Ανοίγει ο δρόμος για την δημοπράτηση του σημαντικού για τον Δήμο Ρεθύμνης έργου, που αφορά στην ανάδειξη και τουριστική αξιοποίηση του σπηλαίου Γερανίου, μετά και την έγκριση μνημονίου συνεργασίας μεταξύ Δήμου Ρεθύμνης και υπουργείου Πολιτισμού από την Οικονομική Επιτροπή.
Ειδικότερα, το έργο με προϋπολογισμό 253.359,99€ έχει ενταχθεί στο ΠΕΠ Κρήτης 2014-2020, στο πρόγραμμα (Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις) -ΟΧΕ Ρεθύμνου.
Η πράξη θα υλοποιηθεί σε δύο υποέργα:
- Κατασκευαστικό έργο με τον ομώνυμο τίτλο, με το ποσό των 213.999,99€
- Επίβλεψη Αρχαιολογίας σπηλαιολογίας, με το ποσό των 39.360,00€
Αντικείμενο του έργου:
- Η διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου του σπηλαίου για την άνετη προσπέλαση των επισκεπτών από τον δευτερεύοντα ασφαλτοστρωμένο δρόμο προς το σπήλαιο.
- Η διαμόρφωση της εισόδου με θολωτή στοά από σκυρόδεμα. (Η είσοδος θα γίνει στο υψόμετρο του σημερινού ανοίγματος και της υπάρχουσας εισόδου).
- Η διαμόρφωση οριοθετημένου διαδρόμου για την κίνηση των επισκεπτών μέσα στο σπήλαιο. Στο ίδιο μήκος αμέσως μετά την είσοδο, διαμορφώνεται καλύτερα η υπάρχουσα κλίμακα με επαρκές πλάτος, ώστε να μπορεί να τοποθετηθεί και μηχανοκίνητο κάθισμα για ΑΜΕΑ στον χειρολισθήρα του κιγκλιδώματος.
Υπενθυμίζεται ότι η μελέτη του συγκεκριμένου έργου που έχει λάβει το πράσινο φως από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, περιλαμβάνει τη δημιουργία μιας εξέδρας στην είσοδο του σπηλαίου ύψους 4-5 μέτρων, από την οποία οι επισκέπτες θα μπορούν να δουν στο σύνολό τους τα ευρήματα. Επίσης περιλαμβάνει φωτισμό του χώρου, αλλά και αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση του περιβάλλοντα της εισόδου χώρου.
Η έκταση που καλύπτει το σπήλαιο είναι 1.200 τ.μ. και έχει χωριστεί σε έξι θαλάμους. Οι πέντε θάλαμοι είναι διαδοχικοί κατά μήκος και χωρίζονται από μεγάλους σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Ο έκτος θάλαμος είναι παράλληλος του πρώτου προς τα αριστερά. Σ’ αυτόν υπήρχε η φυσική είσοδος του σπηλαίου. Σύμφωνα με την απόφαση ένταξης το έργο θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τον Αύγουστο του 2023.
Το έργο με ήπιες πάντα παρεμβάσεις όταν υλοποιηθεί, αναμένεται να δώσει νέα πνοή στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Ρεθύμνου, καθώς το σπήλαιο αυτό που ανακαλύφθηκε τυχαία το 1969 κατά τη διάρκεια των εργασιών για τη διάνοιξη της εθνικής οδού, στο ύψος του Ρεθύμνου, κρύβει σύμφωνα με τους επιστήμονες έναν πολιτιστικό θησαυρό. Το σπήλαιο διαθέτει σημαντικά ευρήματα τα οποία αποκαλύπτουν δραστηριότητες και στοιχεία της εποχής. Οι αρχαιολόγοι κατόρθωσαν να ανακαλύψουν αδιατάρακτα αρχαιολογικά στρώματα και να αποδείξουν ότι ο χώρος κατοικήθηκε κατά τη διάρκεια ολόκληρης της Νεολιθικής περιόδου, από το 6.000 π.Χ. μέχρι το 3.000 π.Χ., χωρίς μεταγενέστερες επεμβάσεις. Αντίστοιχη στρωματογραφία παρατηρήθηκε και στην Κνωσό.
Αξίζει να σημειωθεί πως στα ευρήματα περιλαμβάνονται και οι σκελετοί ζώων καθώς και τριών ανθρώπων, οι οποίοι προφανώς είχαν παγιδευτεί και πέθαναν από ασφυξία. Το σπήλαιο πιθανόν να είχε χρησιμοποιηθεί ως κατοικία μόνο σποραδικά κατά τη διάρκεια του έτους.
Τι περιλαμβάνει η μελέτη:
Καθαρισμός εντός του Σπηλαίου:
Ελαφρύς καθαρισμός στο δάπεδο του εσωτερικού του σπηλαίου και απομάκρυνση των φερτών υλικών και των προϊόντων της ανασκαφής, σε συνεργασία με το επιστημονικό προσωπικό της αρμόδιας Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας Νοτίου Ελλάδος.
Διαμορφώσεις περιβάλλοντος χώρου
Προβλέπονται:
- Καθαρισμός του εξωτερικού χώρου γύρω από την είσοδο του σπηλαίου και απομάκρυνση φερτών υλικών και προϊόντων εκσκαφής της παρακαμπτήριας οδού που συνδέει την Εθνική Οδό με την είσοδο του σπηλαίου και τον παρακείμενο ναΐσκο της Παναγίας, στο πλαίσιο της θεραπείας του περιβάλλοντος που έχει επιβαρυνθεί από αυθαίρετες χωματουργικές εργασίες.
- Διαμόρφωση εδάφους στον εξωτερικό χώρο της εισόδου, προκειμένου να διευκολύνεται η ασφαλής προσβασιμότητα στο σπήλαιο, με δημιουργία αναβαθμών.
- Κατασκευή μονοπατιού παράλληλου της ασφαλτοστρωμένης οδού, πλάτους 2.50μ. και μήκους 21.00μ., το οποίο θα επιστρωθεί με φυσικούς πλακοειδείς λίθους τοπικής προέλευσης. Κατά μήκος του μονοπατιού θα κατασκευαστεί χαμηλό λιθόκτιστο τοιχίο/στηθαίο πλάτους 0.50μ. και ύψους 0.60μ. από ακανόνιστους λίθους.
- Κατασκευή επικλινούς επιπέδου (ράμπας), προκειμένου να εξασφαλίζεται η πρόσβαση στα άτομα με κινητικά προβλήματα.
- Δενδροφύτευση του ευρύτερου περιβάλλοντος χώρου με φυτά που ενδημούν στην Κρήτη και ειδικά στην περιοχή του φαραγγιού των Βεδέρων, με σκοπό την αισθητική αποκατάσταση του τοπίου.
Είσοδος του σπηλαίου
Προβλέπονται:
- Κατασκευή θολωτού προθαλάμου από φυσικούς τοπικούς λίθους, χωρίς πρόσμικτα υλικά, με φυτοκάλυψη, ο οποίος θα εναρμονίζεται με το φυσικό περιβάλλον, προκειμένου να προστατεύεται το μικροκλίμα του σπηλαίου. Η κατασκευή θα πραγματοποιηθεί έξω από την κύρια είσοδο και θα έχει σχήμα Γ.
- Τοποθέτηση δύο θυρών, μία στον προθάλαμο και μία στην είσοδο του σπηλαίου, από συμπαγή ανθεκτική ξυλεία. Οι θύρες θα πλαισιωθούν ανοξείδωτο σκελετό.
Δάπεδο – Πλατφόρμα
Προβλέπονται:
Διαμόρφωση δαπέδου με αδρανή υλικά, γεωύφασμα και επίστρωση με χώμα και ψηλό σκούρο χαλίκι (όπως περιγράφεται στη συνημμένη μελέτη). Το δάπεδο θα συνιστά ορισμένη πορεία, προκειμένου να είναι δυνατός αφενός η ασφάλεια και αφετέρου ο έλεγχος των επισκεπτών.
Κιγκλίδωμα
Περιμετρικά της πλατφόρμας προβλέπεται η τοποθέτηση ανοξείδωτου κιγκλιδώματος με κουπαστή στρογγυλής διατομής και οριζόντιο κάγκελο από ανοξείδωτο συρματόσχοινο.
Ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες
Προβλέπονται:
- Απομάκρυνση δύο στύλων της ΔΕΗ και ενός ηλεκτρικού πίνακα από τον εξωτερικό χώρο του σπηλαίου.
- Τοποθέτηση φωτισμού ασφαλείας και φωτιστικών σωμάτων (ψυχρός φωτισμός) σε συγκεκριμένα σημεία, σύμφωνα με τη συνημμένη μελέτη, προκειμένου να αναδεικνύεται ο λιθοματικός διάκοσμος του σπηλαίου.
- Χρήση φωτιστικών σωμάτων μη εμφανών, με υπόγεια καλωδίωση, σε συνεργασία με το επιστημονικό προσωπικό της αρμόδιας Εφορείας Σπηλαιολογίας – Ανθρωπολογίας, το οποίο θα παρακολουθήσει τις αναγκαίες εργασίες εκσκαφής μικρής κλίμακας.
Εκθέματα
Προβλέπεται:
- Τοποθέτηση ενημερωτικών πινακίδων εσωτερικά και εξωτερικά του σπηλαίου.
- Τοποθέτηση πιστών αντιγράφων των κινητών ευρημάτων και του ανθρωπολογικού / παλαιοζωολογικού υλικού (εφόσον, όπου και στο βαθμό που προκύπτει η ακριβής θέση τους από τα ανασκαφικά δεδομένα) στο εσωτερικό του σπηλαίου.
Σήμανση
Προβλέπεται:
- Τοποθέτηση ενημερωτικών πινακίδων στον εξωτερικό χώρο του σπηλαίου, για την διευκόλυνση την πρόσβαση των επισκεπτών στο σπήλαιο.
Τοποθέτηση πινακίδων – χαρτών στο εσωτερικό του σπηλαίου, όπου θα σημαίνεται τόσο η θέση των ευρημάτων σε σχέση με την κάτοψη του σπηλαίου.
