Με αφορμή την κατάληψη στο Πανεπιστήμιο Κρήτης που ξεκίνησε την Παρασκευή 14-11, θυμήθηκα το εξής περιστατικό. Είχε περάσει λίγος χρόνος από τότε που ήρθα στο Π.Κ., όταν μια μέρα κίνησα για τα Περιβόλια, όπου στεγαζόταν τότε το ίδρυμα. Στην πόρτα με σταμάτησε ένας φοιτητής και μου είπε ορθά-κοφτά: «Δεν πας πουθενά». Δεν θυμάμαι το πρόσωπό του, μόνον ότι φορούσε μπότες στρατιωτικές με λυτά κορδόνια και πως με περνούσε ένα κεφάλι.
Η ανωμαλία στα πανεπιστήμια εκδηλώνεται με θαυμαστή συνέπεια και θρησκευτική ευλάβεια -σε τέτοια ζητήματα είμαστε υποδειγματικοί ως λαός. Όλα τα χρόνια που υπηρετώ στο πανεπιστήμιο δεν υπήρξε ούτε μία χρονιά που να μην συνέβη σε ελληνικό ΑΕΙ ένα, και συνήθως περισσότερα, από τα κάτωθι: κατάληψη, βίαιη διάλυση της συνεδρίας συλλογικών σωμάτων (της Συγκλήτου, των Γ.Σ. των Τμημάτων και των Τομέων ή άλλων οργάνων και επιτροπών), ακύρωση ή παρεμπόδιση της ομαλής λειτουργίας του διδακτικού, ερευνητικού και διοικητικού έργου και της άσκησης του δικαιώματος για εκλογή πανεπιστημιακών οργάνων, απαγόρευση εισόδου σε «ανεπιθύμητα» πρόσωπα, προπηλακισμοί μελών του Διδακτικού Προσωπικού, χτίσιμο καθηγητών στα γραφεία τους, καταστροφές σε εργαστήρια και χώρους διδασκαλίας, βανδαλισμοί πάσης φύσεως κ.ά.
Οι δράστες είναι διάφορες ομάδες φοιτητών που ζουν στον δικό τους κόσμο, μιλούν μια ξύλινη γλώσσα που καταλαβαίνουν μόνον αυτοί, και προβάλλουν αιτήματα που δεν έχουν καμιά απολύτως σχέση με τη διδασκαλία, την έρευνα, και την καθημερινή μας δουλειά. Δηλαδή με τους λόγους για τους οποίους υφίσταται και λειτουργεί ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα και που υλοποιούνται στην επικοινωνία μεταξύ διδασκόντων και διδασκομένων στις αίθουσες διδασκαλίας.
Οι φοιτητές αυτοί έχουν τη δική τους ατζέντα, που συνίσταται στην επιδίωξη να διοικούν αυτοί τα πανεπιστήμια και όχι τα θεσμοθετημένα όργανα, με στόχο να τα μετατρέψουν σε υπηρέτες των δικών τους εμμονών και αγκυλώσεων. Η επίκληση της οικονομικής δυσπραγίας των πανεπιστημίων ή ο επετειακός εορτασμός του Πολυτεχνείου αποτελούν το πρόσχημα για να την προωθήσουν. Τα κλειστά ή ακυρωμένα πανεπιστήμια εξυπηρετούν το αδιέξοδο ιδεολόγημα της διαρκούς πάλης, σαν να ζούσαν στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια ή την εποχή της χούντας.
Οι εκφυλιστικές συμπεριφορές που περιέγραψα και η στήριξη της οποίας τυγχάνουν από διάφορους κομματικούς χώρους, από τα ΜΜΕ, από τμήμα της κοινωνίας αλλά και από μέλη ΔΕΠ, είναι ελληνικό φαινόμενο. Όσες εξηγήσεις και αν προτείνετε ή αν προτείνω, η μονιμότητα, η διάρκεια και η έκτασή τους υπερβαίνουν σε τελευταία ανάλυση τα όρια της κοινής λογικής. Πρόκειται για αρρώστια χωρίς προοπτική θεραπείας.
* Ο Μιχαήλ Πασχάλης είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
