Η επιτακτική ανάγκη εξεύρεσης οριστικών λύσεων για την αποτελεσματική εφαρμογή του προγράμματος της δακοκτονίας στο νησί, προκειμένου να εξασφαλίζεται η υψηλή ποιότητα του κρητικού ελαιολάδου, ήταν το θέμα που κυριάρχησε στην τελευταία συνεδρίαση του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης, που πραγματοποιήθηκε μέσω τηλεδιάσκεψης την περασμένη Παρασκευή.
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, τα θέματα που συζητήθηκαν και οι επισημάνσεις που έγιναν έχουν ως εξής:
Το μέλλον της ελαιοκομίας
Όλοι συμφώνησαν με την άποψη του προέδρου ότι μετά τις εξελίξεις και τους περιορισμούς στην διακίνηση και διαβίωση του πληθυσμού στον πλανήτη εξαιτίας της τρέχουσας υγειονομικής κρίσης, η ελαιοκομία της Κρήτης πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα, ώστε να μην κλονιστεί όπως ο Τουρισμός, γιατί τότε το νησί θα απολέσει τους σημαντικότερους οικονομικούς πόρους του. Και πρέπει να σημειωθεί ότι, ενώ η τάση των πολιτών για Τουρισμό μπορεί να περιοριστεί, η φροντίδα τους για υγιεινή και ποιοτική διατροφή, της οποίας βάση αποτελεί το ελαιόλαδο, θα αυξηθεί περισσότερο.
Ωστόσο, επισημάνθηκε ότι κάτω από τις νέες συνθήκες απαιτείται σοβαρός ανασχεδιασμός και λήψη επαρκών μέτρων, ώστε η ελληνική και κρητική ελαιοπαραγωγή να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες της διεθνούς αγοράς.
Ριζική λύση στη δακοκτονία
Σχετικά με τη Δακοκτονία διατυπώθηκαν πολλές επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητά της κατά την ερχόμενη περίοδο. Οι διαδικασίες προμήθειας νέων φαρμάκων και προσλήψεων εποπτικού προσωπικού δεν εγγυώνται ότι η κρίσιμη πρώτη διαβροχή θα αρχίσει στο χρόνο που πρέπει, ώστε να έχει ολοκληρωθεί πριν την πήξη του πυρήνα, όπως έχει αποδειχτεί από σωρεία ερευνητικών εργασιών αλλά και εμπειριών του παρελθόντος.
Προβληματισμοί διατυπώθηκαν επίσης και για την χρήση φαρμάκων αμφιβόλου αποτελεσματικότητας, αφού κάποια από αυτά, όπως αναφέρθηκε και σε πρόσφατη υπηρεσιακή αλληλογραφία, είχαν αποδειχτεί ως μειωμένης θνησιμότητας και από εργαστηριακά αποτελέσματα.
Παράλληλα απορίες διατυπωθήκαν και για το γιατί δεν έγινε αντιληπτή εξ αρχής η εξέλιξη των δακοπληθυσμών και διαπιστώθηκε μόνο κατά τα τέλη Θέρους – αρχές Φθινοπώρου.
Επομένως η ριζική αλλαγή του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου για την Δακοκτονία, όπως έχει προταθεί με πρόσφατα Υπομνήματα του ΣΕΔΗΚ, εξακολουθεί να αποτελεί θέμα απόλυτης προτεραιότητας και πρέπει επιτέλους να εξεταστεί σοβαρά από την Κεντρική Διοίκηση και τις Περιφέρειες.
Αδυναμία διάθεσης του ελαιολάδου
Η αδυναμία διάθεσης, της έστω και χαμηλότερης αλλά ποιοτικά υποβαθμισμένης παραγωγής ελαιολάδου του νησιού εξαιτίας της αναποτελεσματικότητας της δακοκτονίας, εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα με δραματικές συνέπειες για ελαιοπαραγωγούς, ελαιοτριβείς και γενικά την οικονομία του νησιού.
Το 85% των ελαιοτριβείων, εμπόρων και μεσιτών δεν αγοράζουν καθόλου ελαιόλαδο, αλλά και όσοι αγοράζουν προσφέρουν τιμές κάτω του κόστους παραγωγής. Η θέση όχι μόνο των παραγωγών αλλά και των ελαιουργών είναι δεινή και με δέος σκέπτονται την συνέχιση της απασχόλησής τους με την ελαιοκομία.
Από όλους προτάθηκε ότι πρέπει η Πολιτεία να ασχοληθεί σοβαρά με το θέμα εξετάζοντας τις προτάσεις του ΣΕΔΗΚ και άλλων φορέων.
Η τυποποίηση από θεωρία και ευχή πρέπει να προχωρήσει στην πράξη με ενθάρρυνση ύπαρξης μεγάλων Συν/κων και Ιδιωτικών μονάδων τυποποίησης που να αντέχουν το κόστος διακίνησης και προβολής στο εξωτερικό.
Η διάθεση του χύμα από Συνεταιρισμούς πρέπει να γίνεται με διαγωνισμούς κάτω από συνθήκες διαφάνειας που να αποκλείουν της ανορθόδοξες πρακτικές, ενώ το σύστημα αποθήκευσης-κοψίματος, που στην πράξη αποτελεί προεπιλογή αγοραστή, πρέπει να τεθεί υπό όρους και με γραπτές συμφωνίες.
Προσεχείς ενέργειες του ΣΕΔΗΚ
Συνοπτικά μετά από συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων μεταξύ όλων των Μελών αποφασίστηκαν τα εξής:
- Υποβολή υπομνήματος προς το αρμόδιο Υπουργείο, την Περιφέρεια και τους βουλευτές τους νησιού, στο οποίο να αναλύονται οι θέσεις και προτάσεις του ΣΕΔΗΚ για την άρση των προβλημάτων της Δακοκτονίας και την αναβάθμιση της ελαιοκομίας.
- Ειδική έκδοση με τεκμηριωμένα άρθρα έγκριτων επιστημόνων πανεπιστημιακών και ερευνητών σχετικά με τα επίκαιρα προβλήματα της Δακοκτονίας.
- Εξέταση της σκοπιμότητας διενέργειας μελέτης από ειδικό Πανεπιστημιακό ίδρυμα για την αναδιοργάνωση της εμπορίας του ελαιολάδου στην Κρήτη.
- Επίσπευση των εργασιών ανάπλασης των Μνημειακών ελαιοδέντρων για τα οποία υπάρχουν μελέτες και εξασφαλισμένες πιστώσεις από την Περιφέρεια.
Στην ειδική συνεδρίαση του ΣΕΔΗΚ με τηλεδιάσκεψη έλαβαν μέρος τα εξής μέλη του Δ.Σ. του ΣΕΔΗΚ: Γιώργος Μαρινάκης (πρόεδρος, δήμαρχος Ρεθύμνης), Σταύρος Σταυρουλάκης (Δ. Αποκορώνου), Νικ. Μακρυνάκης (Δ. Σητείας), Ιωάννης Κελαϊδής (Δ. Κισσάμου), Ανδρέας Πωλιουδάκης (Δ. Φαιστού), Μαν. Βουλγαράκης (Δ. Πλατανιά), Νικ. Αφορδακός (Δ. Αγ. Νικολάου), Βασ. Κλάδος (Δ. Αμαρίου), Στυλ. Σηφάκης (Δ. Γόρτυνας), Εμμ. Βαβουράκης (Δ. Αγ. Βασιλείου).
Στη συνεδρίαση έλαβε επίσης μέρος και ο επιστημονικός σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ Δρ. Νίκος Μιχελάκης.