Αναλογίζομαι γιατί με ενοχλεί τόσο η αντιγραφή στα διαγωνίσματα και στις εξετάσεις. Τι πειράζει να πάρει καλύτερο βαθμό κάποιος που δεν έχει διαβάσει; Γιατί πρέπει να είναι τόσο ακριβοδίκαιη η απόδοσή τους; Με προβληματίζουν οι παραβάσεις της δεοντολογίας; Το θεωρώ «ανήθικο» να αντιγράφουν;
Τόσα χρόνια στην εκπαίδευση, πάντα μ’ ενοχλούσε, αλλά πρώτη φορά συνειδητοποιώ ότι υπάρχουν συγκεκριμένοι και ισχυροί λόγοι που έχω αλλεργία στην αντιγραφή. Και δεν είναι ηθικοί λόγοι. Είναι πιο ουσιαστικοί.
Ο μαθητής ή η μαθήτρια που αντιγράφει δε σέβεται τον εαυτό του. Θεωρεί ότι ο διπλανός γνωρίζει καλύτερα το αντικείμενο. Η αυτοεκτίμησή του είναι πολύ χαμηλή. Αυτό οδηγεί σε χαμηλή αυτοπεποίθηση. Ακόμη κι αν γνωρίζει, προτιμά να αντιγράψει, αντί να στηριχτεί στις δυνάμεις του. Διότι δεν είναι σίγουρος. Δεν έχει καλλιεργήσει τη θετική εικόνα για τον εαυτό του.
Βλέπουμε ακόμη και άριστους μαθητές, αυτούς για τους οποίους είμαστε σίγουροι, να προσπαθούν ν’ αντιγράψουν στις πανελλαδικές εξετάσεις, με συνέπεια τον αποκλεισμό τους από τη σχολή της προτίμησής τους. Τι δείχνει αυτό; Ότι το διάβασμα όλης της χρονιάς δεν τον έκανε άξιο να διαγωνιστεί και να πετύχει; Ότι όλη η σχολική του πορεία θα χρειαστεί εξωτερική στήριξη για να αποδώσει;
Ακόμη κι αν ο μαθητής καταφέρει να αντιγράψει, που το επιτυγχάνει συχνά, θα πάρει έναν βαθμό που δεν ανταποκρίνεται στην αξία του. Κι αυτό είναι άδικο. Άδικο για τους άλλους που γνωρίζουν ότι δε διάβασε, αλλά πιο άδικο για τον εαυτό του. Γιατί γνωρίζει ότι δεν τον αξίζει το βαθμό που πήρε. Αυτό επιβεβαιώνει την χαμηλή του αυτοεκτίμηση. Τον πείθει ότι μόνο με την αντιγραφή θα καταφέρει να φανεί άξιος. Αποτέλεσμα είναι ότι μειώνεται ακόμη περισσότερο η διάθεση και ο ενθουσιασμός να διαβάσει και να πετύχει κάτι καλύτερο μόνος του.
Το πιο σημαντικό είναι ότι μαθαίνει να μην προσπαθεί, αλλά να στηρίζεται σε άλλους. Προσλαμβάνει τη ζωή του σαν μια σειρά ευκαιριών για αντιγραφή ή για στήριξη σε άλλους και δεν αναλαμβάνει την ευθύνη των πράξεών του. Αν έχει «τύχη» και καθίσει δίπλα σε κάποιο καλό μαθητή, ώστε ν’ αντιγράψει, θα γράψει ικανοποιητικά. Αν δεν έχει τύχη, τότε δεν μπορεί να κάνει και πολλά. Συμβιβάζεται και γίνεται μοιρολάτρης, αντί να προσπαθήσει ν’ αδράξει τις ευκαιρίες του. Δεν αναλαμβάνει την ευθύνη της μαθητικής του πορείας και στη συνέχεια αφήνει την ευθύνη της ζωής του σε τρίτους.
Καταλήγω, ότι αυτό που με ενοχλεί στην αντιγραφή στις εξετάσεις σίγουρα δεν είναι μήπως τυχόν και πάρουν καλύτερο βαθμό μαθητές που δεν τον αξίζουν. Με ανησυχεί πολύ ως στάση ζωής, που οδηγεί στη χαμηλή αυτοεκτίμηση, στην παραίτηση. Ο άνθρωπος είναι ικανοποιημένος με τον εαυτό του όταν προσπαθεί για να πετύχει αποτελέσματα που θεωρεί ότι αξίζουν. Όταν αναπτύσσεται και εξελίσσεται. Κι αυτό είναι το πιο σημαντικό μάθημα που μπορεί να πάρει στο σχολείο.
Καθηγήτρια στο Πρότυπο Πειραματικό Λύκειο ΠΠΚ Ρεθύμνου