Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΚΑΡΤΣΙΛΑΚΗ
Η απαγόρευση μετακίνησης σε συγκεκριμένες περιοχές ή ώρες, κατά τη διάρκεια της κατοχής της Κρήτης από το Γερμανικό στρατό, ήταν κάτι το σύνηθες.
Η αυθόρμητη αντίσταση των κατοίκων, αλλά και η οργανωμένη αντίσταση μετά το 1941, ανάγκασαν τα στρατεύματα κατοχής να λάβουν αυστηρά μέτρα εναντίον όσων παραβίαζαν την πολιτική τους.
Η γνωστοποίηση των αποφάσεων και των προειδοποιήσεων, γίνονταν με τη ρίψη έντυπου υλικού από αεροσκάφη και ανάρτηση στις τοπικές εφημερίδες, οι οποίες βρίσκονταν κάτω από τον πλήρη έλεγχο των κατοχικών δυνάμεων.
Οι πρώτες προκηρύξεις που έπεσαν στο έδαφος της Κρήτης, αφορούσαν την αντίσταση των ενόπλων πολιτών και απειλούσαν με αντίποινα και καταστροφές όσους συμμετείχαν στη μάχη. Οι προκηρύξεις αυτές, ρίφθηκαν από τα αεροσκάφη, ήδη από τις πρώτες ημέρες της μάχης της Κρήτης, κατόπιν διαπιστώσεως της κατάστασης από το γενικό αρχηγείο στην Αθήνα.
Μετά τη λήξη των μαχών σε όλο το νησί, δόθηκαν στους κατοίκους ειδικές άδειες όπου αναγράφονταν το χωριό διαμονής, η απαγόρευση να φέρουν όπλα και η απαγόρευση μετακίνησης χωρίς ειδική άδεια. Σε οποιαδήποτε εχθρική ενέργεια από ένα και μόνο κάτοικο του εν λόγω χωριού, θα γίνονταν αντίποινα. Τέτοιου είδους χαρτιά μοιράστηκαν σε όλα τα χωριά της επαρχίας και έφεραν τη σφραγίδα της αρμόδια Κραιςκομαντατούρ.
Μετά το τέλος της μάχης της Κρήτης, όσοι σύμμαχοι στρατιώτες δεν κατάφεραν να διαφύγουν από την Κρήτη, εγκλωβίστηκαν στο νησί και προσπάθησαν να κρυφτούν από τα στρατεύματα κατοχής που τους αναζητούσαν. Ο Κρητικός πληθυσμός στην πλειοψηφία του, έκρυβε και περιέθαλπε τους συμμάχους στρατιώτες με κίνδυνο και στερήσεις.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού του 1941 Γερμανικά αεροσκάφη, έριχναν προκηρύξεις σε χωριά βουνά και χαράδρες, όπου προειδοποιούσαν και παρότρυναν τους συμμάχους στρατιώτες να παραδοθούν.
Από το 1942 και έπειτα η αντιστασιακή δράση στην Κρήτη οργανώνεται. Άγγλοι αξιωματικοί σύνδεσμοι, δημιουργούν και εκπαιδεύουν ντόπιους αντιστασιακούς. Επίσης καθοδηγούν αρκετούς συμμάχους στρατιώτες που είναι φυγάδες από τη μάχη της Κρήτης, σε σημεία επιβίβασης. Οι πολλές μικρές παραλίες και οι απόκρημνες ακτές της νότιας Κρήτης ευνοούν τέτοιου είδους επιχειρήσεις. Υποβρύχια αντιτορπιλικά και ελαφρά ταχέα σκάφη προσεγγίζουν προκαθορισμένα σημεία στη νότια ακτή και αποβιβάζουν άνδρες και εφόδια ή παραλαμβάνουν και μεταφέρουν άλλους στην Αλεξάνδρεια.
Φυσικά αυτές οι ενέργειες έγιναν γρήγορα αντιληπτές από τα στρατεύματα κατοχής όπου έλαβαν άμεσα μέτρα. Ανά διαστήματα κομμάτια της νότιας ακτής και ενδοχώρας όπου υπήρχαν οι πληροφορίες για προσέγγιση συμμαχικών σκαφών και αντάρτικων ομάδων, κηρύσσονταν απαγορευμένες ζώνες. Σε πολλές περιπτώσεις οι ζώνες απαγόρευσης, συμπεριλάμβαναν χωριά. Γερμανικά περίπολα κυκλοφορούσαν στις περιοχές αυτές και πυροβολούσαν οποιονδήποτε πολίτη κινούνταν εκεί χωρίς προειδοποίηση. Ακόμη και η βόσκηση ήταν απαγορευμένη. Τις απαγορεύσεις αυτές τις κοινοποιούσαν κυρίως στον τοπικό τύπο, στην Ελληνική και Γερμανική γλώσσα.
Τέλος πρέπει να αναφερθεί ότι αρκετοί Έλληνες έχασαν τη ζωή τους καταυτόν τον τρόπο.
