Απαντώντας σε φορτική (και συνάμα υποκριτική) ερώτηση κορυφαίου στελέχους της Ν.Δ. πού θα βρει ο ΣΥΡΙΖΑ 25 με 30 δισ. ευρώ για τις δανειακές και λοιπές υποχρεώσεις (Μega – 30/12/14), κορυφαίο στέλεχος του κόμματος είπε το κουφό, «είμαστε σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση». Για άλλες σχέσεις έπρεπε να μιλάει ο Συριζαίος, όπως βέβαια και ο Νεοδημοκράτης. Το θέμα δεν είναι πώς θα δανειοδοτηθεί η χώρα αλλά ποιος θα πληρώσει τους δανειστές και όσο αντέχει η καμπούρα μας οι κυβερνώντες (όποιοι και αν είναι αυτοί) δεν θα έχουν σοβαρό λόγο να ανησυχούν.
Αν ο κ. βουλευτής έλεγε, «Εμείς, σε αντίθεση με σας, θα εισπράξουμε τα χρέη των μεγαλοφειλετών που ξεπερνούν τα 70 δισ. ευρώ», θα τον επευφημούσαμε τουλάχιστο για την τόλμη του να κάνει μια «αιρετική» δήλωση (που σίγουρα θα του κόστιζε). Γνωρίζουν καλά οι επιτελείς όλων των κομμάτων ότι η είσπραξη των μεγαλοφειλών είναι δίκοπο μαχαίρι για όποιο κόμμα τολμήσει να το πιάσει στα χέρια του.
Χαρακτηριστική είναι και η απάντηση που έδωσε ο κ. Τσίπρας μπροστά σε κομματικό ακροατήριο στο Ηράκλειο (13/12/14) όταν αγανακτισμένη κυρία τον διέκοψε φωνάζοντας «oι κλέφτες είναι εδώ μέσα, έναν έναν τους ξέρουμε»: «Θα σε χρειαστούμε να κυβερνήσουμε μαζί να μας τους υποδείξεις». Το φτηνό ευφυολόγημα μπορεί να τον έβγαλε από τη δύσκολη θέση, αλλά εμείς θα επιμείνουμε: τι έπραξαν ο ίδιος προσωπικά και οι σύντροφοί του (ως αξιωματική αντιπολίτευση) για να πάνε οι «κλέφτες» στη φυλακή και τα «κλεμμένα» στα ταμεία του κράτους; Μήπως διατράνωσαν ποτέ την αποφασιστικότητά τους να κλείσουν μια ανοιχτή πληγή για την οικονομία και την κοινωνία;
Ασφαλώς και δεν θα δώσει ο ΣΥΡΙΖΑ απάντηση (προεκλογικά ή μετεκλογικά) στο ερώτημα γιατί δεν εισπράττονται οι μεγαλοφειλές (όπως δεν έδωσαν Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ μαζί ή χώρια). Δεν κομίζω γλαύκα εις Αθήνας λέγοντας ότι τα κόμματα εξουσίας δεν τόλμησαν και δεν τολμούν να τοποθετηθούν ξεκάθαρα στο φλέγον αυτό θέμα για να μην κάψουν τη γούνα τους. Υπήρξε, υπάρχει και θα υπάρχει έλλειψη πολιτικής βούλησης για την είσπραξη των οφειλών αυτών. Ο λόγος είναι ζωτικής σημασίας.
Η σχέση των κομμάτων με ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες έχει μακρινές και υπόγειες διαδρομές. Για τους Ρωμαίους ίσχυε το «do ut des», δηλ. δίνω για να δίνεις, ό,τι αποκαλύπτει διαχρονικά το πολιτικό και οικονομικό αλισβερίσι εις βάρος του απροστάτευτου λαού. Αυτό να το εμπεδώσουμε, ανεξάρτητα από το ποια κομματικά λάβαρα θα σηκώνουμε κάθε φορά με φρέσκες αλλά φρούδες ελπίδες.
Τα κόμματα εξουσίας, υπάρχοντα και ανερχόμενα, δεν έχουν τα κότσια να ξηλώσουν τους μηχανισμούς προστασίας των μεγαλοφειλετών και μεγαλοφοροφυγάδων, που τους εξασφαλίζουν καθημερινό τσιμπούσι ενώ λιμοκτονούν εκατοντάδες χιλιάδες και σκαλίζουν στα σκουπίδια. Αν το αποτολμούσαν θα ήταν σαν να έσκαβαν το λάκκο τους. Προτιμούν λοιπόν (μόλις πάρουν τα ηνία στα χέρια τους) να βαρυφορτώνουν και να ξυλοφορτώνουν τα αδύναμα υποζύγια. Και μετά δοξάζουν τη δημοκρατία.
Αυτή είναι η άλλη σχέση (εκείνο το «συμβόλαιο με το λαό» από τη δεκαετία του ’80). Οι κυβερνήσεις μπορεί να αλλάζουν αλλά η σχέση παραμένει ίδια και απαράλλακτη. Είναι εύκολη και αποδοτική.
* Ο Οδυσσέας Τσαγκαράκης είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης