Μέχρι και σε άλλους, όμορους, νομούς αναγκάζονται και πηγαίνουν ασθενείς του Ρεθύμνου για να βρουν το φάρμακο που ψάχνουν, αφού πρώτα έχουν γυρίσει όλα την πόλη κι όλη την ενδοχώρα χωρίς να έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Το πρόβλημα με τις ελλείψεις σκευασμάτων «πρώτης γραμμής» εντείνεται μέρα με τη μέρα, αντί να μετριάζεται και να κοπάζει! Οι φαρμακοποιοί φθάνουν στο σημείο να εξυπηρετούνται μεταξύ τους, προσπαθώντας να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες του κόσμου. Στα μάτια των μεγαλύτερης ηλικίας πελατών τους, βλέπουν οικεία τους πρόσωπα: τους πατεράδες και τις μητέρες τους.
Εμβαλωματικές λύσεις δεν χωρούν σε τέτοιες περιπτώσεις και σίγουρα, όπου κι όπως εφαρμόζονται, δεν μπορούν να έχουν μακρά διάρκεια.
«Τα πράγματα βαίνουν από το κακό στο χειρότερο» περιγράφει στα «Ρ.Ν.» ο γραμματέας του Φαρμακευτικού Συλλόγου Ρεθύμνου Ανδρέας Αντωνίου. «Η κατάσταση είναι τραγική. Το τελευταίο διάστημα έχουμε επισκέψεις ή τηλεφωνικές επαφές με αντιπροσώπους εταιρειών, οι οποίοι μας συμβουλεύουν να ανοίγουμε τις συσκευασίες και να μοιράζουμε τις καρτέλες ή π.χ. στην ινσουλίνη, όταν η συνταγή έχει δύο κουτιά να δίνουμε το ένα κουτί στον έναν ασθενή για να βγάλει 15 μέρες και το άλλο σε κάποιον άλλο, για να βγάλει κι αυτός 15 μέρες, μήπως στο διάστημα αυτό λυθεί το πρόβλημα των ελλείψεων!».
Όπως λέει ο κ. Αντωνίου, «Κάθε μέρα προκύπτουν ελλείψεις και με νέα σκευάσματα, ανεξάρτητα από το κόστος τους. Ενδεικτικά, παρατηρείται θέμα με ένα κολλύριο το οποίο είναι της τάξεως των 4 ευρώ. Δεν είναι δηλαδή θέμα κόστους, κάτι το οποίο πρέπει να καταλάβει και ο κόσμος. Κάτι που στην Ελλάδα κάνει 4 ευρώ, σε αντίστοιχη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να κάνει 20 και 30».
Ο γραμματέας του Φαρμακευτικού Συλλόγου προσφάτως προ(σ)κάλεσε «τους αρμόδιους υπουργούς – υπεύθυνους, να χρησιμοποιήσουν τους κωδικούς μου, να μπουν σε ιστοσελίδα γνωστής παγκόσμιας φαρμακευτικής εταιρείας και να προσπαθήσουν να παραγγείλουν το κολλύριο το συγκεκριμένο. Για να δουν ότι δεν γίνεται!». Σε «όλους τους τόνους» θα τονίσει πώς «Οι εξαγωγές που γίνονται σωρηδόν και οι οποίες έχουν, όσον αφορά την κεντρική διοίκηση τα οικονομικά τους οφέλη – γιατί φέρνουν έσοδα στο κράτος, θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια και τη δημόσια υγεία! Και δεν μπορούμε να εξυπηρετηθούμε! Επίσης, υπάρχουν περιπτώσεις, που ξεκλειδώνει ο κωδικός του φαρμάκου στην ηλεκτρονική παραγγελιοληψία για δύο τεμάχια το μήνα, αλλά δεν είναι δύο τεμάχια το μήνα για όλους. Είναι δύο τεμάχια το μήνα, για όποιον προλάβει! Κι εγώ και συνάδελφοι, βάζουμε υπενθυμίσεις στα κινητά μας στην αλλαγή του μήνα, που ξεκλειδώνει ξανά η δυνατότητα να παραγγείλεις, να προλάβουμε να μπούμε, να δεσμεύσουμε τα δύο κομμάτια, για να εξυπηρετήσουμε δύο από τους πολλούς πολίτες. Αν καθυστερήσεις, ξεχαστείς και κάνεις 1-2 μέρες θα μπεις στην πλατφόρμα και θα δεις ότι το προϊόν δεν είναι διαθέσιμο!».
Οι μεγαλύτερες ελλείψεις
Η ομαλότητα θα επιστρέψει εάν κι εφόσον με πολιτική απόφαση «Αναζητηθούν τα όποια οικονομικά οφέλη υπάρχουν από τις εξαγωγές του φαρμάκου αλλού, επ’ αόριστον κιόλας» διατείνεται ο κ. Αντωνίου. «Εκεί θα πρέπει να ξεχωριστεί η ήρα απ’ το στάχυ, γιατί ενημερωθήκαμε μέσα στα τέλη του 2021 και στις αρχές του 2022, από εταιρεία που αποσύρει αντιδιαβητικά δισκία, φάρμακα δηλαδή για τον σακχαρώδη διαβήτη από την ελληνική αγορά, με ξεκάθαρη δήλωση ότι πλέον δεν τη συμφέρει. Άρα, σταματούν να τα κυκλοφορούν στην Ελλάδα, γιατί τους είναι οικονομικά ασύμφορο. Είναι προτιμότερο να μπουν σε μία τέτοια λογική, ότι πρέπει να αποφασίσουν οι εταιρείες ,τι θέλουν να κάνουν, προκειμένου να αναζητηθούν άλλες λύσεις ή πρέπει να αναζητηθεί ένας σωστότερος τρόπος τιμολόγησης. Γιατί, όσο πέφτουν με τα καινούργια δελτία τιμών οι τιμές των φαρμάκων στην Ελλάδα, αυτό αυτομάτως σημαίνει ότι ένας χονδρέμπορος μπορεί να το εισάγει φτηνά και να το εξάγει ακριβά» υπογραμμίζει ο γραμματέας του Φαρμακευτικού Συλλόγου.
Σύμφωνα με τον ίδιο, τα μεγαλύτερα προβλήματα παρατηρούνται σε ινσουλίνες, κολλύρια, σκευάσματα για το αναπνευστικό, σε κάποια αντιδιαβητικά και σε κάποιες αντιβιώσεις.
Όμως και στα αντικαρκινικά υπάρχει μεγάλη και σοβαρή έλλειψη. Επ’ αυτού σχολιάζει: «Πρόσφατα είδαμε δημοσίευμα εφημερίδας, που κυκλοφόρησε και στο διαδίκτυο, το οποίο αναφερόταν σε ένα πόρισμα εσωτερικού ελέγχου του ΙΦΕΤ (Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας), το οποίο είναι παρακλάδι του ΕΟΦ. Αρμοδιότητά του ουσιαστικά είναι να παράγει, και να εισάγει φάρμακα στην Ελλάδα, τα οποία δεν κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά. Το εσωτερικό πόρισμα έλεγε, ότι για ένα τετράμηνο του 2021, οι εξαγωγές αντικαρκινικών φαρμάκων κι άλλων φαρμάκων που αφορούν πολύ σοβαρές ασθένειες, έφτασαν στα 3.700.000 ευρώ περίπου! Μέσα σε τέσσερις μήνες. Το πόρισμα κατέληγε πώς, παρότι εξήλθαν αυτά τα φάρμακα καθιστώντας τον ΙΦΕΤ μία εμπορική επιχείρηση που δεν είναι συμβατή με τις καταστατικές του λειτουργίες, δεν αποθεματοποιήθηκε ικανή ποσότητα για την ελληνική αγορά! Κι ενώ έχουν γίνει επίσημες καταγγελίες των Σωματείων των ασθενών, τόσο προς το υπουργείο όσο και σε όλους τους αρμόδιους φορείς, δεν έχει ανοίξει… ρουθούνι!».
Ημερησίως, οι φαρμακοποιοί τηλεφωνούν ο ένας στον άλλον, μπορεί και πάνω από δέκα φορές. Ο κ. Αντωνίου μάς μεταφέρει τι συζητούν: «Ο ένας ρωτάει τον άλλον, εάν έχει ένα φάρμακο, για να του δώσει κάποιο άλλο. Σκεφτείτε ότι εγώ προσωπικά θα κατεβάσω φάρμακο για τον προστάτη σε συνάδελφο στο Ρέθυμνο. Είναι το τελευταίο μου κουτάκι. Αλλά μπαίνω στη λογική ότι θα το χρειαστώ για τον ασθενή μου σε 15 μέρες, αλλά επειδή το πήρε πρόσφατα, εκείνος θα το χρειαστεί σε 15 μέρες. Ας εξυπηρετήσω το συνάδελφο και τον ασθενή που το χρειάζονται τώρα, μήπως σε 15 μέρες βρεθεί ένα κουτάκι. Καταλαβαίνετε σε τι λογικές μπαίνουμε!».
Και τα αντιεπιληπτικά αποτελούν είδος προς εξαφάνιση. «Είναι φάρμακα πολλά εκ των οποίων είναι αναντικατάστατα! Δηλαδή, δεν έχουμε γενόσημα. Το πρόβλημα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι πολύ σοβαρό» τονίζει ο γραμματέας του Φαρμακευτικού Συλλόγου, δίνοντας και μία άλλη διάσταση: «Το θεραπευτικό αποτέλεσμα, πολλές φορές, είναι και θέμα ψυχολογικού παράγοντα. Δηλαδή, όταν ο ασθενής με το συγκεκριμένο σκεύασμα, γιατί είναι κόκκινο π.χ., αισθάνεται καλά, όταν θα του προκαλέσεις ψυχολογική μετάσταση με την αλλαγή του σκευάσματος και το χαπάκι που θα πάρει δεν είναι κόκκινο, τον στρεσάρεις. Όσο καλά κι αν του εξηγήσεις ότι είναι το ίδιο. Στην τελική, το θεραπευτικό αποτέλεσμα μπορεί να μην είναι παρόμοιο. Παρ’ όλα αυτά, σε κάποια φάρμακα που είναι σε έλλειψη, έχουμε τη δυνατότητα να έχουμε αντίγραφα, να έχουμε γενόσημα, να εξυπηρετούμε κάποιους ανθρώπους».
Οι φαρμακοποιοί συστήνουν στους ασθενείς να ψάχνουν παντού για να βρουν ό,τι τους χρειάζεται. «Κατεβάζω αντιεμετικό φάρμακο από τη Θεσσαλονίκη για έγκυο γυναίκα στο Ρέθυμνο!» μας είπε ο κ. Αντωνίου.
Ταλαιπωρία και εντάσεις
Δυο συν μία είναι οι αιτίες του κακού: Αφενός οι επιπτώσεις της ακρίβειας και της πανδημίας στην τροφοδοτική αλυσίδα, με το να υπολειτουργούν εταιρείες ή και να έχουν εκτοξευθεί τα μεταφορικά. Αφετέρου, «Το κυριότερο πρόβλημα στην Ελλάδα είναι οι παράλληλες εξαγωγές» υποστηρίζει ο κ. Αντωνίου. «Τις κάνουν φαρμακαποθήκες, τις κάνουν εταιρείες, συνεταιρισμοί, τις κάνουν και συνάδελφοι. Επισήμως εταιρεία έρχεται και λέει, η τιμή του φαρμάκου μου έχει ευτελιστεί, έχει κατέβει με τα δελτία τιμών πολύ χαμηλά, δεν με συμφέρει να το κυκλοφορώ στην Ελλάδα, το αποσύρω. Το έκανε πολυεθνική εταιρεία για τρία της σκευάσματα, για αντιδιαβητικά δισκία. Σε εκείνη την περίπτωση, με τη βοήθεια του γιατρού θα βρεθεί άλλη αγωγή. Αλλά στις ινσουλίνες τι να γίνει;» αναρωτιέται.
Ο κ. Αντωνίου «πολύ φοβάται» ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν με τις εξελίξεις στα ρωσο-ουκρανικά σύνορα.
Προσωπικά μιλώντας και πάλι, σε 75 συνολικά σκευάσματα δεν έχει καθόλου απόθεμα. Κι είναι «κινήσιμα» φάρμακα: «Για την πίεση, για το στομάχι, κολλύρια, αντιεμετικά, αντιεπιληπτικά, αντιβιώσεις, αντιπηκτικές ενέσεις κ.ά».
Συμμερίζεται την αγωνία και την ταλαιπωρία των πολιτών, πλην όμως ζητάει την κατανόηση του κόσμου. «Βγαίνουμε ψεύτες και αφερέγγυοι χωρίς να φταίμε!» σημειώνει. Οι εντάσεις είναι συχνές και οι φαρμακοποιοί έρχονται σε δύσκολη θέση. «Έχουμε φτάσει στο σημείο να μην λέμε πότε θα έχουμε το τάδε φάρμακο, γιατί πραγματικά δεν ξέρουμε. Λέμε από εβδομάδα και βλέπουμε» σημειώνει ο κ. Αντωνίου, καθώς φαρμακαποθήκες και εταιρείες πέφτουν …έξω στις – υποσχόμενες – ημερομηνίες ανεφοδιασμού!
Η ταλαιπωρία και τα έξοδα των πιο ευάλωτων συμπολιτών μας, και δη ηλικιωμένων, γιγαντώνονται συνεχώς…
