Το καμπανάκι του κινδύνου για τις επιπτώσεις που έχει στη δημόσια υγεία η αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών επισημαίνουν γιατροί και φαρμακοποιοί, που ενώνουν τις δυνάμεις τους σε μια προσπάθεια περιορισμού της χρήσης των φαρμάκων. Με σύνθημα τα «αντιβιοτικά θα χορηγούνται μόνο με συνταγή γιατρού» καλούν τους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεχτικοί και ποτέ να μην λαμβάνουν αντιβίωση χωρίς ιατρική γνωμάτευση.
Ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Ρεθύμνου Γιώργος Στεφανάκης, με αφορμή και την Παγκόσμια Εβδομάδα Ευαισθητοποίησης για την ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών (12-18 Νοεμβρίου) αλλά και την Ευρωπαϊκή Ημέρα Ενημέρωσης για τα αντιβιοτικά, είναι η 18η Νοεμβρίου, ανέφερε πως η Ελλάδα μας επί δεκαετίες είχε το θλιβερό «προνόμιο» να κατέχει μία από τις πρώτες θέσεις στη μικροβιακή αντοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) σημειώνοντας τους κινδύνους που εγκυμονούνται από τη χρήση τους τόσο στον ίδιο τον λήπτη, όσο και στο σύνολο του πληθυσμού, αφού πλέον τα μικρόβια καθίστανται ανθεκτικά στα φάρμακα.
«Διανύουμε την εποχή της ΠανΑντοχής, αφού σε αρκετές χώρες όπως και στη χώρα μας, ασθενείς εμφανίζουν λοιμώξεις από βακτήρια ανθεκτικά σε όλα σχεδόν τα διαθέσιμα αντιβιοτικά.
Ανθεκτικά βακτήρια στα τελευταία διαθέσιμα αντιβιοτικά για τη θεραπεία απειλητικών για τη ζωή λοιμώξεων έχουν επιμολύνει το περιβάλλον και τα ζώα και μπορούν να μεταδοθούν στον άνθρωπο μέσω της επαφής ή μέσω της τροφικής αλυσίδας.
Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι τουλάχιστον 1.600 άτομα χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους λόγω λοιμώξεων που προκαλούν μικρόβια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά (Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (ΕCDC).
Το 2015 στις χώρες της Ε.Ε. και του ΕΟΧ καταγράφηκαν περί τα 671.689 περιστατικά λοιμώξεων από ανθεκτικά στα αντιβιοτικά μικρόβια και τα οποία οδήγησαν σε 33.100 θανάτους ασθενών.
Στο 72,4% των θανάτων η λοίμωξη σχετιζόταν με παροχή υπηρεσιών υγείας και κυρίως με νοσηλεία σε νοσοκομεία.
Το ένα τρίτο των συνολικών θανάτων σε Ε.Ε. – ΕΟΧ από λοιμώξεις από ανθεκτικά μικρόβια σημειώθηκαν το 2015 στην Ιταλία (10.762), ενώ η Ελλάδα είναι η δεύτερη χώρα με το μεγαλύτερο πρόβλημα -σε αναλογία με τον πληθυσμό της- καθώς το 2015 καταγράφηκαν 18.472 λοιμώξεις και 1.626 θάνατοι.
Aυτό μπορεί να γίνει με την ορθή χρήση των αντιβιοτικών, την εφαρμογή σε νοσοκομειακό επίπεδο καλών πρακτικών, όπως είναι η υγιεινή των χεριών και η σωστή διαχείριση των ασθενών με λοιμώξεις από πολυανθεκτικά μικρόβια (νοσηλεία σε απομόνωση), αλλά και την ενίσχυση της έρευνας για την ανάπτυξη νέων αντιβιοτικών. Τα αντιβιοτικά είναι πολύτιμα φάρμακα και η διαφύλαξη της αποτελεσματικότητάς τους μας αφορά όλους» ανέφερε.
Η διευθύντρια της παθολογικής κλινικής Ελένη Ιωαννίδου υποστήριξε πως τα αντιβιοτικά δεν αποτελούν θεραπευτική λύση για τις ιώσεις και το κρυολόγημα, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων: «Η περίοδος του χειμώνα που ξεκινά είναι μια περίοδος που χαρακτηρίζεται από αυξημένο αριθμό λοιμώξεων, κυρίως του αναπνευστικού. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών είναι γρίπη και άλλες ιώσεις, γα τις οποίες ουσιαστικά δεν υπάρχει στοχευμένη θεραπεία. Συνηθίζεται οι πολίτες επειδή φοβούνται και θέλουν να τελειώσουν γρήγορα τα συμπτώματα τους, είτε οι γιατροί επειδή πιέζονται να συνταγογραφούν πολλές φορές τα αντιβιοτικά. Δυστυχώς τα αντιβιοτικά αυτά άλλες φορές αγοράζονται απευθείας από τους ασθενείς ή χορηγούνται από το φαρμακείο χωρίς συνταγή. Τα αντιβιοτικά αυτά σε πολύ μεγάλο ποσοστό δε δρουν γιατί οι ιώσεις δεν έχουν κάποιο φάρμακο που να τις αντιμετωπίζει και από την άλλη η κατανάλωση τους είναι ανώφελη και προκαλεί διάφορα προβλήματα σε ατομικό επίπεδο παρενέργειες φαρμάκων, γιατί το κάθε αντιβιοτικό δεν είναι πανάκεια για όλες τις ασθενείς αλλά και σε συλλογικό επίπεδο αυξάνοντας την αντοχή των μικροβίων στην κοινότητα με αποτέλεσμα όταν θα χρειάζεται τελικά να ληφθεί ένα φάρμακο για να αντιμετωπιστεί μια νόσος να μην μπορεί να το κάνει γιατί έχει αναπτυχτεί αντοχή. Πρέπει ο κόσμος να καταλάβει ότι δεν σημαίνει ότι όταν νιώθει πολύ άρρωστος έχει κάποιο ιό. Άρα λοιπόν ποτέ δεν παίρνουμε αντιβιοτικά χωρίς συνταγή γιατρού, πολύ περισσότερο δεν τα παίρνουμε από το συρτάρι ή από τη γειτόνισσα. Κινδυνεύουμε σοβαρά και κυρίως προκαλούμε τεράστιο πρόβλημα στη δημόσια υγεία, το οποίο κάποια στιγμή θα γυρίσει και επάνω μας».
Ο Κώστας Βαρδιάμπασης, πρόεδρος του Συλλόγου Φαρμακοποιών αναφέρθηκε στην προσπάθεια περιορισμού του φαινομένου χορήγησης αντιβιοτικών χωρίς συνταγή γιατρού από τους φαρμακοποιούς του Ρεθύμνου, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων: «Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι ότι στο κοινό κρυολόγημα, βήχας, καταρροή δεν υπάρχει λόγος για αντιβίωση. Το να πάρουμε αντιβίωση δεν σημαίνει ότι θα μας περάσει ο πονόλαιμος γρηγορότερα, αντιθέτως σημαίνει ότι κάποια στιγμή εξαιτίας της κατάχρησης αντιβιοτικών στην κοινότητα μπορούν να αναπτυχτούν ανθεκτικά στελέχη, τα οποία τα βλέπουμε να αναπτύσσονται σε νοσοκομειακό περιβάλλον και δεν θα έχουμε τα αντιβιοτικά στη φαρέτρας ως όπλα για να αντιμετωπίσουμε κοινές λοιμώξεις, οι οποίες δυστυχώς καταλήγουν και στον θάνατο επειδή δεν υπάρχει κάποιο φάρμακο να τις αντιμετωπίσει. Οι φαρμακοποιοί προσπαθούμε παρά τις πιέσεις των ασθενών να μην χορηγούμε αντιβιοτικά. Επίσης όταν μας συνταγογραφείται η αντιβιοτική θεραπεία πρέπει να τηρούμε επακριβώς τόσο τον χρόνο όσο και τον τρόπο λήψης της».