Η γενιά μου (60+) πρωταγωνίστησε είτε ενεργητικά είτε παθητικά στην, εν τοις πράγμασι, μεταπολιτευτική δημοκρατία με κυβερνητικό οδηγό άλλοτε τη συντηρητική παράταξη (ΝΔ) κι άλλοτε την προοδευτική (ΠΑΣΟΚ).
Εκ του αποτελέσματος φάνηκε ότι η συντηρητική παράταξη διέθετε πιο μονταρισμένη ομάδα στην άσκηση της φιλελεύθερης πολιτικής της, με δυνατό πάγκο για όλες τις θέσεις (από νεοφιλελεύθερες έως κοινωνικά φιλελεύθερες) σε αντίθεση με την προοδευτική παράταξη όπου οι συνειδητοποιημένοι παίκτες ήταν λιγότεροι (βλ. ενδεικτικά: Γεννηματάς, Πεπονής, Τρίτσης, Δρετάκης, Παπαδόπουλος κ.ά.) οι οποίοι έπρεπε να μονταριστούν σαν ομάδα με παίκτες «πουλημένους» (βλ. ενδεικτικά Κουτσόγιωργας, Τσοχατζόπουλος, Σμπώκος…) για να παίξουν μπάλα με σημαία την ηθική της πολιτικής και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Δυστυχώς για όλους μας το φερόμενο θεωρητικό ηθικό πλεονέκτημα της προοδευτικής παράταξης, καταρρακώθηκε γρήγορα και ο λαός την τιμώρησε με εκλογικά ποσοστά κάτω από το μισό της πρωτοεμφάνισής της, το 1974 με 13,58%.
Αυτή τη λαβωμένη ηθική του προοδευτικού χώρου ήρθε να αποκαταστήσει κυβερνητικά ο ΣΥΡΙΖΑ.
Αυτός, κατά τη γνώμη μου, ήταν ένας από τους λόγους που μετακινήθηκε η κρίσιμη μάζα του εκλογικού ποσοστού του ΠΑΣΟΚ προς το ΣΥΡΙΖΑ ώστε να καταστεί, ως εκ θαύματος, από κόμμα του 4,59% σε κυβερνητικό κόμμα του 35-36%.
Ο κυβερνητικός ΣΥΡΙΖΑ, εν γνώσει του, μπήκε σε ένα ευρωπαϊκό πολιτικό αγώνα άνισο. Προσπάθησε να αντιπαραθέσει την ιδεολογική ανθρωποκεντρική πολιτική απέναντι στην οικονομική αριθμητική πολιτική, της πλειοψηφίας της Γερμανικής Ευρωζώνης.
Που πας ρε Καραμήτρο, θα ‘λεγε ο ορθολογιστής της εποχής.
Ο ιδεολόγος όμως τη θυσία την έχει σημαία του, όταν αγωνίζεται γι’ αυτό που πιστεύει και ως ένα βαθμό δικαιολογείται έτσι η «αποκοτιά» του ΣΥΡΙΖΑ το πρώτο επτάμηνο του 2015.
Η αναγκαστική όμως, έστω και με δάκρυα, συνέχιση των μνημονίων με 3ο και 3ο+, άρχισαν να αποδομούν τον προγραμματικό του λόγο, δημιουργώντας φυγόκεντρες τάσεις στις συνιστώσες του (βλ. ΛΑΕ, Πλεύση Δημοκρατίας), παραιτήσεις βουλευτών του και δυσφορία στην κρίσιμη μάζα του εκλογικού ακροατηρίου του.
Οι υποσχέσεις για ανάκαμψη έπαψαν να είναι παρηγορητικές για την πλειοψηφία του κόσμου που είναι ζαλισμένος από τις μηνιαίες υποχρεώσεις του έναντι του κράτους και των υπηρεσιών του. Το επιστημονικό προσωπικό της χώρας βρίσκεται σε ανένδοτο αγώνα, ιστορικές επιχειρήσεις κλείνουν ξαφνικά, σκόπιμα ή αναγκαστικά, με εκατοντάδες εργαζομένους στον δρόμο, το προσφυγικό δοκιμάζει τις αντοχές της αλληλεγγύης των Έλλήνων, το σύστημα υγείας ψάχνει κρεβάτι στην εντατική… και ο ΣΥΡΙΖΑ «παίζει» νόμιμα με νομοθετήματα ηθικής.
Αναφέρομαι για το «οφσάιντ με τις offshore» της Αυγής που ανάγκασε την κυβέρνηση άρον άρον να καταθέσει τροπολογία, «όχι για να αποσυρθεί η διάταξη, αλλά να προστεθεί στην υπάρχουσα ένα ισχυρό πλαίσιο», όπως σημειώνουν με νόημα κυβερνητικές πηγές… κι όσοι θέλουν το πιστεύουν.
Με όλα αυτά, ένα είναι σίγουρο. Ο εναπομείναν κυβερνητικός ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει να αποτύχει στη μνημονιακή δεσμευτική του προσπάθεια εάν δεν προχωρήσει σε νέα αναθεώρηση της ιδεολογικής του ταυτότητας.
Στο επικείμενο 2ο Συνέδριό του, τέλη Σεπτεμβρίου, ίσως χρειαστεί να αποβάλει κι άλλη συνιστώσα του, ώστε να μείνει η τελευταία, η κυβερνητική σοσιαλδημοκρατική.
Στον αντίποδα η ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη, θα είναι ευκταίο να απογαλακτισθεί από την πολιτική Σαμαρά, και να στραφεί στον κοινωνικό φιλελευθερισμό (σοσιαλφιλελευθερισμό) ώστε να δημιουργηθούν δύο καθαροί σύγχρονοι πόλοι εξουσίας που δεν θα χαρακτηρίζονται από τα χρώματα άσπρο-μαύρο.
Τότε πιστεύω θα είναι πιο εύκολο να ειπωθεί όλη η αλήθεια στον κόσμο, από τα εν δυνάμει κυβερνητικά σχήματα, ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις σύναψης ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου μήπως και βγούμε από την κρίση με αξιοπρέπεια.
Συμπληρωματικές λύσεις ΛΕΒΕΝΤΗ-κες ή ξαναζεσταμένης Κεντρο-αριστεράς ή νέων ακροδεξιών κομμάτων δεν πιστεύω ότι θα έχουν τύχη στο νέο πολιτικό περιβάλλον των μνημονίων, επειδή ο ζωτικός πολιτικός χώρος ύπαρξής τους θα στενέψει κάτω από το όριο της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης.
Τα αριστερά κινήματα, εκτός του ΚΚΕ, θα παλεύουν για να έχουν κοινοβουλευτική παρουσία, με τη ΧΑ να διατηρεί την κοινοβουλευτική της παρουσία υπαιτιότητα των σωρευτικών λαθών των δημοκρατικών μεταπολιτευτικών κυβερνήσεων.
* Ο Γιώργος Ταταράκης είναι πολιτικός μηχανικός Ε.Μ.Π.