Αμέσως μετά την ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής στα ακαδημαϊκά ιδρύματα την περασμένη Παρασκευή, ξεκίνησε δειλά-δειλά από τους επιτυχόντες η αναζήτηση κατάλληλης φοιτητικής κατοικίας στην οποία θα στεγάσουν τα όνειρα τους για την επόμενη τετραετία. Μια διαδικασία που φέτος λόγω των ιδιόρρυθμων συνθηκών και των περιοριστικών μέτρων που έχουν επιβληθεί εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού, γίνεται σε πιο χαλαρούς ρυθμούς και κυρίως γίνεται τηλεφωνικά και μέσω του διαδικτύου.
Οι νεοεισακτέοι από μακρινές κυρίως περιοχές της χώρας δεν έχουν ακόμα φτάσει στην πόλη και η έρευνα αγοράς για το διαμέρισμα της φοιτητικής τους ζωής γίνεται κατά κύριο λόγο μέσω του τηλεφώνου, θέλοντας να πάρουν μια πρώτη γεύση για την προσφορά όσο κυρίως και για τις τιμές των ενοικίων.
Αυτό αναφέρουν κτηματομεσίτες του Ρεθύμνου που δέχονται τηλεφωνήματα από όλη την Ελλάδα σε σχέση με τη διαθεσιμότητα και τις τιμές των φοιτητικών κατοικιών.
Η υγειονομική κρίση έχει δημιουργήσει ένα νέο τοπίο στην αγορά ακινήτων και άλλαξε τα δεδομένα. Ειδικότερα, η στροφή ιδιοκτητών ακινήτων από τη βραχυχρόνια μίσθωση στη μακροχρόνια λόγω της τεράστιας συρρίκνωσης του τουρισμού τη φετινή σεζόν, έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχει αυξημένη προσφορά σε γκαρσονιέρες και δυάρια σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια οπότε και τα μικρά διαμερίσματα που απευθυνόταν σε φοιτητές ήταν δυσεύρετα.
Η διαθεσιμότητα ακινήτων χαρακτηρίζεται ικανοποιητική από τους κτηματομεσίτες, ωστόσο τα δεδομένα δεν φαίνεται να έχουν αλλάξει σε σχέση με τις τιμές, οι οποίες παραμένουν σταθερά υψηλές και σε πολλές περιπτώσεις απλησίαστες ιδίως εν μέσω της οικονομικής και υγειονομικής κρίσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο Ρέθυμνο, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, για τις γκαρσονιέρες οι τιμές κυμαίνονται στα 300 -350 ευρώ ενώ για τα δυάρια οι τιμές φτάνουν τα 450 ευρώ.
Η οικονομική στενότητα και δυσπραγία αναγκάζει πολλούς νεοεισακτέους να επιλέξουν τη φοιτητική στέγη με βασικό κριτήριο την τιμή, ενώ σαφής εικόνα θα υπάρξει μετά τις επίσημες ανακοινώσεις για τον χρόνο έναρξης της ακαδημαϊκής χρονιάς αλλά κυρίως για τον τρόπο λειτουργίας των πανεπιστημίων.
Το γεγονός ότι ακόμα δεν έχει διευκρινιστεί, λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, με σαφήνεια το πώς θα λειτουργήσουν τα πανεπιστήμια κάνει τους φοιτητές και τους γονείς τους να είναι επιφυλακτικοί στις κινήσεις τους. Όπως επισημαίνουν κτηματομεσίτες, θεωρούν αρκετά πιθανό σε περίπτωση που συνεχιστεί η τηλεκπαίδευση, η ενοικίαση φοιτητικής στέγης να καθυστερήσει για έναν σημαντικό αριθμό νεοεισακτέων οι οικογένειες των οποίων θα προτιμήσουν να εξοικονομήσουν το δυνατόν περισσότερα χρήματα μιας και τα έξοδα είναι πολλά.
Στοχεύουν δηλαδή να κερδίσουν 1-2 μήνες ενοίκια και παράλληλα ευελπιστούν ότι οι τιμές ενδεχομένως μειωθούν στα σπίτια που μέχρι τότε θα παραμείνουν ανοίκιαστα κάτι ωστόσο που, σύμφωνα με τους κτηματομεσίτες, σε καμία περίπτωση δεν θεωρείται αυτονόητο ή βέβαιο.
Αναλυτικά,
Νέα δεδομένα δημιουργεί η πανδημία του κορονοϊού στη διαδικασία αναζήτησης φοιτητικής στέγης στο Ρέθυμνο. Οι τιμές μπορεί να παραμένουν σταθερές, ωστόσο η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια που επικρατεί διαμορφώνουν μέχρι στιγμής το τοπίο στην εξεύρεση φοιτητικής κατοικίας.
Η σημαντική συρρίκνωση του τουρισμού είχε ως αποτέλεσμα εκατοντάδες κατοικίες που μέχρι πρότινος διατίθεντο για βραχυχρόνια μίσθωση σε ηλεκτρονικές πλατφόρμες τύπου airbnb, πλέον να στρέφονται στη μακροχρόνια μίσθωση με αποτέλεσμα τα διαθέσιμα προς ενοικίαση διαμερίσματα, δυάρια και γκαρσονιέρες, να έχουν αυξηθεί, περιορίζοντας σε σημαντικό βαθμό το πρόβλημα που εντοπίζεται επί σειρά ετών στο Ρέθυμνο με την αδυναμία εξεύρεσης κατάλληλης κατοικίας όχι μόνο για φοιτητές αλλά και για εκπαιδευτικούς.
Ωστόσο, ο φόβος του κορονοϊού, η οικονομική ανασφάλεια αλλά και η αβεβαιότητα σε σχέση με τον χρόνο έναρξης της ακαδημαϊκής χρονιάς αλλά και τυχόν δυνατότητα που θα δοθεί στους φοιτητές για τηλεκπαίδευση έχουν ως αποτέλεσμα η αναζήτηση της φοιτητικής στέγης να γίνεται με πιο χαλαρούς ρυθμούς.
Ήδη από την Παρασκευή οπότε και ανακοινώθηκαν οι βάσεις των πανελλαδικών εξετάσεων ξεκίνησαν οι οχλήσεις οικογενειών ανά την Ελλάδα στα μεσιτικά γραφεία της πόλης αναζητώντας ένα μικρό διαμέρισμα σε περιοχές κοντά σε στάσεις λεωφορείων ή πλησίον της πανεπιστημιούπολης Γάλλου. Οι ερωτήσεις ήταν κυρίως διερευνητικές σε σχέση με τη διαθεσιμότητα και τις τιμές ενώ χαρακτηριστικό είναι και το γεγονός ότι σε μεγάλο βαθμό η εξυπηρέτηση γινόταν πλέον διαδικτυακά. Με φωτογραφίες και βιντεοκλήσεις οι νέοι φοιτητές ξεναγούνται στα διαθέσιμα ακίνητα με τη βοήθεια των μεσιτών, καθώς στην πλειοψηφία τους αναβάλλουν προς το παρόν την άφιξη τους στην πόλη που θα αρχίσουν τη φοιτητική τους ζωή.
Οι μεσίτες από την πλευρά τους υποστήριξαν ότι υπάρχει διαθεσιμότητα σπιτιών, ωστόσο οι τιμές παραμένουν σταθερές. Όπως υποστηρίζουν η ζήτηση έχει ξεκινήσει, χωρίς όμως να επικρατεί ο πανικός και το άγχος των προηγούμενων ετών, κάτι που εν πολλοίς αποδίδουν στα νέα δεδομένα που δημιούργησε η πανδημία.
«Μέχρι πέρυσι την ημέρα που ανακοινώνονταν οι βάσεις χτυπούσαν τα τηλέφωνα και γινόταν ένας πανικός. Τώρα τίποτα. Δεν υπάρχει καθόλου ζήτηση. Φαντάζομαι πως και οι γονείς βρίσκονται εν αναμονή. Το Σαββατοκύριακο μετά την ανακοίνωση των βάσεων δεν είδα, όπως άλλα χρόνια, ούτε γονείς με εφημερίδες στον δρόμο, να περπατούν να χτυπούν πόρτες, να παίρνουν τηλέφωνα. Από την Παρασκευή έχω δεχτεί μόλις 3-4 τηλέφωνα» σχολιάζει η μεσίτρια κ. Παπαδάκη Αγγελική.
Οι γονείς των φοιτητών, λόγω της υγειονομικής κατάστασης, επιλέγουν να διερευνήσουν τα σπίτια εξ αποστάσεως, δηλώνει μιλώντας στα «Ρ.Ν» ο κτηματομεσίτης Ανδρουλιδάκης Ανδρέας: «Φέτος υπάρχει μεγαλύτερη προσφορά και μικρότερη προσέλευση. Φέτος έχει έρθει πολύ λιγότερος κόσμος σε σχέση με άλλα χρόνια και αυτό γιατί δεν ξέρουν αν θα γίνουν και πώς θα γίνουν τα μαθήματα. Υπάρχει αμφιβολία, οπότε παράλληλα δημιουργείται και ανασφάλεια. Δεν γνωρίζουν πώς να χειριστούν την κατάσταση. Σπίτια στην αγορά υπάρχουν. Η διαθεσιμότητα των σπιτιών είναι μεγαλύτερη από τα προηγούμενα χρόνια, ωστόσο η έρευνα αγοράς γίνεται μέσω διαδικτύου και τηλεφώνου, μέχρι να ξεδιαλύνει το τοπίο. Είναι λίγοι αυτοί που έχουν έρθει εδώ».
Ανάλογη είναι και η άποψη της μεσίτριας Μαρίας Ψυχαράκη, η οποία αναφέρεται εκτός των άλλων σε προβληματισμό των γονιών: «Οι γονείς είναι προβληματισμένοι. Από πιο μακριά, από Χίο, Καρπενήσι μου είπαν ότι πιθανώς θα κλείσουν κάποιο σπίτι γιατί δεν μπορούν να έχουν το άγχος της τελευταίας στιγμής. Έχουν δηλαδή αποφασίσει να κατέβουν, απλά δεν οδηγούνται με βάση το άγχος των προηγούμενων ετών. Πέρσι ήταν ήδη εδώ και έψαχναν, ενώ φέτος θεωρούν ότι και λίγο αργότερα να έρθουν, θα έχουν την επιλογή να βρουν κάποιο σπίτι. Η έρευνα και η πρώτη επαφή γίνεται πλέον εξ αποστάσεως και διαδικτυακά. Δεν μπορώ να εγγυηθώ ότι όταν θα έρθουν θα βρουν σπίτι αλλά ο μήνας που ακολουθεί είναι τόσο ρευστός και περίεργος. Δεν μπορείς να ξεσηκώσεις ολόκληρη οικογένεια και να κάνει τόσα έξοδα εν μέσω αυτής της κατάστασης. Επιλέγουν να γίνει όλη η διαδικασία ηλεκτρονικά, να βλέπουν τα σπίτια από φωτογραφίες και σε κάποια πήγα και έκανα βιντεοκλήση με τη μητέρα του ενδιαφερόμενου».
Ο Αντώνης Πάγκαλος από την πλευρά του τόνισε ότι η ζήτηση είναι αυξημένη: «Δεν παρατηρώ ούτε μειωμένη κίνηση, ούτε συγκρατημένο ενθουσιασμό από τους γονείς. Από την Παρασκευή που βγήκαν οι βάσεις, έχει μια φοβερή κίνηση και δεχόμαστε πάνω από 40 τηλεφωνήματα την ημέρα».
Περισσότερα φέτος τα διαθέσιμα προς μίσθωση διαμερίσματα
Η μείωση του τουρισμού και η αβεβαιότητα της τουριστικής περιόδου, ως άμεση συνέπεια της πανδημίας, οδήγησε πολλούς ιδιοκτήτες καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης να στραφούν στη μακροχρόνια μίσθωση. Ιδιαίτερα μετά την περίοδο της καραντίνας, όπου ο φόβος για μηδαμινές εισπράξεις είχε ενταθεί, τα διαθέσιμα σπίτια αυξήθηκαν θεαματικά, μέχρι και ποσοστό 35%.
Όπως τονίζει ο μεσίτης κ. Πάγκαλος: «Η διαθεσιμότητα των σπιτιών έχει αυξηθεί σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Πιστεύω πως σε σχέση με πέρυσι τα σπίτια που διατίθενται είναι κατά 35% περισσότερα, λόγω του αirbnb. Υπάρχουν πολλά σπίτια που δουλεύουν μέσω airbnb και τώρα τα δίνουν με 9μηνη μίσθωση ή γιατί και οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες θεωρούν ότι θα αλλάξει η κατάσταση με τον τουρισμό, οπότε βρίσκονται σε αναμονή. Τα σπίτια αυτά είναι αναπαλαιωμένα με υπερπολυτελείς κατασκευές. Έχουν διαφορετικούς κανόνες, τα συμβόλαια είναι για ένα χρόνο και οι φοιτητές αναγκαστικά θα το δεχτούν, μέχρι να βρουν αυτό που θέλουν».
Η μεσίτρια κ. Ψυχαράκη Μαρία εκτιμά πως τα η βραχυχρόνια μίσθωση αποτελεί μια επιλογή για τους φοιτητές: «Προς το τέλος της καραντίνας και ιδίως στις αρχές Ιουνίου, εμφανίστηκαν πολύ περισσότερα σπίτια, όχι όμως βραχυχρόνιας μίσθωσης. Πρέπει να διαχωριστεί και να διασαφηνιστεί αυτό, γιατί το ΑirBnB ανήκει σε άλλη κατηγορία σπιτιών και απευθύνεται και σε άλλη κατηγορία πελατών και όχι στον μέσο φοιτητή. Άνοιξαν σπίτια τελειόφοιτων που χρωστούσαν ελάχιστα μαθήματα και δεν γνωρίζουν τι θα γίνει με την εξεταστική του Σεπτεμβρίου.
Θεωρώ ότι για μια ελληνική οικογένεια το να συντηρείς μόνο τα λειτουργικά ενός σπιτιού είναι κόστος μεγάλο. Και εδώ έρχονται να βοηθήσουν τα ΑirBnB. Αν ας πούμε ο φοιτητής έχει μόνο κάποιες παρακολουθήσεις υποχρεωτικές προτιμάει να κλείνει ένα τέτοιο κατάλυμα για μια εβδομάδα τον μήνα και κατά την περίοδο της εξεταστικής. Επίσης θα βοηθήσει και για τους αναπληρωτές. Υπάρχουν επιλογές και λύσεις για όλα. Παιδιά από Ηράκλειο και Χανιά επιλέγουν την 9μηνη ενοικίαση σε σπίτια πλήρως επιπλωμένα, προκειμένου να γλιτώσουν κάποια λεφτά τον χρόνο. Γενικότερα όλοι κοιτάζουν πώς δεν θα τους μείνει μάτι άδειο τον χειμώνα για να εξασφαλίσουν και οι ίδιοι κάποιο εισόδημα», ανέφερε.
Τροχοπέδη στη διαθεσιμότητα των ακινήτων μπορεί να αποτελέσει και ο εξαιρετικά μεγάλος αριθμός των εισακτέων φέτος, όπως τονίζει ο κ. Πάγκαλος Αντώνιος: «Προσωπικά τα βλέπω αισιόδοξα γιατί πλέον υπάρχουν ακίνητα, ενώ πέρυσι δεν υπήρχαν τόσα πολλά. Βεβαίως δεν παύει σε μια πόλη όπως η δική μας, να υπάρχει πάντα πρόβλημα στέγασης, ωστόσο θα είναι μικρότερο από πέρυσι. Και οι εισακτέοι έχουν υπερδιπλασιαστεί. Έχουμε μια άνοδο της διαθεσιμότητας στα ακίνητα αλλά έχουμε διπλάσιους φοιτητές. Επίσης υπάρχουν γονείς που δεν επιθυμούν να δώσουν τόσα χρήματα για ένα. Τα στάνταρ του Ρεθύμνου δεν πέφτουν, αλλά παραμένουν σταθερά και ανεβαίνουν», είπε.
Σε υψηλά επίπεδα παραμένουν οι τιμές
Στα περσινά επίπεδα κυμαίνονται οι τιμές των ακινήτων, παρά την υγειονομική και κοινωνική κρίση λόγω της πανδημίας, με ελάχιστες αυξομειώσεις να καταγράφονται σε μεμονωμένες περιπτώσεις.
«Οι τιμές είναι ίδιες. Οι γκαρσονιέρες κυμαίνονται από 300-350 ευρώ. Τα δυάρια από 400-450 ευρώ και τα τριάρια, ελάχιστα και επιπλωμένα, είναι γύρω στα 500 ευρώ. Στην εποχή που ζούμε δε νοείται να διαμένουμε κάπου χωρίς αυτόνομη θέρμανση, ανελκυστήρα, ηλιακό. Είναι δύσκολο να επιλέξεις την ποιότητα ή την τιμή. Η «λογική» τιμή εξαρτάται. Οι φοιτητές δεν γνωρίζουν οπότε τους κατευθύνουν πιο πολύ οι μεσιτικές εταιρείες. Κοιτούν κυρίως Καλλιθέα (χαμηλά) μέχρι και Κήπο. Από τη λεωφόρο και πάνω επειδή δεν υπάρχει συγκοινωνία είναι λίγο πιο δύσκολο» αναφέρει η κ. Παπαδάκη ενώ οι δίχωρες γκαρσονιέρες παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη ζήτηση, όπως μας λέει η κ. Ψυχαράκη: «Δεν έχουν αυξηθεί οι τιμές. Κάποιοι είναι πιο συντηρητικοί, κάποιοι κάνουν μία μικρή μείωση και κάποιοι άλλοι παραμένουν σταθεροί. Οι γονείς ψάχνουν την οικονομική λύση, ωστόσο οι απαιτήσεις και τα στάνταρ τους είναι τα ίδια. Τα δίχωρα είναι πάντα τα πρώτα σε ζήτηση ας είναι και δίχωρη γκαρσονιέρα. Έχουν καλύτερες τιμές, είτε έχουν λιγότερα τετραγωνικά. Η διαφορά που είδα εγώ στους ιδιοκτήτες μετά την καραντίνα, είναι ότι είχαν πετάξει τους περιορισμούς «Μόνο φοιτητές/τριες» και δέχονταν κάθε είδος μισθωτή. Τώρα βέβαια, υιοθετούν την ίδια τακτική. Η θεωρία των ιδιοκτητών είναι ότι ένας γονιός που θα στείλει το παιδί του να σπουδάσει, έχει φροντίσει για το οικονομικό, οπότε θα υπάρχει και μια πιο σίγουρη εξασφάλιση για την καταβολή των ενοικίων, ενώ ένας εργαζόμενος πιθανόν και όχι, όπως οι ίδιοι οι ιδιοκτήτες πιστεύουν. Αυτή η νοοτροπία από μόνη της δημιουργεί θέμα», ανέφερε.
Αναμένεται αύξηση της ζήτησης στο τέλος του μήνα
Το μεγάλο κύμα ενοικιάσεων αναμένεται τέλη του Σεπτέμβρη, όπως αναφέρουν οι μεσίτες, μετά και τις ανακοινώσεις του υπ. Παιδείας σχετικά με τον τρόπο διεξαγωγής των μαθημάτων στα πανεπιστήμια.
Ο κ. Ανδρουλιδάκης Ανδρέας ευελπιστεί πως: «Μετά τις δηλώσεις της υπουργού που θα γίνουν άμεσα, η εικόνα θα αλλάξει και σίγουρα τα πανεπιστήμια θα λειτουργήσουν κανονικά με όποια προσαρμογή επιβάλλουν οι νέες καταστάσεις και από εκεί και πέρα θα μπει σε μια κανονική ροή η αγορά», ενώ παρόμοια σκέψη εκφράζει και η κ. Αγγελική Παπαδάκη.
«Θα κατέβει ο κόσμος να ψάχνει σπίτι, από τη στιγμή που οι ανακοινώσεις και του υπουργείου Παιδείας είναι ότι η ροή των μαθημάτων θα διεξαχθεί διά ζώσης. Απλά νομίζω ότι τώρα είναι λίγο σε αναμονή, γιατί δεν γνωρίζουν τι μέλλει γενέσθαι. Τέλη Σεπτέμβρη πιστεύω θα ξεκινήσουν οι μισθώσεις».
«Τέλη Σεπτέμβρη θα έχουμε πιο μεγάλη προσέλευση βέβαια, αλλά φοβάμαι πως δεν θα έχουμε σπίτια. Η κατάσταση θα είναι καλύτερη από πέρυσι. Μερικά επίσης σπίτια που όλο το καλοκαίρι λειτουργούσαν με βραχυχρόνια μίσθωση, τώρα από 20 Σεπτεμβρίου, θα ξαναδοθούν στο ενοίκιο. Ο ιδιοκτήτης ενός τέτοιου καταλύματος, είναι σίγουρο ότι θα το μετακινήσει σε μακροχρόνια, γιατί δεν έχει κάποιο ισχυρό έσοδο από την τουριστική σεζόν. Από Σεπτέμβριο μέχρι Μάιο», υποστήριξε ο κ. Πάγκαλος.