Επιτακτική χαρακτηρίζεται η ανάγκη κοινών δράσεων και συνεργασιών των επιχειρηματιών του τουριστικού κλάδου με τους εμπόρους για την ενίσχυση της ανάπτυξης και της οικονομίας της Κρήτης. Αυτό προκύπτει από σχετική έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο νησί, αναφορικά με τον οικονομικό αντίκτυπο του τουρισμού στα εμπορικά καταστήματα, σύμφωνα με την οποία τα εμπορικά καταστήματα, παρά την αύξηση της τουριστικής κίνησης που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια, δεν καταγράφουν αύξηση του τζίρου τους.
Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τη σχετική έρευνα, η αύξηση τουριστικών εισπράξεων κατά 3,3% για το πρώτο εξάμηνο του 2019 σε σχέση με το αντίστοιχο πρώτο εξάμηνο του 2018, την αύξηση των επισκέψεων κατά 3,1% για το ίδιο χρονικό διάστημα με παράλληλη αύξηση των διανυκτερεύσεων κατά 2%., την αύξηση της δαπάνης ανά επισκέπτη κατά 4% για το πρώτο εξάμηνο του 2019 σε σύγκριση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2018, το εμπόριο δεν καρπώνεται με ανάλογο τρόπο.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας που πραγματοποιήθηκε στο Ρέθυμνο, η μέση συνολική δαπάνη ενός ξένου επισκέπτη στο Ρέθυμνο ανέρχεται στα 1.708 ευρώ. Η μέση συνολική δαπάνη για εμπορικές αγορές ανέρχεται στα 159 ευρώ (περίπου 9,3% της συνολικής δαπάνης ανά επισκέπτη). Η ημερήσια δαπάνη για υπηρεσίες εστίασης ανέρχεται στα 39 ευρώ, γεγονός που τεκμηριώνει τη διάσταση των δεικτών κύκλου εργασιών στον τουρισμό και στο λιανικό εμπόριο. Τα παραδοσιακά τρόφιμα έρχονται πρώτα στις προτιμήσεις των καταναλωτών (78%), ενώ οι δαπάνες για αναμνηστικά είδη έπονται με το 73%. Εντύπωση προκαλεί η εξαιρετικά χαμηλή θέση των υφαντών (13%), που αποτελούσαν ένα από τα παραδοσιακά τουριστικά είδη του νησιού. Μόλις το 9% της τουριστικής δαπάνης των ξένων επισκεπτών κατευθύνεται στα εμπορικά καταστήματα. Η δαπάνη των Ελλήνων επισκεπτών είναι αναλογικά υψηλότερη τεκμηριώνοντας τη σημασία του εσωτερικού τουρισμού. Για τους ξένους επισκέπτες οι υψηλότερες επιδόσεις ικανοποίησης καταγράφονται σε σχέση με το ωράριο λειτουργίας και τις τιμές των προϊόντων. Οι χαμηλότερες επιδόσεις καταγράφονται στην ικανοποίηση από τη διάθεση μοναδικών/ιδιαίτερων προϊόντων, το οποίο και τεκμηριώνει την απουσία ενός συνολικού τουριστικού branding.
Τα συμπεράσματα της έρευνας ωστόσο, όπως υποστηρίζει ο εμπορικός κόσμος, αποτυπώνουν τη θλιβερή πραγματικότητα που επικρατεί τις τελευταίες σεζόν στο λιανεμπόριο και γι’ αυτό, όπως τονίζουν, επιβάλλονται κοινές δράσεις και συνεργασίες των δυο κλάδων, ώστε να υπάρξουν πολλαπλασιαστικά οφέλη για τις δυο πλευρές. Τα ανοιχτά κέντρα εμπορίου που σχεδιάζονται να υλοποιηθούν σε περιοχές της Κρήτης εκτιμάται ότι θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση διευκολύνοντας τους επισκέπτες με τις αγορές τους, ακόμα και πριν φτάσουν στον προορισμό τους μέσα από το κινητό τηλέφωνο και άλλες καινοτόμες εφαρμογές που θα περιλαμβάνουν.
Τις προοπτικές αλλά και τις αδυναμίες που παρατηρούνται στη διασύνδεση του τουριστικού προϊόντος της χώρας με το εμπόριο, καθώς και τη δυναμική που προσδίδουν στις τοπικές αγορές τα Ανοικτά Κέντρα Εμπορίου, ανέδειξε η ημερίδα που πραγματοποίησε την Τετάρτη στο Ηράκλειο η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας σε συνεργασία με την Ομοσπονδία Εμπορικών Συλλόγων Κρήτης με θέμα: «Εμπόριο και Τουρισμός: «Ένας συσχετισμός με πολλαπλασιαστικά οφέλη για την ελληνική οικονομία».
Αναλυτικά
Η αύξηση της τουριστικής κίνησης στην Κρήτη τα τελευταία χρόνια
είναι δεδομένη, όπως προκύπτει από τα στοιχεία των αεροδρομίων, αλλά και
εκείνα της Τράπεζας της Ελλάδος. Δυστυχώς όμως η αύξηση αυτή δεν
ισοδυναμεί σε καμία περίπτωση και με αύξηση του τζίρου των εμπορικών
καταστημάτων, μιας και από έρευνα που πραγματοποίησε η ΕΣΕΕ στην Κρήτη
και ειδικότερα στην αγορά του Ρεθύμνου προκύπτει πως τα οφέλη του
τουρισμού στο λιανεμπόριο είναι πενιχρά. Ειδικότερα, χαρακτηριστικό
εύρημα της έρευνας είναι πως ενώ η μέση συνολική δαπάνη ενός ξένου
επισκέπτη στο Ρέθυμνο ανέρχεται στα 1.708 ευρώ, μόλις το 9%, δηλαδή 159
ευρώ, κατευθύνεται στα εμπορικά καταστήματα. Επίσης, σύμφωνα με
την ίδια έρευνα, ημερήσια δαπάνη για υπηρεσίες εστίασης ανέρχεται στα 39
ευρώ, γεγονός που τεκμηριώνει την διάσταση των δεικτών κύκλου εργασιών
στον τουρισμό και στο λιανικό εμπόριο. Τα παραδοσιακά τρόφιμα έρχονται
πρώτα στις προτιμήσεις των καταναλωτών (78%), ενώ οι δαπάνες για
αναμνηστικά είδη έπονται με το 73%.
είναι δεδομένη, όπως προκύπτει από τα στοιχεία των αεροδρομίων, αλλά και
εκείνα της Τράπεζας της Ελλάδος. Δυστυχώς όμως η αύξηση αυτή δεν
ισοδυναμεί σε καμία περίπτωση και με αύξηση του τζίρου των εμπορικών
καταστημάτων, μιας και από έρευνα που πραγματοποίησε η ΕΣΕΕ στην Κρήτη
και ειδικότερα στην αγορά του Ρεθύμνου προκύπτει πως τα οφέλη του
τουρισμού στο λιανεμπόριο είναι πενιχρά. Ειδικότερα, χαρακτηριστικό
εύρημα της έρευνας είναι πως ενώ η μέση συνολική δαπάνη ενός ξένου
επισκέπτη στο Ρέθυμνο ανέρχεται στα 1.708 ευρώ, μόλις το 9%, δηλαδή 159
ευρώ, κατευθύνεται στα εμπορικά καταστήματα. Επίσης, σύμφωνα με
την ίδια έρευνα, ημερήσια δαπάνη για υπηρεσίες εστίασης ανέρχεται στα 39
ευρώ, γεγονός που τεκμηριώνει την διάσταση των δεικτών κύκλου εργασιών
στον τουρισμό και στο λιανικό εμπόριο. Τα παραδοσιακά τρόφιμα έρχονται
πρώτα στις προτιμήσεις των καταναλωτών (78%), ενώ οι δαπάνες για
αναμνηστικά είδη έπονται με το 73%.
Εντύπωση προκαλεί η εξαιρετικά χαμηλή θέση των υφαντών (13%), που αποτελούσαν ένα από τα παραδοσιακά τουριστικά είδη του νησιού.
Η διασύνδεση του τουρισμού με το επιχειρείν αποτελεί το μεγάλο
στοίχημα για τις δυο πλευρές, προκειμένου να υπάρξουν αμοιβαία
οικονομικά και όχι μόνο οφέλη. Για το λόγο αυτό απαιτούνται κοινές
δράσεις και συνεργασίες εμπόρων και επιχειρηματιών του τουρισμού με την
υποστήριξη του κράτους. Η Περιφέρεια Κρήτης μπορεί να επενδύσει στην
διαφορετικότητά της, στην αξιοποίηση των φυσικού της περιβάλλοντος της
ιστορίας και του πολιτισμού της και φυσικά στα ντόπια παραδοσιακά
προϊόντα της.
στοίχημα για τις δυο πλευρές, προκειμένου να υπάρξουν αμοιβαία
οικονομικά και όχι μόνο οφέλη. Για το λόγο αυτό απαιτούνται κοινές
δράσεις και συνεργασίες εμπόρων και επιχειρηματιών του τουρισμού με την
υποστήριξη του κράτους. Η Περιφέρεια Κρήτης μπορεί να επενδύσει στην
διαφορετικότητά της, στην αξιοποίηση των φυσικού της περιβάλλοντος της
ιστορίας και του πολιτισμού της και φυσικά στα ντόπια παραδοσιακά
προϊόντα της.
Τις προοπτικές αλλά και τις αδυναμίες που παρατηρούνται στην
διασύνδεση του τουριστικού προϊόντος της χώρας με το εμπόριο, καθώς και
τη δυναμική που προσδίδουν στις τοπικές αγορές τα Ανοικτά Κέντρα
Εμπορίου, ανέδειξε η Θεματική Ημερίδα που πραγματοποίησε την Τετάρτη, 13
Νοεμβρίου 2019, στο Ηράκλειο Κρήτης η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου
και Επιχειρηματικότητας σε συνεργασία με την Ομοσπονδία Εμπορικών
Συλλόγων Κρήτης, με θέμα: «Εμπόριο και Τουρισμός: Ένας συσχετισμός με πολλαπλασιαστικά οφέλη για την ελληνική οικονομία».
διασύνδεση του τουριστικού προϊόντος της χώρας με το εμπόριο, καθώς και
τη δυναμική που προσδίδουν στις τοπικές αγορές τα Ανοικτά Κέντρα
Εμπορίου, ανέδειξε η Θεματική Ημερίδα που πραγματοποίησε την Τετάρτη, 13
Νοεμβρίου 2019, στο Ηράκλειο Κρήτης η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου
και Επιχειρηματικότητας σε συνεργασία με την Ομοσπονδία Εμπορικών
Συλλόγων Κρήτης, με θέμα: «Εμπόριο και Τουρισμός: Ένας συσχετισμός με πολλαπλασιαστικά οφέλη για την ελληνική οικονομία».
Στο πλαίσιο της Ημερίδας παρουσιάστηκε η μελέτη που εκπόνησε η
ερευνητική ομάδα του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών της ΕΣΕΕ με
θέμα: «Εμπόριο και Τουρισμός στην Κρήτη: Η πρόκληση των Open Malls».
ερευνητική ομάδα του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών της ΕΣΕΕ με
θέμα: «Εμπόριο και Τουρισμός στην Κρήτη: Η πρόκληση των Open Malls».
Ο γεν. γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή κ. Παναγιώτης Σταμπουλίδης κατά την τοποθέτησή του μεταξύ άλλων ανέφερε: «Για
εμάς ο τουρισμός και το εμπόριο αποτελούν δύο παράλληλους πυλώνες της
ανάπτυξης της εθνικής και τοπικής οικονομίας για αυτό και η πολιτική μας
είναι πολύπλευρη. Την στιγμή που νομοθετούμε μέτρα ανταγωνιστικότητας
των οικονομικών οντοτήτων με την άρση γραφειοκρατικών εμποδίων κλπ.,
διαμορφώνοντας ένα φιλικό περιβάλλον, την ίδια στιγμή ενισχύσουμε το
διαθέσιμο εισόδημα για τους καταναλωτές. Θέλουμε ο Τουρισμός να συναντά
τις τοπικές εμπορικές διαδρομές. Θέλουμε οι τοπικές εμπορικές διαδρομές
να αποτελούν σύγχρονες, ανοιχτές, ανταγωνιστικές αγορές με έξυπνες και
ολοκληρωμένες προτάσεις. Τα Οpen Μalls είναι στην σωστή κατεύθυνση.
Χρειάζεται όμως να ενισχυθούν με δράσεις όπως το virtual market, τις
πράσινες εμπορικές πρακτικές και την προώθηση του ελληνικού branding.
Είμαστε εδώ για να σχεδιάσουμε με τους φορείς δράσεις για την νέα
προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ. Όμως είμαστε εδώ για να επαναφέρουμε την
εσωτερική κοινωνική και θεσμική ασφάλεια, την αντιμετώπιση του
παρεμπορίου και την ανάπτυξη σύγχρονων υποδομών. Το κράτος δεν είναι
επιχειρηματίας. Το κράτος πρέπει να θεματοφύλακας της σταθερότητας, του
υγιούς ανταγωνισμού και της προόδου».
εμάς ο τουρισμός και το εμπόριο αποτελούν δύο παράλληλους πυλώνες της
ανάπτυξης της εθνικής και τοπικής οικονομίας για αυτό και η πολιτική μας
είναι πολύπλευρη. Την στιγμή που νομοθετούμε μέτρα ανταγωνιστικότητας
των οικονομικών οντοτήτων με την άρση γραφειοκρατικών εμποδίων κλπ.,
διαμορφώνοντας ένα φιλικό περιβάλλον, την ίδια στιγμή ενισχύσουμε το
διαθέσιμο εισόδημα για τους καταναλωτές. Θέλουμε ο Τουρισμός να συναντά
τις τοπικές εμπορικές διαδρομές. Θέλουμε οι τοπικές εμπορικές διαδρομές
να αποτελούν σύγχρονες, ανοιχτές, ανταγωνιστικές αγορές με έξυπνες και
ολοκληρωμένες προτάσεις. Τα Οpen Μalls είναι στην σωστή κατεύθυνση.
Χρειάζεται όμως να ενισχυθούν με δράσεις όπως το virtual market, τις
πράσινες εμπορικές πρακτικές και την προώθηση του ελληνικού branding.
Είμαστε εδώ για να σχεδιάσουμε με τους φορείς δράσεις για την νέα
προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ. Όμως είμαστε εδώ για να επαναφέρουμε την
εσωτερική κοινωνική και θεσμική ασφάλεια, την αντιμετώπιση του
παρεμπορίου και την ανάπτυξη σύγχρονων υποδομών. Το κράτος δεν είναι
επιχειρηματίας. Το κράτος πρέπει να θεματοφύλακας της σταθερότητας, του
υγιούς ανταγωνισμού και της προόδου».
Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Γιώργος Καρανίκας, υπογράμμισε
πως είναι απαραίτητο να ενισχυθεί με κοινές δράσεις η διασύνδεση
τουρισμού – εμπορίου, καθώς αυτό μπορεί να ενδυναμώσει και τους δύο
κλάδους και να ενισχύσει την αναπτυξιακή πορεία της χώρας. «Αυτό που
μας προξένησε μεγάλη εντύπωση είναι η διαπίστωση πως τα τελευταία χρόνια
το ελληνικό εμπόριο, και ειδικά οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις του
κλάδου, δεν καρπώνονται σε ανάλογο βαθμό τα οφέλη από τις ενισχυμένες
αφίξεις τουριστών και τις εισπράξεις», σημείωσε.
πως είναι απαραίτητο να ενισχυθεί με κοινές δράσεις η διασύνδεση
τουρισμού – εμπορίου, καθώς αυτό μπορεί να ενδυναμώσει και τους δύο
κλάδους και να ενισχύσει την αναπτυξιακή πορεία της χώρας. «Αυτό που
μας προξένησε μεγάλη εντύπωση είναι η διαπίστωση πως τα τελευταία χρόνια
το ελληνικό εμπόριο, και ειδικά οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις του
κλάδου, δεν καρπώνονται σε ανάλογο βαθμό τα οφέλη από τις ενισχυμένες
αφίξεις τουριστών και τις εισπράξεις», σημείωσε.
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εμπορικών Συλλόγων Κρήτης κ. Μανώλης Κουμαντάκης αναφέρθηκε στις διαχρονικές ευθύνες κυβερνήσεων, εμπορίου και τουρισμού: «Και
οι κυβερνήσεις έχουν ευθύνη, γιατί δεν καθόρισαν ένα πλαίσιο
εξορθολογισμού, καλύτερου δρόμου συνεργασίας τουρισμού και αγορών και το
εμπόριο, έχει ευθύνη, γιατί δεν έπραξε το ανώτερο με τρόπους άντλησης
και συνεργειών, αλλά και ο τουρισμός που δεν κατανοεί ότι πρέπει να
υπάρχει μια ροή ισορροπίας, με το άλλο κομμάτι του επιχειρείν και της
κοινωνίας», επισήμανε.
οι κυβερνήσεις έχουν ευθύνη, γιατί δεν καθόρισαν ένα πλαίσιο
εξορθολογισμού, καλύτερου δρόμου συνεργασίας τουρισμού και αγορών και το
εμπόριο, έχει ευθύνη, γιατί δεν έπραξε το ανώτερο με τρόπους άντλησης
και συνεργειών, αλλά και ο τουρισμός που δεν κατανοεί ότι πρέπει να
υπάρχει μια ροή ισορροπίας, με το άλλο κομμάτι του επιχειρείν και της
κοινωνίας», επισήμανε.
Παράγοντες υστέρησης του εμπορίου έναντι του τουρισμού
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας που πραγματοποίησε η ΕΣΕΕ στην
Κρήτη η μέση δαπάνη ανά επισκέπτη παρουσιάζει είτε ισχνή αύξηση, είτε
ακόμα και μείωση. Η τουριστική δαπάνη ανά επισκέπτη μειώθηκε κατά -3,1%
μεταξύ 2017-2018.
Κρήτη η μέση δαπάνη ανά επισκέπτη παρουσιάζει είτε ισχνή αύξηση, είτε
ακόμα και μείωση. Η τουριστική δαπάνη ανά επισκέπτη μειώθηκε κατά -3,1%
μεταξύ 2017-2018.
Η μεγέθυνση των εισπράξεων φαίνεται να οφείλεται στην αύξηση των διανυκτερεύσεων (αύξηση 8% μεταξύ 2017-2018).
Το συγκεκριμένο προφίλ του τουρίστα συνδέεται με την κατίσχυση του
τουριστικού υποδείγματος all-inclusive που έχει προκαλέσει σημαντικούς
μετασχηματισμούς (π.χ χρεοκοπία Thomas Cook) στην τουριστική ζήτηση με
συνέπεια τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα στο τοπικό εμπόριο να μην
φαίνεται να είναι ανάλογα του παρελθόντος. Γενικά, όπως φαίνεται και από
τις σχετικές έρευνες, ο ξένος επισκέπτης φαίνεται να έχει
προγραμματίσει τις δαπάνες του πριν την πραγματοποίηση του ταξιδιού του.
τουριστικού υποδείγματος all-inclusive που έχει προκαλέσει σημαντικούς
μετασχηματισμούς (π.χ χρεοκοπία Thomas Cook) στην τουριστική ζήτηση με
συνέπεια τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα στο τοπικό εμπόριο να μην
φαίνεται να είναι ανάλογα του παρελθόντος. Γενικά, όπως φαίνεται και από
τις σχετικές έρευνες, ο ξένος επισκέπτης φαίνεται να έχει
προγραμματίσει τις δαπάνες του πριν την πραγματοποίηση του ταξιδιού του.
Η έρευνα στην αγορά του Ρέθυμνου
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας που πραγματοποιήθηκε στο
Ρέθυμνο, το διαδίκτυο αποτελεί τη βασική πηγή πληροφόρησης των τουριστών
(35%) για την Κρήτη, ενώ σημαντικό είναι το ποσοστό που ενημερώθηκε από
ταξιδιωτικό πρακτορείο (20%) και φίλους- συγγενείς (20%).
Ρέθυμνο, το διαδίκτυο αποτελεί τη βασική πηγή πληροφόρησης των τουριστών
(35%) για την Κρήτη, ενώ σημαντικό είναι το ποσοστό που ενημερώθηκε από
ταξιδιωτικό πρακτορείο (20%) και φίλους- συγγενείς (20%).
Οι περισσότεροι από τους μισούς επισκέπτες (52%) οργανώνουν μόνοι
τους το ταξίδι τους μέσω του διαδικτύου, ενώ η πλειονότητα των
επισκεπτών επιλέγει ως κατάλυμα το ξενοδοχείο (51%), με τα καταλύματα
βραχυχρόνιας μίσθωσης (τύπου Airbnb) να ακολουθούν με 20% και τα
ενοικιαζόμενα δωμάτια με 13%. Η συντριπτική πλειοψηφία των επισκεπτών
(περίπου 80%) δηλώνει ότι θα προτείνει την Κρήτη ως προορισμό αναψυχής
σε γνωστούς, φίλους και συγγενείς (εξαιρετικά θετική post-tripbehavior).
Η μέση συνολική δαπάνη ενός ξένου επισκέπτη στο Ρέθυμνο ανέρχεται στα
1.708 ευρώ. Η μέση συνολική δαπάνη για εμπορικές αγορές ανέρχεται στα 159 ευρώ (περίπου 9,3% της συνολικής δαπάνης ανά επισκέπτη). Η ημερήσια δαπάνη για υπηρεσίες εστίασης ανέρχεται στα 39 ευρώ, γεγονός που τεκμηριώνει την διάσταση των δεικτών κύκλου εργασιών στον τουρισμό και στο λιανικό εμπόριο. Τα παραδοσιακά τρόφιμα έρχονται πρώτα στις προτιμήσεις των καταναλωτών (78%), ενώ οι δαπάνες για αναμνηστικά είδη έπονται με το 73%. Εντύπωση προκαλεί η εξαιρετικά χαμηλή θέση των υφαντών (13%), που αποτελούσαν ένα από τα παραδοσιακά τουριστικά είδη του νησιού. Μόλις το 9% της τουριστικής δαπάνης των ξένων επισκεπτών κατευθύνεται στα εμπορικά καταστήματα. Η
δαπάνη των Ελλήνων επισκεπτών είναι αναλογικά υψηλότερη τεκμηριώνοντας
τη σημασία του εσωτερικού τουρισμού. Για τους ξένους επισκέπτες οι
υψηλότερες επιδόσεις ικανοποίησης καταγράφονται σε σχέση με το ωράριο
λειτουργίας και τις τιμές των προϊόντων. Οι χαμηλότερες επιδόσεις
καταγράφονται στην ικανοποίηση από τη διάθεση μοναδικών/ ιδιαίτερων
προϊόντων, το οποίο και τεκμηριώνει την απουσία ενός συνολικού
τουριστικού branding.
τους το ταξίδι τους μέσω του διαδικτύου, ενώ η πλειονότητα των
επισκεπτών επιλέγει ως κατάλυμα το ξενοδοχείο (51%), με τα καταλύματα
βραχυχρόνιας μίσθωσης (τύπου Airbnb) να ακολουθούν με 20% και τα
ενοικιαζόμενα δωμάτια με 13%. Η συντριπτική πλειοψηφία των επισκεπτών
(περίπου 80%) δηλώνει ότι θα προτείνει την Κρήτη ως προορισμό αναψυχής
σε γνωστούς, φίλους και συγγενείς (εξαιρετικά θετική post-tripbehavior).
Η μέση συνολική δαπάνη ενός ξένου επισκέπτη στο Ρέθυμνο ανέρχεται στα
1.708 ευρώ. Η μέση συνολική δαπάνη για εμπορικές αγορές ανέρχεται στα 159 ευρώ (περίπου 9,3% της συνολικής δαπάνης ανά επισκέπτη). Η ημερήσια δαπάνη για υπηρεσίες εστίασης ανέρχεται στα 39 ευρώ, γεγονός που τεκμηριώνει την διάσταση των δεικτών κύκλου εργασιών στον τουρισμό και στο λιανικό εμπόριο. Τα παραδοσιακά τρόφιμα έρχονται πρώτα στις προτιμήσεις των καταναλωτών (78%), ενώ οι δαπάνες για αναμνηστικά είδη έπονται με το 73%. Εντύπωση προκαλεί η εξαιρετικά χαμηλή θέση των υφαντών (13%), που αποτελούσαν ένα από τα παραδοσιακά τουριστικά είδη του νησιού. Μόλις το 9% της τουριστικής δαπάνης των ξένων επισκεπτών κατευθύνεται στα εμπορικά καταστήματα. Η
δαπάνη των Ελλήνων επισκεπτών είναι αναλογικά υψηλότερη τεκμηριώνοντας
τη σημασία του εσωτερικού τουρισμού. Για τους ξένους επισκέπτες οι
υψηλότερες επιδόσεις ικανοποίησης καταγράφονται σε σχέση με το ωράριο
λειτουργίας και τις τιμές των προϊόντων. Οι χαμηλότερες επιδόσεις
καταγράφονται στην ικανοποίηση από τη διάθεση μοναδικών/ ιδιαίτερων
προϊόντων, το οποίο και τεκμηριώνει την απουσία ενός συνολικού
τουριστικού branding.
Στρατηγικό σχέδιο
Όπως επισημαίνεται στην έρευνα, σύμφωνα με την ανάλυση της
υφιστάμενης κατάστασης το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της περιφέρειας
είναι αυτό της διαφοροποίησης, αφού:
υφιστάμενης κατάστασης το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της περιφέρειας
είναι αυτό της διαφοροποίησης, αφού:
1. Διαθέτει αφθονία και η διαποίκιλση των φυσικών πόρων, η οποία
δίδει τη δυνατότητα ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού με υψηλή
προστιθέμενη αξία.
δίδει τη δυνατότητα ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού με υψηλή
προστιθέμενη αξία.
2. Διαθέτει προνομιακή συγκέντρωση πολιτιστικών πόρων σημαντικής εμβέλειας.
3. Χαρακτηρίζεται από χαμηλό βαθμό τουριστικού κορεσμού και παρθένες περιοχές στα ορεινά σύνολα της περιοχής.
4. Ο εξαιρετικά πλούσιος αγροδιατροφικός τομέας ο οποίος έχει υψηλές δυνατότητες.
Ο στρατηγικός σχεδιασμός (strategic planning) πρέπει να
τροφοδοτηθεί από αυτά τα πλεονεκτήματα εντός ενός πλαισίου εξειδίκευσης
και καινοτομίας.
τροφοδοτηθεί από αυτά τα πλεονεκτήματα εντός ενός πλαισίου εξειδίκευσης
και καινοτομίας.
Όπως επισημαίνεται η τουριστική ανάπτυξη θα πρέπει να συνδεθεί με τον αγροδιατροφικό τομέα παραγωγής και τη μεταποίηση, ώστε να προσφερθεί ένα προϊόν με ταυτοτικά χαρακτηριστικά. Το τουριστικό προϊόν θα πρέπει να θεμελιωθεί ώστε να διαφοροποιηθεί από το ορθόδοξο (all inclusive) προϊόν που προσφέρεται στη Μεσόγειο.
H εμπορική δραστηριότητα θα πρέπει να συνδεθεί με τον αγροδιατροφικό τομέα παραγωγής, την καινοτομία και τη μεταποίηση,
ώστε να προσφερθεί ένα προϊόν με εξωστρεφή και ανταγωνιστικά
χαρακτηριστικά που να αναζητά πολλαπλές αγορές (multiple markets) μέσω
clusters (π.χ. Open Malls).
ώστε να προσφερθεί ένα προϊόν με εξωστρεφή και ανταγωνιστικά
χαρακτηριστικά που να αναζητά πολλαπλές αγορές (multiple markets) μέσω
clusters (π.χ. Open Malls).
Η επιχειρηματικότητα θα πρέπει να θεμελιωθεί ώστε να αποκτήσει εξωστρέφεια και ανταγωνιστικότητα.
Ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ρεθύμνου, Γιώργος Πολιουδάκης, σχολιάζοντας
τα συμπεράσματα της έρευνας τόνισε ότι ουσιαστικά αποτυπώνουν την
δυσάρεστη πραγματικότητα που επικρατεί στην τοπική αγορά: «Οι
επισκέπτες ξοδεύουν όλο και λιγότερο στα εμπορικά καταστήματα. Η ψαλίδα
ανοίγει διαρκώς σε βάρος του λιανεμπορίου. Οι τουρίστες έχουν επηρεαστεί
επίσης από την οικονομική κρίση, δουλεύουν εντεκάμιση μήνες το χρόνο
για να έρθουν 15 μέρες διακοπές, προγραμματίζουν εξ αρχής τις δαπάνες
τους, ενώ πολλοί επιλέγουν all inclusive διακοπές. Στην διάρκεια της
ημερίδας τονίστηκε ότι τα ανοικτά κέντρα εμπορίου θα συμβάλλουν στην
ανάκαμψη του λιανεμπορίου δίδοντας την δεινότητα στον επισκέπτη να
γνωρίσει την αγορά και οι δήμοι θα κάνουν υποδομές για να προσελκύσουν
τους επισκέπτες. Παράλληλα ανέφεραν ότι μέσω της εικονικής
πραγματικότητας οι τουρίστες θα μπορούν εκ των προτέρων να γνωρίζουν την
αγορά, τα εμπορικά καταστήματα ή ακόμα και τα προϊόντα που θα θέλουν να
αγοράσουν».
τα συμπεράσματα της έρευνας τόνισε ότι ουσιαστικά αποτυπώνουν την
δυσάρεστη πραγματικότητα που επικρατεί στην τοπική αγορά: «Οι
επισκέπτες ξοδεύουν όλο και λιγότερο στα εμπορικά καταστήματα. Η ψαλίδα
ανοίγει διαρκώς σε βάρος του λιανεμπορίου. Οι τουρίστες έχουν επηρεαστεί
επίσης από την οικονομική κρίση, δουλεύουν εντεκάμιση μήνες το χρόνο
για να έρθουν 15 μέρες διακοπές, προγραμματίζουν εξ αρχής τις δαπάνες
τους, ενώ πολλοί επιλέγουν all inclusive διακοπές. Στην διάρκεια της
ημερίδας τονίστηκε ότι τα ανοικτά κέντρα εμπορίου θα συμβάλλουν στην
ανάκαμψη του λιανεμπορίου δίδοντας την δεινότητα στον επισκέπτη να
γνωρίσει την αγορά και οι δήμοι θα κάνουν υποδομές για να προσελκύσουν
τους επισκέπτες. Παράλληλα ανέφεραν ότι μέσω της εικονικής
πραγματικότητας οι τουρίστες θα μπορούν εκ των προτέρων να γνωρίζουν την
αγορά, τα εμπορικά καταστήματα ή ακόμα και τα προϊόντα που θα θέλουν να
αγοράσουν».
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Ρεθύμνου, Γιώργος Μαρινάκης, στην
τοποθέτησή του αναφέρθηκε στα λάθη που έχουν γίνει σε τοπικό επίπεδο
και τόνισε ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στις υποδομές αλλά και στην
αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων που διαθέτει σε αφθονία το
νησί. Μεταξύ άλλων ανέφερε: «Έχουμε κάνει προφανώς στρατηγικά λάθη. Η Κρήτη πράγματι είναι ένας ευλογημένος τόπος, αλλά έχουμε σοβαρά προβλήματα υποδομών.
τοποθέτησή του αναφέρθηκε στα λάθη που έχουν γίνει σε τοπικό επίπεδο
και τόνισε ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στις υποδομές αλλά και στην
αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων που διαθέτει σε αφθονία το
νησί. Μεταξύ άλλων ανέφερε: «Έχουμε κάνει προφανώς στρατηγικά λάθη. Η Κρήτη πράγματι είναι ένας ευλογημένος τόπος, αλλά έχουμε σοβαρά προβλήματα υποδομών.
Έχουμε το αθλιότερο οδικό δίκτυο, προσπαθούμε τώρα να λύσουμε το
ενεργειακό θέμα. Είναι λοιπόν καιρός όλοι εμείς που θέλουμε να λέμε
αλήθειες να πούμε ότι πραγματικά το εμπόριο στην Κρήτη παρακμάζει.
Έχουμε κατέβει κατηγορία και πρέπει να λέμε αλήθειες. Είναι όμως η
δυναμική του νησιού τέτοια που μπορούμε να κάνουμε ανάταξη. Αυτό γίνεται
μέσα από τις πόλεις. Έχουμε αξιοποιήσει σε όλη την Κρήτη σωστά και καλά
και προετοιμασμένα ευρωπαϊκά προγράμματα. Υπάρχουν οι σοβαρές
αναπλάσεις, παρά τις σοβαρές αντιδράσεις, υπάρχουν ακόμα συμπολίτες μας
που θεωρούν κατάρα το μεγάλο πεζοδρόμιο, τον ποδηλατοδρόμο. Που θεωρούν
ότι αν δεν του δίνεις το δικαίωμα να παρκάρει οπουδήποτε του στερείς το
δικαίωμα της ελευθερίας. Σάμπως αυτός είναι ο ρυθμιστής της ποιότητας
ζωής του τόπου του. Είναι πολύ παρήγορο το στοιχείο ότι 52% των
επισκεπτών της Κρήτης έρχεται και οργανώνει μόνος του ταξίδι. Αυτό
σημαίνει απεξάρτηση από τους μεγάλους τουριστικούς παράγοντες που ολοένα
εξελίσσονται σε μονοπωλιακούς παίχτες στον διεθνή ορίζοντα και
καθοδηγούν όχι μόνο την έλευση των τουριστών αλλά και την καθημερινή
τους συμπεριφορά».
ενεργειακό θέμα. Είναι λοιπόν καιρός όλοι εμείς που θέλουμε να λέμε
αλήθειες να πούμε ότι πραγματικά το εμπόριο στην Κρήτη παρακμάζει.
Έχουμε κατέβει κατηγορία και πρέπει να λέμε αλήθειες. Είναι όμως η
δυναμική του νησιού τέτοια που μπορούμε να κάνουμε ανάταξη. Αυτό γίνεται
μέσα από τις πόλεις. Έχουμε αξιοποιήσει σε όλη την Κρήτη σωστά και καλά
και προετοιμασμένα ευρωπαϊκά προγράμματα. Υπάρχουν οι σοβαρές
αναπλάσεις, παρά τις σοβαρές αντιδράσεις, υπάρχουν ακόμα συμπολίτες μας
που θεωρούν κατάρα το μεγάλο πεζοδρόμιο, τον ποδηλατοδρόμο. Που θεωρούν
ότι αν δεν του δίνεις το δικαίωμα να παρκάρει οπουδήποτε του στερείς το
δικαίωμα της ελευθερίας. Σάμπως αυτός είναι ο ρυθμιστής της ποιότητας
ζωής του τόπου του. Είναι πολύ παρήγορο το στοιχείο ότι 52% των
επισκεπτών της Κρήτης έρχεται και οργανώνει μόνος του ταξίδι. Αυτό
σημαίνει απεξάρτηση από τους μεγάλους τουριστικούς παράγοντες που ολοένα
εξελίσσονται σε μονοπωλιακούς παίχτες στον διεθνή ορίζοντα και
καθοδηγούν όχι μόνο την έλευση των τουριστών αλλά και την καθημερινή
τους συμπεριφορά».
Στοίχημα για το ελληνικό εμπόριο τα Open Malls στην Κρήτη
Η λειτουργία των Open Malls στην Κρήτη εξελίσσεται σε ένα στοίχημα
που δεν περιορίζεται στο τοπικό λιανεμπόριο αλλά παίρνει μεγαλύτερες
διαστάσεις αποτελώντας ένα crash test για το ελληνικό εμπόριο και το
εγχείρημα διασύνδεσης με τον τριτογενή τομέα.
που δεν περιορίζεται στο τοπικό λιανεμπόριο αλλά παίρνει μεγαλύτερες
διαστάσεις αποτελώντας ένα crash test για το ελληνικό εμπόριο και το
εγχείρημα διασύνδεσης με τον τριτογενή τομέα.
«Τα Open Malls της Κρήτης είναι ένα στοίχημα. Θεωρούμε ότι θα αποτελέσουν μία κομβική κίνηση για τη δημιουργία σύγχρονων αγορών» δήλωσε στην εκπομπή De Facto της τηλεόρασης Creta ο πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας Γιώργος Καρανίκας συμπληρώνοντας πως «η
Κρήτη μπορεί να αποτελέσει πρότυπο μοντέλο διασύνδεσης τουρισμού και
εμπορίου. Πρέπει να αναζητήσουμε εργαλεία ώστε το εμπόριο να διεκδικήσει
μεγαλύτερο μέρος από την ταξιδιωτική δαπάνη».
Κρήτη μπορεί να αποτελέσει πρότυπο μοντέλο διασύνδεσης τουρισμού και
εμπορίου. Πρέπει να αναζητήσουμε εργαλεία ώστε το εμπόριο να διεκδικήσει
μεγαλύτερο μέρος από την ταξιδιωτική δαπάνη».
Οι εγκεκριμένες προτάσεις για τα Open Malls θα υλοποιηθούν από
Σχήματα συνεργασίας μεταξύ Δήμων και Εμπορικών Συλλόγων. Κάθε Σχήμα (έξι
είναι συνολικά στην Κρήτη) θα υλοποιήσει ένα σύνολο συνεκτικών και
αλληλένδετων παρεμβάσεων με στόχο την ενίσχυση και τόνωση της
οικονομικής δραστηριότητας που αναπτύσσεται σε εμπορικές περιοχές και
ειδικότερα σε περιοχές που διαθέτουν σημαντικούς πολιτιστικούς πόρους
και τουριστική δυναμική.
Σχήματα συνεργασίας μεταξύ Δήμων και Εμπορικών Συλλόγων. Κάθε Σχήμα (έξι
είναι συνολικά στην Κρήτη) θα υλοποιήσει ένα σύνολο συνεκτικών και
αλληλένδετων παρεμβάσεων με στόχο την ενίσχυση και τόνωση της
οικονομικής δραστηριότητας που αναπτύσσεται σε εμπορικές περιοχές και
ειδικότερα σε περιοχές που διαθέτουν σημαντικούς πολιτιστικούς πόρους
και τουριστική δυναμική.
