Το Αναγεννησιακό Φεστιβάλ Ρεθύμνου, είναι ένα Φεστιβάλ μοναδικό στο είδος του. Με 28 έτη παρουσίας στην πόλη του Ρεθύμνου υπό την αιγίδα του Δήμου, εκ των οποίων τα 11 τελευταία με τη νέα δυναμική, θεματική του μορφή αποτελεί πια ένα θεσμό αναγνωρίσιμο, τόσο σε πανελλήνιο, όσο και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά το χαρακτήρα και το περιεχόμενό του.
Καλοκαιρινό πόλος έλξης για τους επισκέπτες της πόλης αρχικά, με προσιτή τιμή εισιτηρίου, κατάφερε τελικά να προσφέρει ένα πολύ ιδιαίτερο είδος ψυχαγωγίας στους Ρεθεμνιώτες και ξάφνιασε. Σήμερα μπορούμε να πούμε ότι ο στόχος μιας απλής καλοκαιρινής ανάτασης δεν το περιγράφει, γιατί απλά η δυναμική του Φεστιβάλ έχει προχωρήσει πολύ παραπέρα.
Σε εποχές που οι τέχνες ευτελίζονται και κακοποιούνται αλλά και που συνολικά η αποτίμηση για τα περισσότερα «προϊόντα πολιτισμού» έχει αρνητικό πρόσημο το ΔΙΚΟ ΜΑΣ Αναγεννησιακό Φεστιβάλ έχει καταφέρει πολλά τα τελευταία χρόνια.
Αλλάζοντας τελείως και υιοθετώντας τη θεματική του μορφή με εκκίνηση τις φιλοσοφικές και εκπαιδευτικές θεωρίες της Αναγέννησης και όχημα τις τέχνες της σε κάθε δυνατή τους μορφή (μουσική, χορός, θέατρο, εικαστικά κλπ) έχει καταφέρει να αποτελέσει ένα πολυαναμενόμενο για την πόλη καλλιτεχνικό γεγονός και ένα θεσμό που έχει συνδέσει αρμονικά το γνήσιο κρητικό αναγεννησιακό παρελθόν μας (μοναδικό στον ελλαδικό χώρο) με το πολύχρωμο σήμερα της πόλης μας.
Τη διοργάνωση έχουν κοσμήσει με τη συμμετοχή τους διεθνείς καλλιτεχνικές προσωπικότητες όπως ο Jordi Savall, η σοπράνο Dame Emma Kirkby, το φωνητικό σύνολο The Tallis Scholars, ο διεθνώς καταξιωμένος μπαρόκ φλαουτίστας Franc Theuns, η ορχήστρα Il Tempio Armonico αλλά και η Ορχήστρα Φίλων της Μουσικής Camerata με μαέστρο τον Γ. Πέτρου. Επίσης η διάσημη Ιταλίδα μέτζο σοπράνο Ρομίνα Μπάσσο, ο Μάρκελλος Χρυσικόπουλος και οι Latinitas Nostra.
Με αμέτρητες συναυλίες στο ενεργητικό του, αναγεννησιακές τελετές έναρξης-λήξης, εικαστικές εκθέσεις, χορό, προβολές Video-Art, θέατρο δρόμου, συνέδρια και διημερίδες για εκπαιδευτικούς, ξεναγήσεις στην ενετική πόλη, μαθήματα σχεδίου για κατασκευή αναγεννησιακού πορτραίτου για ενήλικες, αναγεννησιακά παιχνίδια για παιδιά, αλλά και με πολλά άλλα, έχει γίνει κατορθωτό ένα μοναδικό φαινόμενο:
η αθρόα συμμετοχή του ντόπιου καλλιτεχνικού δυναμικού, η συμμετοχή εθελοντών, αλλά και η συνεργασία με πολλούς σημαντικούς φορείς της πόλης όπως π.χ. με το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης.
Όλα τα παραπάνω, όχι τυχαία, αλλά ως αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς και στοχοθεσίας, που ήθελε εξαρχής την πόλη να γίνεται όχι απλά ακροατής, αλλά κοινωνός και συνδημιουργός. Και τα παιδιά μας να συμμετέχουν στην πρώτη γραμμή.
Η οργανωτική επιτροπή του Φεστιβάλ αποτελείται από ένα σταθερό πυρήνα ανθρώπων με ειδικές γνώσεις στο χώρο της μουσικής, του θεάτρου, της εκπαίδευσης, των εικαστικών και τα τελευταία χρόνια με τη νέα του καλλιτεχνική διεύθυνση έχει κάνει μια θεαματική είσοδο σε πιο μοντέρνα μονοπάτια που θα μπορέσουν να το φέρουν ακόμα πιο κοντά στον πειραματισμό. Πάντα με το ευήκοον ους, την άγρυπνη, δυναμική και σκληρή δουλειά της προέδρου της οργανωτικής, κ. Πέπης Μπιρλιράκη. Αλλά και με την μεγάλη ευθύνη της παρουσίασής του επί σειρά ετών από τον κ. Αλέξη Κωστάλα.
Ο σκοπός μας ήταν, και είναι πάντα, να ενσταλάξουμε πολύτιμο Ρεθεμνιώτικο αναγεννησιακό «ενθουσιασμό» αρχές και αξίες σε ένα «σήμερα» δύσκολο, με κέντρο αναφοράς τον Άνθρωπο.
Η αποτίμηση της προσφοράς ενός φεστιβάλ, που στο αποκορύφωμα των όσων έχει κάνει, κατά τη διάρκεια της «Μέρας Ερωτόκριτου» κατάφερε να κινητοποιήσει μια ολόκληρη πόλη (πάνω από 1.000 ανθρώπους) σε μια μοναδική ποιητική σύμπραξη που δεν έχει προηγούμενο, δε μπορεί να είναι κοντόφθαλμη. Ούτε να προσποιείται κανείς ότι δεν υπήρξε.
Σήμερα, καλλιτέχνες διεθνούς φήμης, μήνες πριν στέλνουν τα διαπιστευτήριά τους, ώστε να συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα της προσεχούς διοργάνωσης.
Σήμερα, η πόλη μας έχει πια βραβευτεί από τις Σκανδιναβικές χώρες με Χρυσό Βραβείο Πολιτισμού, (City of Culture) στη Στοκχόλμη για όλα όσα έχει κάνει στον τομέα του πολιτισμού. Του Αναγεννησιακού Φεστιβάλ συμπεριλαμβανομένου. Σήμερα ειδικά, που η νέα τάση, είναι ο πολιτιστικός τουρισμός, με ότι ευκόλως εννοούμενο μπορεί να συνεπάγεται αυτό, ας το λάβουμε υπ’ όψιν μας και αυτό. Δηλαδή το πως δουλεύτηκε και διαμορφώθηκε όλα αυτά τα τελευταία χρόνια το πολιτιστικό προϊόν που η πόλη μας πουλάει, αν θέλουμε να μιλήσουμε με όρους αγοράς.
Ο πολιτισμός εδώ δεν είναι πια εισαγόμενος. Είναι κυρίως αυτοφυής σε όλες τις εκφάνσεις του. Και η πόλη μας στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον της τελευταίας δεκαετίας έχει υπερήφανα καταφέρει να σηκώσει κεφάλι στο πρότυπο άλλων μικρών ιστορικών πόλεων της Ευρώπης, αν όχι να γίνει παράδειγμα προς μίμηση. Πολλά θα μπορούσε να πει κανείς. Πολλά και περιεκτικά. Αλλά τίποτα που δεν είναι οφθαλμοφανές και ορατό από όλους τους συμπολίτες μας.
Έχει γίνει πολλή δουλειά και ο δρόμος που έχει διανύσει το Φεστιβάλ είναι μακρύς. Πραγματικά είναι απορίας άξιο ν’ ακούγονται φωνές που ζητούν να επιστρέψει ο θεσμός σε προ δεκαπενταετίας, και βάλε δεδομένα, αντί η ευχή όλων μας να είναι να προχωρά μπροστά ακολουθώντας νέες λεωφόρους. Αυτές που θα του επιτρέψουν να προσελκύσει κι άλλο διεθνές κοινό. Που θα του επιτρέψουν να καλλιεργήσει στους νεότερους μουσική παιδεία που οδηγεί σε άλλα μονοπάτια πέρα απ’ αυτά της παράδοσης με τη στενή της έννοια. Που θα επιτρέψουν σε ντόπιους καλλιτέχνες να πειραματιστούν. Που θα του επιτρέψουν να καλλιεργήσει δεσμούς συνοχής και σύμπνοιας στα πρότυπα του Αναγεννησιακού ανθρωπισμού στη δική μας πόλη.
Η διοργάνωση με προσεκτική διαχείριση των πόρων, έτσι όπως γίνεται τώρα, σε αντίθεση με άλλες εποχές, στις οποίες καλύτερα να μην αναφερθούμε, έχει καταφέρει το ακατόρθωτο: να ακούει ο μέσος Ρεθεμνιώτης μουσική που σε μεγάλα κεντρο-ευρωπαϊκά φεστιβάλ ούτε κατά διάνοια δεν μπορεί να πλησιάσει λόγω του κόστους του εισιτηρίου. Αλλά και να συμμετέχει με το δικό του μοναδικό κάθε φορά τρόπο παράγοντας καλλιτεχνικό προϊόν ανυπολόγιστης αξίας.
Ας ελπίσουμε η Πόλη μας να απολαύσει πολλές ακόμα τέτοιου είδους διοργανώσεις. Γιατί όπως όλοι πολύ καλά γνωρίζουμε, ο πολιτισμός είναι κάτι που δεν μπορεί να αποτιμηθεί πλήρως. Και όταν αποτιμάται το τίμημα μπορεί να είναι πραγματικά πολύ ακριβό.
Για την οργανωτική επιτροπή
Καλλιτεχνικός διευθυντής του Αναγεννησιακού Φεστιβάλ Ρεθύμνου, Γιώργος Κουμεντάκης (εθελοντής)
Εκπαιδευτικός και μέλος της επιτροπής διοργάνωσης, Ελένη Χαμογιωργάκη (εθελοντής)