Μονόδρομος για την ανάκαμψη του τουριστικού κλάδου μετά από μια πολύ κακή σεζόν με περιορισμένα έσοδα και αφίξεις, λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, χαρακτηρίζεται ο εμβολιασμός του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού.
Και αυτό γιατί αν και η Ελλάδα και ειδικότερα η Κρήτη βρίσκονται στις πρώτες θέσεις των προτιμήσεων των ταξιδιωτών για καλοκαιρινές διακοπές για το 2021, εν τούτοις αυτή δεν μεταφράζεται ακόμα σε κρατήσεις, αφού κυριαρχεί ο φόβος και οι δυνητικοί επισκέπτες τηρούν στάση αναμονής περιμένοντας τον εμβολιασμό τους.
Οι κρατήσεις είναι μηδαμινές σε τοπικό επίπεδο και αυτές που υπάρχουν στα συστήματα των τουριστικών πρακτορείων, αφορούν εκείνες που ακυρώθηκαν το 2020 (ποσοστό 15%-20%).
Το τοπίο παραμένει θολό και το μέλλον της νέας τουριστικής περιόδου άγνωστο, ωστόσο φορείς του τουριστικού χώρου επισημαίνουν με έμφαση πως οι ρυθμοί των εμβολιασμών θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό την πορεία της σεζόν. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα πάντως θεωρείται χαμένη η έναρξη της σεζόν για την Κρήτη το δίμηνο Απριλίου-Μαΐου, ενώ φαίνεται πως η σεζόν θα βασιστεί σε κρατήσεις της τελευταίας στιγμής. Δεδομένο θεωρείται επίσης ότι η περίοδος του early booking θα παραταθεί και οι προσφορές και οι εκπτώσεις θα είναι γενναίες με δεδομένη τη σημερινή απουσία εκδήλωσης ενδιαφέροντος για κρατήσεις.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του συνδέσμου τουριστικών πρακτόρων νομού Ρεθύμνου Στράτος Μπερέτης, τα μέτρα και οι περιορισμοί θα συνεχίσουν να ισχύουν, ωστόσο ακόμα δεν έχει διευκρινίσει εάν θα απαιτείται υγειονομικό διαβατήριο από τις αεροπορικές εταιρείες για τους ταξιδιώτες ή αν θα διενεργούνται rapid tests κατά την άφιξη και αναχώρηση των επισκεπτών.
Αυτό το πλαίσιο επανεκκίνησης των ταξιδιών πρέπει άμεσα να ξεκαθαριστεί σε ευρωπαϊκό αλλά και σε ελληνικό επίπεδο, όπως τονίζουν παράγοντες της αγοράς, αναφέροντας πως η ασφάλεια αποτελεί βασικό ζητούμενο για τους ταξιδιώτες.
Σίγουρα οι προσδοκίες για τη νέα χρονιά δεν είναι μεγάλες. Για τον ελληνικό τουρισμό ο πρώτος βασικός στόχος είναι η ανάκτηση τουλάχιστον του 50% της τουριστικής κίνησης του 2019. Είναι ένα αρχικό «ταβάνι», που θεωρείται από όσους γνωρίζουν καλά το τουριστικό περιβάλλον πως μπορεί να επιτευχθεί. Σημειώνεται πως το 2019 έφερε στο τουριστικό ταμείο 18,2 δισ. ευρώ ταξιδιωτικές εισπράξεις, το υψηλότερο ποσό των τελευταίων ετών, με ταυτόχρονο ρεκόρ και στο επίπεδο των αφίξεων.
Συνεπώς, σε επίπεδο εσόδων, ο πήχης για τη νέα σεζόν μπαίνει κάπου στα 9 με 10 δισεκατομμύρια ευρώ, αλλά υπό πολλές προϋποθέσεις: πως ο εμβολιασμός του πληθυσμού θα συνεχιστεί ομαλά τόσο στην Ελλάδα όσο και στις βασικές δεξαμενές τουριστών για τη χώρα μας (Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ), πως θα υπάρξει επάρκεια εμβολίων, ότι δεν θα έχουμε ένα σαρωτικό τρίτο κύμα της πανδημίας, πως μέχρι την άνοιξη θα έχει αρχίσει να αποκαθίσταται η ταξιδιωτική εμπιστοσύνη και να αίρονται οι περιορισμοί στα ταξίδια.
Βέβαιο πάντως θεωρείται ότι προσφορά κλινών και του χρόνου θα ξεπερνά κατά πολύ την αναμενόμενη ζήτηση γι’ αυτό και θεωρείται βέβαιο πως θα υπάρξουν γενναίες εκπτώσεις και προσφορές καθιστώντας ελκυστικά τα τουριστικά πακέτα.
Αναλυτικά,
Μετά από μια πολύ κακή τουριστική περίοδο ως συνέπεια της πανδημίας του κορονοϊού, που οδήγησε σε βαθιά ύφεση τον τουριστικό κλάδο, με κατακόρυφη συρρίκνωση των τουριστικών εσόδων και της τουριστικής κίνησης, η αγωνία των εμπλεκόμενων στον τουρισμό κορυφώνεται εν όψει και της νέας σεζόν, η οποία μέχρι στιγμής τουλάχιστον χαρακτηρίζεται αβέβαιη. Το τοπίο παραμένει θολό, καθώς σε όλο τον κόσμο οι επιπτώσεις του ιού covid 19 είναι σοβαρότατες, με αποτέλεσμα ο προγραμματισμός ταξιδιών να έχει «παγώσει». Αυτό άλλωστε φαίνεται από την πορεία των κρατήσεων, οι οποίες είναι καθηλωμένες.
Πράκτορες και ξενοδόχοι τονίζουν ότι μονόδρομος για την ανάκαμψη του τουρισμού είναι ο γρήγορος ρυθμός των εμβολιασμών. Αυτό δείχνει η διάθεση των ταξιδιωτών, καθώς παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται στις πρώτες προτιμήσεις ως ένας ελκυστικός προορισμός εν τούτοις τηρείται στάση αναμονής για τις κρατήσεις.
Για τον λόγο αυτό η εκτίμηση του τουριστικών παραγόντων είναι ότι η αποτελεσματικότητα του εμβολιαστικού προγράμματος, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στις χώρες προέλευσης των τουριστών, θα προσδιορίσει το βαθμό ανάκαμψης της οικονομικής δραστηριότητας και της κινητικότητας του πληθυσμού. Παράλληλα, όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του συνδέσμου τουριστικών πρακτόρων Ρεθύμνου, Στράτος Μπερέτης, παράλληλα με τους ταχείς ρυθμούς που απαιτούνται για τον εμβολιασμό του μεγαλύτερου ποσοστού του εμβολιασμού χαρακτηρίζεται άμεσο και αναγκαίο ο καθορισμός των υγειονομικών πρωτοκόλλων για τα ταξίδια, καθώς και ο σχεδιασμός για το πιστοποιητικό εμβολιασμού. Αυτά όπως αναφέρει είναι ζητήματα που πρέπει να διευθετηθούν άμεσα για να μπορέσουν σταδιακά να ανακάμψουν οι κρατήσεις.
Με τα μέχρι τώρα δεδομένα πάντως θεωρείται χαμένη η έναρξη της σεζόν για την Κρήτη το δίμηνο Απριλίου-Μαΐου, ενώ φαίνεται πως η σεζόν θα βασιστεί σε κρατήσεις της τελευταίας στιγμής. Δεδομένο θεωρείται επίσης ότι η περίοδος του early booking θα παραταθεί και οι προσφορές και οι εκπτώσεις θα είναι γενναίες με δεδομένη τη σημερινή απουσία εκδήλωσης ενδιαφέροντος για κρατήσεις. Μέχρι στιγμής πάντως οι μοναδικές κρατήσεις που υπάρχουν στα συστήματα των τουριστικών πρακτορείων είναι εκείνες που ακυρώθηκαν πέρυσι και έχουν μεταφερθεί για φέτος, όμως και αυτές δεν μπορούν να θεωρηθούν δεδομένες όπως εξήγησε ο κ. Μπερέτης.
Ωστόσο, η αισιοδοξία παραμένει και ο στόχος για τη νέα τουριστική περίοδο είναι αυτή να κυμανθεί στο 50%-70% της τουριστικής κίνησης του 2019. Αυτό σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Τουριστικών Πρακτόρων Ρεθύμνου θα είναι το καλύτερο σενάριο, που μπορεί ωστόσο να πραγματοποιηθεί εφόσον και η πολιτεία λάβει εγκαίρως τα μέτρα και υπό την προϋπόθεση φυσικά ότι θα συνεχιστεί ομαλά και θα επιταχυνθεί ο προγραμματισμός του εμβολιασμού του γενικού πληθυσμού και παράλληλα θα υπάρξει εγκαίρως ένα σαφές πλαίσιο με μέτρα και οδηγίες για τους ταξιδιώτες. «Το εμβόλιο θα αποτελέσει το αντίδοτο στον τουρισμό. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο και για εμάς δεδομένο. Ο τουρισμός είναι ασφάλεια. Αν δεν υπάρχει ασφάλεια ο κόσμος δεν ταξιδεύει. Πρέπει να υπάρξει μια ντιρεκτίβα ευρωπαϊκή για να ξέρει ο κόσμος τι ισχύει» είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών Πρακτόρων Ρεθύμνου.
Συγκεκριμένα για τον ελληνικό τουρισμό, ο πρώτος στόχος είναι η ανάκτηση τουλάχιστον του 50% της περσινής τουριστικής κίνησης. Σε επίπεδο εσόδων, ο πήχης μπαίνει περίπου στα δέκα δισεκατομμύρια ευρώ, υπό την προϋπόθεση εντούτοις πως δεν υπάρξει ανατροπή όσον αφορά την πανδημία ή από κάποιον άλλο εξωγενή παράγοντα.
Ο δρόμος που πρέπει να διανυθεί μέχρι αυτό το στόχο είναι μακρύς. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, στο εννεάμηνο οι ταξιδιωτικές εισπράξεις εμφάνισαν μείωση κατά 78% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 και διαμορφώθηκαν στα 3,5 δισ. ευρώ μόλις. Ειδικότερα, οι εισπράξεις από τη Γερμανία και από τη Γαλλία μειώθηκαν κατά 69%, 74% από το Ηνωμένο Βασίλειο, από τις ΗΠΑ τα έσοδα ήταν ανύπαρκτα (πτώση 93% σε σχέση με πέρσι), όπως και από τη Ρωσία (96,9%).
«Παγωμένες» οι κρατήσεις
Στασιμότητα επικρατεί για μεγάλο χρονικό διάστημα στις τουριστικές κρατήσεις, οι οποίες παραμένουν καθηλωμένες, καθώς δεν υπάρχει κανένα ενδιαφέρον. Όπως εξηγεί μιλώντας στα «Ρ.Ν.», ο πρόεδρος του σύνδεσμος τουριστικών πρακτόρων Ρεθύμνου, Στράτος Μπερέτης, οι μοναδικές κρατήσεις που υπάρχουν αυτή τη στιγμή αφορούν εκείνες που ακυρώθηκαν την περσινή περίοδο και κυμαίνονται σε ποσοστό 15%-20%, χωρίς ωστόσο ούτε αυτές να θεωρούνται δεδομένες, καθώς εξακολουθεί να ισχύει η ευέλικτη πολιτική των ακυρώσεων.
«Τα πράγματα είναι πολύ «παγωμένα» δυστυχώς. Οι κρατήσεις είναι ελάχιστες, από την επαφή που έχουμε εμείς τα γραφεία με τους πελάτες και με άλλους συναδέλφους η εικόνα είναι ότι όλοι περιμένουν τον εμβολιασμό. Όταν εμβολιαστεί ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού, θεωρώ ότι θα αλλάξει η πορεία των κρατήσεων. Όσο καθυστερεί αυτό, πάει πίσω και ο τουρισμός. Περίμενα στις αρχές του χρόνου ότι θα ήταν καλυτέρα τα πράγματα με τις κρατήσεις και όχι όπως σήμερα που είναι μηδαμινά. Όμως βλέπουμε ότι αν και υπάρχει διάθεση από τους ταξιδιώτες, οι οποίοι μάλιστα κατατάσσουν την Ελλάδα και την Κρήτη ειδικότερα στους πρώτους προορισμούς προτίμησης για καλοκαιρινές διακοπές, εν τούτοις διστάζουν και το αναβάλλουν να κάνουν κρατήσεις έως ότου εμβολιαστούν. Από την άλλη πρέπει να «τρέξει» και η Ευρωπαϊκή Ένωση και η κυβέρνηση και να προχωρήσουν σε σχετικές ανακοινώσεις για το πώς θα γίνονται τα ταξίδια από δω και πέρα. Διαβατήριο εμβολιασμένου; Rapid test στην άφιξη και στην αναχώρηση; Όλα αυτά είναι ζητήματα που πρέπει άμεσα και έγκαιρα να διευκρινιστούν και να ανακοινωθούν γιατί αυτή την στιγμή υπάρχει μια αβεβαιότητα. Η Ευρώπη αποδεικνύεται για μια ακόμα φορά αργοκίνητη στο θέμα αυτό, για αυτό θα πρέπει να ασκηθούν πιέσεις για να προχωρήσει το θέμα».
Όπως προθέτει κ. Μπερέτης, οι τουρ οπερέιτορς και οι αεροπορικές εταιρείες έχουν κάνει τον προγραμματισμό τους, ο οποίος σίγουρα είναι συρρικνωμένος σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. «Είναι και αυτοί σε στάση αναμονής, όσο καθυστερούν οι εμβολιασμοί και οι ανακοινώσεις για τα ταξίδια τόσο πιο πίσω θα πηγαίνει η τουριστική περίοδος, κατά την άποψή μου. Μέχρι στιγμής δεν έχουμε καμιά εικόνα γιατί δεν υπάρχουν κρατήσεις. Έχει μείνει ένα 15%-20% από μεταφορές και κρατήσεις από πέρυσι για φέτος, αλλά αυτό δεν λέει και κάτι, γιατί υπάρχει ευέλικτη πολιτική ακυρώσεων και δεν ξέρουμε τι θα γίνει» είπε.
Στόχος η τουριστική κίνηση το 2021 να φτάσει το 50%-70% του 2019
Σύμφωνα με τους παράγοντες της τουριστικής αγοράς το καλύτερο σενάριο για την νέα σεζόν είναι να επιτευχτεί το 50%-70% τα τουριστικής κίνησης του 2019, κάτι που δεν είναι απλό και εύκολο, ειδικά αν δεν προχωρήσουν με ταχυτέρους ρυθμούς οι εμβολιασμοί, όπως είπε χαρακτηριστικά, ο κ. Μπερέτης: «Αν πάμε μεταξύ του 50%-70% της τουριστικής κίνησης του 2019 θα είμαστε πάρα πολύ ικανοποιημένοι. Όλα θα εξαρτηθούν από την πορεία των εμβολιασμών. Η αλήθεια είναι βεβαία ότι κατά την άποψή μου το δίμηνο Απρίλιου – Μαΐου δεν θα είναι πολύ ζωηρό. Όσο καθυστέρει ο εμβολιασμός και όσο καθυστερεί και η έκδοση αποφάσεων και πρωτοκόλλων για το πώς θα γίνουν τα ταξίδια στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα καθυστερεί και η έναρξη της σεζόν και θα συρρικνώνονται τα ποσοστά αυξήσεων και για το 2021», ανέφερε.
