Ανάδειξη και αξιοποίηση του σπηλαίου Γερανίου

Ένα από τα σημαντικότερα σπηλαία εξαιρετικού αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και όχι μόνο, το οποίο διαθέτει σπάνιους θησαυρούς και μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό πόλο έλξης επισκεπτών ανά τον κόσμο είναι το σπηλαίο Γερανίου. Ένα σπήλαιο το οποίο παρά τον πλούτο που διαθέτει, παραμένει αναξιοποίητο και εγκαταλελειμμένο στη φθορά του χρόνου χωρίς να είναι επισκέψιμο.

Εδώ και πολλά χρόνια η δημοτική αρχή έχει εκφράσει τη διάθεση και τη βούληση να προχωρήσει στην ανάδειξη, διάσωση και τουριστική αξιοποίηση του σπηλαίου Γερανίου.

Η μελέτη είναι έτοιμη και μάλιστα εγκεκριμένη από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο του υπουργείου Πολιτισμού, εν τούτοις μέχρι σήμερα δεν κατέστη εφικτό να προχωρήσει το έργο λόγω έλλειψης κονδυλίων. Οι μέχρι σήμερα προσπάθειες ένταξής του σε άλλα προγράμματα ήταν ανεπιτυχείς, όμως, πλέον το έργο περιλαμβάνεται στις προτάσεις του Δήμου για τις Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις (ΟΧΕ), έχοντας ήδη λάβει την προέγκριση από την Διαχειριστική Αρχή της Περιφέρειας Κρήτης.

Ο προϋπολογισμός του έργου εκτιμάται σε 200.000 ευρώ και σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο Τεχνικών Έργων, Άγγελο Μαλά, ο σχετικός άξονας έχει «ανοίξει» και μέχρι το τέλος του έτους -οπότε και λήγει η προθεσμία υποβολής προτάσεων- η σχετική πρόταση ένταξής του θα έχει κατατεθεί.

Θα προηγηθεί ωστόσο στις 20 του μήνα η παρουσίαση της μελέτης στα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου προκειμένου να εγκριθεί για να υποβληθεί προς ένταξη και χρηματοδότηση ο σχετικός φάκελος.

Υπενθυμίζεται πως το σπήλαιο του Γερανίου ανακαλύφθηκε τυχαία το 1969 κατά τις εργασίες διάνοιξης της εθνικής οδού και μέχρι σήμερα παραμένει αναξιοποίητο, με αποτέλεσμα, όπως έχει επισημανθεί αρκετές φορές στο παρελθόν, να κινδυνεύει να καταστραφεί, καθώς έχει υποστεί σημαντικές αλλοιώσεις με το πέρας των ετών. Το σπήλαιο έχει χαρακτηριστεί από ειδικούς ως η Κνωσός της Παλαιοντολογίας. Η έκταση που καλύπτει το σπήλαιο είναι 1200 τ.μ. και έχει χωριστεί σε έξι θαλάμους.

Οι σχεδιαζόμενες παρεμβάσεις αυτές σύμφωνες πάντα με τις υποδείξεις των Αρχαιολογικών Υπηρεσιών, δεν θα αλλοιώσουν σε καμία περίπτωση την φυσιογνωμία του σπηλαίου, αντιθέτως θα αναδείξουν το ιστορικό μνημείο, δίδοντας νέα πνοή στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Ρεθύμνου, κάτι που αποτελεί πάγιο αίτημα όχι μόνο των επιστημόνων σπηλαιολόγων, αλλά και των κατοίκων.

Υπενθυμίζεται ότι η μελέτη του συγκεκριμένου έργου περιλαμβάνει τη δημιουργία μιας εξέδρας στην είσοδο του σπηλαίου ύψους 4-5 μέτρων, από την οποία οι επισκέπτες θα μπορούν να δουν στο σύνολό τους τα ευρήματα. Επίσης περιλαμβάνει φωτισμό του χώρου, αλλά και αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση του περιβάλλοντα της εισόδου χώρου.

Η έκταση που καλύπτει το σπήλαιο είναι 1.200 τ.μ. και έχει χωριστεί σε έξι θαλάμους. Οι πέντε θάλαμοι είναι διαδοχικοί κατά μήκος και χωρίζονται από μεγάλους σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Ο έκτος θάλαμος είναι παράλληλος του πρώτου προς τα αριστερά. Σ’ αυτόν υπήρχε η φυσική είσοδος του σπηλαίου.

Το έργο με ήπιες πάντα παρεμβάσεις όταν υλοποιηθεί, αναμένεται να δώσει νέα πνοή στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Ρεθύμνου, καθώς το σπήλαιο αυτό που ανακαλύφθηκε τυχαία το 1969 κατά τη διάρκεια των εργασιών για τη διάνοιξη της εθνικής οδού, στο ύψος του Ρεθύμνου, κρύβει σύμφωνα με τους επιστήμονες έναν πολιτιστικό θησαυρό.

Σε σχετικές δηλώσεις του στα «Ρ.Ν.», ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Άγγελος Μαλάς αναφέρθηκε στη σημασία του συγκεκριμένου έργου, τονίζοντας μεταξύ άλλων: «Η παρουσίαση της μελέτης θα παρουσιαστεί στην συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου της Τετάρτης 20 Δεκεμβρίου για να δοθεί η έγκριση και να προβάλουμε την πρότασή μας, ώστε αυτή να εξασφαλίσει την χρηματοδότηση από το πρόγραμμα των Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων. Για μας είναι ένα έργο εξαιρετικής σημασίας, το οποίο αναμένεται να δώσει προστιθέμενη αξία όχι μόνο στην ευρύτερη περιοχή του Γερανίου αλλά σε όλο τον Δήμο. Θα αναδείξουμε το σπήλαιο και θα δημιουργήσουμε μια υποδομή καθιστώντας τον χώρο επισκέψιμο».

Τι προβλέπει η μελέτη του έργου

Μετά την εκπόνηση γεωλογικής και βραχομηχανικής μελέτης, οι προτάσεις ανάδειξης που υποβλήθηκαν από τον Δήμο Ρεθύμνου προβλέπουν τις εξής επεμβάσεις:

Διαμόρφωση πλατώματος στην ευρύτερη περιοχή του σπηλαίου για χρήση του ως χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων και εγκατάστασης WC.

• Δημιουργία ράμπας σύνδεσης της εισόδου του σπηλαίου με τον προ αυτού υφιστάμενο ασφαλτόδρομο και ανάπλαση του εξωτερικού χώρου.
• Κατασκευή προθαλάμου με τοξωτή στέψη.
• Υποστήριξη της οροφής στον αμέσως μετά την είσοδο χώρο.
• Κατασκευή διαδρόμου και πλατώματος θέασης, με πρόβλεψη επισκεψιμότητας από ΑμεΑ.
• Εγκατάσταση φωτισμού όδευσης, ανάδειξης και ασφαλείας.

Ο χώρος αποτελεί ιδιοκτησία του Δήμου. Θα γίνει οριοθέτηση, ισοπέδωση και κατασκευή συμπιεσμένης βάσης οδοστρωσίας. Στον ίδιο χώρο θα τοποθετηθούν δύο χημικές τουαλέτες, εκ των οποίων η μία θα έχει τις διατάσεις και εξοπλισμό που απαιτείται από τους κανονισμούς για την εξυπηρέτηση ΑμεΑ.

Εγκατάσταση φωτισμού

Οι ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες περιλαμβάνουν την τοποθέτηση στο χώρο του προθαλάμου ηλεκτρικού πίνακα συνδεμένου με το δίκτυο της ΔΕΗ, την εγκατάσταση του συστήματος συναγερμού με δυνατότητα τηλεειδοποίησης στη θύρα εισόδου και την τοποθέτηση – καλωδίωση των φωτιστικών σωμάτων και των τριών κατηγοριών φωτισμού, που θα τοποθετηθούν στο σπήλαιο, δηλαδή του φωτισμού:

Όδευσης

– Ανάδειξης

– Ασφαλείας.

– Αρχαιολογική ανασκαφή – έρευνα.

Λόγω του αρχαιολογικού χαρακτήρα του σπηλαίου, η υπηρεσία του Δήμου πρότεινε τη δημιουργία υποέργου, με σκοπό την αρχαιολογική έρευνα και τεκμηρίωση με τους εξής βασικούς άξονες:

Τη διενέργεια ανασκαφικής έρευνας στην έκταση των επεμβάσεων σε βάθος που θα προσδιορισθεί από την ανασκαφική έρευνα και το απαιτούμενο μέσο ελεύθερο ύψος.

Την περισυλλογή των διάσπαρτων επιφανειακών ευρημάτων στο υπό αξιοποίηση τμήμα.

Τον καθαρισμό και την ανάδειξη των τομών από την προηγηθείσα ανασκαφή.

Τη συντήρηση, καταγραφή, μελέτη του υλικού και την αρχαιολογική τεκμηρίωση.

Εποπτικό υλικό, έκδοση φυλλαδίου, πινακίδες, ανάρτηση στον κόμβο «Οδυσσέας».

Την επίβλεψη των εκσκαφικών εργασιών και των απαιτούμενων τεχνικών έργων.