Προσφάτως παρουσιάστηκε με ιδιαίτερη επιτυχία στο Σπίτι του Πολιτισμού, στο Ρέθυμνο, η πρώτη ποιητική συλλογή του Γιάννη Μποτονάκη με τίτλο «Αποσπάσματα από το ημερολόγιο ενός μίμου».
Βλέποντας το εξώφυλλο του εν λόγω βιβλίου διακρίνεις την ασπρόμαυρη φιγούρα ενός μίμου με κυρίαρχο στοιχείο το δάκρυ, σ’ ένα φόντο μαύρο αλλά φωτιζόμενο από πολύχρωμους «σταλακτίτες» ως εξισορροπιστική, ελπιδοφόρα δύναμη!
Είναι η πρώτη, καθοριστική εντύπωση που σε ωθεί να εξερευνήσεις το περιεχόμενο, που χαρακτηρίζεται από μια ασυνήθιστη ιδιαιτερότητα.
Ανάμεσα στα ποιήματα που κωδικοποιούν με τρόπο απλό και άμεσο ερωτήματα και αναζητήσεις, τοποθετούνται μικρά, πεζά κείμενα απ’ τα οποία αναδύονται πολλοί προβληματισμοί που αφορούν θέματα κοινωνικά, πολιτικά αλλά και υπαρξιακά.
Ο παράξενος φίλος του ποιητή που καθορίζει εν πολλοίς τη συλλογή είναι ένας μίμος!
Αυτός ο μίμος μήπως είναι ο καθρέπτης της ψυχής μας; Ο καθρέπτης που ποτέ δεν μπορείς να ξεγελάσεις, αφού κοιτάζοντάς τον πάντα αντικρίζεις τον αληθινό εαυτό σου!
Βασικά χαρακτηριστικά που ανακαλύπτει κανείς μελετώντας τη γραφή του νέου ποιητή είναι ο ρεαλισμός, οι ξεκάθαρες τοποθετήσεις στα πράγματα, οι προσωποποιήσεις, οι μεταφορές, οι ζωντανοί διάλογοι, η έντονη φιλοσοφική διάθεση!
Για λόγους οικονομίας του χώρου θα προσεγγίσω στην παρούσα ανάλυση ορισμένα ποιήματα ή πεζά, για ν’ αποτυπώσω τις δικές μου σκέψεις.
Το Παντοπωλείον -τίτλος εύστοχος του ομώνυμου ποιήματος- αναφέρεται στο αδιέξοδο πολιτικοοικονομικό μας σύστημα που καλεί με τρόπους δελεαστικούς τον ανυποψίαστο καταναλωτή να προτιμήσει την πραμάτεια του! Μια πραμάτεια καλυμμένη με γυαλιστερά περιτυλίγματα που υπόσχεται τα πάντα, προβάλλοντας την κάλυψη ανύπαρκτων αναγκών, μεγαλώνοντας την απληστία, βαθαίνοντας ολοένα το κενό του ανικανοποίητου.
Στη Μεθυσμένη Πολιτεία ο ποιητής με φωνή δυνατή και τρόπο διάφανο και αιχμηρό απευθύνεται σε όλα όσα καθορίζουν την ατομική ή συλλογική δομή της κοινωνίας μας -που αποχαυνωμένη μες στο καταναλωτικό τέλμα- οδηγείται στα αδιέξοδα, αποδεχόμενη με μοιρολατρική διάθεση την καταστροφή της!
Οδυνηρά αληθινή και η ιστορία της «γάτας» που έμαθε να ζει φυλακισμένη, παρόλο που πάντα ονειρεύεται την ώρα της απελευθέρωσης!
Στα Σύνορα τα ερωτήματα που προβάλλουν είναι αγωνιώδη και αναπάντητα. Πού βρίσκονται τα όρια και οι φυλακές; Πού κρύβονται οι φόβοι κι οι ελπίδες; Ποιος αποφασίζει για μας; Ένας Θεός τιμωρός ή λυτρωτής; Ο εαυτός μας μάς κρατάει δέσμιους των παθών ή μια μοίρα ανεξέλεγκτη;
Οι Κανόνες της Ποίησης εκφράζονται με τρία ευθύβολα, λακωνικά ρητά που τολμούν να ορίσουν τη στόφα του αληθινού ποιητή!
Σ’ ένα μικρό, πεζό κείμενο συγκλονίζει η διήγηση της στιγμής που συνειδητοποιείς πως η τελειότητα δεν υπάρχει πουθενά! Τότε απελευθερώνεσαι πραγματικά, αφού παύεις να φοβάσαι την αποτυχία, την ήττα, την απόρριψη κι ας εξακολουθείς να χρειάζεσαι την αποδοχή!
Στα 5 Αποσπάσματα απ’ το Ημερολογιο ενός Μίμου ζωγραφίζονται μ’ ένα λόγο ζωντανό και πολύ συμπυκνωμένο τα αληθινά πορτρέτα καθημερινών, απλών ανθρώπων, φόβοι ανελέητοι, όνειρα μεγάλα αλλά και η αδυναμία να ζήσει κανείς εμπειρίες δυνατές χωρίς ίχνος ωραιοποίησης και εξιδανίκευσης!
Το ποίημα με τον τίτλο Κοίτα αποτελεί μια εξομολόγηση, έναν οίκτο και μια θλιβερή διαπίστωση για όσους παγιδεύονται στα δίχτυα των στερεότυπων και της αμφίβολης ασφάλειας, αρνούμενοι ν’ απολαύσουν τις ομορφιές της ζωής, αφήνοντας το χρόνο να περνάει εντελώς αδιάφορα.
Η Γέφυρα ως σύμβολο ενός μεταβατικού περάσματος μπορεί να σ’ οδηγήσει στην αντίπερα όχθη. Γεγονότα απρόβλεπτα και συνήθως απρόκλητα μπορούν ν’ ανατρέψουν τα πάντα απ’ τη μια στιγμή στην άλλη.
Ο Παύλος -μια μορφή ασυμβίβαστη και ηρωική- θύμα ενός παράλογου φανατισμού που οδηγεί σε ακραίες πράξεις βίας, αφυπνίζει συνειδήσεις και δυναμώνει το φρόνημα του αγώνα για τ’ αυτονόητα!
Στην Dita αναδύεται το αιώνιο, υπέροχο ερωτικό κάλεσμα του αρσενικού προς το αέρινο θηλυκό με την απόλυτη, ηδονική κατάληξη που δικαιώνει την ύπαρξη!
Στο κείμενο 3 Ιουνίου 2011 ξεδιπλώνεται η απογοητευτική διαπίστωση πως ο άνθρωπος, ενώ έχει αναπτύξει τη λογική και το συναίσθημα, εξακολουθεί να είναι δέσμιος ζωωδών ενστίκτων!
Στο ποίημα Γυναίκα ο ποιητής μας -παρά το νεαρόν της ηλικίας του- πολύ ώριμα συνειδητοποιεί τ’ αποτελέσματα της δεσποτικής μεταχείρισης του άντρα προς τη γυναίκα, φτάνοντας στο σημείο να συνθηκολογεί μαζί της, επαιτώντας τα πρέπει!
Στο επόμενο πεζό κείμενο κυριαρχεί η κυριότερη υπαρξιακή αγωνία του ανθρώπου που αφορά την ώρα της φυγής και την επέκεινα του τάφου «ζωή»! Τον κύκλο της ζωής ανοιγοκλείνουν αενάως ο έρωτας και ο θάνατος που πολεμούν μεταξύ τους, τρεφόμενοι με τις σάρκες του αντιπάλου. Η μάχη αυτή ποτέ δεν τελειώνει αφού κανείς δεν βγαίνει νικητής!
Στην Προσευχή εμφανίζεται η λαχτάρα του νέου ανθρώπου να ζήσει όλες τις χαρές αυτού του κόσμου που είναι ο μόνος βέβαιος και όπως φαίνεται στο επόμενο ποίημα Χρόνια Φευγάτα αδίκως η σκέψη αγκυροβολεί στις όχθες του Αχέροντα! Τι κρίμα που τόσες μέρες πηγαίνουν χαμένες! Τι κρίμα που τόσες νύχτες κυλούν άδειες!
Στον Μικρό Πρίγκιπα ο ποιητής απευθύνεται στον άνθρωπο που ελπίζει, ερωτεύεται, πληγώνεται, ονειρεύεται, δίνεται και μετανιώνει, ξεφεύγοντας με την ονειροπόληση, την εξιδανίκευση και την ωραιοποίηση των πάντων. Πώς αλλιώς να επιβιώσει σ’ έναν κόσμο τόσο πεζό;
Τελειώνοντας την παρούσα τοποθέτησή μου θα πρότεινα στον ποιητή μας να συνεχίσει να προβληματίζεται, να τολμά, ν’ αναζητά τη γνώση και να ονειρεύεται κάθετί ωραίο και αληθινό, χρωματίζοντας την γκρίζα πραγματικότητα των καιρών, υμνώντας τη μούσα με το δικό του, ξεχωριστό τρόπο!
* Η Ευαγγελία Αγγελάκη-Βάμβουκα είναι δασκάλα -Ρέθυμνο
email: eua.aggelaki@gmail.com
