Σταμπολίδης ωστόσο επιμένει στην ευρύτερη ανάπτυξη της περιοχής και την τόνωση της τοπικής οικονομίας. Το όραμα, όπως λέει, είναι η Ελεύθερνα να αποτελέσει ένα «τόπο προορισμού», κάτι που όπως επαναλαμβάνει απαιτεί συνεργασίες και συνέργειες όλων των εμπλεκόμενων φορέων: ξενοδόχων, τουριστικών πρακτόρων, ξεναγών, δήμου, περιφέρειας, επιχειρηματιών. Όλοι μαζί όπως είπε καλούνται να αντιληφθούν τη σπουδαιότητα και τη μοναδικότητα του χώρου και μέσα από μια στοχευμένη στρατηγική να τον αναδείξουν και να τον καταστήσουν τόπο προορισμού για κάθε επισκέπτη της Κρήτης.

Σε σχετικές δηλώσεις του στα «Ρ.Ν.» ο διευθυντής του μουσείου Αρχαίας Ελεύθερνας ανέφερε χαρακτηριστικά πως πολύ σύντομα θα υπάρξει ανανέωση της συλλογής των εκθεμάτων του μουσείου και κατ’ επέκταση και των εκπαιδευτικών προγραμμάτων: «Φέτος συμπληρώνουμε τρία χρόνια λειτουργίας του μουσείου και όπως έχω υποσχεθεί θα υπάρξουν καινούργιες βιτρίνες, τις οποίες θα φέρουμε από την Αθήνα κατασκευασμένες για να μπουν όχι μόνο τα αντικείμενα τα χάλκινα, τα οποία δεν είναι εύκολο να τα διαβάσει και να τα δει κανείς, όπως την ασπίδα που την αναπαράγαμε για να μπορούν να την πιάνουν οι τυφλοί και οι άνθρωποι που έχουν προβλήματα όρασης, αντίστοιχα λοιπόν θα κάνουμε για τις μεγάλες φιάλες με την λατρεία και το χορό. Όλα αυτά θα μπουν σε καινούριες βιτρίνες και σιγά σιγά θα προσαρμόζονται και τα εκπαιδευτικά μας προγράμματα. Θα φέρουμε δηλαδή σε βιτρίνες μέσα τα ενδύματα και τα όπλα σαν να είναι ένας πολεμιστής εκείνης της περιόδου και να καταλαβαίνει ο άλλος που χρησιμοποιείται κάθε όπλο και τι φορούσε ο κάθε πολεμιστής. Αυτά όλα θα γίνουν εν ευθετώ χρόνο. Αυτά τα φτιάχνουμε καινούρια με τον ομηρικό τρόπο και σιγά σιγα από το Φθινόπωρο, ίσως και από το καλοκαίρι να τα εκθέσουμε. Με τον τρόπο αυτό κάποιος που έχει δει το μουσείο, θα μπορεί να έρθει και να δει και καινούρια πράγματα τόσο σε ό,τι αφορά εκθέματα από τις ανασκαφές όσο και από τα εκπαιδευτικά προγράμματα».

Ο καθηγητής Αρχαιολογίας είπε ότι κάθε χρόνο στα γενέθλια του μουσείου γίνεται και κάτι σημαντικό και καινοτόμο με στόχο να παραμείνει αδιάπτωτο το επιστημονικό αλλά και το τουριστικό ενδιαφέρον: «Κάθε χρόνο μαζί με τα γενέθλια του μουσείου κάνουμε κάτι για να το γιορτάσουμε στην προσπάθεια της διαρκούς ανανέωσης και της καινοτομίας. Κάποια ευρήματα νέα θα εκτεθούν στο μουσείο και όπως είχα πει και στα εγκαίνια θα αλλάζουμε κάθε 4-5 χρόνια για να υπάρχει πάντα αδιάπτωτο και αμείωτο το ενδιαφέρον, όχι μόνο το δικό μας, των αρχαιολόγων, των αρχιτεκτόνων, των ανθρωπολόγων που έρχονται και σπουδάζουν στη Ελεύθερνα. Αυτή την στιγμή υπάρχουν τουλάχιστον 4-5 διατριβές που αφορούν το υλικό της Ελεύθερνας, αυτό είναι μια τεράστια παραγωγή επιστημονικής δουλειάς που έχει να κάνει με όλα αυτά τα χρόνια 35 χρόνια από την έναρξη της ανασκαφής» είπε και προσέθεσε ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στην υλοποίηση μιας ενιαίας στρατηγικής, ώστε η ευρύτερη περιοχή Ελεύθερνα να καταστεί τόπος προορισμού: «Πρέπει να υπάρξει μια σφαιρική αντιμετώπιση όλης της Ελεύθερνας ως τόπος προορισμού γιατί η ιδιωτική πρωτοβουλία πρέπει να συνάδει και με την κρατική, τη δημοτική, την περιφερειακή για ένα τόπο που είναι ευλογημένος με χίλιους δυο τρόπους και ο οποίος αυτή τη στιγμή πρέπει να παραμείνει μια ανάπτυξη λογική, γιατί αυτό που είναι ουσιαστικό είναι και ο περιβάλλων χώρος».

Εν τω μεταξύ, το μουσείο της Αρχαίας Ελεύθερνας ετοιμάζεται να υποδεχτεί μια εξαιρετικής σημασίας έκθεση που αφορά τα νομίσματα της ελληνιστικής περιόδου των πόλεων της Κρήτης. Η έκθεση με τίτλο «Κρητών Πόλεις. Η μαρτυρία των νομισμάτων» αποτελεί μια συνδιοργάνωση της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου/Μουσείου Αρχαίας Ελεύθερνα, του Πανεπιστημίου Κρήτης και της Νομισματικής Συλλογής της Alpha Bank. 

Η Έκθεση επιχειρεί, μέσα από την παρουσίαση της νομισματοκοπίας των αρχαίων κρητικών πόλεων και της νομισματικής κυκλοφορίας, να φωτίσει πτυχές της ιστορίας των πόλεων του νησιού, σε μία περίοδο που είναι λιγότερο μελετημένη και αναδεδειγμένη, αυτή των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων.

Τα νομίσματα αποτελούν αδιάψευστους μάρτυρες των κοινωνικών εξελίξεων, ενώ η μελέτη της εικονογραφίας τους αναδεικνύει σημαντικά στοιχεία για την ιστορία, που σχετίζονται με τη θρησκεία, την οικονομία, τις λατρευτικές πρακτικές αλλά και τις επαφές, εμπορικές ή άλλες, ακόμη και με τις συμμαχίες που αναπτύχθηκαν τόσο μεταξύ των ίδιων των πόλεων, όσο και με τον υπόλοιπο μεσογειακό και όχι μόνον κόσμο. Μέσα και από τη μελέτη των νομισμάτων προκύπτει ότι κατά τους ιστορικούς χρόνους είχαν διαμορφωθεί στην Κρήτη πόλεις-κράτη που τις χαρακτήρισαν η αυτοχθονία, η αυτάρκεια και η τοπική ταυτότητα. Εκτιμάται ότι, κατά την κλασική και την ελληνιστική περίοδο, στην Κρήτη λειτουργούσαν σαράντα νομισματοκοπεία.

Ο Νίκος Σταμπολιδης μιλώντας για την έκθεση ανέφερε: «Είναι μια έκθεση, μαρτυρία των νομισμάτων, που αποτελεί μια συμπαραγωγή του Πανεπιστημίου Κρήτης, της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου, του Μουσείου της Αρχαίας Ελεύθερνας και της Νομισματικής συλλογής της Alpha Bank της Αθήνας, η οποία είναι μια από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως -έχει 11.500 νομίσματα- από την οποία δανειζόμαστε ορισμένα για να μπορέσουμε να έχουμε μια πληρότητα. Είναι μια πολύ ουσιαστική έκθεση για τη νομισματοκοπία των κρητικών πόλεων. Τα κλασικά και τα ελληνιστικά χρόνια είχαμε περίπου 40 νομισματοκοπεία στην Κρήτη. Στην έκθεση θα υπάρχουν 125 νομίσματα τα περισσότερα από αργυρό και χαλκό και ελάχιστα χρυσά. Πρόκειται ουσιαστικά για την παρουσίαση της νομισματοκοπίας των αρχαίων πόλεων και της νομισματικής κυκλοφορίας. Δηλαδή πως κυκλοφορούσαν τα νομίσματα, αν ίσχυαν μόνο για την πόλη που τα παρήγαγε; αν είχαν αξία μόνο για τις ενδοκρητικές ανταλλαγές ή είχαν και για τη υπόλοιπη Ελλάδα, στη Μεσόγειο κτλ. Επίσης μέσα από την έκθεση αντιλαμβάνεται κανείς τι συμβαίνει με τα ξένα νομίσματα που έρχονταν στην Κρήτη εκείνη την εποχή. Η Κρήτη άργησε να κόψει νομίσματα σε σχέση με την Ιωνία και την υπόλοιπη Ελλάδα, γιατί το σύστημα της προνομισματικής οικονομίας είχαν που σημαίνει ότι τους ενδιέφεραν οι ανταλλαγές των προϊόντων απευθείας, χωρίς τη μεσολάβηση χρήματος. Αλλά φυσικά σιγά σιγά και η Κρήτη προσαρμόστηκε σε αυτό το σύστημα».

Όπως εξήγησε ο κ. Σταμπολίδης η έκθεση διαρθρώνεται σε δυο ενότητες και θα παρουσιαστεί στην αίθουσα που μέχρι τώρα παίζεται η ταινία του Ομήρου.

Ψηφιακή προβολή και Coin-O-rama,

Επίσης θα υπάρχει ψηφιακή προβολή της νομισματικής κυκλοφορίας που την έχει κάνει ο κ. Τάσος Μπέλλας, όπως είπε ο κ. Σταμπολίδης, καθώς και ένα Coin-O-rama, μια πολυμεσική εγκατάσταση που έχει φτιάξει το Ινστιτούτο Πληροφορικής του ΙΤΕ (Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας) «Το Ινστιτούτο Πληροφορικής του Ινστιτούτου Τεχνολογίας και Έρευνας του Πανεπιστημίου Κρήτης έχει φτιάξει μια τεράστια εφαρμογή, όπου τα νομίσματα παρουσιάζονται σε οθόνες μεγεθυμένα, πατάει όποιος θέλει ανάλογα με την πόλη που θέλει να βρει, τι υπάρχει στον εμπροσθότυπο, τι υπάρχει στον οπισθότυπο, εάν υπάρχουν θεοί, σύμβολα, δέντρα ή καρποί, για τα οποία περηφανεύεται η πόλη και επομένως τα τοποθετεί πάνω στα νομίσματά της. Αυτό δείχνει και τον τρόπο με τον οποίο πρόβαλλαν διαφημιστικά, μέσα από τα νομίσματα που κυκλοφορούσαν από χέρι σε χέρι τα προϊόντα, τα οποία φημίζονταν για κάθε πόλη. Επίσης, πατώντας τα κουμπιά ο επισκέπτης παίρνει ότι πληροφορία θέλει χρονολογική και στο τέλος δίνεται η δυνατότητα φωτογράφησης ως πορτραίτο πάνω σε μια χρυσή επιφάνεια ή σε ασημένια, καθώς και η δυνατότητα κοπής με το δικό του πρόσωπο σαν να ‘ναι αυτοκράτωρ, θεός ή ηγεμόνας της πόλης, να κόψει το δικό του νόμισμα, να το τυπώσει και να το έχει» είπε.

Τα εγκαίνια της έκθεσης θα γίνουν το Σάββατο 29 του μήνα στις 12:00 το μεσημέρι παρουσία του περιφερειάρχη Κρήτης, του πρύτανη του Πανεπιστήμιου Κρήτης, του δήμαρχου και των τοπικών φορέων.