Η μαζική εγκατάσταση, κύρια, αιολικών πάρκων και Φ/Β έχει προκαλέσει σημαντική κοινωνική αντίσταση. Πολλές εταιρίες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την εγκατάσταση κολοσσιαίων εγκαταστάσεων ΑΠΕ, που θα προκαλέσουν μεγάλες και μη αναστρέψιμες αλλοιώσεις στο φυσικό περιβάλλον της Κρήτης, με πολλαπλές παράπλευρες οικονομικά, οικολογικά και κοινωνικά δυσμενείς επιπτώσεις. Οι μεγάλες ανεμογεννήτριες από το σχεδιασμό τους προσιδιάζουν σε παραγωγή ρεύματος προς εξαγωγή και όχι σε αντικατάσταση τοπικών θερμοηλεκτρικών σταθμών. Η μαζική εγκατάσταση γιγάντιων αιολικών πάρκων προσθέτει τελικά αντί να αφαιρεί πιέσεις για νέους θερμοηλεκτρικούς σταθμούς. Τα παραπάνω επενδυτικά σχέδια, εφόσον προχωρήσουν, διαμορφώνουν ουσιαστικά την ενεργειακή κατάσταση στο νησί και αναδεικνύουν πλήρως την έλλειψη ενεργειακού σχεδιασμού σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Δεν υπήρξε κανείς χωροταξικός σχεδιασμός σε ολόκληρη την Κρήτη παρά μόνο αυθαίρετη χωροθέτηση των πεδίων που θα τοποθετηθούν οι ανεμογεννήτριες χωρίς να ρωτηθεί κανείς από τις τοπικές κοινωνίες. Ανάπτυξη χωρίς την συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών δεν έχει υπάρξει ποτέ και πουθενά, και τα υπό συζήτηση έργα θα ακυρώσουν παραγωγικές δραστηριότητες του πρωτογενούς τομέα και του τουρισμού. Κατόπιν των παραπάνω πιστεύω ότι η κοινωνία, οι φορείς και η Περιφέρεια Κρήτης οφείλουν να τοποθετηθούν με ένα ξεκάθαρο, χωρίς περιορισμούς, μισόλογα και ευχολόγια ΟΧΙ στις ΒΑΠΕ στη ΚΡΗΤΗ.
Η απόφαση για την ενεργειακή διασύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα είναι προ των πυλών. Το τελευταίο μνημόνιο προβλέπει την υποχρέωση να καταρτιστεί μελέτη, μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου 2012, για τη διασύνδεση της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα. Τα δεδομένα έχουν αλλάξει άρδην. Κατά τη γνώμη μου, στόχος δεν είναι η ενεργειακή αυτάρκεια της Κρήτης και να γίνει η Κρήτη «πράσινο νησί» – όπως ονειρευόμασταν παλαιοτέρα -, αλλά να μετατραπεί το νησί σε μεγάλο εξαγωγέα ενέργειας από ΒΑΠΕ έτσι ώστε να δημιουργηθεί μια μεγάλη αγορά ενέργειας από ΑΠΕ (και εξαγοράς ρύπων) από τέσσερις – πέντε κυρίαρχες εταιρείες, που επενδύουν συγχρόνως στα ορυκτά καύσιμα και στην πυρηνική ενέργεια. Επιπλέον οι συζητήσεις για ενεργειακή διασύνδεση της ΕΛΛΑΔΑΣ με τη ΚΥΠΡΟ και το ΙΣΡΑΗΛ (μέσω Κρήτης) προκαλούν έντονους προβληματισμούς, γιατί μας εντάσσουν σε γεωπολιτικά παιχνίδια και συμφέροντα αγνώστων και απρόβλεπτων συνεπειών. Επειδή τα δεδομένα έχουν αλλάξει ριζικά σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, η κοινωνία και οι φορείς οφείλουν ΑΜΕΣΑ να διαβουλευτούν και να αποφασίσουν, ή δυνατόν ομόφωνα, χωρίς αποκλεισμούς, για το καλώδιο (-α) (Αναγκαιότητα, Ιδιοκτησιακό καθεστώς, Χωρητικότητα, Χρονικός ορίζοντας).
Τα νέα μέτρα στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο, που αφορούν τις ΑΠΕ αλλάζουν ριζικά τα δεδομένα για τον κλάδο, και υλοποιούν τις εισπρακτικές απαιτήσεις της τρόικα με ένα τρόπο που θίγει κύρια τους μικρούς και μεσαίους παραγωγούς ΑΠΕ. Αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας θα είναι η συγκέντρωση του συνόλου των εγκατεστημένων μονάδων στους μεγάλους ομίλους του κλάδου. Θα οδηγηθούμε δηλαδή σε μια ολιγοπωλιακή κατάσταση ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ μόνο από τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους του κλάδου. Συγκεντρώνεται, ο έλεγχος της παραγωγής σε πολύ λίγες εταιρείες, οι οποίες ταυτόχρονα «παίρνουν θέση» για να ιδιοποιηθούν τις υπάρχουσες αλλά και μελλοντικές χρηματοδοτήσεις από τα διαρθρωτικά ταμεία. Πιστεύω ότι ως κοινωνία οφείλουμε να υποστηρίξουμε τη βιωσιμότητα των μικρών και μεσαίων ΑΠΕ και να δηλώσουμε την αντίθεση μας στις ολιγοπωλιακές καταστάσεις που μας οδηγούν.
Η ενίσχυση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα, συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την εξοικονόμηση ενέργειας και τη βέλτιστη διαχείρισή της, είναι στρατηγική επιλογή.
Οφείλουμε ως κοινωνία να πέσουμε τη Πολιτεία αλλά κύρια την Περιφέρεια Κρήτης:
• Να αναγνωρίσει τις πολιτικές της ευθύνες για τη σημερινή άναρχη κατάσταση.
• Να δεσμευτεί στη κατεύθυνση (υιοθετώντας τις υποδείξεις των ειδικών), της πάταξης της σημερινής ανομίας με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και πλαίσια δράσης.
Ο σχεδιασμός για τις ΑΠΕ θα πρέπει να είναι μέρος του εθνικού και περιφερειακού ενεργειακού σχεδιασμού που θα έχει ως βασικό άξονα τη σταδιακή απεξάρτηση από τους συμβατικούς πόρους. Η περιφέρεια, ο κάθε δήμος και η τοπική κοινωνία θα πρέπει να παίξουν καθοριστικό και πρωτεύοντα ρόλο, ώστε να μην υποβαθμιστούν οι φυσικοί πόροι και οι άλλοι τομείς της οικονομίας, όπως ο τουρισμός, η γεωργία, η κτηνοτροφία κ.λπ. Να ενισχύσουμε την ισόρροπη ανάπτυξη της Κρήτης, τη διατήρηση των ανθρώπων στην ενδοχώρα, την εξασφάλιση της διατροφικής μας επάρκειας και ασφάλειας και να προβάλουμε τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού. Θέλουμε μια δυναμική και πολυλειτουργική οικονομία στην Κρήτη, προσαρμοσμένη στα σύγχρονα κοινωνικά και οικονομικά δεδομένα.
μέλος Διοικούσας Επιτροπής ΠΣΔΜΗ Παράρτημα Χανίων