Το μείζον ζήτημα εξεύρεσης στέγης, που απασχολεί δεκάδες αναπληρωτές εκπαιδευτικούς και φοιτητές και το οποίο έχει εξελιχθεί σε κοινωνικό πρόβλημα για την πόλη απασχόλησε χθες τη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου Ρεθύμνου, μετά από αίτημα του επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Μανούσου Μανουσογιάννη.
Στη χθεσινή συζήτηση παραβρέθηκαν φοιτητές, αναπληρωτές καθηγητές, μέλη της ΕΛΜΕΡ και μέλη της Ένωσης Συλλόγου Γονέων μαθητών δήμου Ρεθύμνου, που για μια ακόμα φορά εξέφρασαν την αγωνία τους για την αφόρητη κατάσταση που επικρατεί στην πόλη, σε σχέση με την έλλειψη διαθέσιμων κατοικιών από τη μια και από την άλλη, όπως τόνισαν, εξαιτίας των υψηλών μισθωμάτων που καθιστούν αδύνατη την ενοικίαση από χαμηλόμισθους αναπληρωτές, αλλά και τις οικογένειες των φοιτητών.
Χαρακτηριστικά ήταν τα λόγια μιας εκπαιδευτικού, η οποία ανέφερε πως αναπληρωτές καθηγητές κοιμούνται σε σκηνές και sleeiping bags και την επόμενη μέρα πάνε σχολείο.
Την αγωνία της εκπαιδευτικής και φοιτητικής κοινότητας συμμερίζεται σύσσωμο το δημοτικό συμβούλιο, που αναγνωρίζει το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί κυρίως, όπως τονίστηκε, λόγω των τουριστικών μισθώσεων διαμερισμάτων, αλλά και της απουσίας ανοικοδόμησης και αναζητά λύσεις για να διευκολύνει καθηγητές και φοιτητές έχοντας ωστόσο πολύ περιορισμένες αρμοδιότητες.
Θέματα όπως η επιδότηση ενοικίου, η μείωση των φορολογικών συντελεστών σε ενοικιαζόμενα δωμάτια για εννέα μήνες τον χρόνο, προκειμένου να δίνονται κίνητρα στους ιδιοκτήτες τους να προχωρούν σε αστικές μισθώσεις, εξυπηρετώντας φοιτητές και εκπαιδευτικούς με χαμηλά μισθώματα, αλλά και ζητήματα που έχουν να κάνουν με την πολεοδόμηση και την ανέγερση νέων φοιτητικών κατοικιών στην πανεπιστημιούπολη Γάλλου, τέθηκαν στο τραπέζι μιας πολύωρης συζήτησης από την οποία δεν έλειψαν οι εντάσεις.
Τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου αποφάσισαν την τελευταία εβδομάδα του Σεπτέμβρη να υπάρξει συνάντηση των επικεφαλής των δημοτικών παρατάξεων, προκειμένου να επεξεργαστούν όλα τα δεδομένα και τα στοιχεία και να καταλήξουν σε μια πρόταση – επιστολή την οποία θα αποστείλουν στα υπουργεία Εσωτερικών, Οικονομικών και Παιδείας, ζητώντας σχετική παρέμβαση, ώστε να υπάρξει στενή συνεργασία με το πανεπιστήμιο Κρήτης, ενώ παράλληλα αποφασίστηκε να συστήσουν μια ολιγομελή ομάδα -όπως πρότεινε η κ. Μπιρλιράκη- η οποία θα κάνει επαφές για την εξεύρεση κατοικιών, οι οποίες θα μπορούν άμεσα να μισθωθούν από καθηγητές ή φοιτητές.
Χαρακτηριστικά η Μάρθα Κατζιγιαννίδου εκπαιδευτικός ανέφερε: «Υπάρχουν αναπληρωτές που κοιμούνται σε σκηνές και sleeiping bags για να πάνε την άλλη μέρα στο σχολείο να διδάξουν. Δεν νομοθετεί ο δήμος, το ξέρουμε. Μπορεί όμως η δημοτική αρχή να είναι με το μέρος μας και να στηρίζει τα δικαιώματα των κατοίκων της πόλης και των εργαζομένων της. Εάν ένας δήμος είναι δίπλα στους πολίτες του, δίπλα στους εργαζόμενους, μπορεί να διεκδικήσει σύσσωμος τις ανάγκες μας για να μπορέσουμε να ζήσουμε και εμείς λίγο ανθρώπινα» ζητώντας να υπάρξει μια μέριμνα για να αντιμετωπιστεί το οξύ κοινωνικό πρόβλημα.
Μόνιμη λύση θα δοθεί με κρατικές δομές που θα εξασφαλίζουν στέγαση σε καθηγητές και φοιτητές, τόνισε στην παρέμβαση του ο αναπληρωτής εκπαιδευτικός Κωνσταντίνος Κοντάκος, ο οποίος απαντώντας σε όσους μίλησαν για επιδότηση τόνισε πως το κράτος αντί για επιδότηση μπορεί με το κονδύλι αυτό να κατασκευάσει εστίες για να λυθεί εξ ολοκλήρου το στεγαστικό ζήτημα. Μεταξύ άλλων ανέφερε: «Το πρόβλημα δεν είναι τα 250 ευρώ επίδομα, ούτε οι μεταφορές, ούτε οι μόνιμοι διορισμοί γι’ αυτή την περίπτωση. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν σπίτια. Αν λάβουμε υπόψη τους 20.000 αναπληρωτές, το κράτος θα πρέπει να ξοδέψει για την επιδότηση τους 40 εκ. ευρώ. Αν κτίσει εστίες με τα χρήματα αυτά, θα λυθεί το πρόβλημα. Θεωρώ ότι το Ρέθυμνο είναι προβληματική περιοχή, λόγω αύξησης τουρισμού. Στην Πτολεμαΐδα για παράδειγμα δεν έχει κανείς εκπαιδευτικός πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι η στέγαση, είναι η τουριστικοποίηση της πόλης. Ο τρόπος με τον οποίο βλέπουμε τον τουρισμό. Το ερώτημα είναι μέχρι που φτάνει ο τουρισμός σε μια πόλη. Σημειώνω ωστόσο ότι αν δεν χτιστούν μόνιμες δομές για σπουδαστές -καθηγητές και αν δεν υπάρξει πρόβλεψη για την αξιοπρέπεια τους, μόνο με ευχολόγια δεν θα γίνει τίποτα».
Ο Βασίλης Τζούρας, αντιπρόεδρος της ΕΛΜΕΡ, στην τοποθέτηση του τόνισε ότι το πρόβλημα είναι δομικό, ωστόσο η εκπαιδευτική κοινότητα δεν μπορεί, όπως είπε, να αρνείται επιμέρους λύσεις.
Παρέθεσε μάλιστα στοιχεία σύμφωνα με τα οποία, όπως είπε, το 40% των αναγκών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση Ρεθύμνου καλύπτεται από αναπληρωτές, ποσοστό που αντιστοιχεί όπως είπε σε 300 καθηγητές.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που επικαλέστηκε στην πόλη υπάρχουν 10.500 φοιτητές του πανεπιστημίου Κρήτης και περίπου 2.000 μισθώσεις στην πλατφόρμα Airbnb, επισημαίνοντας ότι απαιτούνται 11.000 κατοικίες. Ο κ Τζούρας αναφέρθηκε στην πρόταση που έχει καταθέσει η ΕΛΜΕΡ στο υπουργείο Εσωτερικών παραθέτοντας και σχετικά στοιχεία με την οποία ζητούσε την επιδότηση των αναπληρωτών, ενώ δήλωσε σύμφωνος με την πρόταση του επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης για μείωση της φορολογίας στα ενοικιαζόμενα δωμάτια τη χειμωνική περίοδο, ώστε να δίδεται ένα κίνητρο στους ιδιοκτήτες του να προχωρούν σε αστικές μισθώσεις με χαμηλό μίσθωμα. «Δεν μπορεί προφανώς αυτό να το αποφασίσει ο δήμος, αλλά με όλους τους φορείς μπορεί να το ζητήσει από το κεντρικό κράτος. Αυτό σημαίνει ότι ίσως δώσουμε κίνητρο στους ανθρώπους τους τελευταίους μήνες της σεζόν να νοικιάζουν τα σπίτια τους σε εκπαιδευτικούς. Δεν αρκεί να επικαλούμαστε την ευσυνειδησία τους, ούτε κοινωνικό ρόλο των ιδιοκτητών ακινήτων. Χρειάζονται κίνητρα» είπε.
Στην παρέμβαση της η Μαρία Καραβαγγέλη, πρόεδρος του Δ.Σ. του φοιτητικού συλλόγου ψυχολογίας και μέλος συλλόγου εστιακών φοιτητών Ρεθύμνου, τόνισε πως το πρόβλημα στέγασης είναι σαν τη σίτιση και τη μεταφορά, που είναι αποτέλεσμα της κρατικής υποχρηματοδότησης. Η ίδια αναφέρθηκε στην ενημέρωση που είχαν οι φοιτητές το πρωί από τον αντιπρύτανη φοιτητικής μέριμνας για τον σχεδιασμό ανέγερσης 125 κατοικιών με ορίζοντα ολοκλήρωσης τα πέντε χρόνια, σημειώνοντας πως αφενός αυτά σε καμία περίπτωση δεν επαρκούν κα αφετέρου η λύση είναι πολύ μακροπρόθεσμη. «Χρειαζόμαστε άμεσες λύσεις. Κάθε χρόνο φοιτητές διακόπτουν τις σπουδές τους. Πέρυσι από τους 350 πρωτοετείς που έκαναν αίτηση για να μείνουν στην εστία εξυπηρετήθηκαν μόλις 75. Οι υπόλοιποι είτε νοίκιασαν με ψηλά ενοίκια, είτε εγκατέλειψαν τις σπουδές τους. Απαιτούμε επίδομα ενοικίου από τον κρατικό προϋπολογισμό σε όσους φοιτητές σπουδάζουν μακριά από τα σπίτια τους και έκαναν αίτηση να φιλοξενηθούν στις εστίες και η οποία δεν έγινε δεκτή και αυτό να είναι τουλάχιστον 350 ευρώ. Παράλληλα ζητάμε την ένταξη των φοιτητών αυτών στο κοινωνικό τιμολόγιο, την κατάργηση δημοτικών τελών στη φοιτητική στέγη» ανέφερε μεταξύ άλλων.
Η Μαρία Ανδρουλιδάκη γραμματέας της Ένωσης Γονέων Μαθητών δήμου Ρεθύμνου εξέφρασε την αγωνία της για την εξεύρεση στέγης για τους αναπληρωτές καθηγητές και τους φοιτητές.
Απαλλαγή ΦΠΑ των τουριστικών καταλυμάτων για αστικές μισθώσεις πρότεινε ο Μ. Μανουσογιάννης
Σύμφωνα με την πρόταση του επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Μανούσου Μανουσογιάννη, άμεση λύση στο πρόβλημα που απασχολεί εκατοντάδες φοιτητές και καθηγητές στην πόλη, οι οποίοι ζουν ένα δράμα κατά την αναζήτηση στέγης στο Ρέθυμνο με δεδομένο, όπως είπε, ότι τα ενοίκια είναι στα ύψη με αποτέλεσμα αρκετοί από αυτούς να εγκαταλείψουν τις σπουδές τους πριν καν τις αρχίσουν είναι να ζητηθεί από την κυβέρνηση η μείωση της φορολογίας για τα ενοικιαζόμενα δωμάτια, τους 9 μήνες του χειμώνα, ώστε να έχουν το οικονομικό κίνητρο και να μπορούν, όπως είπε, να τα μισθώνουν σε φοιτητές και καθηγητές. Μεταξύ άλλων στην εισήγηση του ανέφερε:
«Για να αμβλυνθεί το πρόβλημα πρέπει εδώ και τώρα να παρθούν επείγοντα μέτρα από την κυβέρνηση, την τοπική διοίκηση και τις πρυτανικές αρχές.
Για να ανέβει η προσφορά δωματίων τουλάχιστον για το 9μηνο της ακαδημαϊκής χρονιάς και να εκλογικευτούν τα ενοίκια είναι επείγουσα ανάγκη η κυβέρνηση να αλλάξει το φορολογικό καθεστώς των αστικών μισθώσεων, που γίνονται από τις μικρές τουριστικές επιχειρήσεις. Το ενοίκιο αυτό θεωρείται, χωρίς στην πραγματικότητα να είναι, ως παροχή ξενοδοχειακών υπηρεσιών, υπόκειται σε ΦΠΑ, φορολογείται ως ξενοδοχειακό έσοδο, υπόκειται σε κρατήσεις του ΕΦΚΑ με αποτέλεσμα να διογκώνεται υπέρμετρα και να μειώνεται η προσφορά. Το καθεστώς αυτό είναι απαράδεκτο αν μάλιστα αναλογιστεί κανείς ότι οι ολιγοήμερες μισθώσεις μέσω Airbnb έχουν απαλλαγεί απ’ όλα αυτά.
Επιβάλλεται επομένως η κυβέρνηση με κατεπείγουσα ρύθμιση:
A) Να απαλλάξει από τον ΦΠΑ τις αστικές μισθώσεις των μικρών τουριστικών καταλυμάτων και
Β) Τα έσοδα αυτών των μισθώσεων να τα φορολογεί αυτοτελώς ως έσοδα από ενοίκια όπως πράγματι είναι και όχι ως έσοδα από ξενοδοχειακή εκμετάλλευση.
Γ) Να επεκταθεί και να αυξηθεί άμεσα το επίδομα του φοιτητικού ενοικίου με έκτακτη επιχορήγηση από τον κρατικό προϋπολογισμό και ανάλογο μέτρο να παρθεί για τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς τουλάχιστον στις τουριστικές περιοχές με οξυμένο πρόβλημα στέγασης.
Δ) Να προχωρήσει με γρήγορες διαδικασίες ένταξη όλων των άπορων φοιτητών στις φοιτητικές εστίες και το έλλειμμα των εστιών να καλυφτεί με την ενοικίαση από το κράτος δωματίων, που θα καλύψουν το κενό.
Ε) Ο δήμος να πάψει να επιβαρύνει την κατάσταση διατηρώντας τα τέλη στα ενοικιαζόμενα δωμάτια σε διπλάσια ή και τριπλάσια επίπεδα απ’ ότι στα πολυτελή ξενοδοχεία.
Τα μέτρα αυτά είναι δυνατόν να δώσουν μια προσωρινή εκτόνωση στο πρόβλημα, όμως σε καμιά περίπτωση δεν το επιλύουν οριστικά.
Γι’ αυτό πρέπει με ευθύνη του κράτους, των τοπικών και πανεπιστημιακών αρχών να ξεκινήσει μια ολοκληρωμένη μελέτη με στόχο την κάλυψη των αναγκών στέγασης στην πόλη. Να αξιοποιηθούν τα ακίνητα του πανεπιστημίου και του δημοσίου για την ανέγερση φοιτητικών εστιών με κρατική ευθύνη και χωρίς ΣΔΙΤ, συμβάσεις παραχώρησης κ.λπ. Πρέπει επίσης να ενεργοποιηθούν τα προγράμματα του ΟΕΚ, ο πολεοδομικός σχεδιασμός κ.λπ. στην κατεύθυνση της εξασφάλισης προσιτής, ασφαλούς και σύγχρονης λαϊκής κατοικίας.
Μ. Ανδρουλάκης: Απαραίτητη η συνεργασία δήμου και πανεπιστημίου
Την ανάγκη στενότερης συνεργασίας του δήμου με το Πανεπιστήμιο Κρήτης επισήμανε ο επικεφαλής της παράταξης Ρέθυμνο-Αλληλεγγύη-Ανατροπή Μιχάλης Ανδρουλάκης προτείνοντας ταυτόχρονα να υπάρξει παρέμβαση προς της κεντρική πολιτεία, ώστε να αποσυρθούν από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες τα διαμερίσματα πολυκατοικιών. Μεταξύ άλλων στην τοποθέτηση του ανέφερε:
«Το πρόβλημα είναι τεράστιο. Το βιώνουμε όλοι γιατί είμαστε καθημερινά αποδέκτες παραπόνων κόσμου που ψάχνουν σπίτι. Με 800 ευρώ οι αναπληρωτές καθηγητές και κάθε χρόνο πρέπει να ψάχνουν που θα πάνε και που θα μείνουν. Πιστεύω ότι αυτό που συντονισμένα μπορεί να δώσει ο δήμος Ρεθύμνου και το πανεπιστήμιο Κρήτης είναι μια προτροπή ώστε από το υπερπλεόνασμα που έχει βγει να δίνεται επιχορήγηση στα πανεπιστήμια και το ίδιο πράγμα μέσα από πίεση στο υπουργείο Παιδείας και στην κυβέρνηση να συμβαίνει και με τους καθηγητές. Αυτά είναι μέτρα πολύ γρήγορα, όπως επίσης πρέπει να δούμε τι μπορεί να γίνει με τις φοιτητικές εστίες. Παράλληλα, προτείνω σε ότι αφορά τις πλατφόρμες μέσα από τη συνεργασία του δήμου με το πανεπιστήμιο να υπάρξει παρέμβαση στα υπουργεία και να ζητήσουν τουλάχιστον να μην μπορούν να μισθώνονται διαμερίσματα στις πολυκατοικίες μέσα από τις πλατφόρμες. Άλλωστε οι φοιτητές και οι καθηγητές δεν θέλουν βίλες. Τέλος ζητάμε από τους Ρεθεμνιώτες να αισθανθούν τα παιδιά που έρχονται, ως παιδιά τους και να μην κερδοσκοπούν. Χρειάζεται ανθρωπισμός».
Απαραίτητη η επέκταση του σχεδίου πόλεως τόνισε ο Θ. Νίνος
Αναγνωρίζοντας το τεράστιο στεγαστικό πρόβλημα που υπάρχει στο Ρέθυμνο ο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης Θοδωρής Νίνος τόνισε ότι η πόλη κινείται σε δυο κατευθύνσεις. Από τη μια, όπως ανέφερε, στοχεύει στον 12μηνο τουρισμό και από την άλλη θέλει και οφείλει να περιφρουρήσει το πανεπιστήμιο Κρήτης, όχι μόνο για οικονομικούς λόγους, όπως ξεκάθισε, αλλά για την παιδευτική του ιδιότητα και για τις πολλαπλές αξίες που προσφέρει στην κοινωνικοοικονομικοπολιτιστική ανάπτυξη του τόπου. Ο ίδιος συμφώνησε με την πρόταση του κ. Μανουσογιάννη για να δοθούν, όπως είπε, κίνητρα για αστικές μισθώσεις, ωστόσο υποστήριξε πως αυτό που απαιτείται είναι η πολεοδόμηση και η επέκταση του σχεδίου πόλεως.
«Πρέπει με έναν σχεδιασμό μακροπρόθεσμα να περιφρουρήσουμε αυτό που προσφέρει στην πόλη το πανεπιστήμιο και δεν αναφέρομαι μόνο στα οικονομικά οφέλη. Νομίζω είναι παράλογο να απευθυνόμαστε στους ιδιοκτήτες και να τους ζητάμε να μειώσουν τις τιμές. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι επεκτάσεις σχεδίου πόλεως. Για να πάμε στη φτηνή γη πρέπει να προηγηθεί πολεοδόμηση, πρέπει να επεκταθεί το σχέδιο πόλης. Νομίζω ότι πρέπει να ρίξουμε βάρος μακροπρόθεσμα στις πολεοδομικές επεκτάσεις».
Γ. Μαρινάκης: Μοναδική λύση η ανέγερση φοιτητικών κατοικιών
Ο δήμαρχος Ρεθύμνου διαφώνησε κάθετα με την πρόταση του Μ. Μανουσογιάννη, τονίζοντας ότι θα πρέπει να υπάρχουν αντικίνητρα για αστικές μισθώσεις από ανώνυμες εταιρίες επισημαίνοντας ότι:
«Ξαφνικά γίναμε όλοι ξενοδόχοι; Να μισθώνουμε ακόμα και σπίτια ακατάλληλα για να υποδεχτούν επισκέπτες και ζητάμε να τους δοθούν κίνητρα φορολογικά».
Στο σημείο αυτό μάλιστα υπήρξε ένταση και κόντρα μεταξύ του δημάρχου και του επικεφαλής της παράταξης της Λαϊκής Συσπείρωσης, τον οποίο ο κ. Μαρινάκης εγκάλεσε ότι η πρόταση που έφερε στο δημοτικό συμβούλιο εξυπηρετεί τον ίδιο και υπογράμμισε ότι πρέπει να βρεθούν αντικίνητρα ώστε να μην υπάρχει αυτή η δυνατότητα.
Ο Γ. Μαρινάκης ανέφερε ότι στην πρόσκληση που έκανε η οικονομική υπηρεσία στους ιδιοκτήτες ενοικιαζομένων δωματίων να δηλώσουν τα τ.μ. των επιχειρήσεων τους, ανταποκρίθηκαν μόλις 10, γιατί όλοι οι άλλοι, όπως είπε, ήταν στο αστικό τιμολόγιο.
Απαντώντας σε εκείνους που ζήτησαν τη μείωση των δημοτικών τελών για τους φοιτητές τόνισε πως αυτό είναι μια κοροϊδία, αφού όπως είπε ο δήμος Ρεθύμνης είναι από φθηνότερους στην Ελλάδα με 3 ευρώ περίπου τέλη. Πρόσθεσε επίσης ότι ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί η πολεοδόμηση του 1986 για να καταλήξει πως μοναδική λύση είναι η ανέγερση φοιτητικών κατοικιών στου Γάλλου.
«Η μόνη λύση είναι το πανεπιστήμιο, στο οποίο οι Ρεθεμνιώτες χάρισαν 2.500 στρέμματα, να κάνει τοπικά ρυμοτομικά, να κάνει πολεοδόμηση της γης του. Και όχι για 125 μόνο δωμάτια. Είναι γελοίος ο αριθμός. Αν δώσει 40 εκ. ευρώ το κράτος με μέσο κόστος 1.000 ευρώ το τ.μ., μπορεί να κτίσεις 40.000 τ.μ. άρα 30.000 τ.μ., αν λάβουμε υπόψιν και τον κοινόχρηστο χώρο, τον χρόνο. Δεν είμαστε ούτε πανεπιστήμιο, ούτε υπουργείο. Τα εργαλεία υπάρχουν και πολεοδομικά και ρυμοτομικά. Ωστόσο, αυταπατάστε αν νομίζετε ότι το πρόβλημα είναι μόνο στο Ρέθυμνο. Λυπάμαι για τις υπερεκμεταλλεύσεις και τη διάθεση υπερπλουτισμού που υπάρχει. Όμως να σας πω ότι την ίδια διάθεση συναντούν και οι δικοί μας ενοικιαστές σε άλλες περιοχές. Πρέπει να ενώσουμε τη φωνή μας και να διεκδικήσουμε άμεση δημόσια στέγη».