Οι παλινωδίες του υπουργείου Πολιτισμού
Της ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΜΠΟΥΡΟΥ*
Εκτίθεται πλέον στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο η μαρμάρινη κεφαλή του Ερμή που, τον περασμένο Οκτώβριο, επρόκειτο να δημοπρατηθεί από τον οίκο Μπόναμς στο Λονδίνο. Η Διεύθυνση Τεκμηρίωσης του υπουργείου Πολιτισμού εντόπισε το έργο και, καθώς υπήρχαν υποψίες για παράνομη εξαγωγή του από την Ελλάδα, το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ζήτησε την άμεση απόσυρσή του. Η κεφαλή φυλασσόταν μέχρι πρότινος στην Πρεσβεία της Ελλάδας στο Λονδίνο, προκειμένου να συγκεντρωθεί το απαραίτητο ποσό για τη μεταφορά του στην Αθήνα, την οποία και χρηματοδότησε τελικά η Περιφέρεια Αττικής.
Πρόκειται για ρωμαϊκό αντίγραφο της ερμαϊκής στήλης του γλύπτη Αλκαμένη που κοσμούσε τη νότια πτέρυγα των Προπυλαίων. Παρόλο που ελάχιστες πληροφορίες είναι γνωστές σχετικά με την κατασκευή, την προέλευσή της και τις συνθήκες εξαγωγής της από τον ελλαδικό χώρο, η παρουσία της σε κατασχεθέν φωτογραφικό υλικό ήταν ένα από τα ισχυρά επιχειρήματα του υπουργείου.
Τα γρήγορα αντανακλαστικά των αρχαιολογικών υπηρεσιών εξασφάλισαν τη διακοπή της δημοπρασίας, γεγονός που πραγματοποιείται μόνο σε περίπτωση που υπάρχουν αδιάσειστα νομικά επιχειρήματα που αποδεικνύουν παράνομη ενέργεια, και επιτεύχθηκε έτσι ο επαναπατρισμός της. Η άμεση αντίδραση του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, που δεν αρκέστηκε σε διαμαρτυρίες, έρχεται σε αντίθεση με το χρονίζον ζήτημα της επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα και αναπτερώνει τις ελπίδες για ένα ελληνικό δημόσιο που θα διεκδικεί σθεναρά τις χαμένες αρχαιότητες παρά την ισχνή οικονομική κατάσταση της χώρας.
Ο Πολιτισμός, και ειδικότερα οι αρχαιότητες, βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της τουριστικής Ελλάδας και ειδικότερα φέτος οι υπηρεσίες, τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι είναι πιο υποστελεχωμένοι από ποτέ. Λαμπρό παράδειγμα η Λότζια, το πωλητήριο του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων στο κέντρο της Παλιάς Πόλης του Ρεθύμνου, που, παρότι βρίσκεται σε ένα από τα πιο πολυσύχναστα σημεία της πόλης, παραμένει κλειστή, καθώς δεν έχουν γίνει οι απαραίτητες προσλήψεις.
*Η Αγγελική Μπούρου είναι αρχαιολόγος