Αυξητικές τάσεις καταγράφουν τις τελευταίες εβδομάδες οι τιμές του κρητικού ελαιολάδου που από 2.50 ευρώ που ήταν πλέον αγγίζουν τα 3,50 ευρώ σκορπώντας χαμογέλα ικανοποίησης στους παραγωγούς αλλά ταυτόχρονα και προβληματισμό σε κάποιους άλλους, καθώς πλέον οι προς διάθεση ποσότητες είναι περιορισμένες.
Πολλοί παραγωγοί εμφανίζονται ανήσυχοι και προβληματισμένοι, γιατί διέθεσαν τους προηγούμενους μήνες το λάδι τους σε τιμή πολύ χαμηλότερη και πλέον δεν έχουν απόθεμα.
Όπως εξηγεί μιλώντας στα «Ρ.Ν.», ο επιστημονικός συνεργάτης του ΣΕΔΗΚ, Νίκος Μιχελάκης η εξέλιξη αυτή ήταν απρόβλεπτη και στηρίζεται στους κανόνες της αγοράς, σημειώνοντας μεταξύ άλλων: «η Ισπανία, η οποία παράγει πάνω από το μισό της παγκόσμιας παραγωγής έχει εξαντλήσει σε ποσοστό άνω του μισού τα αποθέματά της, έχουν πωληθεί σε μεγάλο βαθμό ιδίως τα έξτρα παρθένα και οι τιμές άρχισαν να ανεβαίνουν σύμφωνα με το νόμο της προσφοράς και της ζήτησης. Αυτή η εξέλιξη παράσυρε κατά κάποιο τρόπο και τις τιμές στην Ελλάδα, γιατί και εδώ φαίνεται ότι η παραγωγή κατά ένα σημαντικό ποσοστό -κάποιο λένε κατά 60%- έχει πωληθεί και άρα τα λάδια που μένουν είναι πολύ λίγα. Αυτή την ενημέρωση έχουμε από τους παραγώγους και όχι από τις υπηρεσίες.
Οι μεγαλύτερες ποσότητες λαδιού στην Κρήτη πωλήθηκαν σε τιμές 2,60-2,80 ευρώ το λίτρο με αποτέλεσμα κάποιοι παραγωγοί τώρα να είναι απογοητευμένοι που πούλησαν σε χαμηλές τιμές, ενώ κερδισμένοι εμφανίζονται όσοι δεν τα διέθεσαν και κάποιοι μάλιστα ελπίζουν να πωλήσουν και σε τιμές άνω του 3,50 ευρώ το λίτρο, κάτι που βέβαια δεν μπορεί κανείς να το πει με βεβαιότητα. Εκτός από τους παραγωγούς υπάρχει και ο τομέας της διακίνησης, δηλαδή τα ελαιοτριβεία, οι επιχειρήσεις εμπορίας και όλων όσοι εμπλέκονται στις αγοραπωλησίες ελαιολάδου μέχρι αυτό να φτάσει στο εξωτερικό είτε χύμα είτε τυποποιημένο, με δεδομένο ότι πολλές ποσότητες του ελληνικού ελαιολάδου και του κρητικού εξάγονται στο εξωτερικό. Και σε αυτή την περίπτωση μπορεί να πει κανείς ότι κάποιοι είναι ευχαριστημένοι και κάποιοι όχι. Εκείνοι που είναι σε δύσκολη θέση είναι οι διακινητές που πούλησαν ελαιόλαδα παραγωγών χωρίς να τους έχουν πληρώσει και τώρα οι παραγωγοί είναι προφανές ότι θέλουν να τα πληρωθούν με τις τωρινές τιμές και αυτό δημιουργεί κάποιο πρόβλημα. Αυτό αποτελεί μια αρρυθμία στην αγορά που οφείλεται στην απουσία σαφών κανόνων στους οποίους κινούνται οι τιμές του ελαιόλαδου. Το τι θα γίνει στο μέλλον αν αυξηθούν ή όχι οι τιμές που μας ρωτούν πολλοί παράγωγοι είναι κάτι όπου δεν μπορούμε να το απαντήσουμε. Δεν μπορεί κανείς να προβλέψει την αγορά».
Εν τω μεταξύ αυτή την εβδομάδα παρατηρείται μια σταθεροποίηση των μέγιστων τιμών του ελαιολάδου στην Ελλάδα, Ισπανία και Ιταλία. Αυξητικά όμως κινήθηκαν οι ελάχιστες και χαμηλότερες σημειώνοντας αυξήσεις από 3% ως 7%.
Σύμφωνα με το Δελτίο τιμών του ΣΕΔΗΚ της 18ης Μαΐου 2021, οι υψηλότερες τιμές για λάδια οξύτητας 0,3 έφτασαν, στα 3,48€ στην Κρήτη και 3,55€ στην Πελοπόννησο, ενώ οι χαμηλότερες φτάνουν τα 3,00€/κ.
Στην Ισπανία για τα έξτρα παρθένα οι μέγιστες τιμές έφτασαν στα 3,84€/kg, ενώ οι ελάχιστες βρίσκονται στα 3,19€/kg.
Στην Ιταλία οι μέγιστες τιμές για το έξτρα βρίσκονται σταθερά στα 4,90€/kg και οι ελάχιστες στα 4,55€/κ.
Η αύξηση της ζήτησης και η ξηρασία έφεραν μια άνοδο τιμών για το ισπανικό ελαιόλαδο. Αυξημένες σε σχέση με πέρσι κατά 50% είναι και οι τιμές στην Ιταλία.
Οι αυξήσεις τιμών που άρχισαν στο εξωτερικό επεκτάθηκαν και στην Ελλάδα έστω και με μια καθυστέρηση. Αυτή την εποχή για τα υψηλής ποιότητας ελαιόλαδα οι τιμές παραγωγού κρατάνε στα επίπεδα πάνω από 3 ευρώ το κιλό.
Πάντως το άνοιγμα της εστίασης στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης αναμένεται να αυξήσει ακόμη περισσότερο τη ζήτηση. Βέβαια από την πλευρά τους οι έμποροι και εξαγωγείς προσπαθούν να φρενάρουν την άνοδο των τιμών για να μην χάσουν μερίδιο στη διεθνή αγορά.
Σύμφωνα με τον κ. Μιχελάκη το μέλλον των τιμών θα εξαρτηθεί από την φετινή παραγωγή, καθώς όπως ανέφερε: «το αν η παραγωγή που τώρα είναι στην κατάσταση της άνθισης, καρπόδεσης θα είναι μέτρια ή μεγάλη κανείς δεν μπορεί να το προσδιορίσει. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας θα ‘ναι μέτρια η παραγωγή στην Κρήτη. Οι υπηρεσίες, οι Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας, δεν έχουν εκδώσει σχετικά στοιχεία. Από την εικόνα που έχουμε από παραγωγούς διαφόρων περιοχών του νησιού να ανομοιόμορφη. Δηλαδή υπάρχουν ελαιώνες που έχουν καλή ανθοφορία και παραγωγή αλλά υπάρχουν και ελαιώνες που δεν έχουν καθόλου και αυτό παρατηρείται σε περιπτώσεις που αφορούν την ίδια περιοχή. Δεν μπορούμε δηλαδή να πούμε ότι έχουμε στις πρώιμες και στις όψιμες δεν έχουμε. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις ανώμαλες καιρικές συνθήκες και ειδικά οι υψηλές θερμοκρασίες που είχαμε στις αρχές Μαΐου με 37-39 βαθμούς που εξώθησαν τα δέντρα σε μια άνθιση, η οποία είναι κατά κάποιο τρόπο καλή. Προηγουμένως όμως η άνθιση που έχει γίνε είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια δύσκολη κατάσταση».
Πέρυσι η παράγωγη λαδιού στην Κρήτη ήταν μέτρια περί τους 70.000-80.000 τόνους και φέτος ίσως να είναι μικρότερη. Ωστόσο σύμφωνα με τον κ. Μιχελάκη απαραίτητη προϋπόθεση για την προστασία της φετινής σοδειάς είναι η άμεση έναρξη των ψεκασμών καταπολέμησης του δάκου:
«Ήδη έχουμε πληροφορίες από παραγωγούς που έχουν εντοπίσει δάκο στις ελιές τους. Η δακοκτονία θα πρέπει φέτος ν’ αρχίσει νωρίτερα από άλλες χρονιές και εννοώ ήδη από τα μέσα Μαΐου. Ήδη ο καρπός είναι στο στάδιο της πήξης του πυρήνα. Θα ‘πρεπε να ήμασταν ήδη έτοιμοι. Δεν γνωρίζω αν υπάρχει τέτοια ετοιμότητα» τόνισε.
«Σε ετοιμότητα η περιφέρεια για την δακοκτονία»
Πανέτοιμη για την έναρξη των ψεκασμών καταπολέμησης του δάκου εμφανίζεται η Περιφέρεια Κρήτης, όπως ανέφερε μιλώντας στα «Ρ.Ν.» η προϊσταμένη της Διεύθυνσης αγροτικής Οικονομίας και κτηνιατρικής της Π.Ε.Ρ. Ρεθύμνου, Ευθυμία Βιδάκη: «έχουμε σε ισχύ τον τριετή διαγωνισμό για την εργολαβία και διετή για την παγιδοθεσία. Είμαστε έτοιμοι να αναρτήσουμε παγίδες στο τέλος του μήνα και να ξεκινήσουμε τους ψεκασμούς μόλις μας το υποδείξουν οι παγίδες. Φάρμακα υπάρχουν. Παρακολουθούμε την πορεία του ελαιοκάρπου, σε τι στάδιο είναι και τον πληθυσμό του δάκου και τότε ξεκινάμε. Σε ό,τι αφορά τους τομεάρχες περιμένουμε την έγκριση για την πρόσληψή τους. Θα κάνουμε όσους ψεκασμούς απαιτήσουν οι συνθήκες του ελαιοκάρπου».
