Ένα σημαντικό έργο που στοχεύει στην ανάδειξη και προβολή του οικισμού της Αργυρούπολης στη Δημοτική Ενότητα Λάππας του Δήμου Ρεθύμνου έχει σχεδιαστεί για να χρηματοδοτηθεί από το πρόγραμμα των Ολοκληρωμένων Χωρικών επενδύσεων, με συνολικό προϋπολογισμό 350.000 ευρώ.
Η μελέτη του έργου με τίτλο «Σχεδιασμός αποκατάστασης, σήμανσης και ανάδειξης μονοπατιών κοινότητας Αργυρούπολης, Δήμου Ρεθύμνης» θα τεθεί προς συζήτηση στη σημερινή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου προκειμένου να δοθεί η τελική έγκριση για να μπορέσει στη συνέχεια ο φάκελος -έως το τέλος του μήνα να κατατεθεί στην Διαχειριστική Αρχή της Περιφέρειας Κρήτης, που θα δώσει την τελική έγκριση για την χρηματοδότηση του έργου.
Η αποκατάσταση και ανάδειξη των μονοπατιών αναμένεται να δώσει νέα αναπτυξιακή ώθηση στην περιοχή συμβάλλοντας ουσιαστικά στην αναζωογόνηση της υπαίθρου και στην προσέλκυση επισκεπτών που αναζητούν εναλλακτικές μορφές τουρισμού, όπως η πεζοπορία, ο αγροτουρισμός και ο οικοτουρισμός.
Η μελέτη αφορά σε 15 συνολικά μονοπάτια της περιοχής και περιλαμβάνει εργασίες συντήρησης, καθαρισμού και τοποθέτησης σήμανσης εξασφαλίζοντας την ασφαλή πεζοπορία ή ορειβασία των επισκεπτών.
Αναλυτικά, σύμφωνα με τη μελέτη του το έργο αφορά στα παρακάτω μονοπάτια:
- Μονοπάτι 1: Κάτω πλατεία – Άγιος Νικόλαος – Αγία Φιλοθέη. Αποτελεί μια διαδρομή συνολικού μήκους 2.191 m., που έχει αφετηρία από την Κάτω Πλατεία του Χωριού (Αργυρούπολη), κινείται πάνω σε δρόμο και με κατεύθυνση νοτιοδυτική καταλήγει στον Άγιο Νικόλαο, ενώ με κατεύθυνση νότια νοτιοδυτική καταλήγει στην Άγια Φιλοθέη.
- Μονοπάτι 2: Πάνω Πλατεία – Κιντάνα (Κυκλική Διαδρομή). Η διαδρομή αυτή είναι κυκλική με αφετηρία την πάνω πλατεία του Χωριού (Αργυρούπολη), συνολικού μήκους 530 m.
- Μονοπάτι 3: Κιντάνα – Πηγές. Αποτελεί μια διαδρομή συνολικού μήκους 136 m., που έχει αφετηρία το μονοπάτι 2 και οδεύει με κατεύθυνση βόρεια βορειοδυτική καταλήγοντας στην Επαρχιακή οδό Χώρας Σφακίων – Βρυσσών.
- Μονοπάτι 4: Πέντε Παρθένες – Νύφη Κολύμπα – Νησί – Κολλητά Φαράγγια. Αποτελεί μια διαδρομή συνολικού μήκους 1.234 m., που έχει αφετηρία το μονοπάτι 3 με κατεύθυνση αρχικά βόρεια φτάνει στην Επαρχιακή οδό Χώρας Σφακίων – Βρυσσών και στην συνέχεια με κατεύθυνση βορειοανατολική επί της επαρχιακής οδού και στη συνέχεια με κατεύθυνση ανατολική επί αγροτοδασικού δρόμου και καταλήγει στο μονοπάτι Ε4 κολλητά Φαράγγια.
- Μονοπάτι 5: Πάνω Πλατεία – Σεράγιο – Αγία Μαρίνα – Πέντε Παρθένες. Αποτελεί μια διαδρομή συνολικού μήκους 432 m., που έχει αφετηρία από το μονοπάτι 2, οδεύει πάνω σε δρόμο και με κατεύθυνση βόρεια καταλήγει στο μονοπάτι 4.
- Μονοπάτι 6: Σεράγιο – Πέντε Παρθένες: Αποτελεί διαδρομή συνολικού μήκους 566m., που έχει αφετηρία το μονοπάτι 5, οδεύει πάνω σε αγροτοδασικό δρόμο και με κατεύθυνση ανατολική καταλήγει στο μονοπάτι 7.
- Μονοπάτι 7: Πάνω Πλατεία – Αλώνι (Πήγαδος) – Άγιος Γεώργιος Μεθυστής. Αποτελεί διαδρομή συνολικού μήκους 3.638 m., που έχει αφετηρία την Πάνω Πλατεία του χωριού (Αργυρούπολη), οδεύει σε υφιστάμενο αγροτοδασικό δρόμο, αρχικά με κατεύθυνση νότια στην συνέχεια ανατολική και τέλος με βόρεια κατεύθυνση καταλήγει στο μονοπάτι 4.
- Το μονοπάτι 8: Πάνω Πλατεία – Αγία Ελεούσα. Αποτελεί μια διαδρομή συνολικού μήκους 293 m., που έχει αφετηρία την Πάνω πλατεία του Χωριού (Αργυρούπολη), οδεύει σε υφιστάμενο αγροτοδασικό δρόμο με κατεύθυνση ανατολική καταλήγοντας στην Αγία Ελεούσα στο μονοπάτι 7.
- Μονοπάτι 9: Αλώνι – Κολλητά Φαράγγια. Αποτελεί μια διαδρομή συνολικού μήκους 1.038 m., που έχει αφετηρία το μονοπάτι 7 στη θέση αλώνι, οδεύει σε αγροτοδασικό δρόμο με κατεύθυνση νοτιοανατολική στην αρχή και στην συνέχεια με βόρεια βορειοανατολική κατεύθυνση καταλήγει στο μονοπάτι Ε4 κολλητά φαράγγια.
- Μονοπάτι 10: Κιντάνα- Αγία Δύναμη – Πηγές Αργυρούπολης. Αποτελεί μια διαδρομή συνολικού μήκους 437 m., που έχει αφετηρία την Επαρχιακή οδό Χώρας Σφακίων – Βρυσσών από το σημείο τερματισμού του μονοπατιού 3 οδεύει σε υφιστάμενο μονοπάτι με κατεύθυνση στην αρχή νότια, στην συνέχεια βορειοδυτική μετά ξανά νότια και στο τέλος καταλήγει στης πηγές με κατεύθυνση δυτική.
- Μονοπάτι 11: Κακοδιάβατο – Κάτω Χώρι – Πηγές. Αποτελεί μια διαδρομή συνολικού μήκους 352m., που έχει αφετηρία από την Αγία δύναμη, οδεύει επί υφιστάμενου μονοπατιού και με κατεύθυνση νότια καταλήγει στο χωριό στην κάτω πλατεία.
- Μονοπάτι 12: Κυπαρίσσι – Πηγές Αργυρούπολης. Αποτελεί μια εναλλακτική διαδρομή συνολικού μήκους 200m., η οποία συνδέει το μονοπάτι 10 και 11. Αφετηρία το μονοπάτι 10 και τερματισμός το μονοπάτι 11. Οδεύει σε υφιστάμενο μονοπάτι με κατεύθυνση νότια.
- Μονοπάτι 13: Κάτω Χώρι – Πηγές Αργυρούπολης. Αποτελεί μια διαδρομή συνολικού μήκους 506m., που έχει αφετηρία την κάτω πλατεία του χωριού (Αργυρούπολη), οδεύει σε υφιστάμενο μονοπάτι. Αρχικά έχει κατεύθυνση δυτική και στην συνέχεια βόρεια καταλήγει στις πηγές.
- Μονοπάτι 14: Πηγές Αργυρούπολης – Αγία Κυριακή – Αγία Μαρίνα. Αποτελεί μια διαδρομή συνολικού μήκους 2.856m., που έχει αφετηρία από τις Πηγές Αργυρούπολης και οδεύει επί υφιστάμενου δρόμου μέχρι την Αγία Κυριακή και με κατεύθυνση βόρεια. Στην συνέχεια από την Αγία Κυριακή με κατεύθυνση νότια, συνεχίζει επί υφιστάμενο μονοπάτι μέχρι που συναντάει υφιστάμενο αγροτοδασικό δρόμο και οδεύει με κατεύθυνση ανατολική μέχρι που συναντάει την επαρχιακή Χώρας Σφακίων – Βρυσσών και κατευθύνεται νότια με τερματισμό την Αγία Μαρίνα.
- Μονοπάτι 15: Προικοπήγαδο (κυκλική διαδρομή). Αποτελεί μια εναλλακτική διαδρομή συνολικού μήκους 855m. σε υφιστάμενο δρόμο και μονοπάτι.
Όλα τα μονοπάτια τα οποία χρησιμοποιούν επαρχιακό ή αγροτοδασικό δίκτυο δρόμων θα κινούνται παράλληλα με αυτούς στην βάση του πρανούς του δρόμου ή σε απόσταση πέντε έως δέκα μέτρων από το έρεισμα του δρόμου.
Τα μονοπάτια διατρέχουν σχεδόν στο σύνολό τους την Τοπική Κοινότητα της Αργυρούπολης.
Όλα τα μονοπάτια, συνθέτουν ένα ενιαίο δίκτυο διαδρομών με αφετηρία την πάνω και κάτω πλατεία του χωριού (Αργυρούπολη) και εκτείνεται νότια προς Αγία Φιλοθέη και Άγιο Γεώργιο Μεθυστή, ανατολικά προς Πέντε Παρθένες, Νύφη Κολύμπα και μονοπάτι Ε4 κολλητά φαράγγια, δυτικά πηγές Αργυρούπολης, Αγία Δύναμη και βόρεια προς Αγία Κυριακή.
Σκοπός του έργου
Τα ορειβατικά – πεζοπορικά μονοπάτια, εξυπηρετούν πρωτίστως τη δασική αναψυχή, προωθούν των ορεινό τουρισμό και οικοτουρισμό, καθώς δημιουργούν κατάλληλη υποδομή για την άσκηση δραστηριοτήτων, όπως η πεζοπορία, η ορειβασία, η πρόσβαση περιπατητών σε ιδιαίτερα φυσικά περιβάλλοντα ή αξιοθέατα και γενικότερα ευνοούν την γνωριμία και την επαφή του ανθρώπου με τη φύση.
Η τήρηση στοιχειωδών αρχών και κανόνων στο σχεδιασμό και την κατασκευή των μονοπατιών είναι βασική προϋπόθεση για την επίτευξη των στόχων δημιουργίας ενός μονοπατιού, ενώ ταυτόχρονα βοηθά στη μείωση των προβλημάτων συντήρησης και διαχείρισης. Επιπλέον, η σωστή σήμανση προσφέρει καλύτερη ποιότητα ενημέρωσης του επισκέπτη, αίσθημα ασφάλειας και μεγαλύτερη άνεση. Για το λόγο αυτό, το προτεινόμενο έργο αποσκοπεί στην ανάδειξη υφιστάμενων μονοπατιών, τα οποία σε μεγάλο εύρος τους χρήζουν καθαρισμών και τεχνικών αναβαθμίσεων, δημιουργώντας έτσι ένα δίκτυο το οποίο θα ανταποκρίνεται στις ποιοτικές προδιαγραφές της ισχύουσας νομοθεσίας. Το έργο μέσα από αυτή τη δράση θα αποτελέσει εφαλτήριο για την προσέγγιση θέσεων φυσικού κάλλους με παράλληλη ανάδειξη μνημείων και αξιοθέατων σε διαδρομές συνολικού μήκους 16 χιλιομέτρων περίπου.
Οι προτεινόμενες εργασίες στα μελετώμενα μονοπάτια διακρίνονται σε εργασίες καθαρισμού βλάστησης και σε τεχνικές εργασίες. Πέρα από τις εργασίες καθαρισμού της βλάστησης, σε κάποια μονοπάτια χρειάζεται να γίνουν και κάποιες τεχνικές εργασίες όπως κατασκευή βαθμίδων, ανακατασκευή τοιχίων, κλπ. Στην συνέχεια περιγράφονται τα τεχνικά έργα τα οποία προτείνονται σε συγκεκριμένα μονοπάτια.
Όλες οι προβλεπόμενες εργασίες που θα πραγματοποιηθούν για την βελτίωση της βατότητας των μονοπατιών θα υλοποιηθούν βάσει σχετικών προδιαγραφών για το είδος αυτών των επεμβάσεων. Ο καθαρισμός των υφιστάμενων μονοπατιών είναι απαραίτητος, ώστε να αποκατασταθούν μονοπάτια που συνέδεαν οικισμούς ή χρήσεις και έχουν κλείσει από τη βλάστηση ή έχουν κατακλυσθεί από πέτρες.
Οι προβλεπόμενες εργασίες αφορούν τη βελτίωση της βατότητας μονοπατιών, τα οποία θα πρέπει να είναι ευδιάκριτα και να διευκολύνουν την ομαλή πεζοπορία, παρακάτω περιγράφονται αναλυτικά οι απαιτούμενες παρεμβάσεις.
Για να είναι πλήρης και έντεχνη, οι εργασίες θα πρέπει να συντελούν στην ανάδειξη του μονοπατιού και στην ομαλή πεζοπορία. Επίσης, θα πρέπει να συμφωνεί με τις ευρύτερες προδιαγραφές του πεζοπορικού τουρισμού οι οποίες προϋποθέτουν την ασφάλεια και την άνετη διάβαση με σκοπό την απόλαυση της φύσης και την παρατήρηση κάθε ειδικού σημείου ενδιαφέροντος επί της οικοτουριστικής διαδρομής.
Λειτουργικές πινακίδες σήμανσης σε επιλεγμένα σημεία
Τα μονοπάτια της περιοχής μετά τις εργασίες καθαρισμού πρέπει να είναι ευδιάκριτα, αλλά δεδομένου του ότι αυτό από μόνο του δεν αποτελεί εγγύηση ότι δε θα χαθεί ο πεζοπόρος, θα πρέπει επίσης να συνοδεύεται και από την κατάλληλη σήμανση.
Η δημιουργία ενός βιώσιμου και λειτουργικού συστήματος σήμανσης των περιπατητικών διαδρομών θεωρείται από τα σημαντικότερα λειτουργικά στοιχεία ενός δικτύου.
Σε μερικές διαδρομές η σήμανση είναι όχι μόνο χρήσιμη αλλά αναγκαία, γιατί αλλιώς πολύ δύσκολα θα έφτανε κανείς στον προορισμό του χωρίς να γνωρίζει τη διαδρομή.
Έτσι για τη διευκόλυνση των επισκεπτών της περιοχής και την όσο το δυνατόν πληρέστερη ενημέρωσή τους σε σχέση με την περιοχή και με τις περιπατητικές διαδρομές, οι οποίες βοηθούν στην εξερεύνησή της, απαιτείται η τοποθέτηση λειτουργικών πινακίδων σήμανσης σε κατάλληλα επιλεγμένα σημεία, τόσο στην έναρξη των μονοπατιών, όσο και κατά μήκος αυτών.
Οι πινακίδες τοποθετούνται σε χώρο του μονοπατιού ή όπου απαιτείται και εκτός αυτού, σημειακά, για την εξυπηρέτηση της λειτουργίας του. Τοποθετούνται σε εμφανή σημεία και σε τέτοιο ύψος, ώστε να διακρίνονται από απόσταση. Οφείλουν να έχουν απλό σχήμα, να είναι ευδιάκριτες, να έχουν τη μέγιστη δυνατή διάρκεια ζωής ώστε να εμφανίζουν την ελάχιστη δυνατή φθορά από τις καιρικές συνθήκες, να είναι όσο μικρότερες γίνεται με τη μέγιστη δυνατότητα εντοπισμού, να εντοπίζονται σε περίπτωση αναγκαίας νυχτερινής πορείας ή και έντονων καιρικών συνθηκών όπως ομίχλη, πολύ δυνατή βροχή κ.λπ. (ανακλαστικά χρώματα), να είναι ελαφριές, ώστε να μεταφέρονται εύκολα και να είναι φτιαγμένες από υλικά φιλικά προς το περιβάλλον.
