Προβληματισμός και αγωνία κυριαρχεί στον εμπορικό κόσμο του Ρεθύμνου που έχει πληγεί σε μεγάλο βαθμό από την πανδημία του κορονοϊού. Καθηλωμένοι τζίροι και κλειστά καταστήματα για δυόμιση μήνες, μετά από μια πολύ κακή τουριστική περίοδο, που δεν τόνωσε τις εισπράξεις το περασμένο καλοκαίρι, χρέη και υποχρεώσεις να «τρέχουν» και τους επιχειρηματίες να ανησυχούν για τη βιωσιμότητα των καταστημάτων τους, είναι η εικόνα που επικρατεί στην τοπική αγορά.
Τις τελευταίες δυο εβδομάδες, οπότε και επαναλειτούργησαν τα εμπορικά καταστήματα στο Ρέθυμνο δόθηκε μια μικρή ανάσα στους ιδιοκτήτες τους που ειδικά τις πρώτες μέρες κατέγραψαν κάποιες εισπράξεις. Η περίοδος των εκπτώσεων αλλά και το γεγονός ότι τα καταστήματα ήταν κλειστά για αρκετό διάστημα είχε ως αποτέλεσμα αρκετοί καταναλωτές να σπεύσουν για αγορές και οι επιχειρηματίες να μπορέσουν να τονώσουν έστω και λίγο τις εισπράξεις στα ταμεία τους.
Είναι σαφές, όπως λέει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ρεθύμνου, Γιώργος Πολιουδάκης, ότι σε καμία περίπτωση δεν μιλάμε για μια αυξημένη κινητικότητα στα καταστήματα του Ρέθυμνου, όμως, στο σύνολό του ο εμπορικός κόσμος επιθυμεί αυτά να λειτουργούν, καθώς υπάρχει δυνατότητα έστω και μικρών εισπράξεων, σε αντίθεση με το lockdown, όπου ο έμπορος δεν έχει κανένα εισόδημα.
Όπως ανέφερε μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ρεθύμνου, Γιώργος Πολιουδάκης: «Η αγορά κινήθηκε περισσότερο την πρώτη εβδομάδα επαναλειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων… Τα καταστήματα που είδαν αυξημένη κίνηση ήταν κυρίως τα καταστήματα με είδη ένδυσης και υπόδησης, αφού οι περισσότεροι καταναλωτές προτίμησαν να τα επισκεφτούν προκειμένου να δοκιμάσουν ρούχα και παπούτσια, μια δυνατότητα που δεν είχαν τους προηγούμενους μήνες που τα καταστήματα ήταν κλειστά… «Οι εκπτώσεις επίσης αποτελούν ένα σημαντικό δέλεαρ για τους καταναλωτές που φαίνεται ότι είχαν ανάγκη να βγουν στην αγορά και να ψωνίσουν.
Και μέχρι σήμερα αρκετοί κατεβαίνουν τη βόλτα τους, κοιτούν τις βιτρίνες και κάποιες φορές ψωνίζουν. Και άλλοι καταναλωτές περιμένουν να αυξηθούν ακόμα περισσότερο τα ποσοστά έκπτωσης».
Τα υγειονομικά μετρά τηρούνται με αυστηρότητα από τους ιδιοκτήτες των καταστημάτων, που όπως αναφέρει ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου, οι επιχειρηματίες είναι ιδιαίτερα σχολαστικοί με την χρήση προστατευτικής μάσκας, και τον επιτρεπόμενο αριθμό ατόμων που προβλέπεται στο εσωτερικό των καταστημάτων ανάλογα με τα τ.μ. Όπως εξηγεί υπάρχει συνείδηση και ευαισθητοποίηση για το διακύβευμα τήρησης των μέτρων προφύλαξης που τους προηγούμενους μήνες στοίχισε το λουκέτο στα καταστήματα. «Πολλοί συνάδελφοι αμέσως μετά τη ανακοίνωση των μέτρων που ισχύουν στα εμπορικά καταστήματα επικοινωνούσαν με το σύλλογο και με εμένα για να λάβουν ακριβείς οδηγίες για τον προβλεπόμενο αριθμό ατόμων. Υπάρχει μεγάλη ευαισθητοποίηση του εμπορικού κόσμου γιατί αναγνωρίζει τους κινδύνους τους υγειονομικούς όσο και τους οικονομικούς. Οι έμποροι τηρούν τα μέτρα όπως και οι καταναλωτές που προσέρχονται στα καταστήματά μας. Όλοι είναι περισσότερο συνειδητοποιημένοι αυτή τη φορά. Βλέπουμε δηλαδή και τους καταναλωτές από την άλλη ότι είναι πιο προσεκτικοί και αποφεύγουν να μπουν σε κατάστημα όταν βλέπουν ότι μέσα υπάρχουν άλλοι πελάτες και περιμένουν τη σειρά τους. Έτσι πρέπει να λειτουργούμε όλοι μας με προσοχή και ασφάλεια».
Υπενθυμίζεται ότι οι εκπτώσεις στην Κρήτη θα διαρκέσουν ως τις 15 Μαρτίου. Οι χειμερινές είναι μέχρι τέλος Φλεβάρη και ακολουθεί για το νησί η ενδιάμεση εκπτωτική περίοδος που τις παρατείνει για 15 ακόμα μέρες. «Θα πρέπει όλοι, καταναλωτές και επιχειρηματίες, να τηρούμε κατά γράμμα τα μέτρα, ώστε να μην έχουμε πισωγυρίσματα. Σαν Εμπορικός Σύλλογος καλούμε τους καταναλωτές να προτιμήσουν τα τοπικά καταστήματα και όχι τις πολυεθνικές γιατί έτσι τα χρήματα αυτά θα μείνουν στην τοπική οικονομία» κατέληξε ο κ. Πολιουδάκης.
Αγωνία για το μέλλον του επιχειρείν
Ο φόβος για το αύριο είναι μεγάλος και η ανησυχία διάχυτη με δεδομένο ότι τόσο πανελλαδικά όσο και τοπικά υπάρχει αύξηση κρουσμάτων αλλά και εμφάνιση μεταλλάξεων που δημιουργούν αβεβαιότητα. «Η αγωνία είναι διάχυτη. Φοβόμαστε τα νέα μέτρα και ανησυχούμε για το ενδεχόμενο ενός τρίτου lockdown, όπως ακούμε από τους επιδημιολόγους καθημερινά και φυσικά ανησυχούμε από την αύξηση των κρουσμάτων στον νομό που έφτασαν σε μια μέρα τα 20 και έκλεισαν και τα σχολεία. Αν κλείσουν πάλι τα εμπορικά καταστήματα θα ‘ναι καταστροφικό για την τοπική οικονομία. Εμείς σίγουρα δεν θέλουμε να κλείσουν τα καταστήματά μας, όμως, αν τεθεί θέμα δημόσιας υγείας, τότε δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι. Είναι δίκοπο μαχαίρι. Ένα αναγκαίο κακό. Είμαστε πολύ ανήσυχοι και προβληματισμένοι και φοβόμαστε πολύ. Βλέπουμε και στο νομό μας να αυξάνονται τα κρούσματα, βλέπουμε τους εμβολιασμούς να μην προχωράνε και όλο αυτό δημιουργεί μια αβεβαιότητα και μια ασφάλεια για το αύριο. Αν υπάρξει νέα αναστολή λειτουργίας εμπορικών καταστημάτων τότε σίγουρα αυτό θα σημάνει αύξηση των λουκέτων στην αγορά του Ρεθύμνου. Ο εμπορικός κόσμος δεν αντέχει άλλο. Πολλοί συνάδελφοι λένε ότι τώρα που επαναλειτούργησαν τις επιχειρήσεις τους ακόμα και αν η κίνηση δεν είναι μεγάλη έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν κάποιες τρύπες. Όταν τα μαγαζιά είναι ανοιχτά υπάρχει μια κάποια κινητικότητα. Όταν όμως είναι κλειστά δεν υπάρχει κανένα εισόδημα. Ήδη πάρα πολλοί συνάδελφοι είναι στα όρια της οριστικής αναστολής λειτουργίας των επιχειρήσεών τους. Δυστυχώς τα προβλήματα είναι πολλά και οι θυσίες μεγάλες».
Προϋποθέσεις λειτουργίας εμπορικών καταστημάτων
O Εμπορικός Σύλλογος Ρεθύμνης ενημερώνει τους συναδέλφους εμπόρους και τους καταναλωτές, ότι δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως η Κοινή Υπουργική Απόφαση Δ1α/Γ.Π.οικ.: 6877 με την οποία καθορίζονται και επίσημα τα προαπαιτούμενα προστασίας της δημόσιας υγείας που θα ισχύσουν μέχρι 8 Φεβρουαρίου.
Σύμφωνα με τις διατάξεις της πιο πάνω απόφασης, θεσπίζονται πλέον δύο επίπεδα επιδημιολογικής επιβάρυνσης, το επίπεδο επιτήρησης και το επίπεδο αυξημένο κινδύνου.
Στο επίπεδο επιτήρησης, που κατατάσσεται ο νομός Ρεθύμνου, αυτά που ισχύουν για το λιανεμπόριο έχουν ως εξής:
- Τα καταστήματα λειτουργούν κανονικά.
- Επιτρέπεται αυστηρά μόνο ένα άτομο για κάθε 25 τ.μ. στον κύριο χώρο του καταστήματος. Εξαιρούνται οι βοηθητικοί χώροι, οι αποθήκες, τα γραφεία και οι χώροι στάθμευσης. Οι αριθμοί αυτοί ισχύουν μόνο για τους πελάτες και δεν συμπεριλαμβάνουν επιχειρηματία/ες και προσωπικό.
- Η απόσταση που θα τηρείται μεταξύ των πελατών κατά τον χρόνο αναμονής στα ταμεία, είναι 2 μέτρα ο ένας από τον άλλον.
- Επιβάλλεται για όλους στην πρόσοψη η υποχρεωτική ανάρτηση με έγγραφο ή ψηφιακό τρόπο του μέγιστου αριθμού πελατών που επιτρέπεται να βρίσκονται μέσα στο κατάστημα.
- Το ωράριο λειτουργίας εκτείνεται προαιρετικά από 7:00 π.μ. έως 8:00 μ.μ. για όλες τις επιχειρήσεις.
- Τα περίπτερα μπορούν να λειτουργούν επί 24ώρου βάσεως.
- Τα καταστήματα τροφίμων (σούπερ μάρκετ, μίνι μάρκετ, φούρνοι, κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία, ζαχαροπλαστεία) λειτουργούν, τηρώντας τις κάτωθι προϋποθέσεις:
- Ωράριο από τις 7:00 π.μ. έως τις 8:00 μ.μ.
- Χωρητικότητα ενός ατόμου ανά 25 τ.μ. Ομοίως ο συνολικός αριθμός που προκύπτει αναρτάται σε εμφανές σημείο της πρόσοψης και αφορά μόνο στους πελάτες και όχι στον επιχειρηματία και στο προσωπικό.
- Απόσταση 1,5 μέτρου μεταξύ των ατόμων και 2 μέτρα μεταξύ των πελατών στα ταμεία.
Προβληματισμός για τις επιταγές
Εν τω μεταξύ, «Εκρηκτικές» διαστάσεις έχει πάρει το θέμα των επιταγών στην αγορά γιατί οι τράπεζες για όσο διάστημα δεν έχει ψηφισθεί ο νόμος για την παράταση πληρωμής κατά 75 ημέρες των επιταγών Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου 2021, λειτουργούν με τις προβλεπόμενες διαδικασίες, εισπράττοντας τα ποσά από τους επιχειρηματικούς λογαριασμούς ή προβαίνοντας σε διαδικασία σφράγισης αυτών, εάν δεν υπάρχει υπόλοιπο. Το θέμα των επιταγών έχει τεθεί επανειλημμένα το τελευταίο διάστημα από τον εμπορικό κόσμο καθώς το κλείσιμο της αγοράς έχει προκαλέσει συνθήκες ασφυξίας στις επιχειρήσεις το οποίο επιδεινώθηκε μετά και το περιορισμένο άνοιγμα της αγοράς τα Χριστούγεννα.
Ειδικότερα, σοβαρά προβλήματα ρευστότητας έχουν δημιουργήσει σε πολλούς επιχειρηματίες οι συνεχείς παρατάσεις στην πληρωμή των επιταγών, όπως επισημαίνει η Ομοσπονδία Εμπορικών Συλλόγων Κρήτης, με έγγραφό της προς τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, και τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνη Γεωργιάδη, το οποίο κοινοποιούν στους βουλευτές Κρήτης, στα Επιμελητήρια Κρήτης, στην ΕΣΕΕ, στις Ομοσπονδίες Εμπορικών Συλλόγων και στους Εμπορικούς Συλλόγους Κρήτης.
Η οικονομική στήριξη που έχουν λάβει από το κράτος όσοι έχουν εκδόσει επιταγές δεν χρησιμοποιήθηκε για την πληρωμή τους και «αυτό έχει σαν επακόλουθο, οι κομιστές των επιταγών είτε από τον κλάδο του χονδρικού εμπορίου, είτε από τον βιοτεχνικό κλάδο, είτε από τον κλάδο της μεταποίησης κτλ., με τις συνεχείς παρατάσεις στην αποπληρωμή των επιταγών, να έχουν τεράστια προβλήματα ρευστότητας και επιβίωσης. Όλες αυτές οι επιχειρήσεις αποτελούν πάνω από το 50% της οικονομικής δραστηριότητας», σημειώνει η Ομοσπονδία.