Την ένταξη χρηματοδότησης του έργου με τίτλο «Αστεροσχολείο: Το σχολείο των Αστεριών» υπέγραψε ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών κ. Στέλιος Πέτσας στο πρόγραμμα «ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ» του Υπουργείου Εσωτερικών, στον άξονα “Παιδεία, Πολιτισμός, Τουρισμός και Αθλητισμός”, συνολικού προϋπολογισμού 983.275,00€
Αντικείμενο του Έργου είναι η δημιουργία ενός κτιρίου πολλαπλών χρήσεων με θόλο, το οποίο θα στεγάζει τηλεσκόπιο για την επί τόπου παρατήρηση, στο όρος Ίδη (Ψηλορείτη), με στόχο την προώθηση της γνώσης στον κλάδο της αστρονομίας και της αστροφυσικής συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στον εμπλουτισμό, την αναβάθμιση και την περαιτέρω ανάπτυξη γνώσεων μέσα από τον σχεδιασμό και την εφαρμογή ειδικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δραστηριοτήτων.
Το φυσικό αντικείμενο περιλαμβάνει :
1ο Υποέργο – Κατασκευή Κτιρίου Αστεροσχολείου, με τη δημιουργία μίας νέας αίθουσας πολλαπλών χρήσεων 315 m2 και την κατασκευή ειδικού Αστρονομικού θόλου Παρατήρησης με τηλεσκόπιο για την επί τόπου παρατήρηση
2ο Υποέργο – Προμήθεια εξοπλισμού Αστεροσχολείου
3ο Υποέργο – Δράσεις Δημοσιότητας
Σε δήλωση του,ο Δήμαρχος Ανωγείων Σωκράτης Κεφαλογιάννης,αναφέρει σχετικά: «Το «Αστεροσχολείο» ήταν μια όμορφη σκέψη την οποία διάβασα σε ένα σχολικό έντυπο το 2010 κατά την επίσκεψη μου στον Δήμο Υπάτης.Όταν διατύπωσα την πρόταση αυτή στον καθηγητή κ. Παπαμαστοράκη ενθουσιάστηκε από μια τέτοια προοπτική και το έβαλε στα σχέδια του.
Προτείναμε να κατασκευάσουμε ένα κτίριο πολλαπλών χρήσεων στον Σκίνακα, για να αναβαθμίσουμε ριζικά την εμπειρία των επισκεπτών, την ικανότητα του Αστεροσκοπείου και των Ανωγείων να οργανώνουν δράσεις πολιτισμού, εκπαίδευσης, και προβολής, και τις δυνατότητες της βιομηχανίας του τουρισμού στα Ανώγεια, ώστε να μπορούν να προσφέρουν ένα εξαιρετικά ανταγωνιστικό βιωματικό τουριστικό προϊόν με θέμα την Αστρονομία, που θα τροφοδοτήσει την καινοτόμο, βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής.
Η πρόταση μας αυτή, στην Επιτροπή 2021, ενσωματώνει το πνεύμα της Επανάστασης του 1821 – όχι μόνο ως σύμβολο εξέγερσης ενάντια στην καταπίεση, αλλά και ως ζωντανό παράδειγμα επιμονής, αντοχής, και ανάκαμψης απέναντι στο τραγικό ενίοτε αποτέλεσμα μιας τέτοιας μάχης.
Με την χρηματοδότηση αυτή, για την οποία ευχαριστώ θερμά τον Αναπληρωτή Υπουργό Εσωτερικών κ. Πέτσα, τα στελέχη της ΕΥΔΕ ΥΠΕΣ και τον συντοπίτη μας Υφυπουργό Γιάννη Κεφαλογιάννη,δημιουργείται μοναδική δυνατότητα να πολλαπλασιαστεί η απήχηση μιας καθαρά επιστημονικής επένδυσης (του Αστεροσκοπείου του Σκίνακα) ώστε να έχει την μέγιστη δυνατή επίδραση στην ευρύτερη κοινωνία – της πόλης των Ανωγείων, της Κρήτης, της Ελλάδας. Ευχαριστούμε την Πρόεδρο κ. Αγγελοπούλου Δασκαλάκη και τα στελέχη της Επιτροπής που αγκάλιασαν την ιδέα αυτή.
Η συνεργασία μεταξύ της πόλης των Ανωγείων και του γειτονικού Αστεροσκοπείου του Σκίνακα υπήρξε στενή από την ίδρυση του Αστεροσκοπείου, και είμαστε υπερήφανοι για αυτήν την ειλικρινή, αμοιβαίως επωφελή εταιρική σχέση ανάμεσα σε μια κορυφαία ερευνητική υποδομή και την τοπική κοινότητα που την περιβάλλει, την υποστηρίζει, την προωθεί και ωφελείται από την παρουσία της
Σήμερα ο κ. Χαρμανδάρης Διευθυντής του Ινστιτούτου Αστροφυσικής και του Αστεροσκοπείου Σκίνακα, άξιος συνεχιστείς της αγάπης και του έργου του κ. Παπαμαστοράκη ανοίγει νέα πεδία με την ομάδα του και στην επιστήμη και στην κοινωνία.
Σε αυτούς τους παράλληλους δρόμους συνεχίζουμε με αλληλοβοήθειες να φτάσουμε στις δικιές μας κορυφές»
Το έργο
Το «Αστεροσχολείο»θα είναι ένα κτίριο πολλαπλών χρήσεων στο Αστεροσκοπείο του Σκίνακα στην Κρήτη με στόχο την ενδυνάμωση δράσεων
εκπαίδευσης, προβολής, πολιτισμού, και θεματικού τουρισμού στον Δήμο Ανωγείων και σε όλη την Κρήτη
Σύντομη περιγραφή
Τα θαύματα του Σύμπαντος ασκούν έντονη έλξη στο ανθρώπινο μυαλό. Το Παρατηρητήριο του Σκίνακα, η πιο ενεργή αστρονομική ερευνητική υποδομή της Ελλάδας, που βρίσκεται περίπου 20 χιλιόμετρα από την ιστορική πόλη των Ανωγείων στην Κρήτη, προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο κατά τις ανοιχτές νύχτες του – παρά την πλήρη έλλειψη εγκαταστάσεων επισκεπτών. Αυτοί οι επισκέπτες αψηφούν το κρύο, τα πλήθη και τον δύσκολο, στριφογυριστό δρόμο, για μια ευκαιρία να ρίξουν μια ματιά μέσω ενός τηλεσκοπίου ερευνητικού διαμετρήματος με τα δικά τους μάτια, και να πάρουν μέρος, μαζί με επαγγελματίες αστρονόμους, στη διαδικασία ανακάλυψης νέας γνώσης.
Περιγραφή του χώρου της δράσης
Το Αστεροσκοπείο του Σκίνακα, ιδρύθηκε το 1984 από το ΙΤΕ, το Πανεπιστήμιο της Κρήτης και το Ινστιτούτο Εξωγήινης Φυσικής του MaxPlanck στη Γερμανία. Ο Σκίνακας είναι μια εξαιρετική τοποθεσία για αστρονομικές παρατηρήσεις λόγω των καλών ατμοσφαιρικών συνθηκών του και είναι η πιο παραγωγική Αστρονομική εγκατάσταση στην Ελλάδα. Βρίσκεται κοντά στην ιστορική πόλη των Ανωγείων, με την οποία διατηρεί μια στενή και αμοιβαία επωφελή σχέση. Παρά την έλλειψη κατάλληλων εγκαταστάσεων για τη φιλοξενία μεγάλου κοινού, οι επιστήμονες του Σκίνακαδιοργανώνουν τακτικά ανοιχτές βραδιές και άλλες εκδηλώσεις προβολής που προσελκύουν σταθερά μεγάλο πλήθος επισκεπτών.
Υποδομή στον χώρο της δράσης:
Ο Σκίνακας βρίσκεται στην κορυφή της Ίδης στην Κεντρική Κρήτη σε υψόμετρο 1750μ. Συνδέεται με την πόλη του Ηρακλείου μέσω ενός πλήρως ασφαλτοστρωμένου δρόμου 50 χλμ., περίπου 1 ώρα με το αυτοκίνητο. Αυτή τη στιγμή διαθέτει ένα τηλεσκόπιο 30 εκατοστών και ένα τηλεσκόπιο 1,3 μέτρων, εξοπλισμένα με υπερσύγχρονα όργανα. Από το 2013 ο Σκίνακας φιλοξενεί ένα κέντρο παγκόσμιας κλάσης οπτικής πολωσιμετρίας, με το καινοτόμο όργανο RoboPol, ενώ το ακόμη πιο εξελιγμένο όργανο WALOP πρόκειται να εγκατασταθεί το 2021 στο τηλεσκόπιο 1,3m. Επί του παρόντος, ο Σκίνακας έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα της ESA “Fibre on the Sky” για δορυφορική παρακολούθηση (ένα έργο επίσης σημαντικό για την εθνική ασφάλεια) και με το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα στις ΗΠΑ για γρήγορη παρακολούθηση έντονα μεταβλητών φαινομένων. Οι τοπικές υποδομές περιλαμβάνουν επίσης τον ξενώνα «Ιωάννης Παπαμαστοράκης», ένα πλέγμα φωτοβολταϊκών πάνελ, μπαταριών και μια υποστηρικτική γεννήτρια πετρελαίου.
Το Αστεροσκοπείο του Σκίνακα- η πιο δραστήρια Αστρονομική εγκατάσταση στην Ελλάδα – επενδύει επί του παρόντος σε μια εκρηκτική ανάπτυξη των υποδομών του, σε συνεργασία με το Δήμο Ανωγείων, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το ΙΑ-ΙΤΕ: ένα νέο ερευνητικό τηλεσκόπιο, ανακατασκευή του δρόμου προς τον Σκίνακα , σύνδεση με ηλεκτρικό δίκτυο / δίκτυο οπτικών ινών, φιλοξενία διεθνών έργων (π.χ. του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και του Παν. Μινεσότα των ΗΠΑ).
Η πόλη των Ανωγείων είναι η πατρίδα ξακουστών μουσικών, μεταξύ των πιο διάσημων αστεριών της Κρητικής μουσικής παράδοσης, από τον «Αρχάγγελο» της Κρητικής μουσικής Νίκο Ξυλούρη, ως τους κορυφαίους παραδοσιακούς μουσουργούς της νέας γενιάς. Στο Αστεροσχολείο, μέσα από μια ποικιλία πολιτιστικών δράσεων που θα φιλοξενηθούν εκεί, αυτή η παράδοση θα τοποθετηθεί και θα αναδειχθεί εντός ενός νέου πλαισίου. Το κτίριο θα προσφέρει έναν φυσικό χώρο όπου σπουδαίοι αστρονόμοι και σπουδαίοι μουσικοί θα μπορούν να συναντηθούν στο κοινό τους σπίτι και να συνομιλήσουν μεταξύ τους και με το κοινό τους – μια «θεϊκή αλχημεία» μεταξύ μουσικής και αστεριών.
Λεπτομέρειες δράσης
Το νέο κτίριο πολλαπλών χρήσεων, επιφάνειας περίπου 360 τετραγωνικών μέτρων, θα περιλαμβάνει αμφιθέατρο 80 θέσεων. Θα χρησιμοποιηθεί από κοινού από τον Δήμο Ανωγείων και το προσωπικό του Σκίνακα για τις τακτικές ανοιχτές νύχτες του Σκίνακα, για εκπαιδευτικές δράσεις, συμπεριλαμβανομένων οργανωμένων επισκέψεων από σχολεία από όλη την Κρήτη, για πολιτιστικές εκδηλώσεις, για την καλλιέργεια συνεργιών μεταξύ των επιστημόνων του Σκίνακα και της πολιτιστικής κοινότητας των Ανωγείων, και για την ανάπτυξη δράσεων αστρο-τουρισμού, με στόχο την προσέλκυση υψηλής ποιότητας τουρισμού στην περιοχή των Ανωγείων.
Κοινό στο οποίο απευθύνεται η δράση
Η προτεινόμενη δράση απευθύνεται σε πολλαπλούς αποδέκτες:
Μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίοι θα έχουν πολλές ευκαιρίες για εκπαιδευτικές δραστηριότητες σε κλάδους STEM. Η αστρονομία και η εξερεύνηση του σύμπαντος είναι από τα πιο εμπνευσμένα θέματα STEM για τα παιδιά στην ηλικιακή ομάδα 5-18 ετών.
Επισκέπτες στον Σκίνακα:οι επισκέπτες ήδη προσέρχονται κατά πολλές εκατοντάδες κατά τις ανοιχτές βραδιές του Σκίνακα, παρά την πλήρη έλλειψη κατάλληλων εγκαταστάσεων για την στέγαση επισκεπτών. Το νέο κτίριο θα βελτιώσει σημαντικά την εμπειρία τους.
Το ευρύ κοινό: το νέο κτίριο θα προσφέρει νέες ευκαιρίες για δράσεις εκλαΐκευσης της επιστήμης, αλλά καιπολιτιστικές δραστηριότητες, σε ένα νέο πλαίσιο.
Τουριστική βιομηχανία:το νέο κτίριο θα ανοίξει νέους δρόμους για υψηλής ποιότητας τουρισμό στην περιοχή, ο οποίος επισκέπτεται ήδη σε ξενοδοχεία πολυτελείας το νησί της Κρήτης, μέσω της ανάπτυξης τουριστικών εμπειριών με θέμα την Αστρονομία.
