Τη σκοπιμότητα ενιαίας αντιμετώπισης του προβλήματος των ζημιών που προκλήθηκαν στην άνθηση και καρπόδεση των ελαιώνων της Κρήτης από τις ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και τους ξηρούς νότιους ανέμους της περασμένης άνοιξης, επισημαίνει ο ΣΕΔΗΚ με επείγον έγγραφο του προς τους δήμους της Κρήτης και ζητά την παροχή στοιχείων των ζημιών κατά δήμο, ώστε να υπάρξει μια ολοκληρωμένη γενική και ενιαία αντιμετώπιση του προβλήματος.
Πρόθεση του ΣΕΔΗΚ είναι να υπάρξει μια ολοκληρωμένη και τεκμηριωμένη γενική εικόνα των ζημιών και των αιτίων τους και αποφυγή ορολογιών όπως ακαρπία, ολιγοκαρπία κ.λπ. που μπορεί να προκληθούν και από μη καιρικές συνθήκες και επομένως αποτελούν άλλοθι για αποφυγή των αποζημιώσεων.
Οι ζημιές, όπως υπογραμμίζει ο ΣΕΔΗΚ στο έγγραφο του, που προκλήθηκαν κυρίως από ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και θερμούς ξηρούς ανέμους κατά την ευαίσθητη περίοδο της άνθησης και κατά την πρώτη ανάπτυξης των καρπών, έπληξαν σε διάφορους βαθμούς τους ελαιώνες σε όλους σχεδόν τους δήμους της Κρήτης και προκάλεσαν σοβαρές απώλειες στο εισόδημα των ελαιοπαραγωγών και την οικονομία του νησιού γενικότερα.
Οι υψηλές θερμοκρασίες, κατά τον ΣΕΔΗΚ, ανάλογα με το στάδιο της εξέλιξης της ανθοφορίας και της καρποφορίας της ελιάς με το οποίο συνέπεσαν κατά περιοχές, προκάλεσαν σε διάφορους βαθμούς έκτασης και έντασης τα ακόλουθα ειδή ζημιών:
– Στην ανθοφορία: Αφυδάτωση, νέκρωση και κάψιμο η πτώση των ανθέων (ανθόπτωση)
– Στην καρποφορία: Ανώμαλη εξέλιξη της κομπόδεσης που εκδηλώθηκε είτε με πτώση
Στην περίπτωση των ζημιών στην άνθηση, όπως αναφέρεται στο έγγραφο του ΣΕΔΗΚ, σύμφωνα με τον ισχύοντα Κανονισμό του ΕΛΓΑ (Αποφ. Αρ. 157502/27-7-2011) άρθρο 6, παρ.5. όταν προκαλούνται απο αίτια όπως ο καύσωνας ή η ηλιακή ακτινοβολία (αρθ.3, παρ 8 του Κανονισμού) δεν φαίνεται να καλύπτονται ασφαλιστικά και επομένως για την περίπτωση μόνη λύση φαίνεται να είναι η αποζημίωση μέσω ΠΣΕΑ.
Αντίθετα περίπτωση των ζημιών στην καρποφορία όπως η περίπτωση πτώσης των καρπών μόλις έδεσαν (καρπόπτωση) ή της ατελούς εξέλιξής τους (σχινοκαρπία), αποτελούν ζημιές που προκλήθηκαν μετά το δέσιμο του καρπού και σύμφωνα με το προαναφερθέν άρθρο 6, παρ. 5 πρέπει να είναι αποζημιώσιμες από τον ΕΛΓΑ. Και αυτό πρέπει να αποτελέσει ανυποχώρητο αίτημα.
Εξάλλου, η αποζημίωση των ζημιών από το πρόγραμμα κρατικών οικονομικών ενισχύσεων (ΠΣΕΑ) σύμφωνα με παλαιότερη απάντηση (2.8.2013) του ΕΛΓΑ στον ΣΕΔΗΚ δεν φαίνεται να αποτελεί σε αυτή την περίπτωση την καταλληλότερη λύση λόγω του ότι συνήθως είναι πολύ πενιχρή, καθυστερεί πάρα πολύ (πάνω από τρία έτη) και επί πλέον απαιτεί πολλές άλλες προϋποθέσεις όπως:
– Μελέτη Ειδικής Επιστημονικής Επιτροπής με βάση επίσημα μετεωρολογικά στοιχεία
– Ποσοστό ζημίας τουλάχιστον 30% σε επίπεδο Νομού,
– Έγκριση δαπάνης από Υπουργείο Οικονομικών και έγκριση φακέλου από ΕΕ
«Υπενθυμίζεται η περίπτωση της μεγάλης και γενικής καταστροφής κατά 60-70% της ελαιοπαραγωγής της Κρήτης το 2013, που ενώ προκλήθηκε και τότε από υψηλές θερμοκρασίες της άνοιξης, ο ΕΛΓΑ απέφυγε να τις αποζημιώσει παραπέμποντας της στα ΠΣΕΑ από όπου δυστυχώς μέχρι σήμερα (τρία χρόνια μετά) δεν υπήρξε καμία αποζημίωση. Αρχικά, τότε, είχε ανακοινωθεί η έγκριση για τις αποζημιώσεις ποσού 65 εκατ. ευρώ, η οποία στην συνέχεια έγινε μόνο 20, για να καταλήξει τελικά σε μόνο 6 εκατ. τα οποία όμως, ούτε αυτά δόθηκαν μέχρι σήμερα, χωρίς καμία εξήγηση από κάποια αρμόδια υπηρεσία.
Ωστόσο, είναι φανερό ότι οι ζημιές από υψηλές θερμοκρασίες και στην άνθηση πρέπει να αποζημιώνονται από τον ΕΛΓΑ όπως αποζημιώνονται και εκείνες από χαμηλές, πράγμα όμως που για λόγους επιστημονικά και ηθικά ακατανόητους γίνεται μόνο για τον παγετό.
Οι απαντήσεις των δήμων για λόγους ενιαίας και έγκαιρης ταξινόμησης ζητούνται να δοθούν με συμπλήρωση σχετικού δελτίο ζημιών το αργότερο μέχρι την 29 Ιουνίου» καταλήγει το έγγραφο του ΣΕΔΗΚ.
